Tôi Hiến Dâng Cả đời Tôi Cho Dân Tộc Tôi - Trang Chủ

Ở Hà Nội, trời vừa sáng. Đó là một buổi sáng thứ hai, tháng 7 năm 1969. Lúc tiếp chúng tôi, Chủ tịch chào bằng tiếng Tây Ban Nha. Cũng như mọi người dân Hà Nội, Người dậy từ sớm.

Căn nhà nhỏ của Người có những mảnh vườn bao quanh và đằng xa có một rừng cây rậm rạp. Nhà quét vôi trắng. Những tấm màn mỏng che cửa kính cũng màu trắng, làm dịu ánh nắng từ ngoài rọi vào. Tất nhiên đều nhỏ nhắn và giản dị. Người tiếp chúng tôi tại phòng làm việc của Người, có một chiếc bàn vuông kê ở giữa, một chiếc bàn nhỏ hơn kê ở đầu phòng và ở đầu phòng khác, có một bồn rửa mặt bằng sứ. Người ngồi xuống một trong những chiếc ghế đặt quanh bàn và mời đồng chí Hoàng Tùng, Tổng biên tập báo Nhân Dân, ngồi bên cạnh. Cuộc viến thăm không có nghi thức ngoại giao này bắt đầu vào đầu giờ làm việc hàng ngày của Người. Người mặc bộ quần áo cánh quen thuộc của người Việt Nam, màu trắng, áo ngắn tay. Người không đi dép, mà chỉ đi một đôi tất vải cũng màu trắng. Bầu không khí rất yên tĩnh. Lúc này không ai nói, chỉ nghe thấy tiếng gọi nhau ríu rít của những con chim nhỏ đang làm tổ trên cây. Thoạt nhiên, Chủ tịch Hồ Chí Minh hỏi chúng tôi về chuyến đi thăm miền Nam bốn năm về trước và chuyến đi thăm vĩ tuyến 17 vừa rồi. Người muốn biết mọi chi tiết, kể cả việc lá cờ của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đang bay như thế nào ở bên này vĩ tuyến, trên bờ tự do của sông Bến Hải. - Ở đấy, cô được nghe nói những gì? – Người hỏi tôi. - Các chiến sĩ bảo vệ giới tuyến nói với chúng tôi rằng họ đã được nghe ba lần những đoạn dài trích trong bài diễn văn của Phiđen về Việt Nam. Những câu nói của Phiđen dịch ra tiếng Việt được truyền qua những chiếc loa phóng thanh lúc nào cũng hướng sang bờ Nam để bà con anh em và cả quân thù đểu nghe rõ. - Tôi rất thích những bài diễn văn của đồng chí Phiđen – Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh. Người hỏi chúng tôi rằng lá cờ bay ở vĩ tuyến 17 có ở một vị trí mà mọi người đều thấy rõ được không và Người còn nói thêm: “Ngay cả những lúc kẻ địch ném bom ác liệt, lá cờ vẫn được kéo lên. Đồng bào chúng tôi ở đấy rất dũng cảm”. - Cô có muốn biết tình cảm của tôi đối với miền Bắc và đối với miền Nam phải không? Tôi yêu đồng bào ở miền Bắc cũng như yêu đồng bào ở miền Nam. Tôi hiến cả đời tôi cho dân tộc tôi. – Bác Hồ nói. Lúc vừa gặp, Người bảo chúng tôi: “Đừng gọi tôi là Chủ tịch. Cứ gọi tôi là Bác Hồ”. - Bây giờ tôi sẽ trả lời những câu hỏi của cô và cô có muốn ghi như thế nào thì tùy ý – Người nhã nhặn nói. Lúc chúng tôi đề nghị Người đừng khiêm tốn như vậy, Người không đợi đồng chí phiên dịch câu nói của chúng tôi, mà liền nói lại: - Vậy thì chúng ta chuyện trò thân mật với nhau về nhiều vấn đề. Ở Việt Nam có một câu nói phổ biến: Miền Nam đi trước về sau. Câu nói này có nghĩa là miền Nam đấu tranh chống quân xâm lược nước ngoài trước tiên, nhưng khi giải phóng