Tơ Lụa... Quê Xưa! - Báo Công An Đà Nẵng

Sự kiện

Chào mừng Đại hội Đảng các cấpPhòng chống, khắc phục hậu quả thiên taiKỶ NGUYÊN VƯƠN MÌNH CỦA DÂN TỘCSEA Games 33Cuộc xung đột Nga-Ukraine Thứ ba, 23/12/2025 11:46 GMT+7 Văn hóa

• Đời sống văn hóa
• Giao lưu
• Nghệ thuật
• Giải trí

Tơ lụa... quê xưa! Thứ ba, 14/10/2008 00:00 Chế độ bảo vệ mắt

(Cadn.com.vn) - Câu “Thương tằm ngả áo bọc dâu...”, “Mã Châu tơ lụa mỹ miều...”, chỉ còn lại trong câu ví trên làng lụa trăm năm. Đâu rồi ngàn dâu ngút mắt ven sông? Còn đâu sân phơi nong kén, óng ả nén tơ? Vắng tiếng thoi đưa, vắng bặt xa quay..., quê xưa trở thành đại công xưởng dệt...

Chiếc khung cửi cuối cùng được dỡ khỏi làng tằm vào một ngày cuối cùng của mùa đông. Những giàn phơi ẩm mốc chất đống trên sân đình dùng làm sân kho Hợp tác xã nông nghiệp. Trong làng, mỗi nhà nuôi tằm, dệt lụa có cả chục chiếc nong kén xếp chồng trên gác bếp đầy bồ hóng. Ngoài bãi sông, người ta phá dâu lấy đất trồng hoa màu. Thi thoảng, trong một ngày bất chợt nào đó, vài người già, dựng xa quay, hong kén... cũng chỉ để cho lòng đỡ thương nhớ nghề xưa thôi...

Các bậc cao niên gốc Mã Châu xưa vẫn kể cho con cháu và khách nghe về làng lụa cũ với một chút luyến tiếc xót xa. Nếu các làng Đông Yên, Thi Lai (Duy Trinh) - đất của bà Chúa tầm tang- có phiên chợ lụa mỗi sáng thì Mã Châu có nguyên một “bến đò tơ”, để các thương nhân cùng thuyền buôn từ Hội An ngược Thu Bồn, rẽ theo sông Bà Rén mua lụa, rồi xuôi về cảng thị, hợp nguồn tơ lụa khắp nơi, theo “con đường tơ lụa” trên biển đến khắp nơi trên thế giới. Thuở ấy, trên con đường làng tới trường giăng kín giàn phơi, đám trẻ nhỏ thường giắt trên vành nón một con tằm chín. Tan học về đã óng ánh một chiếc kén vàng... Tất cả chỉ là quá vãng mù khơi.

Ươm tơ thủ công tại Mã Châu (Nam Phước).

Những năm tháng khốn khó của đất nước thời hậu chiến, giá trị hàng tơ lụa truyền thống hầu như bị lãng quên. Chỉ một ít hộ cầm chừng, ngược xuôi buôn bán kiếm ăn hoặc chuyển sang dệt vải. Người dân quay lưng với lụa và “vồ vập” vải sợi tổng hợp. Thị trường tơ lụa chỉ còn vo lại cỏn con trên những sạp vải nhỏ và nghèo ở chợ huyện rồi mất hút đâu đó giữa đời thường. Tiếng quê lụa vẫn còn nhưng những tấm lụa từ LU 10 đến tafsta được làm từ sợi, khung của chính Mã Châu xưa cũ vẫn không được ai biết đến, phải sống nhờ “tiếng” người dưng.

Cuộc “Hành trình di sản” năm 2005, Mã Châu lại được chọn trình diễn cho du khách các công đoạn sản xuất của một làng lụa khép kín. Từ trồng dâu nuôi tằm, ươm tơ, kéo sợi và dệt thành khuôn lụa tại làng. Tiếng lành đồn xa. Những tưởng, sau “sự kiện” ấy, những bàn tay tài hoa lại trở về bên khung dệt, dệt nên những giai điệu trường tồn của làng lụa Mã Châu, sau hơn 1/4 thế kỷ bị lãng quên. Tằm tang canh cửi sẽ giúp dân no đủ. Nhưng, nghề cũng tàn theo lễ hội. Khách đến ngày thường đỏ mắt cũng chẳng thể nào tìm gặp được chút duyên xưa...

