TRẦM HƯƠNG KHÁNH HOÀ

NHỮNG ĐIỀU BẠN MUỐN BIẾT VỀ TRẦM HƯƠNG KHÁNH HOÀ

Tóm Tắt Trầm Hương Khánh Hòa

Trầm Hương Khánh Hòa nổi tiếng trong cả nước và trên thế giới. Trầm Hương Khánh Hòa mang đậm những nét văn hóa và lịch sử lâu đời, gắn liền với truyền thuyết của người Chăm-Pa về Nữ Thần Ponagar- Bà Mẹ Xứ Sở biểu tượng cho cuộc sống hạnh phúc và thịnh vượng.

Trầm Hương là khí anh tú tụ, hòa vào nhựa chảy ra từ vết thương trên cây dó bầu, được hun đúc bởi thời gian, nắng gió và các điều kiện tự nhiên đặc biệt khác gọi là linh khí của trời đất.

Công dụng kỳ diệu của Trầm Hương là: Kích thích sự luân chuyển của khí và máu, điều hòa nhịp đập của tim, bổ thận khí, tạo giấc ngủ sâu, phòng và chữa trị bệnh tai biến mạch máu não, đau bụng, hen xuyễn và một số bệnh khác… Mùi hương Trầm luôn khiến cho tâm hồn con người thư thái lắng dịu, cảm thấy ấm áp được che chở và hướng tới những điều thánh thiện. Ấy là bởi Trầm Hương có tác dụng giải độc kỳ lạ, làm cho: “tà khí tránh xa – thanh khí lan toả”.

Trầm Hương được làm thành vòng đeo tay, vòng đeo cổ, móc chìa khóa, móc điện thoại, chế tác thành Tượng Phật và nhiều tác phẩm điêu khắc nghệ thuật có giá trị cao. Nhang Trầm thờ, nhang vòng, Trầm tháp, Trầm se,v.v…là những linh vật không thể thiếu của Người Khánh Hòa và du khách thập phương.

Thứ lâm sản tạo nên thương hiệu của Khánh Hoà.

Mỗi xứ sở có một đặc sản tiêu biểu, đó là niềm tự hào của nhân dân địa phương. Khánh Hòa đã từ lâu nổi tiếng là “xứ trầm hương”

• 

• 

Khánh Hoà là xứ trầm hương

Non cao biển rộng người thương đi về

Yến sào thơm ngọt tình quê

Sông sâu đá tạc lời thề nước non

Sử sách ghi nhận về phẩm chất của trầm hương Khánh Hoà:

Ở triều Nguyễn, việc tìm trầm không phải việc làm tự do của người dân. Triều đình nhận thấy miền núi nào sản xuất trầm hương thì đặt các đội canh tuần. Đến thời Pháp thuộc thì giỡ bỏ người dân tự tự do khai thác. Trầm hương khai thác thời kỳ này chủ yếu bán cho người Trung Quốc. Đơn cử, đầu thế kỷ XVII, dựa vào các nguồn tài liệu Trung Quốc trước đó, Trịnh Bản Kiều, nhà thư hoạ chính thức của Vua Càn long, đã làm một bản danh sách những sản vật của Chămpa (Vương quốc tồn tại từ trước thế kỷ XV tại miền trung Việt Nam) phục vụ cho như cầu giao thương, ngoại giao gồm: “Vàng, bạc, thiếc, sắt, ngọc trai, hổ phách, sừng tê, ngà voi, mai rùa, trầm hương, gỗ đàn hương, long não, xạ hương, đinh hương, gỗ mun, tổ yến, gạo, hạt tiêu, cau, dừa, mít, nhục đậu khấu, tê giác, voi, vượn, khỉ trắng, voi trắng, vải bông trắng, chiếu lá cọ, sáp ong vàng, lưu huỳnh, gỗ vang…”

Không chỉ có người Việt Nam mới quý trầm mà cả quốc gia khác như Nhật Bản, Ấn Độ và cả người châu Âu cũng nói về trầm hương và khen trầm hương Việt Nam tấm tắc. Giáo sĩ Alexandre Rhodes – người đã chỉnh đốn chữ quốc ngữ lại bảo rằng: Chỉ Việt Nam mới có kỳ nam. Tức là gián tiếp bảo rằng các nước chỉ có thứ trầm hạng nhìn mà thôi. (Nguồn: Non Nước Khánh Hoà)

