Triệu Quốc Đạt – Wikipedia Tiếng Việt

Trang chủ » Số 1 Triệu Quốc đạt » Triệu Quốc Đạt – Wikipedia Tiếng Việt

Có thể bạn quan tâm

Triệu Quốc Đạt
SinhKhông rõYên Định, Cửu Chân, Giao Chỉ
Mấtnăm 248
Nguyên nhân mấtbệnh hoặc tử trận
Quê quánCửu Chân – nay là Thanh Hóa
Nhiệm kỳ248
Kế nhiệmTriệu Thị Trinh

Triệu Quốc Đạt (chữ Hán: 趙國達, ? – 248) là một thủ lĩnh nổi dậy ở Việt Nam thế kỷ 3, anh trai của Bà Triệu (Triệu Thị Trinh). Ông cùng em gái tập hợp nghĩa sĩ ở vùng Cửu Chân, phát động khởi nghĩa chống chính quyền Đông Ngô năm 248; mất sớm khi phong trào vừa bùng nổ nên quyền chỉ huy chuyển sang Bà Triệu.[1][2]

Thân thế

[sửa | sửa mã nguồn]

Triệu Quốc Đạt sinh trong một gia đình hào trưởng ở vùng núi Quan Yên, quận Cửu Chân (nay thuộc làng Quan Yên, hay còn gọi là Yên Thôn, xã Định Tân, tỉnh Thanh Hóa). Một số tài liệu địa phương ghi ông từng làm chức huyện lệnh tại Quan Yên (huyện Phú Điền xưa).[3] Ông là anh trai của Triệu Thị Trinh; nhiều nguồn chính thống đều nhắc việc hai anh em sớm cùng nhau tập hợp hào kiệt địa phương chuẩn bị khởi nghĩa.[2][4]

Khởi nghĩa

[sửa | sửa mã nguồn]

Mùa xuân năm Mậu Thìn (248), trước ách cai trị và bóc lột của quan lại nhà Đông Ngô, anh em họ Triệu phát động khởi binh ở Cửu Chân.[2] Từ căn cứ núi Nưa (nay thuộc Nông Cống (huyện), Triệu Sơn), nghĩa quân tiến công thành Tư Phố – trị sở quận Cửu Chân – rồi giành thắng lợi bước đầu; Tư Phố được nhiều nguồn xác định ở hữu ngạn sông Mã, nay thuộc xã Thiệu Dương (tỉnh Thanh Hóa).[5] Thừa thế, nghĩa quân vượt sông Mã xuống vùng Bồ Điền (nay là thôn Phú Điền, xã Triệu Lộc, Hậu Lộc) xây dựng căn cứ ở núi Tùng và phối hợp ba anh em họ Lý (Lý Hoằng, Lý Mỹ, Lý Thành) đắp hệ thống đồn lũy phòng thủ, khống chế cửa ngõ Thần Phù ở phía bắc xứ Thanh.[2][5]

Đang lúc phong trào lan rộng, Triệu Quốc Đạt qua đời; các tướng sĩ vì kính phục tài trí và khí phách của Bà Triệu đã tôn bà làm chủ tướng để tiếp tục chỉ huy cuộc khởi nghĩa.[1][2] Trước thanh thế của nghĩa quân, triều đình Đông Ngô phải cử tướng Lục Dận sang làm Thứ sử Giao Châu, mang theo khoảng 8.000 quân, dùng cả quân sự lẫn mua chuộc để đàn áp mạnh tay; cuộc khởi nghĩa cuối cùng thất bại trong năm 248.[1][2]

Qua đời

[sửa | sửa mã nguồn]

Nguồn tư liệu hiện còn có chỗ khác nhau về cái chết của Triệu Quốc Đạt: một số nguồn ghi ông lâm bệnh mất ngay khi cuộc khởi nghĩa mới bắt đầu,[1] trong khi tin bài tổng thuật khác cho biết ông hi sinh trên chiến trường (cũng có sách chép ốm chết).[5] Ngoài ra, một số trang giới thiệu khái quát về cuộc khởi nghĩa cũng nhắc tới khả năng ông tử trận.[6]

Tưởng niệm

[sửa | sửa mã nguồn]

Tại dãy Ngàn Nưa (Triệu Sơn), gần đền thờ Bà Triệu còn có đền thờ Triệu Quốc Đạt ở thôn Yên Dân, phản ánh sự thờ phụng hai anh em trong không gian di tích địa phương.[4] Quần thể Đền Bà Triệu (xã Triệu Lộc, Hậu Lộc) đã được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt (Quyết định 2408/QĐ-TTg, 31/12/2014); lễ hội truyền thống tại đây tổ chức hằng năm khoảng từ ngày 19–22 tháng Hai âm lịch để tưởng niệm nữ tướng và các tướng sĩ, thu hút đông đảo người dân và du khách.[7][1] Một số bài báo đại chúng cũng giới thiệu cấu trúc đền, lăng mộ và nhắc lại vai trò của Triệu Quốc Đạt trong giai đoạn đầu khởi nghĩa.[8]

Nhận định

[sửa | sửa mã nguồn]

Sử cũ như Đại Việt sử ký toàn thư ghi nhận vai trò khởi xướng phong trào của anh em họ Triệu và coi cuộc nổi dậy là sự phản kháng quyết liệt trước sự bóc lột của chính quyền phương Bắc.

Xem thêm

[sửa | sửa mã nguồn]
  • Bà Triệu
  • Đại Việt sử ký toàn thư

Chú thích

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ a b c d e "Di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật Khu di tích Bà Triệu". Cục Di sản văn hóa (Bộ VHTTDL). Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2025.
  2. ^ a b c d e f "Cuộc khởi nghĩa của Triệu Thị Trinh". Bảo tàng Lịch sử quốc gia. ngày 15 tháng 5 năm 2013. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2025.
  3. ^ Nguyễn Thị Thanh Nga (ngày 9 tháng 3 năm 2021). "Khởi nghĩa Bà Triệu và những dấu tích văn hóa trên vùng đất Hậu Lộc (Thanh Hóa)". Thánh địa Việt Nam học. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2025.
  4. ^ a b "Dấu ấn Bà Triệu trên dãy Ngàn Nưa". Báo Thanh Hóa. ngày 20 tháng 3 năm 2025. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2025.
  5. ^ a b c "Khởi Nghĩa Bà Triệu (248)". Thông tấn xã Việt Nam. ngày 29 tháng 6 năm 2023. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2025.
  6. ^ "Khởi nghĩa Bà Triệu". Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2025.
  7. ^ "Khu di tích Bà Triệu được xếp hạng quốc gia đặc biệt". Bảo tàng Lịch sử quốc gia. ngày 16 tháng 1 năm 2015. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2025.
  8. ^ Lê Hoàng (ngày 31 tháng 10 năm 2023). "Ngôi đền hơn 1.500 năm thờ Bà Triệu". VnExpress. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2025.

Từ khóa » Số 1 Triệu Quốc đạt