Trình Bày đặc điểm Các Con đường Thoát Hơi Nước

Cơ quan thoát hơi nước chủ yếu của cây là:

Quá trình thoát hơi nước qua lá giúp tạo:

Vai trò quá trình thoát hơi nước của cây là :

Quá trình thoát hơi nước qua lá không có vai trò

Vì sao dưới bóng cây mát hơn mái che bằng vật liệu xây dựng?

Thoát hơi nước qua lá bằng con đường

Khi tế bào khí khổng no nước thì

Con đường thoát hơi nước qua khí khổng có đặc điểm là

Ở cây trưởng thành thoát hơi nước chủ yếu qua:

Hiện tượng ứ giọt ở các thực vật là?

Phát biểu nào dưới đây không đúng về hiện tượng ứ giọt ở các thực vật?

Nguyên nhân của hiện tượng ứ giọt là do:

Hiện tượng ứ giọt thường xảy ra ở những loại cây nào?

Độ ẩm đất liên quan chặt chẽ đến quá trình hấp thụ nước của rễ như thế nào?

Ion nào điều tiết độ mở khí khổng:

Nhân tố nội tại nào quyết định nhất đến thoát hơi nước ?

Đặc điểm nào của lá không liên quan đến thoát hơi nước qua cutin?

Bài 2 trang 16 sgk Sinh học 11 nâng cao: Hãy trình bày con đường thoát hơi nước và đặc điểm của chúng.

Lời giải:

Con đường thoát hơi nước:

- Qua bề mặt lá (qua cutin) với 2 đặc điểm: Vận tốc nhỏ, không được điều chỉnh.

- Qua khí khổng: Vận tốc lớn, được điều chỉnh

Quá trình thoát hơi nước qua khí khổng là chính.

I. VAI TRÒ CỦA QUÁ TRÌNH THOÁT HƠI NƯỚC

- Thoát hơi nước là động lực đầu trên của dòng mạch gỗ, có vai trò giúp vận chuyển nước và các ion khoáng từ rễ lên lá và đến các bộ phận khác ở trên mặt đất của cây.

- Thoát hơi nước có tác dụng hạ nhiệt độ của lá.

- Thoát hơi nước giúp cho khí CO2 khuếch tán vào bên trong lá cần cho quang hợp.

II. THOÁT HƠI NƯỚC QUA LÁ

1. Lá là cơ quan thoát hơi nước

- Cấu tạo của lá thích nghi với chức năng thoát hơi nước. Các tế bào biểu bì của lá tiết ra lớp phủ bề mặt gọi là lớp cutin, lớp cutin phủ toàn bộ bề mặt của lá trừ khí khổng.

2. Hai con đường thoát hơi nước: qua khí khổng và qua cutin

- Thoát hơi nước qua khí khổng: là chủ yếu, do đó sự điều tiết độ mở của khí khổng là quan trọng nhất. Độ mở của khí khổng phụ thuộc vào hàm lượng nước trong các tế bào khí khổng gọi là tế bào hạt đậu.

+ Khi no nước, thành mỏng của tế bào khí khổng căng ra làm cho thành dày cong theo làm cho khí khổng mở.

+ Khi mất nước, thành mỏng hết căng và thành dày duỗi thẳng làm khí khổng đóng lại. Khí khổng không bao giờ đóng hoàn toàn.

- Thoát hơi nước qua cutin trên biểu bì lá: lớp cutin càng dày thoát hơi nước càng giảm và ngược lại.

III. CÁC TÁC NHÂN ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUÁ TRÌNH THOÁT HƠI NƯỚC

- Nước, ánh sáng, nhiệt độ, gió và các ion khoáng ảnh hưởng đến sự thoát hơi nước.

+ Nước: điều kiện cung cấp nước và độ ẩm không khí ảnh hưởng nhiều đến sự thoát hơi nước thông qua việc điều tiết độ mở của khí khổng.

+ Ánh sáng: khí khổng mở khi cây được chiếu sáng. Độ mở của khí khổng tăng từ sáng đến trưa và nhỏ nhất lúc chiều tối. Ban đêm khí khổng vẫn hé mở.

+ Nhiệt độ, gió, một số ion khoáng… cũng ảnh hưởng đến sự thoát hơi nước do ảnh hưởng đến tốc độ thoát hơi của các phân tử nước.

