Tô Hoài - Bạn Văn Của Cha Tôi

Họa sĩ Nguyễn Thị Hiền, con gái nhà văn Kim Lân: Vẽ chân dung nhà văn Tô Hoài

Nhà văn Tô Hoài rất gần gũi với gia đình nhà văn Kim Lân. Trong trí nhớ của chị Hiền, từ lúc còn nhỏ, chị đã biết nhà văn Tô Hoài. Trong suốt thời gian kháng chiến bùng nổ, gia đình chị cùng với rất nhiều văn nghệ sĩ khác như nhà văn Nam Cao, Ngô Tất Tố, Nguyên Hồng, Anh Thơ, nhạc sĩ Đỗ Nhuận, họa sĩ Trần Văn Cẩn, Nguyễn Tư Nghiêm, ... ở trên một “quả đồi văn nghệ” ở Nhã Nam, ấp Cầu Đen, Yên Thế (Bắc Giang).

Trong suốt nhiều năm sau này, gia đình chị vẫn thường xuyên qua lại với gia đình của nhà văn Tô Hoài. Em trai chị là bạn thân, cùng học với con trai nhà văn Tô Hoài. Những lần chị từ TP Hồ Chí Minh ra Hà Nội chơi, nhà văn Kim Lân đều mời bạn bè đến nhà ăn cơm, trong số những người bạn ấy, không thể thiếu Tô Hoài. Vì thế, bây giờ, ở Nhà lưu niệm nhà văn Kim Lân, treo rất nhiều ảnh chụp nhà văn Tô Hoài và gia đình chị cùng với nhiều văn nghệ sĩ khác.

Đầu năm nay, khi nhà văn Tô Hoài nằm viện, chị tới thăm. Lúc ấy nhà văn Tô Hoài đã yếu lắm rồi, nhưng vẫn tỉnh táo, vẫn nói chuyện được. Khi đến viện, chị nói với nhà văn:

-Bác ơi, cháu Hiền, con bố Kim Lân đây.

- Hiền đấy à, cháu vẫn vẽ đấy chứ? - nhà văn hỏi khẽ.

Sau đó chị nói với nhà văn rằng, Báo Lao động nhắn tin cho cháu là bài của bác viết vừa in xong rồi đấy. Họ nhờ cháu báo để bác vui. Chị cũng thông báo với nhà văn rằng, chị sẽ vẽ chân dung của bác.

Câu chuyện của chị với lão nhà văn trên giường bệnh chỉ ngắn ngủi có vậy. Sau đó, nhà văn ngủ thiếp đi. Chị nói chuyện với Phương Vũ thêm một lúc, nhờ anh tìm một số tư liệu ảnh, đĩa phim về nhà văn để chị làm tư liệu, chuẩn bị vẽ chân dung những nhà văn cùng thời cha mình, chân dung bạn bè, những người cùng giới, bạn văn chương và những người cùng thời.

“Từ rất lâu rồi, các bạn văn nghệ sĩ của cha tôi đã nói, cháu vẽ hàng trăm bức chân dung cho người nước ngoài, sao không vẽ chân dung các bác. Trước khi nhà văn Nguyễn Tuân mất mấy tháng, trong một bữa cơm với gia đình, bác ấy cũng nhắc chuyện này. Tôi cũng đã hứa với nhà văn Nguyễn Tuân, Tô Hoài, nhạc sỹ Trịnh Công Sơn,… là sẽ vẽ. Lời hứa này như một “món nợ” mà bây giờ tôi quyết tâm thực hiện. Những bức tranh đó tôi sẽ không bán, cũng chẳng tặng ai, nó sẽ là tài sản vô giá của riêng tôi”, chị nói.

Hoàng Linh