Trận Xích Bích (208) | Biên Niên Sử

Trận Xích Bích – kỳ thực là một chiến dịch – nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc thời cổ gồm một số trận đánh quyết định thế “chia ba thiên hạ” tạo thành thời đại Tam Quốc với ba nước Ngụy, Thục, Ngô.

Nay Thành phố Xích Bích nằm ở bờ Nam Sông Trường Giang, là một thành phố loại nhỏ của Tỉnh Hồ Bắc nhưng thời xưa thì cả một vùng đất ở hai bên bờ Sông Trường Giang, đoạn sông này vừa qua khỏi địa phận Tỉnh Hồ Nam chảy vào địa phân Tỉnh Hồ Bắc, đều gọi là Xích Bích vì đất đai ở hai bờ sông đều đỏ au (Xích là đỏ, Bích là vách). Đặc biệt ở địa ptnận Thành phó Xích Bích ngày nay có ngọn núi cùng tên, vách núi cũng màu đỏ.

Chính ở khu vực này đã diễn ra trận Xích Bích nổi tiếng vào mùa Đông năm Kiến An thứ 13 tức năm 208. Nguyên vào những thập kỷ cuối của Thế kỷ I, nhà Đông Hán trị vì ở Trung Quốc lâm vào giai đoạn suy vi. Bọn chúa đất, quân phiệt ở khắp nơi nổi lên cát cứ, đánh lộn nhau và chống lại cả triều đình. Trong số các thủ lĩnh này Tào Tháo là nhân vật kiệt hiệt hơn cả, đã lần lượt tiêu diệt các đối thủ như Đổng Trác, Viên Thiệu, Lữ Bố… nắm mọi quyền bính trong triều, ức chế Vua Hán, làm chủ nửa phía Bắc của đất nước Trung Quốc thời đó.

Ở phương Nam, có hai thủ lĩnh đáng gờm với Tháo là Lưu Bị và Tôn Quyền. Tuy nhiên, Lưu Bị vào thời điểm trước khi xảy ra trận Xích Bích vừa mới bị thua Tào Tháo ở Tân Dã, Phàn Thành nên chưa có lãnh thổ riêng. Tôn Quyền thì đã làm chủ cả một dải Đông Nam Trường Giang (quen gọi là Đông Ngô). Do vậy Lưu Bị chủ trương đường lối liên kết với Tôn Quyền chống Tào Tháo. Tôn Quyền cũng hiểu rằng nếu Tào diệt được Lưu thì sẽ tập trung sức lực diệt mình nên cũng chấp nhận liên minh.

Để đập tan liên minh này, năm 208, Tào Tháo quyết định đánh xuống Giang Nam. Vào cuối năm, cuộc Nam chinh bắt đầu. Ba mươi vạn quân Tào gồm quân thủy, quân bộ và kỵ binh ồ ạt kéo xuống đóng dọc Bắc Sông Trường Giang.

Theo chính sử của Trung Quốc về thời kỳ này, như sách Tam Quốc chí của sử gia Trần Thọ (Thế kỷ III), thì tuy khẳng định trận Xích Bích là trận đánh lớn nhưng ghi chép không nhiều. Các sự kiện chính chỉ ghi như sau:

Tôn Quyền chấp nhận lời thỉnh cầu của Gia Cát Lượng, (mưu sĩ của Lưu Bị) phái hai tướng là Chu Du và Trình Dục đưa 3 vạn quân giúp Lưu Bị chống Tào. Liên quân Tôn – Lưu tổ chức trận đánh ở Xích Bích, dùng hoả công diệt hàng vạn quân Tào. Tào Tháo phải rút chạy về Kinh đô Hứa Xương.

Nhưng tiểu thuyết Tam Quốc diễn nghĩa thì miêu thuật rất phong phú. Tác giả sách này là La Quán Trung, sống ở Thế kỷ XIV không hoàn toàn là hư cấu mà có dựa trên các truyền thuyết kể về thời Tam Quốc vốn có từ lâu đời. Theo sách này thf trước việc Tào Tháo đưa đại quân xuống Nam, trong triều đình Tôn Quyền (tạm gọi là như vậy), có hai khuynh hướng: đầu hàng và chủ chiến. Tôn Quyền còn dùng dằng chưa quyết thì Lưu Bị phái quân sư của mình là Khổng Minh Gia Cát Lượng sang thuyết khách Tôn Quyền chống Tào. Vì thực ra, nếu Tôn Quyền đầu hàng Tào sẽ tạo điều kiện cho Tào tập trung diệt Lưu Bị, cho nên Khổng Minh đã phải trổ tài hùng biện khiến Tôn Quyền chấp nhận liên minh với Lưu Bị chống Tào…

