Tôn Vinh Di Sản Then Trong đời Sống Văn Hóa Việt

Có thể bạn quan tâm

0914.914.999
Email: thuky@baotintuc.vn
Rss
Fanpage
Bản mobile

Thời sự
- Chính trị
- Chính sách và cuộc sống
- Chính phủ với người dân
- Việt Nam: Kỷ nguyên mới
- Phản hồi - Phản biện
THẾ GIỚI
- Phân tích-Nhận định
- Chuyện lạ thế giới
- Người Việt 4 phương
KINH TẾ
- Thị trường - Tài chính
- Doanh nghiệp - Doanh nhân
- Bất động sản
- Tài chính – Ngân hàng
- Người tiêu dùng
XÃ HỘI
- Vấn đề quan tâm
- Phóng sự- điều tra
- Người tốt - Việc tốt
- Mạng xã hội
- Chính sách BHXH-BHYT
PHÁP LUẬT
- Văn bản mới
- An ninh trật tự
- Chống buôn lậu - hàng giả
- Đơn thư bạn đọc
VĂN HÓA
- Đời sống văn hoá
- Giải trí - Sao
- Du lịch
- Sáng tác
- Ẩm thực
GIÁO DỤC
- Tuyển sinh
- Du học
- Tư vấn
- Bàn tròn giáo dục
THỂ THAO
- Bóng đá
- Tennis
- Thể thao 24h
- Chuyện thể thao
HỒ SƠ
- Giải mật
- Thế giới bí ẩn
- Nhân vật - Sự kiện
- Vụ án nổi tiếng
QUÂN SỰ
- Hồ sơ quân sự
- Tập trận - Diễn tập
- Quốc phòng
- Vũ khí khí tài
KHOA HỌC - CÔNG NGHỆ
- Ô tô xe máy
- Điện tử - Viễn thông
- Khoa học đời sống
BIỂN ĐẢO
- Bảo vệ chủ quyền
- Kinh tế biển đảo
- Hỏi đáp Luật Cảnh sát biển
Y tế
- Chính sách
- Dịch bệnh
- Bệnh viện – Bác sĩ
- Giới tính
Địa phương
- Hà Nội
- TP Hồ Chí Minh
- Đà Nẵng
- Tây Bắc - Tây Nguyên - Tây Nam bộ
VIDEO
- Talk show
- Phóng sự
- Podcast
- Góc nhìn
- ẢNH
- INFOGRAPHICS
- MEGASTORY
- BẠN ĐỌC
- Giải mã muôn mặt
- Ảnh 360
- Tin tức TV

Sự kiện

Thực hiện Nghị quyết 18
Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV
Xóa nhà tạm, nhà dột nát

Văn hoá

Đời sống văn hoá
Giải trí - Sao
Du lịch
Sáng tác
Ẩm thực

Tôn vinh di sản Then trong đời sống văn hóa Việt Thứ Năm, 10/05/2018 12:59 |

Đời sống văn hoá

Những ai từng đến với đồng bào Tày, Thái, Nùng, hẳn không thể quên điệu Then mượt mà luyến láy hòa quyện cùng tiếng Tính tẩu trong veo, vút cao giữa núi rừng.

Cao Bằng khai mạc Lễ hội Du lịch Thác Bản Giốc và Liên hoan hát then, đàn tính
Bế mạc Liên hoan nghệ thuật hát Then, đàn tính
Để đàn Tính, hát Then trở thành di sản văn hóa của nhân loại
Liên hoan hát then, đàn tính toàn quốc lần thứ IV

Với đồng bào Tày, Thái, Nùng thì Then là sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng, tâm linh, một loại hình âm nhạc dân gian độc đáo. Trải qua nhiều thăng trầm, thậm chí bị bài trừ trong một thời gian dài, xong Then vẫn âm thầm tồn tại như một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của đồng bào Tày, Thái, Nùng. Then - Điệu hát của thần tiên Theo nhiều nhà nghiên cứu, “Then” là thiên, trời. Vì thế, hiểu theo ngôn ngữ của đồng bào thì điệu hát Then là điệu của hát thần tiên, của nhà trời ban tặng nhân gian.

