Toàn Lục Địa – Wikipedia Tiếng Việt

Bài viết này có nhiều vấn đề. Xin vui lòng giúp cải thiện hoặc thảo luận về những vấn đề này bên trang thảo luận. (Tìm hiểu cách thức và thời điểm xóa những thông báo này)
Bài viết này cần thêm chú thích nguồn gốc để kiểm chứng thông tin. Mời bạn giúp hoàn thiện bài viết này bằng cách bổ sung chú thích tới các nguồn đáng tin cậy. Các nội dung không có nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ. (Tháng 12/2022) (Tìm hiểu cách thức và thời điểm xóa thông báo này)
Bài viết hoặc đoạn này cần người am hiểu về chủ đề này trợ giúp biên tập mở rộng hoặc cải thiện. Bạn có thể giúp cải thiện trang này nếu có thể. Xem trang thảo luận để biết thêm chi tiết. (Tháng 12/2022)
Bài viết hoặc đoạn này cần được wiki hóa để đáp ứng tiêu chuẩn quy cách định dạng và văn phong của Wikipedia. Xin hãy giúp sửa bài viết này bằng cách thêm bớt liên kết hoặc cải thiện bố cục và cách trình bày bài. (Tháng 12/2022)
(Tìm hiểu cách thức và thời điểm xóa thông báo này)
Toàn Lục Địa
Thời điểm hóa thạch: Than đá Muộn - Jura Sớm, 300–175 triệu năm trước đây TiềnЄ Є O S D C P T J K Pg N
Bản đồ Pangaea Với viền các lục địa hiện đại
Phân loại khoa học

Pangaea (từ tiếng Hy Lạp, có nghĩa là "toàn bộ đất đai") hay Toàn Lục Địa,[1] là siêu lục địa đã từng tồn tại trong đại Trung Sinh (Mesozoic) thuộc liên đại Hiển Sinh, trước khi quá trình trôi dạt lục địa tách nó ra thành các lục địa. Tên gọi này được Alfred Wegener đặt năm 1915. Khi các lục địa lần đầu tiên tạo ra Pangaea khoảng 300 triệu năm trước,[2] các dãy núi đã bắt đầu hình thành, và một số dãy núi vẫn còn tồn tại đến ngày nay, chẳng hạn như các dãy núi Appalaches, Atlas, và Ural. Phần đại dương bao quanh Pangaea có tên gọi là Panthalassa. Pangaea vỡ ra khoảng 200 triệu năm trước.[3]

Pangaea là vùng đất có dạng hình chữ C, trải rộng ngang qua đường xích đạo. Phần chứa nước trong lòng chữ "C" có tên gọi là biển Tethys. Vì Pangaea rất rộng lớn, nên khí hậu sâu trong đất liền rất là khô vì thiếu mưa. Do là một lục địa rộng lớn nên các loài động vật trên đất liền tự do di cư theo mọi hướng từ cực Nam tới cực Bắc và ngược lại.

Lớp phủ phía dưới lòng Pangaea vẫn còn rất nóng và có xu hướng trồi lên trên. Do kết quả của sự kiện này, châu Phi đã cao hơn các lục địa khác vài chục mét.

Sự trôi dạt của các lục địa

Pangaea có lẽ không phải là "siêu lục địa" đầu tiên. Người ta tin rằng Pannotia đã được hình thành trước đó, vào khoảng 600 triệu năm trước và phân chia ra khoảng 550 triệu năm trước. Ngoài ra, Rodinia đã được hình thành khoảng 1.1 tỉ năm trước và tách ra vào khoảng 750 triệu năm trước.

Trong kỷ Jura, Pangaea tách ra thành hai phần: phần phía nam là Gondwana và phần phía bắc là Laurasia.

Gondwana khi đó bao gồm châu Nam Mỹ, châu Phi, châu Nam Cực, Úc, Tân Guinea, New Zealand, Ấn Độ, Madagasca và tiểu lục địa Ả Rập ngày nay còn Laurasia bao gồm châu Âu, châu Á (trừ Ấn Độ và tiểu lục địa Ả Rập) và châu Bắc Mỹ ngày nay.

Xem thêm

[sửa | sửa mã nguồn]
  • Niên đại địa chất
  • Thuyết trôi dạt lục địa

Ghi chú

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ Toàn lục địa tại Từ điển bách khoa Việt Nam
  2. ^ Supercontinent Pangaea Pushed, Not Sucked, Into Place. National Geographic. [1]
  3. ^ Plate Tectonics and Crustal Evolution, Third Ed., 1989, by Kent C. Condie, Pergamon Press

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn] Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện về Toàn Lục Địa.
  • Toàn Lục Địa tại Encyclopædia Britannica (bằng tiếng Anh)
  • USGS Overview Lưu trữ ngày 5 tháng 1 năm 2009 tại Wayback Machine
  • x
  • t
  • s
Các lục địa trên thế giới
   

Châu Phi

Châu Nam Cực

Châu Á

Châu Đại Dương

Châu Âu

Bắc Mỹ

Nam Mỹ

   

Lục địa Á-Âu-Phi

Châu Mỹ

Lục địa Á-Âu

Châu Đại Dương

   
  • Siêu lục địa địa chấtGondwana
  • Laurasia
  • Pangaea
  • Pannotia
  • Rodinia
  • Columbia
  • Kenorland
  • Nena
  • Ur
  • Vaalbara
  • Lục địa lịch sửAmazonia
  • Bắc Cực
  • Asiamerica
  • Atlantica
  • Avalonia
  • Baltica
  • Cimmeria
  • Congo
  • Âu-Mỹ
  • Kalaharia
  • Kazakhstania
  • Laurentia
  • Hoa Bắc
  • Siberia
  • Hoa Nam
  • Đông Antarctic
  • Ấn Độ
   
  • Lục địa chìmCao nguyên Kerguelen
  • Zealandia
  • Siêu lục địa có thể có trong tương laiPangaea Ultima
  • Á-Mỹ
  • Aurica
  • Novopangaea
  • Lục địa thần thoại/giả thuyếtAtlantis
  • Hyperborea
  • Kumari Kandam
  • Lemuria
  • Meropis
  • Mu
  • Terra Australis
  • Xem thêm Các khu vực trên thế giới
  • Mảng lục địa
  • Sách Wikipedia Sách
  • Thể loại Thể loại
Thời kỳ Tiền Cambri  
Liên đại Hỏa thành Liên đại Thái cổ Liên đại Nguyên sinh Liên đại Hiển sinh
Liên đại Hiển sinh
Đại Cổ sinh Đại Trung sinh Đại Tân sinh
đại Trung sinh
kỷ Trias kỷ Jura Kỷ Phấn Trắng

Từ khóa » Siêu Lục địa Gondwana