• 

• 

Sự hình thành của trầm hương trên thân cây trầm

Ở Việt Nam có rất nhiều loài thực vật vô cùng quý hiếm, nhiều tài liệu khoa học khẳng định: “Bên cạnh nhóm cây dược liệu, nước ta còn có một nhóm cây chứa tinh dầu mà tinh dầu của chúng có thể làm được dược liệu, hương liệu và thực phẩm quí báu … Trầm là phần gỗ biến đổi về chất ở cây Trầm hương là một trong những loài trong nhóm đó có tinh dầu dùng làm hương liệu và dược liệu quý”. (Theo Việt Nam đất nước giàu đẹp-Nxb Sự Thật, năm 1978).

Đầu tiên cần phân biệt trầm hương và cây trầm hương. Trầm hương là phần gỗ sinh trầm. Còn cây trầm hương là cây dó bầu. Nguyên lý tạo Trầm từ cây Trầm hương có lẻ còn quá mới mẽ, lạ lẫm với nhiều người và xung quanh vấn này còn nhiều ý kiến khác nhau.

• 

• 

Cây gió có 2 loại: gió bầu (tên khoa học là Aquilaria agallocha) và gió gạch hay còn gọi là gió niệt (Aquilaria Malaccensis). Gió gạch cũng cho trầm nhưng mùi thơm nồng, hắc, có vị tanh và giá trị thấp. Chỉ có gió bầu mới cho ta trầm tốt và kỳ nam. Cây gió bầu cao từ 10m – 40m, vỏ xám, thân thẳng ít nhánh. Gió bầu là loài cây ưa ẩm, chịu bóng râm, thường phân bố trên độ cao từ 300 – 600m so với mặt biển. Không phải bất kỳ cây gió bầu nào cũng tạo thành trầm hương. Cho đến nay vẫn chưa có tài liệu nào làm sáng tỏ một cách rốt ráo cơ chế hình thành trầm hương trong cây gió bầu.

Sản phẩm chính của cây Trầm hương là Trầm do sự biến đổi phân tử của gỗ dưới ảnh hưởng của một loại bệnh gây ra. (Cây thuốc Campuchia, Việt Nam, Lào-Alfred Pe’telot, 1954). “Trầm hương là những phần gỗ bệnh lý xuất hiện ở chi Aquilaria dưới tác động của tác nhân gây bệnh là một loại nấm thuộc nhóm bất toàn” (Trầm hương, Nxb KH & KT, 1991). Đặc điểm nổi bật của Trầm là tỏa mùi thơm đặc biệt. Trầm ở thiên nhiên có thể hình thành bất kỳ nơi nào trên cây, nhưng phần nhiều tập trung ở phần thân gần gốc và rễ. Số lượng và chất lượng Trầm khai thác ở thiên nhiên phụ thuộc vào các yếu tố như loài và tuổi cây, đất đai, địa hình, khí hậu thời tiết, thời gian nhiễm bệnh tụ trầm … và ở mỗi nơi, mỗi vùng Trầm thu được trên những cây “nhiễm bệnh” không giống nhau về kích cở, màu sắc, trọng lượng, thứ hạng, mùi vị.

Hay một lý giải khác là “Thân cây dó bầu bình thường có mùi tương đối nhẹ và nhạt màu. Khi bị các tác nhân bên ngoài như nấm mốc hay các vết thương cơ học và một số điều kiện khác gây nên việc tổn thương nhiễm trùng kéo dài, cây sẽ sản xuất ra một loại nhựa để tự điều trị vết thương và kết quả hình thành nên một lõi gỗ đen, đặc, thơm gọi chung là trầm.” – Nguồn: http://www.royalagarwood.vn/

Như vậy có nhiều lý giải cho sự hình thành của trầm hương trên cây trầm và cá nhân tôi thích tin cách giải thích nó là một loại bệnh sinh ra trên thân gỗ cây dó.