Các nghệ nhân Then tỉnh Lạng Sơn đang chuẩn bị các tiết mục tham gia Liên hoan nghệ thuật hát Then-đàn Tính các dân tộc Tày - Nùng - Thái toàn quốc lần thứ VI năm 2018. Ảnh: Ngọc Tùng/TTXVN

Theo Nhà lý luận phê bình âm nhạc Nguyễn Thị Minh Châu (Hội Nhạc sỹ Việt Nam): Chủ nhân của Then là đồng bào Tày, Nùng, Thái, họ sáng tạo ra Then để được sống trọn cả vòng đời trong không gian Then. Then vừa là sản phẩm tâm linh mang tính sử liệu về đời sống văn hóa xã hội tộc người, vừa là tinh hoa đúc kết truyền đời của một nghệ thuật dân gian tích hợp các loại hình văn học, âm nhạc, múa, sân khấu, hội họa. Những người thực hiện Then đều là dân lao động, họ nắm vững phong tục tập quán, trực tiếp tiến hành những nghi lễ quan trọng cho cộng đồng, cá nhân ở các cột mốc chính của đời người. Vì thế, Then được khẳng định là “bắt nguồn từ cuộc sống lao động của nhân dân”. Nhân vật quan trọng nhất của một cuộc Then là ông Then bà Then. Họ là nghệ nhân đa năng đa tài, biết đàn, hát, múa, diễn trò, nhập đồng, được cộng đồng tín nhiệm cả về năng lực và phẩm chất đạo đức... Còn người xem cũng không chỉ thụ động hưởng thụ mà cũng tham gia tương tác, đối đáp với ông Then, bà Then. Di sản Then có mặt ở nhiều tỉnh, thành phố ở Việt Nam. Đặc biệt, đối với các dân tộc Tày, Nùng, Thái, di sản Then vẫn luôn được yêu thích, sử dụng trong đời sống hàng ngày lẫn đời sống tâm linh. Then ở mỗi địa phương lại có phong cách riêng, độc đáo. Lời hát Then cũng có nhiều bài bản, làn điệu. Then Cao Bằng dìu dặt tha thiết. Then Lạng Sơn tươi vui, rộn ràng. Then Tuyên Quang dồn dập như thúc quân ra trận. Then Hà Giang nhấn nhá từng tiếng một. Then Bắc Kạn như chuyện kể thầm thì… Phụ họa cho lời hát Then là chiếc đàn dây Tính tẩu và chùm nhạc xóc gọi là Hính Mạ - Nhạc Ngựa. Tính Tẩu có nghĩa là đàn bầu vì hộp đàn làm bằng quả bầu khô, còn “Tính” có nghĩa là “đàn”. Nhà nghiên cứu âm nhạc, Phó Giáo sư, Tiến sỹ Đặng Hoành Loan cho biết: Ngoài tên gọi “Tính Tẩu” thì đồng bào gọi nhạc cụ ấy là “Then Tính” (cây Đàn Then) hoặc có thể hiểu nó là cây đàn mà Trời đã ban cho đồng bào. Không có hát, không có đàn tính, không có xóc nhạc đệm cho hát trong quá trình hành lễ thì không gọi là Then. Đây là điều nổi trội về nghệ thuật làm cho Then trở thành hình thức diễn xướng có sức hấp dẫn rất lớn trong đời sống người Tày, Nùng, Thái. Giáo sư, Tiến sỹ Khoa học Tô Ngọc Thanh, Chủ tịch Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam trong nhiều cuộc hội thảo về Then đều khẳng định rằng: Nếu gạt bỏ những yếu tố mê tín đối về việc chữa bệnh thì Then là một không gian văn hóa dân tộc, một tác phẩm văn học nghệ thuật dân gian đa dạng, vừa phản ánh, mô tả, gửi gắm những lời nhắn nhủ của ông cha. Có thể tìm thấy trong Then không chỉ các thể thơ dân tộc, mà còn cả những biện pháp tu từ, ẩn dụ… của nghệ thuật ngôn từ; làn điệu của tầng dân ca, dân nhạc, điệu múa cổ xưa nhất… Từ những làn điệu Then quen thuộc của đồng bào Tày, Nùng, Thái, nhiều nhạc sỹ người dân tộc thiểu số đã viết thành các ca khúc. Sáng tác của họ đã đưa Then từ không gian nghi lễ đến không gian sân khấu, đem lại nhiều hứng thú cho không ít khán, thính giả. Có thể kể đến ca khúc “Lập xuân” của tác giả Nông Viết Toại; nhạc sĩ Hoàng Hoa Cương viết “Trăng soi đường Bác”, “Phua bộ đội, mìa dân quân” (chồng bộ đội, vợ dân quân); tác giả