Tranh đông Hồ Và ý Nghĩa Trong Phong Tục Của Người Dân Việt

Tranh đông hồ là gì

Tranh đông hồ là tranh in từ ván khắc gỗ , tranh có bao nhiêu màu thì có bấy nhiêu mẫu ván khắc gỗ với màu tương ứng và là một loại tranh dân gian của Việt Nam , xuất phát từ làng Đông Hồ , Xã Song Hồ , Huyện Thuận Thành, Tỉnh Bắc Ninh . Trước đây vào mỗi dịp tết đến xuân về thì tranh đông hồ được bầy bán khắp nơi để người mua trang trí trong dịp tết nhưng nay với thời đại mới thì việc giao thương rất dễ dàng và nó cũng đã thay đổi thói quen mua tranh đông hồ của nhiều người , nhiều cơ sở kinh doanh mọc lên họ buôn bán liên tục trong 1 năm và tranh đông hồ có thể mua ở khắp mọi nơi .

Nét đặc trung của tranh đông hồ

Tranh đông hồ đã có từ xa xưa , là nét văn hóa đặc trưng của người dân Bắc Ninh vậy đâu là điều làm nên thương hiệu tranh đông hồ ? điều đặc biệt của tranh đông hồ nằm ở đường nét vẽ , bố cục , màu sắc và giấy vẽ . – Giấy vẽ tranh đông hồ được làm từ vỏ con điệp( sau khi đã nghiền nát vỏ điệp ) trộn với hồ ( bột gạo nếp , gạo tẻ hoặc bột sắn ) sau đó dùng chổi lá thông quét trên bề mặt giấy , tạo nên loại giấy trắng sáng , lấp lánh khi để ngoài ánh sáng . Giấy vẽ tranh đông hồ người ta thường gọi giấy điệp ( làm từ vỏ con điệp ở biển ) .

Tranh đông hồ đàn gà con cầu chúc cho sự sung túc, đông con và an nhàn

– Màu tranh vẽ tranh đông hồ được lấy hoàn toàn từ tự nhiên không pha màu , chỉ có 4 màu cơ bản là xanh ( lấy từ lá chàm hoặc gỉ đồng ) , đen ( than lá che ) , vàng ( lấy từ hoa hòe ) và đỏ ( lấy từ gỗ vang , sỏi son … ) . Tùy vào sở thích và độ đậm của tranh người ta sẽ tô đậm để làm nổi bật hoặc làm nhạt các chi tiết trong tranh đông hồ . Được lấy hoàn toàn từ thiên nhiên nên màu sơn vẽ của tranh đông hồ tuy đơn giản nhưng lại rất đặc biệt , không nhầm lẫn với bất kỳ tranh nào khác . Đến nay tranh đông hồ vẫn được lưu giữ , phát triển và công nhận là nét văn hóa phi vật thể cấp quốc gia .

Tranh đông hồ em bé ôm chú vịt

Tranh đông hồ em bé ôm chú gà

Ý nghĩa nhân văn của những bức tranh dân gian đông hồ

Người dân Làng Đông Hồ , Xã Song Hồ , Huyện Thuận Thành, Tỉnh Bắc Ninh xem tranh đông hồ như hơi thở , nhịp sống của họ . Những bức tranh phác họa lại đời sống thường ngày với mong muốn về một cuộc sống gia đình thuận hòa , yêu thương con người , cuộc sống sung túc , an nhàn , ấm no , hạnh phúc . Hay như ý chí nghị lực trong cuộc sống .

TREO TRANH DÂN GIAN NGÀY TẾT THỂ HIỆN SỰ ẤM NO, SUM VẦY, ĐÓN XUÂN CANH TÝ SUNG TÚC CẢ NĂM

Tranh Đông Hồ là một loại tranh in mảng, nét, kích cỡ không lớn như tranh Hàng Trống. Màu sắc của tranh Đông Hồ rực rỡ, trong sáng và có một số màu cơ bản như đỏ, xanh, vàng, nâu được chế tác từ hoa quả lá cây trong tự nhiên là chủ yếu, màu đen làm bằng thân lá, thân cây phù hợp như lá tre. Do việc in nét và in mảng hàng loạt nên số lượng tranh bán vào ngày tết cũng khá lớn, hầu như thỏa mãn được nhu cầu của nhân dân nhất là vùng thôn quê, bản làng, hải đảo. Tranh Đông Hồ sản xuất cả năm nhưng gần đến ngày tết thì càng bận rộn nên phải huy động nhiều nhân lực cho khâu đóng gói, vận chuyển, phát hành vào những ngày giáp tết ở chợ đô thị, nông thôn kể cả miền xuôi và miền ngược xa xôi.