Hiện nay, tổng diện tích trồng cây dó bầu trên địa bàn tỉnh Khánh Hoà khoảng 350ha, tập trung ở các địa phương như: Khánh Vĩnh, Ninh Hòa, Vạn Ninh, Diên Khánh. Trầm Khánh Hòa tập trung nhiều ở rừng núi các huyện Vạn Ninh, Ninh Hòa, Khánh Vĩnh, trong đó nổi tiếng nhất là vùng Tu Bông, Vạn Giã (thuộc huyện Vạn Ninh) mà danh tiếng đã đi vào ca dao:

“Cây quế thiên thai mọc ngoài khe đá,

Trầm nơi Vạn Giã hương tỏa sơn lâm…”

Phân loại trầm hương:

Trầm hương có tên giao dịch thương mại Quốc tế Agarwood hay Eaglewood được chia làm nhiều hạng. Loại trầm hương cao cấp có thể đạt hàm lượng dầu 60-80%. Căn cứ mức độ nhiễm dầu, màu sắc, hương vị, hình dáng, trọng lượng, xuất xứ … mà trầm hương có các tên gọi khác nhau như: Trầm mắt tử, trầm mắt đảo, trầm bọ sánh, trầm bông, trầm da báo, trầm điệp lá, trầm điệp trai, trầm kiến xanh, trầm rục, trầm sanh … Theo phẩm cấp, trầm hương được xếp thành 3 hạng và mỗi hạng chia thành nhiều lọai, như sau:

1. Hạng cao nhất là kỳ nam: Là loại Trầm có phẩm cấp cao nhất, cho nhiều dầu, nhẹ, mềm, dẻo, nhuyễn, khi nếm có đủ vị chua, cay, đắng, ngọt; tỏa mùi thơm tự nhiên, khi đốt hương thơm đặc biệt, khói xanh, bay thẳng và dài lên không trung. Kỳ nam được chia thành 4 loại: Nhất bạch nhìn thanh tam huỳnh tứ hắc
2. Hạng hai là trầm: Là loại Trầm ít dầu, nặng, vị đắng, hầu hết khi đốt mới tỏa mùi thơm, khói màu trắng, bay quanh rồi tan ngay.
3. Hạng ba là tốc: Phần lớn tốc có mức nhiễm dầu ít hơn Trầm, chủ yếu là từ bên ngoài và dài theo thớ gỗ. Có khoảng vài chục loại tốc.

Kỳ nam được phân biệt với trầm hương ở mùi thơm và lượng dầu kết tinh. Dầu ở kỳ nam kết tinh giống như sáp ong, tỏa mùi thơm ngào ngạt.

Vai trò của trầm hương trong rất nhiều lĩnh vực.

Khá giống với yến sào, trầm hương quý bởi giá trị trong đông y của nó. Trầm có nhiều công dụng đặc biệt, khó có sản phẩm thay thế. Nhu cầu trầm vào mục đích làm thuốc chữa bệnh, làm hương liệu sản xuất hoá mỹ phẩm và dùng vào mục đích tín ngưỡng ngày càng gia tăng.

Theo Đông y, Trầm là vị thuốc quý hiếm, có vị cay, tính ôn, vào ba kinh: tì, vị, thận; có tác dụng dáng khí, nạp thận, bình can tráng nguyên dương, chữa các bệnh đau bụng, đau ngực, nôn mửa, hen suyển, lợi tiểu, giảm đau, trấn tĩnh, hạ sốt, cấm khẩu, thổ huyết, khó thở, kích dục …

Tinh dầu có giá trị đặc biệt là dùng làm chất định hương (giữ cho hương thơm lâu và đậm mùi), được sử dụng cho sản xuất các loại chất thơm, các loại nước hoa, mỹ phẩm cao cấp, đắt tiền và có tính chất huyền bí, linh thiêng đối với một số tôn giáo, nhất là đối với Hồi giáo.

Một số tôn giáo đốt Trầm hương trong các nghi lễ được xem là vật giao lưu truyền cảm giữa con người của thế giới thực tại với thế giới thần linh. Từ thời cổ xưa đến thế giới ngày nay, trong các cung điện, đền đài nguy nga tráng lệ, các chùa chiềng, thánh thất, đình miếu … đốt trầm hương được coi là hình thức dâng cúng linh thiêng cao quý nhất. Ở Nhật Bản ngày xưa cũng như ngày nay, sử dụng Trầm là thể hiện nét thẩm mỹ, quyền lực kinh tế và chính trị.