Đinh Quang Khải với “Khảm khắc cáng lò” (Tiếng chim khảm khắc)… Điển hình, bài hát “Đi học” của nhạc sĩ Bùi Đình Thảo (phổ thơ Minh Chính) quen thuộc với thiếu nhi cũng được viết dựa trên làn điệu Then… Bảo vệ, tôn vinh Then trong đời sống đương đại Liên hoan hát Then - đàn Tính các dân tộc Tày - Nùng - Thái toàn quốc lần thứ VI năm 2018 sẽ diễn ra từ ngày 12-14/5 tại Hà Giang. Đây là hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch có quy mô toàn quốc nhằm tôn vinh, gìn giữ và phát triển loại hình nghệ thuật dân gian đặc sắc gắn bó với đời sống của các dân tộc Tày - Nùng - Thái, có ý nghĩa thiết thực trong bối cảnh Việt Nam đã đệ trình hồ sơ “Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam” lên Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) xem xét đưa vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại từ tháng 3/2017. Liên hoan có sự tham gia của 14 tỉnh, thành phố có đông đồng bào dân tộc Tày - Nùng - Thái sinh sống và có loại hình nghệ thuật hát Then, đàn Tính. Hoạt động này không chỉ góp phần phục vụ nhu cầu hưởng thụ văn hóa tinh thần của nhân dân các vùng có nghệ thuật hát Then, đàn Tính, mà còn tạo cầu nối giao lưu, gặp gỡ, trao đổi kinh nghiệm giữa nghệ nhân, diễn viên các dân tộc Tày - Nùng - Thái. Liên hoan còn là dịp giới thiệu, quảng bá tiềm năng du lịch của tỉnh Hà Giang đến với du khách trong và ngoài nước thông qua các tour du lịch đến thăm Công viên địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn; thăm ruộng bậc thang Hoàng Su Phì, Xín Mần; thăm làng Văn hóa du lịch cộng đồng…. Tại Liên hoan, nhiều làn điệu Then, hình thức hát Then, múa Then, tấu Then sẽ được giới thiệu như: Then cổ, Then cải biên, ca khúc sáng tác dựa trên chất liệu Then... Liên hoan đề cao vai trò chủ thể văn hóa, phát huy giá trị văn hóa truyền thống gắn với các yếu tố tiến bộ của thời đại; gắn hoạt động văn hóa thể thao với quảng bá tiềm năng thu hút phát triển du lịch của các địa phương. Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy, Trưởng ban Chỉ đạo Liên hoan cho biết: Bộ đã yêu cầu các địa phương phải bám sát nội dung chủ đề Liên hoan, không đưa vào Liên hoan những nội dung lệch lạc, làm biến tướng giá trị di sản văn hóa… Cục Di sản văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cũng nêu rõ: Các hoạt động nhằm bảo tồn, phát huy di sản văn hóa phi vật thể Then đã và đang được thực hiện. Trong đó có việc kiểm kê nhận diện, tư liệu hóa di sản; sưu tầm, thu thanh, ghi hình tư liệu do các thầy Then cao tuổi thực hiện; dịch thuật, in ấn phẩm Then; sưu tầm hiện vật liên quan đến Then để trưng bày, phát huy giá trị tại các bảo tàng địa phương. Ngoài ra, nhiều lớp truyền dạy hát Then, đàn Tính và nghi lễ Then cũng được thực hiện tại các cơ sở đào tạo văn hóa nghệ thuật của các tỉnh có di sản này; thậm chí ở cả các tỉnh có sự lan tỏa của Then. Đặc biệt, việc kiểm kê Then không dừng ở kiểm đếm nghệ nhân mà là nhận diện sức sống của di sản để có biện pháp bảo vệ thiết thực, phù hợp… Qua nhiều năm tổ chức có thể thấy rằng, Liên hoan hát Then - đàn Tính đã trở thành một hình thức sinh hoạt Liên hoan nghệ thuật cộng đồng, thu hút nhiều người dân tham gia. Đây cũng là một cách thức thiết thực để góp phần bảo tồn, phát huy những giá trị của Then trong đời sống văn hóa Việt Nam đương đại. Thanh Giang (TTXVN)