Dòng tranh Đông Hồ có nội dung và hình thức biểu đạt rất phong phú, chủ yếu đi sâu miêu tả tính chân thực cuộc sống sinh hoạt, lao động sản xuất đời thường trong mối quan hệ giữa người với người, và giữa người với thiên nhiên thể hiện tính nhân quả cầu an, cầu phúc, cầu lộc, cầu tài. Tính triết lý của tranh Đông Hồ rất sâu sắc vừa vui tươi dí dỏm, hóm hỉnh vừa sâu cay nửa hư nửa thực mang tính trừu tượng. “Nói đó cho cạy lòng đây” như tranh đánh ghen, hứng dừa, đám cưới chuột,... Nhiều bức tranh nói lên nỗi niềm khát khao được hạnh phúc, ấm no, ước nguyện, giàu có, yên lành, trồng cây thì cây tốt, chăn nuôi thì sinh sôi nảy nở béo khỏe và sâu xa hơn nữa mong sao tình làng nghĩa xóm hòa thuận, đoàn kết, an khang, thịnh vượng như tranh đàn lợn, đàn gà, tứ quý, hoa lá, chim muông...

Thời xưa, gần đến ngày tết người ta còn tặng quà cho nhau bằng tranh, theo nội dung mà họ đã định từ trước phù hợp với hoàn cảnh tình cảm của người được trao tặng để trang trí trong ngày vào xuân, mong sao “mọi việc như ý” cho một năm mới tốt lành. Đó là nét đẹp văn hóa trong tranh dân gian Đông Hồ, Hàng Trống,... mà có lẽ người Việt Nam mới có.

Trong "Đàn lợn âm dương", các con vật được vẽ vừa chắc khỏe, vừa mềm mại. Trên mình mỗi con lợn có xoáy âm dương thể hiện sự hài hòa trời - đất, sinh sôi và phát triển. Trong tranh Đông Hồ, lợn mang ý nghĩa sung túc, phát tài lộc và ước vọng gia đình đông vui, hòa thuận.

Ở đất Nam Định, người dân quen thuộc và yêu mến xưởng tranh (tranhnamdinh.vn)  tranh được in với công nghệ tiên tiến hiện nay

Khung viền: Sử dụng loại khung compesite có ưu điểm trọng lượng nhẹ, độ bền cao và không bị mối mọt ẩm mốc đa dạng màu sắc.

Chất lượng hình ảnh: Đảm bảo chất lượng hình ảnh rõ ràng họa tiết sắc nét màu sắc chuẩn không sai lệch.

Màu sắc chủ yếu sử dụng tone mầu trung tính do đó ánh sáng là thành phần chủ đạo để trang trí và tạo nên giá trị thẩm mỹ thông qua hiệu ứng thị giác. Ánh sáng tự nhiên luôn biến đổi và làm thay đổi những cảm nhận, cảm xúc của người đứng trong không gian

Tranh tranh xưởng tranhnamdinh.vn là một loại tranh mà phương pháp sản xuất in ấn cũng có khác với tranh làng Hồ.  Loại tranh bước gần tới tính hiện đại của nghệ thuật tạo hình đương đại nhưng vẫn giữ được tính dân tộc và rất trữ tình.

Tranh dân gian đa dạng về thể loại như tranh tín ngưỡng, chúc tụng, lịch sử, châm biếm, phong cảnh... Tranh được lựa chọn treo trong ngày Tết mang nội dung tốt đẹp, cầu chúc cho gia chủ một năm phát tài lộc, cuộc sống đủ đầy và vạn sự như ý. 

"Thiên hạ thái bình" (hay "Chim công xòe cánh") treo trong ngày Tết tượng trưng cho phẩm chất cao quý và sự thịnh vượng. Ngoài ra, người xưa tin rằng có tranh chim công trong nhà sẽ giúp xua đuổi tà ma.