Bảo tàng trầm hương tại xã Phước Đồng, Tp Nha Trang, Khánh Hoà:

Khánh thành từ năm 2017, bảo tàng Trầm hương tại Nha Trang, Khánh Hòa hiện đang đón trung bình 3.000 lượt khách quốc tế/ngày. Bảo tàng Trầm hương rộng hơn 5.000m2 trưng bày khoảng 5.000 hiện vật về trầm, về công dụng, nghệ thuật và văn hóa thưởng trầm

• 

• 

• 

• 

Bảo tàng được chia thành nhiều chủ đề như: giới thiệu chung về nét đẹp Việt Nam, những nghiên cứu của thế giới về trầm hương, bản đồ phân bố và nguồn gốc trầm hương, trầm hương gắn với tín ngưỡng trên toàn thế giới, những sản phẩm của trầm hương…

Khai thác trầm tự nhiên và có cả trầm nhân tạo

Xưa nay, trầm khai thác được ở Khánh Hòa phần lớn là trầm tốt và có nhiều kỳ nam. Hàng năm nhân dân địa phương tích cực khai thác bán cho Nhà nước để xuất khẩu. Giá xuất tại thời điểm 1989 (thời cực thịnh của nghề khai thác trầm kỳ) như sau: trầm hương loại 1 giá 1.050 USD/kg, loại 2 giá 900 USD/kg, loại 3 giá 700 USD/kg, loại 4 giá 410 UDS/kg; Kỳ nam loại 1: 2.000 USD/kg, loại 4 850 USD/kg. Do đó người ta đổ xô đi khai thác trầm hương, bỏ cả sản xuất. Tất cả những cây gió bầu, gió gạch từ lớn đến nhỏ đều bị chặt sạch để tìm trầm.

Cây gió đứng trước nguy cơ bị tuyệt chủng. Hiện nay, loại cây trên chỉ còn lại những cái gốc trơ trụi, mục nát. Tìm được một vài cây gió bầu con còn sót lại trong rừng thật vô cùng khó khăn, mà nếu có thì những cây gió non này dễ chừng phải đến bốn năm chục năm sau hoặc lâu hơn mới có lại trầm kỳ. Đối với loại cây quý hiếm và có giá trị kinh tế cao này, không thể trông chờ vào sự phát triển tự nhiên của rừng mà phải tìm cách gây trồng thuần hóa nó.

Trầm hương là sản phẩm đặc biệt của cây gió bầu, nhưng nó không phải là sản phẩm tất yếu như ở các loại thực vật khác để rồi cứ đến mùa vụ là thu hoạch. Trầm hương sinh ra từ cây gió bầu, nhưng không phải bất cứ cây gió bầu nào cũng cho ta trầm hương, thậm chí theo lời những người đi điệu cho biết, có những khu rừng dày đặc cây gió bầu, nhiều cây đã lớn nhưng không một cây nào cho trầm.

Nguồn: Tổng hợp

Xem bảng giá tổ Yến Sào Nha Trang do Chạm Khánh Hoà cung cấp tại đây:

bảng giá yến sào nha trang

SẢN PHẨM ĐƯỢC LỰA CHỌN NHIỀU NHẤT

Phần tổ yến được tạo đầu tiên giúp tổ bám chắc vào vách đá. Tổ đã làm sạch tạp chất bên ngoài còn lại ít lông phía trong. Cần phải làm sạch thêm trước khi sử dụng.

Phần tổ yến được tạo đầu tiên giúp tổ bám chắc vào vách đá. Đã được làm sạch sẽ có thể dùng ngay không cần làm sạch thêm.

Phần tổ yến bị vỡ khi khai thác hoặc do tự nhiên và sơ chế. Đã được làm sạch sẽ có thể dùng ngay không cần làm sạch thêm.

Phần tổ yến còn nguyên vẹn đã được làm sạch sẽ có thể sử dụng ngay không cần làm sạch thêm.