Tôn giao cho Đô đốc Chu Du tổng chỉ huy quân đội, kể cả binh lính Lưu Bị thì liên minh Lưu – Tôn không quá năm vạn người. Chu Du dàn quân ở bờ Nam Trường Giang, từ cửa Tam Giang đến Hạ Khẩu. Đối mặt nhau nhưng cách một con sông rộng nên cả hai bên còn án binh để thăm dò ý định của nhau. Tuy vậy trận mở màn đã diễn ra ở Cửa Tam Giang. Quân Tào phàn lớn là dân phương Bắc không quen đánh thủy chèo chống không thạo, thuyền chiến chòng chành nghiêng ngả, nên sau nửa ngày giao tranh bị thua to. Nhưng Chu Du không dám phản công tiếp vì số binh lực của Tào còn rất lớn.

Rúi kinh nghiệm trận mở màn này, Tào Tháo không dám tấn công vội mà tổ chức huấn luyện về thủy chiến cho quân sỹ. Công việc này được giao cho hai tướng rất giỏi về tác chiến trên sông nước là Sái Mạo và Trương Doãn vốn là tướng của Lưu Biểu, chúa đất vùng Kinh Châu mà Tào Tháo mới vừa thu dụng. Chu Du đã dùng phản gián làm cho Tào giết hai tướng Sái, Trương (khác nào tự chặt hai tay của mình). Và cũng bằng phản gián Chu Du cũng đưa được Tào vào bẫy: cho dùng xích sắt giằng buộc các thuyền chiến lại với nhau với rnục đích là để thuyền khỏi chòng chành, quân lính đỡ say sóng và sẽ phát huy sức mạnh chiến đấu. Kỳ thực mưu này là nhằm biến các thuyền đã buộc chặt vào nhau tạo thuận lợi cho việc đánh hỏa công. Cuối cùng Chu Du, với một kế phản gián nữa là sự trá hàng của viên tướng Đông Ngô là Hoàng Cái, là thế trận hỏa công bắt đầu. Viên tướng Hoàng Cái đã dẫn môt đội thuyền chứa toàn chất cháy và dẫn lửa đổ dầu cho lao vào đội hình thuyèn chiến quân Tào. Lửa lan đầy sông. Đa số quân Tào bị chết cháy hoặc chết đuối, thừa lúc rối loạn đó, quân Chu Du và Lưu Bị cả thủy và bộ ập tới đánh quân Tào, truy kích đến tận Nam Quận (nay là Thành phố Giang Lăng Tinh Hồ Bắc). Quân Tào thua to thương vong quá nửa, tan tác tháo chạy dài về phương Bắc.

Từ đây, Tào Tháo không thể nào vượt Trường Giang được nữa và cũng từ đó Lưu Bị mới có thời cơ mở rộng phạm vi kiểm soát để tiến tới lập ra nước Tây Thục. Thế chân vạc ba nước Ngụy, Thục, Ngo đã hình thành chính từ chiến dịch Xích Bích này.

Cũng theo tiểu thuyết này thì một yếu tố góp phần quan trọng tạo nên chiến thắng cho phía Tôn – Lưu là thời tiết! Giữa mùa Đông lẽ ra chỉ có gió Bắc. Vậy mà vào lúc thủy quân Đông Ngô xuất kích thì trời lại trở gió Đông Nam thổi lửa váo đoàn chiến thuyền của Tào? Thật là trời đã giúp cho liên quân Tôn – Lưu thắng trận. Và tác giả tiểu thuyết đã qui công “gọi gió”cho Khổng Minh Gia Cát Lượng. Vị quân sư tài ba này đã cho đắp đàn Thất Tinh để cầu gió Đông Nam và điều này rất ứng nghiệm. Quả thực Khổng Minh là người “có biệt tài dự đoán thời tiết cũng như đã nắm vững khoa chiêm tinh – Khí tượng học thời đó”.

Almanach,

« Trận Tỉnh Hình (Trận Bối Thủy): Hàn Tín phá Triệu – 204 TCNTrận Bạch Đằng Giang (9-4-1288) »