Tôm Sú Cà Mau

Nhờ được nuôi trên vùng đất ngập mặn ven biển, được phù sa bồi đắp, nguồn nước không bị ô nhiễm, con tôm sú Cà Mau lớn con, là loại thực phẩm đặc sản, ngon, bổ dưỡng, tốt cho sức khỏe con người, có giá trị kinh tế cao và được thị trường ở nhiều nước trên thế giới ưa chuộng. Năm 2016, tỉnh Cà Mau ước đạt tổng sản lượng tôm nuôi 156.000 tấn. Trong đó, con tôm sú đóng vai trò chủ yếu trong cơ cấu mặt hàng tôm ở Cà Mau.

Thu hoạch tôm công nghiệp. Ảnh: Huỳnh Lâm.

Tỉnh Cà Mau có 3 mặt giáp biển và có một vùng đất ngập mặn ven biển màu mỡ, rất thích hợp cho nghề nuôi tôm. Đến đầu năm 2017, tỉnh Cà Mau có tổng diện tích đất nuôi tôm (chủ yếu là con tôm sú) khoảng 266.000 ha. Trong đó, diện tích đất nuôi tôm công nghiệp 9.587 ha, đất nuôi tôm quảng canh cải tiến 90.552 ha. Còn lại là diện tích đất nuôi tôm quảng canh truyền thống. Trong sản lượng tôm nuôi hàng năm, mặt hàng con tôm sú chiếm chủ yếu. Số còn lại một số ít là tôm đất, tôm bạc và tôm thẻ chân trắng mới được “du nhập” vào đồng đất Cà Mau. Trước đây, nông dân Cà Mau chủ yếu nuôi tôm theo phương pháp quảng canh truyền thống, với các loại tôm đất, tôm bạc và tôm xà búi (tôm thẻ đuôi đỏ) nhưng giá trị kinh tế không cao. Trước thực tế này, nông dân Cà Mau đã mạnh dạn chuyển đổi đối tượng nuôi sang con tôm sú. Dù “sinh sau, đẻ muộn” nhưng con tôm sú đã khẳng định được giá trị kinh tế và gắn chặt với đời sống của nhiều hộ nông dân Cà Mau.

Nông dân Cà Mau trúng mùa tôm. Ảnh: Huỳnh Lâm.

Những năm qua, con tôm sú được nông dân Cà Mau nuôi theo nhiều mô hình khác nhau như chuyên tôm, rừng - tôm, lúa - tôm, nuôi xen canh giữa tôm quảng canh truyền thống với cua, sò huyết, cá… nhưng dù ở mô hình sản xuất nào tôm sú Cà Mau cũng đạt năng suất, sản lượng cao. Trong đó, tôm nuôi quảng canh cải tiến năng suất bình quân đạt trên 500 kg/ha/năm; tôm nuôi quảng canh truyền thống, năng suất bình quân từ 250 - 300 kg/ha/năm; nuôi xen canh giữa tôm quảng canh truyền thống với cua, sò huyết cũng đạt hiệu quả kinh tế cao.

Nuôi tôm sinh thái theo mô hình rừng tôm – kết hợp. Ảnh: Huỳnh Lâm.

Những năm gần đây, nhiều hộ dân định cư trên lâm phần rừng ngập mặn Cà Mau (chủ yếu là địa bàn Ban Quản lý rừng phòng hộ Kiến Vàng và xã Viên An Đông, huyện Ngọc Hiển) mạnh dạn thực hiện mô hình nuôi tôm sinh thái (chủ yếu là con tôm sú). Mô hình sản xuất này con tôm sú giống được thả nuôi trong môi trường tự nhiên, có độ che phủ của cây rừng khoảng 50% diện tích mặt nước, với mật độ khoảng 20 con/m2. Tôm nuôi không được cho ăn thức ăn công nghiệp mà phải tự tìm thức ăn trong môi trường nước để sinh sống, phát triển. Tôm ít chịu sự tác động của con người và khoa học kỹ thuật. Chỉ đến khi tôm lớn, đạt trọng lượng theo yêu cầu thì người nuôi mới tiến hành rút cống, xổ vuông để thu hoạch. Tôm sinh thái Cà Mau là một loại tôm sạch, có giá trị kinh tế cao và được thị trường ở nhiều nước trên thế giới ưa chuộng. Đến nay, trên lâm phần rừng ngập mặn Cà Mau, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Cà Mau đã triển khai liên kết và cấp giấy chứng nhận 12.400 ha tôm sinh thái với sự tham gia 2.500 hộ dân. Ban quản lý rừng phòng hộ Nhưng Miên đã hợp tác thỏa thuận với Tập đoàn Thủy sản Minh Phú, Công ty CP XNK Thủy sản Năm Căn, cùng với sự tài trợ của Tổ chức phát triển Hà Lan (SNV) triển khai dự án “Khôi phục rừng ngập mặn thông qua mô hình nuôi tôm sinh thái bền vững”. Qua đó, đã cấp chứng nhận nuôi tôm sinh thái cho hơn 1.400 hộ dân với diện tích gần 5.491 ha. Riêng Tổ chức quốc tế IMO chứng nhận cho gần 400 hộ dân đạt chuẩn nuôi tôm sinh thái. Nhờ được nuôi trên vùng đất ngập mặn ven biển, được phù sa bồi đắp, nguồn nước không bị ô nhiễm, tôm sú Cà Mau lớn con, thịt săn chắc, là loại thực phẩm ngon, bổ dưỡng, tốt cho sức khỏe con người và có giá trị kinh tế cao.

Con tôm sú đóng vai trò chủ lực trong cơ cấu mặt hàng tôm ở Cà Mau. Ảnh: Huỳnh Lâm.

Năm 2016, tỉnh Cà Mau đạt kim ngạch xuất khẩu tôm gần 1 tỷ USD, chiếm 33% kim ngạch xuất khẩu tôm của cả nước. Trong đó, các mặt hàng xuất khẩu được chế biến từ con tôm sú chiếm tỉ trọng lớn, trở thành nguồn hàng chủ lực trong xuất khẩu thủy sản ở Cà Mau và được thị trường ở nhiều nước trên thế giới ưa chuộng.