IV. CÂN BẰNG NƯỚC VÀ TƯỚI TIÊU HỢP LÍ CHO CÂY TRỒNG

- Cân bằng nước được tính bằng sự so sánh lượng nước do rễ hút vào (A) và lượng nước thoát ra (B):

+ Khi A = B: mô của cây đủ nước $ \rightarrow$ cây phát triển bình thường.

+ Khi A > B: mô của cây thừa nước $ \rightarrow$ cây phát triển bình thường.

+ Khi A < B: mất cân bằng nước $ \rightarrow$ lá héo, lâu ngày cây sẽ bị hư hại và cây chết.

- Tưới nước hợp lí cho cây trồng dựa vào: đặc điểm di truyền, pha sinh trưởng, phát triển của cây, loại cây, đặc điểm đất, thời tiết…

- Chỉ tiêu sinh lí chẩn đoán về nhu cầu nước của cây: áp suất thẩm thấu, hàm lượng nước, sức hút nước của lá.

Page 2

SureLRN

Nêu đặc điểm các con đường thoát hơi nước qua lá.Theo em thế nào là cân bằng nước trong cây?

Giải bài 1, 2, 3, 4, 5 trang 16 SGK Sinh học lớp 11 Nâng cao. Nêu ý nghĩa của quá trình thoát hơi nước ở lá.; Hãy trình bày con đường thoát hơi nước và đặc điểm của chúng.

Câu 1: Nêu ý nghĩa của quá trình thoát hơi nước ở lá.

Sự thoát nước ở lá đã tạo ra một sức hút nước, một sự chênh lệch về thế nước theo chiều hướng giảm dần từ rễ đến lá và nước có thể chuyển từ rễ lên lá một cách dễ dàng. Người ta gọi đó là động lực trên của con đường vận chuyển nước. Mặt khác, khi thoát một lượng nước lớn như vậy, nhiệt độ của bề mặt lá giảm xuống, chỉ cao hơn nhiệt độ trong bóng râm một chút. Thoát hơi nước có tác dụng chống nóng cho cây.

Câu 2: Hãy trình bày con đường thoát hơi nước và đặc điểm của chúng.

*  Các con đường thoát hơi nước:

–   Con đường qua khí khổng.

–   Con đường qua bề mặt lá (qua cutin).

*  Đặc điểm:

–   Con đường qua khí khổng có vận tốc lớn và điều chỉnh bằng cơ chế đóng, mở khí khổng.

–   Con đường qua cutin có vận tốc nhỏ và không có cơ chế điều chỉnh.

Câu 3: Nêu các cơ sở khoa học của việc tưới nước hợp lí cho cây trồng.

Cơ sở khoa học của việc tưới nước hợp lí cho cây trồng.

– Dựa vào sự cân bằng nước của cây trồng (tương quan giữa sự hấp thụ và quá trình thoát hơi nước). Nếu trạng thái cân bằng nước âm thì phải tưới nước cho cây.

– Tưới nước hợp lí cho cây:

+ Xác định được khi nào cần tưới nước (dựa vào chỉ tiêu sinh lí về nước).

+ Xác định được lượng nước tưới (dựa vào nhu cầu nước của cây và tính chất lí hóa của đất).

+ Xác định được cách tưới phù hợp với từng nhóm cây.

Câu 4: Hãy nêu đặc điểm cấu trúc của tế bào khí khổng trong mối liên quan đến cơ chế đóng mở của nó.

Độ mở của khí khổng phụ thuộc chủ yếu vào hàm lượng nước trong các tế bào khí khổng còn gọi là tế bào hạt đậu. Khi no nước, vách mỏng của tế bào khí khổng căng ra làm cho vách dày cong theo vách mỏng và lỗ khí mở ra. Khi mất nước, vách mỏng hết căng và vách dày uốn thẳng ra, lỗ khí khép lại.

Câu 5: Hãy chọn phương án trả lời đúng. Quá trình thoát hơi nước của cây sẽ bị ngừng khi:

A. Đưa cây ra ngoài sáng.

B. Tưới nước cho cây.

C. Tưới nước mặn cho cây.

D. Đưa cây vào trong tối.

E. Bón phân cho cây.