Thợ ươm tơ, dệt lụa thành công nhân xưởng dệt công nghiệp.

Mấy năm nay, Mã Châu đã thôi không làm lụa nữa. Quê xưa trở thành đại công xưởng dệt. Con đường vắng ngắt chạy qua những hàng quán mang tên làng. Thoảng trong tiếng rì rào như mưa của máy dệt vải là tiếng ô-tô cuốn bụi mịt mù, chuyển nguyên liệu về các công xưởng; tiếng lọc cọc của xe đạp chở hàng về nhà, người phơi sợi... và ngập trong núi vải thô. Gái làng thôi học nghề xưa, trở thành thợ dệt. Sự phát triển nhanh chóng của nghề dệt, dân làng đã thay khung gỗ bằng sắt rồi sang máy kiếm với sản lượng khổng lồ, đủ để trở thành một “trung tâm dệt” ở miền Trung. Nhiều người cũng đã thôi tha hương tận Bảy Hiền để về quê tiếp tục cuộc mưu sinh.

Người xưa có buồn, nhưng biết làm sao được. Những người cố tâm giữ nghề, thắp lửa làng như ông Hữu, bà Sáu... rồi cũng sớm khuất núi, để lại khoảng trống mênh mông... giữa làng. “Mã Châu quê hương ta yêu dấu/ Những đêm rằm trăng ngả bóng ven sông/ Sông thiếu nước bơ vơ đò chợ Vạn/ Khách về đây, cô lái cũ về đâu”, Trần Văn Nhơn tha hương, ray rứt, đánh rơi câu thơ nhói buốt dọc triền sông vắng. Nơi ven sông gió thổi giờ chỉ còn lác đác thân dâu gầy guộc, trụi lá đi qua mùa lũ. Bến đò tơ đã mất..., vài con đò đìu hiu sương trắng, cắm sào... chờ đợi... trên dòng sông hoài niệm.

Nam Kha

• Facebook
• Zalo

Theo dõi Báo công an Đà Nẵng trên

• Văn hóa văn nghệ

Gửi bình luận

Bình luận ()

Xem thêm bình luận +

Tin cùng chuyên mục

Gala “Sinh viên nhân ái – Chắp cánh ước mơ” gây quỹ hơn 386 triệu đồng hỗ trợ sinh viên khó khăn

Khánh thành tượng đài Bác Hồ với chiến sĩ Biên phòng

Có những mùa Noel…

"Âm vang cồng chiêng - gắn kết cộng đồng"

Khắc họa nét đẹp văn hoá Cơ Tu bằng chương trình nghệ thuật thực cảnh

Huế chi 2,2 tỷ đồng khẩn cấp khôi phục đoạn tường Hoàng Thành Huế bị sập

Bạn có thể quan tâm

• Chở người quen đến nhà ăn tô cháo rồi lén quay lại trộm 19 chỉ vàng

• Đà Nẵng khẩn trương truy bắt đối tượng dùng hung khí tấn công khiến một người bị thương nặng

• Công bố quyết định của Ban Bí thư về công tác cán bộ

• Lãnh đạo xã Đắk Song chúc mừng các cơ sở tôn giáo dịp Lễ Giáng sinh 2025

• Đà Nẵng dành cú đúp giải thưởng "Thành phố thông minh" và “Đô thị đáng sống”

• Nổ cuốc là... bẻ lái!

• A ++ Cỡ to
• A + Cỡ vừa
• A Cỡ thường

• Thời sự
• An ninh - trật tự
• Công an nhân dân
• Pháp luật
• Xã hội
• Phóng sự - Ký sự
• Kinh tế
• Văn hóa
• Y tế
• Giáo dục
• Quốc tế
• Thể thao
• Video

Thông tin bạn đọc

Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.

Gửi bình luận Bạn đã có tài khoản? Đăng nhập ngay

• Đăng nhập
• Đăng ký

• Quên mật khẩu? Đăng nhập
• Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của tòa soạn Đăng ký

Đăng nhập Google