Trách Phận (Nẫu Ca) | Ca Dao Mẹ

Có thể bạn quan tâm

Trách phận (Nẫu ca)
Thân trách thân, thân sao lận đận Mình trách mình số phận hẩm hiu Bởi thân tui cực khổ tui eo nghèo Nên vợ tui nó mới không ở nữa mà nó theo nẫu rồi Em ơi chứ bây giờ em ở kìa nơi đâu Để cho anh trông đứng trông ngồi canh khuya Hồi nào qua Phú Lễ ăn ổi chua Xuống Đại Lãnh uống nước ngọt, qua Hòn Chùa ăn mực nang Bây giờ em không ngó nữa em không ngàng Đến chồng nghèo cực khổ gian nan cơ hàn Hồi nào em thất nghiệp em đi lang thang Anh thấy em nữa tội nghiệp, anh di mang anh nuôi rày Hồi nào em bán nước đá rồi anh đi may Hai đứa mình chung sống không biết ngày mai sau Hồi nào em bắt ốc rồi anh hái rau Bây giờ em để lại mối sầu cho qua Hồi nào trái chuối chín cũng cắn làm ba Trái cam tươi cũng cắn làm bốn Nửa trái cà cũng cắn làm năm Bây giờ em lấy nẫu em ăn nằm Bỏ qua hiu quạnh năm canh qua một mình Anh bây giờ, khóe mắt sầu cứ rung rinh Giọt lệ sầu, giọt lệ thảm như nước trong bình nó tuôn ra Anh bây giờ như con cuốc nó kêu tù oa Nó lẻ đôi, nó lẻ bạn, quớ chu choa ơi là buồn.
Video
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
  - Than thân trách phận
- Thẻ:
  - xứ nẫu
  - vợ chồng
  - phụ tình
  - Phú Yên
  - nghèo đói
  - dân ca
  - mực nang
- Người đăng: Phan An
- 21 December,2013

Cùng thể loại:

Bạc với vàng còn đen còn đỏ
Bạc với vàng còn đen còn đỏ, Đôi đứa mình còn nhỏ thương nhiều, Vừa nghe em là anh muốn như anh Kim Trọng thương chị Thúy Kiều thuở xưa
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Thẻ:
  - truyện Kiều
- Người đăng: Phan An
- 28 October,2025
Vườn em đã có choẻn cau
Vườn em đã có choẻn cau Nhà anh có chiếc cơi son đợi chờ Anh về thưa mẹ với thầy Anh sang làm rể tết nầy là xong
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 5 January,2023
Ới o nho nhỏ bức cỏ hái dâu
Ới o nho nhỏ bức cỏ hái dâu Bước qua năm nữa tôi bưng trầu cưới o
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 29 August,2022
Chưa chồng thì liệu đi nghe
Chưa chồng thì liệu đi nghe Để bác mẹ liệu thì huê em tàn Có thì liệu lấy mới ngoan Để bác mẹ liệu thế gian đã đành
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Người đăng: Phan An
- 14 April,2022
Trông chờ đèn tắt bếp vùi
Trông chờ đèn tắt bếp vùi Để anh sẽ nói vài lời vân vi
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Người đăng: Phan An
- 14 April,2022
Thương ai thương mãi thế ni
Thương ai thương mãi thế ni Có đò chống quách đò đi cho rồi
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Người đăng: Phan An
- 13 April,2022
Anh về cho em về theo
Anh về cho em về theo Bác mẹ có đánh ta leo lên giàn
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Người đăng: Phan An
- 13 April,2022
Thường khi đi nhớ về thương
Thường khi đi nhớ về thương Ước chi em được tựa tường ví anh
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Người đăng: Phan An
- 10 April,2022
Con chim quỳnh nhung ăn trái quỳnh châu
Con chim quỳnh nhung ăn trái quỳnh châu Chàng đà phụ thiếp thiếp đâu phụ chàng Không tới lui thì ra chỗ từ nan Tới lui thì sợ miệng thế gian chê cười Nguyện cùng nhau đất chín trời mười Trăm năm không bỏ nghĩa người bạn ơi!
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Thẻ:
  - chung thủy
- Người đăng: Phan An
- 10 April,2022
Ba năm thẻ cắm, nêu trồng
Ba năm thẻ cắm, nêu trồng Nếu anh có vợ, đền chồng cho em
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Người đăng: Phan An
- 9 April,2022

Có cùng từ khóa:

Muốn về Soi Bún ăn dưa
Muốn về Soi Bún ăn dưa Sợ e Soi Bún đãi đưa nhiều lời
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - sản vật
  - Phú Yên
- Người đăng: Phan An
- 9 April,2022
Đêm nằm bàng bạc ánh trăng
Đêm nằm bàng bạc ánh trăng, Ngân Sơn bên đó, Mằng Lăng bên này Thuyền xao bóng nước gió lay Lòng em xáo động chàng hay chăng chàng? Một dòng nước chảy Tam Giang Bởi lời cha mẹ phụ phàng tình anh.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - Phú Yên
- Người đăng: Phan An
- 21 March,2022
Lấy chi vui với thu tàn
Lấy chi vui với thu tàn Phú Câu cước cá, Ô Loan miếng hàu
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - Phú Yên
- Người đăng: Phan An
- 19 March,2022
Em ra sông Cái em nhào
Em ra sông Cái em nhào Nghĩa nhơn để lại biết vào tay ai!
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - Phú Yên
- Người đăng: Phan An
- 19 March,2022
Nước sông Ba chảy ra sông Cái
Nước sông Ba chảy ra sông Cái Anh có vợ rồi ve gái làm chi! Anh về rước vợ mau đi Kẻo chỉ trở dạ e khi bị đòn.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Thẻ:
  - Phú Yên
- Người đăng: Phan An
- 19 March,2022
Mau mau đến miễu Bà Trang
Mau mau đến miễu Bà Trang Đến đền Bà Sứ thở than đôi lời.
Dị bản
- Mau mau đến bến Bà Bang, Đến đồng Bà Sứ thở than đôi lời.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - Phú Yên
- Người đăng: Phan An
- 19 March,2022
Ngày nào qua miễu Bà Trang
Ngày nào qua miễu Bà Trang Nhìn xem miễu cũ, bàng hoàng chuyện xưa
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - Phú Yên
- Người đăng: Phan An
- 19 March,2022
Ai lên Phú Mỡ, Cây Dừng
Ai lên Phú Mỡ, Cây Dừng Ghé chợ Kỳ Lộ nghỉ chân đôi ngày. Tới đây thì ở lại đây Núi non dầu mặc, người dày nghĩa nhơn
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - Phú Yên
- Người đăng: Phan An
- 19 March,2022
Ba người, ba ngựa, ba roi
Ba người, ba ngựa, ba roi, Lên chợ Kỳ Lộ bỏ roi đi quyền
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - Phú Yên
- Người đăng: Phan An
- 19 March,2022
Ai làm gành đá hết vôi
Ai làm gành đá hết vôi Phú Câu hết cá, em thôi bồi hồi
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - Phú Yên
- Người đăng: Phan An
- 18 March,2022

Chú thích

Nậu Nghĩa gốc là một nhóm nhỏ cùng làm một nghề (nên có từ "đầu nậu" nghĩa là người đứng đầu).   Ví dụ: “Nậu nguồn” chỉ nhóm người khai thác rừng, “Nậu nại” chỉ nhóm người làm muối, “Nậu rổi” chỉ nhóm người bán cá, “Nậu rớ” chỉ nhóm người đánh cá bằng rớ vùng nước lợ, “Nậu cấy” chỉ nhóm người đi cấy mướn, “Nậu vựa” chỉ nhóm người làm mắm... Từ chữ “Nậu” ban đầu, phương ngữ Phú Yên-Bình Định tỉnh lược đại từ danh xưng ngôi thứ ba (cả số ít và số nhiều) bằng cách thay từ gốc thanh hỏi. Ví dụ: Ông ấy, bà ấy được thay bằng: “ổng,” “bả.” Anh ấy, chị ấy được thay bằng: “ảnh,” “chỉ.”   Và thế là “Nậu” được thay bằng “Nẩu” hoặc "Nẫu" do đặc điểm không phân biệt dấu hỏi/ngã khi phát âm của người miền Trung.   Người dân ở những vùng này cũng gọi quê mình là "Xứ Nẫu."
Phú Lễ Tên một thôn nay thuộc xã Hòa Thành, huyện Đông Hoà, tỉnh Phú Yên.
Mũi Đại Lãnh Còn có tên gọi khác là Mũi Nạy, Mũi Ba, Mũi Điện, Cap Varella (đặt theo tên một tướng giặc Pháp tự cho có công phát hiện nơi này), thuộc địa phận thôn Phước Tân, xã Hòa Tâm, huyện Đông Hòa, tỉnh Phú Yên. Đây là một nhánh của dãy Trường Sơn đâm ra biển. Trên mũi có ngọn hải đăng lớn chỉ đường cho tàu thuyền trong khu vực. Đây được xem là điểm cực Đông, nơi đón ánh nắng đầu tiên của nước ta.

