Trẻ Chậm Nói Do Dính Lưỡi - VnExpress Sức Khỏe

Khi bé một tuổi nói được một số từ như bà, mẹ... Từ đó đến nay không nói được thêm từ nào. Khám tại Phòng khám chuyên khoa Răng Hàm Mặt, Bệnh viện Nhi Trung ương, bác sĩ chẩn đoán bé bị dị tật dính lưỡi. Đây là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến khả năng phát âm của trẻ.

Một trường hợp khác cũng điều trị tại khoa Răng Hàm Mặt là bé trai 5 tuổi ở Hưng Yên. Mẹ cho biết bé biết nói sớm song rất ngọng, nghĩ rằng khi con lớn hơn sẽ hết ngọng nên không đưa đến viện khám. Đến khi chuẩn bị vào lớp một, tình trạng nói ngọng vẫn không cải thiện, bé được bác sĩ khám chẩn đoán bị dị tật dính lưỡi.

Cả hai em bé đều được bác sĩ chỉ định phẫu thuật.

Tính từ đầu năm 2020 đến nay, khoa Răng Hàm Mặt, Bệnh viện Nhi Trung ương đã phẫu thuật hơn 500 trẻ bị dính lưỡi. Trung bình mỗi ngày có khoảng 5 đến 10 trẻ điều trị tại khoa.

Bác sĩ Đỗ Văn Cẩn, Trưởng khoa Răng Hàm Mặt, Bệnh viện Nhi Trung ương, cho biết dính lưỡi (còn gọi ngắn phanh lưỡi) là dị tật bẩm sinh nhẹ. Trong đó phanh lưỡi (lớp màng mỏng nằm dưới lưỡi) ngắn, dày và căng, khiến chuyển động của lưỡi bị hạn chế. Đây là nguyên nhân ít người biết đến, hạn chế cử động bình thường của lưỡi và ảnh hưởng đến sự phát âm của trẻ.

Trẻ sơ sinh bị dính lưỡi thường khó bú, trẻ tuổi ăn dặm thì khó nuốt, chậm nói, khó phát âm, nói ngọng.  Chủ yếu phát âm sai các phụ âm: r, kh, tr, l...

Dính lưỡi được chia làm 4 mức độ từ một đến bốn. Bác sĩ chỉ định phẫu thuật khi trẻ bị dính lưỡi độ 3 và độ 4. Các trường hợp khác cũng phải phẫu thuật là dính lưỡi độ 1 và độ 2 thêm biểu hiện lâm sàng và rối loạn chức năng lưỡi như khó bú, khó phát âm, khó nuốt, không có khả năng cong lưỡi lên môi trên hoặc môi dưới. Lưỡi không có khả năng cong chạm vòm miệng khi há miệng, khi thè ra ngoài đầu lưỡi bị chẻ hình chữ V.

Khi phát hiện trẻ có các dấu hiệu trên, gia đình nên đưa trẻ đi khám sớm để được chẩn đoán và chọn lựa phương pháp điều trị phục hồi chức năng ngôn ngữ hay phẫu thuật.

Khoa Răng Hàm Mặt, Bệnh viện Nhi Trung ương, phẫu thuật cho trẻ dính lưỡi bằng laser, không chảy máu, không đau hậu phẫu.

Theo bác sĩ Cần, thông thường sau phẫu thuật, tại chỗ cắt dính lưỡi thường có vết màu trắng. Đó là diễn biến bình thường sau phẫu thuật bằng laser, phụ huynh không nên lo lắng. Hiện tượng này sẽ hết và vết thương lành sau một vài tuần.

"Cần theo dõi chăm sóc trẻ, không cho trẻ ngậm hoặc cắn các vật cứng để tránh chảy máu, không cho trẻ sờ vào vùng phẫu thuật để tránh nhiễm trùng, cho trẻ uống thuốc theo toa", bác sĩ Cần nói.

Sau phẫu thuật, trẻ có thể uống sữa hoặc ăn thức ăn lỏng, mềm và nguội. Cho trẻ uống nhiều nước để làm sạch miệng. Trẻ lớn cần hướng dẫn vận động lưỡi ngay sau mổ, bằng cách uốn lưỡi lên trên, thò lưỡi ra ngoài. Trẻ nhỏ thì vệ sinh dưới lưỡi, nâng lưỡi lên trên. Sau khi vết thương lành, hướng dẫn trẻ thực hiện vận động lưỡi, giúp lưỡi di động tốt.

Lê Nga