Trục Các đăng Oto - Máy Phay, Tiện CNC

Trục các đăng oto là một ống thép carbon, đủ khoẻ để chống xoắn và cong. Bình thường thì trục các đăng oto là một ống liền và có 2 khớp nối ở đầu hình thành với các khớp và đăng. Chính vì có chút rung động khí chạy ở tốc độ cao. Nên ngày nay thường sử dụng các đăng loại 3 khớp nối.

Mục lục

• Truyền động các đăng là gì?
• Nhiệm vụ của khớp trục các đăng oto
• Yêu cầu của bộ truyền động trục các đăng oto
• Phân loại truyền động trục các đăng oto
• Cấu tạo và hoạt động trục các đăng
  • Trục các đăng
  • Khớp các đăng
    • Khớp các đăng kiểu chữ thập
    • Sự thay đổi về tốc độ góc của khớp các đăng
    • Khớp nối mềm
    • Khớp nối có tốc độ không đổi

Truyền động các đăng là gì?

Hiểu một cách đơn giản, trục các đăng là bộ phận thuộc hệ thống truyền lực trên ôtô. Có chức năng truyền mô-men, lực giữa các cụm đặt cách xa nhau. Hoặc giữa các cụm của hệ thống truyền lực mà trong quá trình hoạt động luôn có vị trí, khoảng cách thay đổi.

Nhờ có bộ truyền động các đăng, mọi khó khăn nói trên đã được giải quyết triệt để. Đồng thời việc bố trí, lắp đặt các cụm trên ôtô được thuận tiện, dễ dàng. Có thể ví bộ truyền động các-đăng khá giống như đường ống dẫn khí, dẫn thủy lực hoặc đường dây điện đi khắp các nơi cần thiết trên ôtô. Chỉ có điều với bộ truyền động các-đăng thì không những chỉ truyền lực mà còn truyền được cả momen.

Nhiệm vụ của khớp trục các đăng oto

Muốn truyền chuyển động từ một trục này sang trục khác. Mà góc độ giao nhau của trục đó thay đổi trong quá trình xe chạy thì dùng khớp nối trục các đăng. Khớp nối trục các đăng liên kết với trục các đăng thành tổ hợp gọi là truyền động các đăng.

Truyền động các đăng để truyền momen xoắn giữa các trục của hai cụm mà các đường tâm của trục không nằm trên một đường. Và vị trí tương đối của các cụm thay đổi trong quá trình ô tô hoạt động.

Ngoài ra truyền động các đăng còn làm cho việc tháo lắp các cụm, cơ cấu truyền lực dễ dàng.

Yêu cầu của bộ truyền động trục các đăng oto

Ở bất kỳ góc độ nào, truyền động các đăng phải đảm bảo truyền momen không có những dao động, va đập. Không có tải trọng lớn do momen quán tính gây ra.

Các đăng quay êm, ít rung, không có hiện tượng cộng hưởng

Hiệu suất truyền động cao, kết cấu gọn, chắc chắn.

Thay đổi được chiều dài của trục các đăng và các goác lệch khi truyền momen xoắn.

Phân loại truyền động trục các đăng oto

Có rất nhiều cách để phân loại truyền động các đăng. Trong truyền động các đăng có các trục và các khớp các đăng.

Theo tính chất động học ta có: các đăg khác tốc (có loại cứng, loại mềm), các đăng đồng tốc (loại bi,loại cam, loại đĩa)

Theo số khớp các đăng có loại đơn, loại kép, loại nhiều khớp

Theo khả năng bao kín có loại kín, loại hở

Trục các đăng có loại trục đặc, trục rỗng

Cấu tạo và hoạt động trục các đăng

Trục các đăng

Loại có hai khớp nối

Tổng chiều dài của mỗi đoạn của trục các đăng loại hai khớp nối tương đối lớn. Điều này có nghĩa là khi trục các đăng quay ở tốc độ cao, nó có xu hướng cong đi một chút và rung động hơn do độ mất cân bằng dư.

Loại có 3 khớp nối Chiều dài của mỗi đoạn trục của trục các đăng loại 2 đoạn, 3 khớp ngắn hơn và do đó độ cong do không cân bằng ngắn hơn. Độ rung ở tốc độ cao cũng giảm.

Ổ đỡ giữa

Ổ đỡ giữa đỡ hai phần của trục các đăng ở giữa, và được lắp qua mặt bích vào các rãnh then hoa ở đầu trục trung gian. Bản thân ổ đỡ giữa gồm có ống lót cao su che chắn ổ đỡ. Và ổ đỡ này lại đỡ các trục các đăng và được lắp vào thân xe bằng một giá đỡ.