Ngọn hải đăng trên mũi Đại Lãnh
Hòn Chùa Tên một hòn đảo thuộc địa phận xã An Phú, thành phố Tuy Hoà, tỉnh Phú Yên, cùng cụm đảo với hai hòn khác là Hòn Dứa và Hòn Than. Hiện nay Hòn Chùa là một địa điểm du lịch sinh thái của tỉnh Phú Yên.

Hòn Chùa
Có bản chép là Hòn Dùa (Hòn Dừa), cũng là một hòn đảo gần khu vực Hòn Chùa.
Mực nang Một loại mực có thịt dày, trắng ngần như cơm dừa, vị giòn, ngọt, thơm. Mực nang thường được chế biến thành món mực hấp, xào, nướng... đều rất ngon.

Mực nang
Cơ hàn Đói (cơ 飢) và lạnh (hàn 寒). Chỉ chung sự nghèo khổ cơ cực.

Bạn ngồi bạn uống rượu khan Tôi ngồi uống nỗi cơ hàn bạn tôi! (Gặp bạn ở chợ Bến Thành - Hoàng Đình Quang)
Rày Nay, bây giờ (phương ngữ).
Qua Từ người lớn dùng để tự xưng một cách thân mật với người nhỏ, hoặc cách tự xưng có đôi chút tính chất khách quan, nhưng thân tình (Từ điển từ ngữ Nam Bộ - Huỳnh Công Tín).
Cuốc Còn gọi là chim quốc, con nghịt, một loại chim nhỏ thường gặp ngoài đồng ruộng, có tiếng kêu "cuốc, cuốc." Tương truyền chim cuốc (cũng gọi là chim đỗ quyên, xin xem chi tiết ở chú thích Đỗ quyên) là do vua Thục Đế mất nước khóc đến chảy máu mắt, chết đi hóa thành.

Chim cuốc
Chu choa Cũng viết là chu cha, thán từ người miền Trung thường dùng để bộc lộ sự ngạc nhiên, sợ hãi, vui vẻ...
Bài này là một tác phẩm của Nguyễn Hữu Ninh, được nhạc sĩ Phan Bá Chức phổ nhạc trên điệu bài chòi, nhưng đã phổ biến đến mức được xem như dân ca của tỉnh Phú Yên.
Kim Trọng Một nhân vật trong tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du. Kim Trọng là một thư sinh hào hoa phong nhã, bạn học của Vương Quan (em ruột Thúy Kiều). Kiều và Kim Trọng gặp và đem lòng yêu nhau. Khi phải bán mình chuộc cha, Kiều nhờ em là Thúy Vân thay mình gá nghĩa cùng Kim Trọng. Sau mười lăm năm lưu lạc, hai người lại đoàn viên.
Thúy Kiều Nhân vật chính trong tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du. Thúy Kiều là một người con gái tài sắc vẹn toàn, vì bán mình chuộc cha mà phải trải qua mười lăm năm lưu lạc, gặp nhiều đắng cay khổ sở, "thanh lâu hai lượt thanh y hai lần," cuối cùng mới được đoàn viên cùng người tình là Kim Trọng.
O Cô, cô gái, thím (phương ngữ miền Trung). Trong gia đình, o cũng dùng để chỉ em gái của chồng.
Bác mẹ Cha mẹ (từ cổ).
Huê Hoa (phương ngữ Trung và Nam Bộ). Gọi như thế do kiêng húy tên của bà Hồ Thị Hoa, chính phi của hoàng tử Đảm (về sau là vua Minh Mạng).
Vân vi Đầu đuôi câu chuyện, đầu đuôi sự tình (từ cũ).
Ni Này, nay (phương ngữ miền Trung).
Ví Với. Từ này ở Trung và Nam Bộ phát âm thành dí.
Cắm thẻ ruộng Cắm thẻ để nhận và xác định chủ quyền của một mảnh ruộng.
Cắm nêu ruộng Cắm cây nêu để báo cho mọi người biết là ruộng đang bị tranh chấp hay bị thiếu thuế, không ai được mua lúa, gặt hái.
Soi Bún Cũng gọi là Soi Búng, địa danh nay thuộc thôn Ngọc Lãng, xã Bình Ngọc, thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên. Tại đây có nghề truyền thống là trồng dưa (chủ yếu là dưa hấu).
Ngân Sơn Một địa danh nay thuộc thôn Ngân Sơn, thị trấn Chí Thạnh, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên. Ngày trước đây là phường lụa Ngân Sơn, có cách đây hơn 300 năm. Phường lụa có ba sản phẩm là gấm, lụa và lãnh. Cả ba sản phẩm đều dệt từ tơ tằm, chỉ khác nhau ở cách dệt và cách nhuộm. Lụa thường không nhuộm, có màu trắng như vỏ trứng gà dùng để may áo; lãnh được nhuộm đen để may quần. Gấm lụa của phường lụa Ngân Sơn rất đắt, chỉ có nhà khá giả mới mua nổi mà mặc, đồng thời từng là sản phẩm cống vua, dùng để may trang phục cho vua Bảo Đại và hoàng hậu.
Mằng Lăng Địa danh nay là một thôn thuộc xã An Thạch, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên. Tại đây có nhà thờ Mằng Lăng, một trong những nhà thờ cổ nhất Việt Nam.