thì miền Bắc lại được giải phóng trước, còn miền Nam thì giải phóng sau. Trong khi miền Bắc được giải phóng 25 năm rồi thì suốt cả thời gian ấy, miền Nam không được hưởng lấy một ngày hòa bình. Chủ tịch Hồ Chí Minh nói dịu dàng, nhưng với một vẻ xúc động rõ rệt. - Ở miền Nam, những thanh niên dưới 25 tuổi không được biết thế nào là hai chữ “Tự do”. Có thể nói rằng ở miền Nam mỗi người, mỗi gia đình đều có một nỗi đau khổ riêng và nếu nỗi đau khổ riêng của mỗi người, mỗi gia đình gộp cả lại thì đó chính là nỗi đau khổ của tôi. Tôi nghĩ rằng tôi chưa làm tròn nghĩa vụ cách mạng của tôi đối với đồng bào miền Nam, nhưng mặc dù tôi chưa làm tròn nghĩa vụ đó, tôi biết rằng đồng bào miền Nam vẫn yêu quý tôi cũng như tôi luôn yêu quý đồng bào. Ở miền Nam, tôi không phải là Chủ tịch Hồ Chí Minh mà là Bác Hồ. Cô hỏi rằng theo ý kiến của tôi, sức mạnh của nhân dân Việt Nam là ở chỗ nào phải không? Sức mạnh, sự vĩ đại và sự bền bỉ của nhân dân Việt Nam cơ bản là ở sự đoàn kết và sự ủng hộ của nhân dân thế giới, ví dụ như sự ủng hộ của nhân dân Cuba anh em. Cô hỏi ý nghĩa của sự đoàn kết quốc tế? Sự đoàn kết quốc tế có một ý nghĩa to lớn đối với chúng tôi. Đúng là trước hết chúng tôi phải dựa vào sức mạnh của mình, song chúng tôi còn được sự ủng hộ về vật chất và tinh thần của nhân dân các nước khác. Và như vậy, chúng tôi vừa có cả sức mạnh của mình, vừa có cả sức mạnh của sự đoàn kết quốc tế. Chúng tôi thường tự nhủ: Nếu những người anh em Cuba ở ngay trước mũi bọn đế quốc Bắc Mỹ mà vẫn có thể đương đầu được với chúng thì lẽ nào chúng ta, ở cách xa hàng nghìn dặm, lại không thể đấu tranh chóng bọn Yăngki và đánh thắng chúng. Khi nhân dân Cuba ở bên kia trái đất tổ chức những cuộc mít tinh và biểu tình đoàn kết với cuộc đấu tranh của chúng tôi, việc đó động viên chúng tôi rất nhiều, nhưng chúng tôi thích nhất vẫn là những bài diễn văn của đồng chí Phiđen. Chủ tịch Hồ Chí Minh hỏi về tình hình khu vực bị ném bom ác liệt nhất ở miền Bắc Việt Nam, là nơi chúng tôi vừa đi thăm về và được trông thấy tận mắt cuộc rải chất độc hóa học dữ dội của máy bay Mỹ. Chúng tôi nói với Người rằng đồng ruộng ở Vĩnh Linh vẫn xanh tươi, lúa vẫn được cấy thẳng hàng và những hố bom còn được biến thành những ao nuôi cá, có hoa trồng ở bên bờ. Chủ tịch Hồ Chí Minh nói: - Như cô đã thấy đấy, mặc dù chiến tranh rất ác liệt, nhân dân Việt Nam vẫn đạt được những tiến bộ. Điều này khó hiểu với người nước ngoài, nhưng nhân dân Cuba thì hiểu được vì nhân dân Cuba cũng là nạn nhân của xâm lược bao vây và trong hoàn cảnh đó, nhân dân Cuba vẫn đạt được những tiến bộ trong sản xuất và trong mọi lĩnh vực. Là một nước nhỏ và nghèo phải đương đầu với một nước lớn và giàu như Mỹ, chúng tôi vẫn giành được những thành công chưa từng có dưới những cuộc ném bom của bọn xâm lược yăngki.

Trích bài viết của Mac-ta Rô-giat (Nhà báo Cuba) đăng báo “Gramma” (Cuba) số ra ngày 29-7-1969 Minh Đăng Khánh dịch