Lan tỏa làn điệu then trong cộng đồng

Hát then - Đàn tính là loại hình văn hóa nghệ thuật đặc sắc của đồng bào các dân tộc Tày, Nùng ở các tỉnh miền núi phía Bắc, trong đó có tỉnh Lạng Sơn.

Chia sẻ: Từ khóa:

Liên hoan hát Then,
đàn Tính,
hát Then,

Video

Điểm khác biệt về hình ảnh trong sách giáo khoa mới

Hãng hàng không lớn Nhật Bản trở thành nạn nhân của tấn công mạng
Những hình ảnh cuối cùng trong khoang hành khách của máy bị bị nạn của Azerbaijan

Ảnh

Chương trình nghệ thuật sôi động trong đêm khai mạc Festival Hoa Mê Linh
Gìn giữ tinh hoa làng nghề chạm bạc
Khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma - địa chỉ đỏ giáo dục chủ quyền biển đảo
Vun đắp niềm tự hào dân tộc qua hoạt động tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam
Những tuyến phố đắt nhất Hà Nội theo bảng giá mới năm 2025
Phiên chợ đặc sản hàng OCOP
Đông ấm yêu thương trên quê hương Cao Bằng
Phố Hàng Mã 'khoác áo mới' rực rỡ đón Tết Ất Tỵ
Người dân Hà Nội náo nức xuống phố đón Giáng sinh
Thế giới rộn ràng đón Giáng sinh 2024
Người dân TP Hồ Chí Minh rộn ràng chào đón Giáng sinh an lành
Thích thú với hình ảnh ông già Noel tặng quà du khách đi tàu dịp Giáng sinh

Megastory

Megastory'Ngày Việt Nam ở nước ngoài 2024': Kết nối thế giới bằng tinh hoa ngàn năm

MegastoryThắm thiết nghĩa tình quân - dân
MegastoryHiện đại hóa công nghiệp quốc phòng đáp ứng tình hình mới
MegastoryĐông Nam Bộ tạo bệ phóng bước vào kỷ nguyên mới - Bài cuối: Kinh tế tri thức là cốt lõi

Infographics

Giá vàng SJC sáng 27/12/2024

Vận động viên, huấn luyện viên tiêu biểu nhất năm 2024
Mục tiêu Việt Nam thuộc nhóm 30 nước về đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số
Một số chỉ tiêu về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo

tin đọc nhiều nhất

Tỷ phú Elon Musk kêu gọi Thủ tướng Đức từ chức
Thời tiết ngày 24/12: Bão số 10 đổi hướng di chuyển phức tạp
Tổng thống Putin lên tiếng về vụ rơi máy bay tại Kazakhstan
Khủng bố chợ Giáng sinh ở Đức: Số người chết tăng gấp đôi, ít nhất 200 người bị thương
Hoả hoạn bùng phát ở tháp Eiffel ngay trước Giáng sinh, khoảng 1.200 người phải sơ tán

tin mới nhất

tin cùng chuyên mục

TP Hồ Chí Minh sẽ bắn pháo hoa đêm giao thừa đón Tết Nguyên đán Ất Tỵ
Gìn giữ, phát huy giá trị độc đáo nghề làm bánh tráng phơi sương Trảng Bàng
TP Hồ Chí Minh: Khai mạc các triển lãm kỉ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam
Hàng nghìn người cuồng nhiệt trong đêm nhạc của ngôi sao quốc tế tại Đà Lạt
Ra mắt sách 'Khai vấn trong từng hơi thở' của Ruby Nguyen

doanh nghiệp - Sản phẩm - Dịch vụ Thông cáo báo chí Rao vặt

Doanh nghiệp hưởng nhiều lợi ích khi ứng dụng giải pháp quản lý bán hàng
Herbalife khảo sát 'New Year, New Me' về nâng cao thể chất của người Việt Nam năm 2025
Ra mắt sách 'Dự phòng bệnh do não mô cầu ở Việt Nam'
Giải pháp công nghệ chuyển đổi xanh hướng tới Net Zero tại Việt Nam
Ưu điểm của nước khoáng kiềm thiên nhiên với sức khỏe
VinFast miễn phí một năm thuê pin, tặng 3 triệu đồng cho khách hàng mua xe máy điện
Văn phòng PRUVenture thứ 5 được chính thức khai trương
Grab chào mừng Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương với ưu đãi đặc biệt
Hipfest 2024: Hành trình lan tỏa tinh thần Hiphop quốc tế đến Việt Nam
Nhiều doanh nghiệp chung tay chăm sóc, bảo dưỡng xe máy miễn phí cho sinh viên về quê đón Tết
Công ty Nhiệt điện Vĩnh Tân hoàn thành sớm kế hoạch sản lượng điện năm 2024
Triển khai dịch vụ tài chính số của Cake trên ví VNPAY
Ngân hàng tăng trưởng ấn tượng doanh số giao dịch thẻ thanh toán 2024
Mô hình khu phố thương mại lần đầu tiên hiện diện tại Móng Cái
Ocean City và hành trình 1 năm giữ vững 'ngôi vương' trên bản đồ du lịch miền Bắc
Bình Dương: Kiểm tra đột xuất công tác PCCC tại chung cư trong đêm
TNH khai trương Bệnh viện Việt Yên có tổng mức đầu tư hơn 700 tỷ đồng
Ninja Van Việt Nam tài trợ 100% chi phí vận chuyển cho dự án ‘Áo ấm cho em’
Vietnam Airlines triển khai hạng ghế Phổ thông đặc biệt trên toàn mạng bay nội địa
SHB nhận Bằng khen tại Lễ tôn vinh Doanh nhân, Doanh nghiệp Thăng Long 2024
Chuỗi 3 Đại nhạc hội bùng nổ chào đón năm mới