Nhà thờ Mằng Lăng
Tam Giang Tên một con sông ngắn (chỉ độ 10km) chảy từ Hòn Kề ra biển ở Vũng Chào thuộc vịnh Xuân Đài, tỉnh Phú Yên.
Phú Câu Làng chài nằm nơi cửa sông Đà Rằng, nay thuộc phường 6 thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên.
Ô Loan Một đầm nước lợ thuộc tỉnh Phú Yên, dưới chân đèo Quán Cau, lấy nước từ sông Cái và một số sông nhỏ khác. Bao bọc quanh đầm là núi Đồng Cháy, núi Cẩm và cồn An Hải. Đây là một thắng cảnh cấp quốc gia của Việt Nam, một danh lam tiêu biểu của tỉnh.

Đầm Ô Loan
Kỳ Lộ Cũng gọi là sông Cái, một con sông lớn chảy qua tỉnh Phú Yên. Sông dài 120 km, bắt nguồn từ vùng núi La Hiên cao trên 1000 m tại giáp ranh giữa Bình Định và Gia Lai, chảy qua các huyện Đồng Xuân, Tuy An, đổ ra cửa biển Tiên Châu với một phân lưu đổ vào đầm Ô Loan. Các chi lưu của nó là Cà Tơn, suối Cối, Thác Dài. Đoạn chảy trên địa phận tỉnh Phú Yên dài 76 km. Phần thượng lưu của sông chảy giữa các dãy núi, nên hẹp, sâu và có độ dốc lớn. Mùa mưa trên sông hay có lũ. Do có đặc điểm như vậy, hàng ngàn năm những chân núi mà sông đi qua bị bào mòn tạo ra nhiều cảnh quang thiên nhiên đẹp và nên thơ. Tới hạ lưu, sông rộng hơn; hai bên bờ có nhiều bãi cát phẳng. Mùa hè nước sông trong veo tươi mát màu ngọc bích, có nơi nhìn thấy đáy sông.

Sông Kỳ Lộ
Sông Ba Tên phần thượng lưu của sông Đà Rằng, con sông bắt nguồn từ dãy Ngọc Rô của tỉnh Kon Tum, chảy qua ba tỉnh Kon Tum, Gia Lai, Phú Yên, cung cấp nước quanh năm cho đồng bằng Tuy Hòa, vựa lúa lớn nhất miền Trung với diện tích hơn 20.000 ha.
Ve Ve vãn, tán tỉnh.
Chỉ Chị ấy (phương ngữ Trung và Nam Bộ).
Miễu Bà Trang Một ngôi miếu thuộc thôn Ngân Sơn, xã An Thạch, nay là thị trấn Chí Thạnh, Tuy An, Phú Yên. Tương truyền Bà Trang là người giúp vua Gia Long trốn thoát khỏi cuộc truy kích của quân Tây Sơn.
Đền Bà Sứ Tên ngôi đền nằm ở cánh đồng cùng tên, nay thuộc địa phận xã Xuân Quang, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên.
Bến Bà Bang Một bến đò thuộc xã Xuân Quang, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên.
Phú Mỡ Địa danh nay là một xã thuộc huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên.
Cây Dừng Địa danh nay thuộc địa phận xã Phú Mỡ, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên.
Chợ Kỳ Lộ Phiên chợ vùng cao nay thuộc địa phận xã Xuân Quang 1, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên, nằm sát đường số 6 đi từ La Hai đến Phú Mỡ. Chợ họp mỗi tháng chín phiên, là trung tâm giao lưu trao đổi thổ sản giữa miền núi, đồng bằng và duyên hải.
Nghĩa nhân Cũng viết nhân nghĩa, nghĩa là "lòng yêu thương người (nhân) và biết làm điều phải (nghĩa)." Hiểu rộng là đạo nghĩa sống ở đời.