Vì người ta tách trục cac đăng làm hai đoạn. Ống lót cao su sẽ khử độ rung trong trục các đăng để ngăn độ rung này lan đến khung xe. Do đó, độ rung và tiếng ồn từ trục các đăng ở tốc độ cao được giảm tới mức tối thiểu. GỢI Ý: Trước khi tháo ổ đỡ giữa, phải đánh dấu ghi nhớ ở đoạn chạc mặt bích. Và trục trung gian để đảm bảo độ chính xác khi lắp đoạn chạc mặt bích này sau khi bảo dưỡng. Nếu không lắp các bộ phận theo dấu đối chiếu, khi xe chạy có thể sinh ra rung động và tiếng ồn.

Khớp các đăng

Mục đích của khớp các đăng là để khử những biến đổi về góc phát sinh từ những thay đổi vị trí tương đối giữa bộ vi sai và hộp số, và nhờ vậy việc truyền công suất từ hộp số đến bộ vi sai được êm dịu.

Khớp các đăng kiểu chữ thập

Khớp cac đăng kiểu chữ thập được sử dụng phổ biến vì cấu tạo của chúng đơn giản và làm việc chính xác. Một trong hai chạc đầu trục được hàn vào trục các đăng. Còn chạc kia được gắn liền và một bích nối hoặc một đoạn trục rỗng (khớp trượt).

Để tránh cho nắp vòng bi không bị văng ra khi trục các đăng quay ở tốc độ cao. Người ta dùng một phanh hãm hoặc một tấm chặn để giữ chặt nắp vòng bi trong loại vòng bi mềm này. Loại nắp vòng bi cứng không thể tháo được.

Sự thay đổi về tốc độ góc của khớp các đăng

Hình bên trái minh hoạ sự thay đổi về tốc độ của trục bị dẫn B. Hợp thành một góc30 ° với trục dẫn động A khi bán trục A quay ở tốc độ không đổi.

Khi bán trục A (trục thứ cấp của hộp số) của khớp các đăng quay một vòng. Trục bị dẫn B (trục các đăng) cũng quay một vòng.

Bán kính quay của khớp này lớn nhất (r2) khi trục chữ thập vuông góc với trục dẫn động(các góc quay là 90 °, 270 °). Nó hơi nhỏ hơn một chút (r1) khi trục chữ thập không vuông góc với trục dẫn động(0 °, 180 ° hoặc 360 °).

Vì tốc độ biên của chạc nối ở trục bị dẫn thay đổi mỗi lần quay đi90 °. Tạo ra sự thay đổi về vận tốc góc đối với trục dẫn động. Sự thay đổi vận tốc góc này trở nên lớn hơn khi góc (a) giữa trục dẫn động A và trục bị dẫn B lớn hơn.

Các khớp cac đăng ở đầu dẫn động (phía hộp số) của khớp kiểu Hook sẽ triệt tiêu các biến thiên về vận tốc góc này. Hơn nữa các trục dẫn động và trục bị dẫn được đặt song song với nhau để tránh những biến động về tốc độ quay và mômen quay.

Khớp nối mềm

Đường tâm nối hộp số, trục các đăng và bộ vi sai càng thẳng thì độ rung và tiếng ồn sẽ càng ít. Do đó, ở một số xe chở khách kiểu FR mới nhất. Người ta sử dụng trục cac đăng có góc bằng không. Trục các đăng này cũng có các khớp nối mềm để đảm bảo ít độ rung và tiếng ồn.

GỢI Ý:

Khi tháo và lắp trục các đăng:

Vì có bộ phận điều chỉnh chiều dài trục. Đầu tiên cần phải nới lỏng đai ốc điều chỉnh trước khi tháo trục các đăng.

Không cần tháo các bulông (A) gài trong bích nối của trục các đăng.

Phải cẩn thận, không được tác động một lực quá mạnh vào các khớp nối mềm khi tháo trục cac đăng. Và phải bảo đảm rằng hộp số, trục cac đăng và bộ vi sai luôn luôn thẳng khi tháo lắp trục các đăng.

Sau khi lắp, phải kiểm tra các góc của khớp nối.

Khớp nối có tốc độ không đổi

Các khớp nối có tốc độ không đổi truyền mômen quay êm dịu hơn, nhưng đắt tiền hơn.