Một số bài viết về “xứ trầm đảo yến” Khánh Hoà khác:

NGHỀ YẾN SÀO NHA TRANG KHÁNH HOÀ

ĐIỀU GÌ LÀM DU LỊCH KHÁNH HÒA HẤP DẪN?

NGHỀ LÀM NƯỚC MẮM TRUYỀN THỐNG Ở NHA TRANG – KHÁNH HÒA

THÁP BÀ POH NAGAR NHA TRANG– DẤU ẤN VĂN HÓA CHĂM PA MỘT THỜI

LÊN NÚI NGHE ĐÀN CHAPI CỦA NGƯỜI RẮC-LÂY Ở KHÁNH HOÀ

BÃI DÀI Ở CAM LÂM KHÁNH HOÀ

Xem thêm những bài viết mới

VÚ SỮA DIÊN BÌNH DIÊN KHÁNH

Vú sữa Diên Bình, nay là Bình Lộc có danh tiếng từ lâu, người dân chủ yếu canh tác hữu cơ để bảo vệ tiếng thơm vú sữa của địa phương. Sở dĩ, vú sữa ở đây thơm, ngon, ngọt thanh, dày cơm, mỏng vỏ là nhờ giống tốt, hưởng phù sa của sông Suối…

Đọc tiếp

NƯỚC KHOÁNG KIỀM ĐẢNH THẠNH – KHÁNH HÒA

Nguồn nước khoáng kiềm thiên nhiên Đảnh Thạnh nổi danh bởi chất lượng nước hàng đầu, vị thanh ngọt tự nhiên và công dụng hiếm có đối với sức khỏe. Được khai thác chính thức bởi Công ty Cổ phần Nước khoáng Khánh Hòa, trải qua 34 năm lịch sử phát triển, nguồn khoáng Đảnh…

Đọc tiếp

ĐẾN NHA TRANG NHỚ XEM TATA SHOW

Tatashow at VinWonder Nha Trang is a unique and impressive performance introduced to chamkhanhhoa.com readers when visiting Nha Trang Khanh Hoa. Combining a cable car ride from the mainland to Hon Tre Island, where the show takes place, it offers a stunning experience. Showtime is 7:30 – 8:10 pm, and tickets can be purchased directly…

Đọc tiếp

SÔNG CÁI NHA TRANG

Sông Cái Nha Trang không chở nặng phù sa bồi đắp cho những cánh đồng, không dữ dội oai hùng, không quá nên thơ nhưng với chiều dài theo năm tháng của mình, dòng sông đã bồi đắp cho hậu thế những di sản văn hóa nghìn năm cổ tích và 300 năm hiền hòa.…

Đọc tiếp

LEONARDO ADVENTURE AND NATURE EXPEDITION AT KONG FOREST

ADVENTURE AND NATURE EXPEDITION AT KONG FOREST NHA TRANG VIETNAM. Kong Forest is an adventure haven located in the heart of the lush Vietnamese wilderness that guarantees an unforgettable escape for thrill-seekers and nature enthusiasts alike. It is also a place where adventure-seekers can quench their thirst for adrenaline, and families can bond over shared experiences.…

Đọc tiếp

NHA TRANG MUST-VISIT VEGETARIAN RESTAURANTS

Must visit vegetarian restaurants in Nha Trang city.

Đọc tiếp

Khám phá thêm từ CHẠM KHÁNH HOÀ

Đăng ký để nhận các bài đăng mới nhất được gửi đến email của bạn.

Nhập email của bạn…

Theo dõi

Chia sẻ:

• Bấm để chia sẻ trên Twitter (Mở trong cửa sổ mới)
• Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Mở trong cửa sổ mới)
• Bấm để gửi một liên kết tới bạn bè (Mở trong cửa sổ mới)
• Bấm để in ra (Mở trong cửa sổ mới)
• Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Mở trong cửa sổ mới)
• Thêm

• Bấm để chia sẻ trên Tumblr (Mở trong cửa sổ mới)
• Bấm để chia sẻ trên Pinterest (Mở trong cửa sổ mới)
• Nhấp để chia sẻ trên Telegram (Mở trong cửa sổ mới)

Thích Đang tải...

Có liên quan