Tục Ngữ Về "cày Bừa" - Ca Dao Mẹ

Có thể bạn quan tâm

Những bài ca dao - tục ngữ về "cày bừa":

Ruộng đầm nước cả bùn sâu
Ruộng đầm nước cả bùn sâu, Suốt ngày anh với con trâu cày bừa.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Lao động sản xuất
- Thẻ:
  - cày bừa
  - con trâu
  - làm ruộng
- Người đăng: Phan An
- 5 April,2020
Thương anh dầu dãi nắng mưa
Thương anh dầu dãi nắng mưa, Hết khơi ruộng thấp lại bừa ruộng cao
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Thẻ:
  - cày bừa
  - nắng mưa
- Người đăng: Phan An
- 14 March,2020
Ải bở chồng con ở, ải sượng chồng con đi
Ải bở chồng con ở, Ải sượng chồng con đi
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Lao động sản xuất
- Thẻ:
  - cày bừa
- Người đăng: Phan An
- 30 July,2016
Cấy thưa hơn bừa kĩ
Cấy thưa hơn bừa kĩ
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Lao động sản xuất
- Thẻ:
  - cày cấy
  - cày bừa
- Người đăng: Phan An
- 12 July,2016
Đám cưới chọn ngày, đi cày chọn hướng
Đám cưới chọn ngày, Đi cày chọn hướng
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Lao động sản xuất
  - Khác
- Thẻ:
  - cày bừa
  - cưới hỏi
- Người đăng: Phan An
- 7 October,2015
Kéo cày trả nợ
Kéo cày trả nợ
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Lao động sản xuất
- Thẻ:
  - cày bừa
  - nợ nần
  - làm lụng
  - cật lực
- Người đăng: Minh Đặng
- 23 July,2015
Cổ cày vai bừa
Cổ cày vai bừa
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
  - Lao động sản xuất
- Thẻ:
  - cày bừa
  - vất vả
  - làm nông
- Người đăng: Quỳnh Mai
- 14 October,2013
Cày gãi, bừa chùi, lúa thui bông lép
Cày gãi, bừa chùi, lúa thui bông lép, Cày sâu, bừa kép, lúa đẹp bông sây
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Lao động sản xuất
- Thẻ:
  - cày bừa
- Người đăng: Phan An
- 5 October,2013
Kể chi trời rét đồng sâu
Kể chi trời rét đồng sâu Có chồng có vợ rủ nhau cày bừa Bây giờ trời đã hồ trưa Chồng vác lấy bừa, vợ dắt lấy trâu Một đoàn chồng trước vợ sau Trời rét mặc rét, đồng sâu mặc đồng
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình cảm gia đình, bạn bè
  - Lao động sản xuất
- Thẻ:
  - vợ chồng
  - cày bừa
- Người đăng: Phan An
- 22 August,2013
Quanh năm cấy hái cày bừa
Quanh năm cấy hái cày bừa Vụ chiêm thì hạ, vụ mùa thì đông Ai về nhắn chị em cùng Muốn cho sung sướng nghề nông phải cần
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Lao động sản xuất
- Thẻ:
  - cày bừa
  - Vụ chiêm
  - vụ mùa
- Người đăng: Phan An
- 22 August,2013
Gỗ kiền anh để đóng cày
Gỗ kiền anh để đóng cày Gỗ lim gỗ sến anh nay đóng bừa Răng bừa tám cái còn thưa Lưỡi cày tám tấc đã vừa luống to Muốn cho lúa nẩy bông to Cày sâu bừa kĩ, phân gio cho nhiều
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Lao động sản xuất
- Thẻ:
  - cày bừa
  - cây lúa
  - gỗ lim
  - kiền kiền
  - gỗ sến
- Người đăng: Phan An
- 22 August,2013
Bao giờ Mang hiện đến ngày
Bao giờ Mang hiện đến ngày Cày bừa cho chín, mạ này đem gieo
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Lao động sản xuất
- Thẻ:
  - cày bừa
  - Câu Mang
- Người đăng: Phan An
- 7 July,2013
Mồng tám tháng tư không mưa
Mồng tám tháng tư không mưa Bỏ cả cày bừa mà lấp lúa đi Mồng tám tháng tư có mưa Mẹ con sắm sửa cày bừa làm ăn
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quan hệ thiên nhiên
  - Lao động sản xuất
- Thẻ:
  - mưa
  - cày bừa
- Người đăng: Phan An
- 7 July,2013
Tua rua đi rắc mạ mùa
Tua rua đi rắc mạ mùa Tiểu thử đi bừa, cày ruộng rất sâu Hàn lộ lúa trổ bằng đầu Lập đông ta quyết về mau gặt mùa.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quan hệ thiên nhiên
  - Lao động sản xuất
- Thẻ:
  - cày bừa
  - hàn lộ
  - lập đông
  - tiểu thử
  - tua rua
  - mùa màng
- Người đăng: Phan An
- 7 July,2013
Đi cày mà muốn được mùa
Đi cày mà muốn được mùa Thì con phải lấy sao Tua làm chừng
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quan hệ thiên nhiên
  - Lao động sản xuất
- Thẻ:
  - cày bừa
  - tua rua
- Người đăng: Phan An
- 7 July,2013
Ải thâm không bằng dầm ngấu
Ải thâm không bằng dầm ngấu
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Lao động sản xuất
- Thẻ:
  - cày bừa
- Người đăng: Phan An
- 5 July,2013
Công đâu ghẹo gái có chồng
Công đâu ghẹo gái có chồng Như tát nước cạn, uổng công cày bừa
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
  - Khác
- Thẻ:
  - cày bừa
  - kinh nghiệm sống
  - gái có chồng
- Người đăng: Quỳnh Mai
- 4 July,2013
Con chim chích choè
Con chim chích chòe Mày ngồi đầu hè Mày nhá gạo rang Bảo mày vào làng Mày kêu gai góc Bảo mày gánh thóc Mày kêu đau vai Bảo mày ăn khoai Mày kêu khoai ngứa …
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Lao động sản xuất
  - Khác
- Thẻ:
  - củ khoai
  - cày bừa
  - con trâu
  - lúa chiêm
  - cắt cỏ
  - quả dừa
  - chích chòe
  - lưỡi hái
  - cái liềm
- Người đăng: Phan An
- 16 June,2013
Trời mưa thì mặc trời mưa
Trời mưa thì mặc trời mưa Chồng tôi đi bừa đã có áo tơi Chồng tôi đi chơi đã có nón đội Chồng tôi đi hội đã có dù che
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình cảm gia đình, bạn bè
  - Lao động sản xuất
- Thẻ:
  - cày bừa
  - trời mưa
  - áo tơi
- Người đăng: Lê Tư
- 2 June,2013
Công danh đeo đuổi mà chi
Công danh đeo đuổi mà chi Sao bằng chăm chỉ giữ nghề canh nông Sớm khuya có vợ, có chồng Cày sâu bừa kỹ mà mong được mùa
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - vợ chồng
  - cày bừa
  - kinh nghiệm sống
  - công danh
  - canh nông
- Người đăng: Quỳnh Mai
- 10 April,2013

Chú thích

Ải Cày lật đất lên, tháo hết nước đi để cho đất phơi nắng. Ải đất trong canh tác nông nghiệp có mục đích khử trùng đất, giảm bớt các tác nhân gây bệnh cho hoa màu trong đất.

Cày ải đất
Bừa Nông cụ dùng sức kéo để làm nhỏ, làm nhuyễn đất, san phẳng ruộng hoặc làm sạch cỏ, có nhiều răng để xới, làm tơi đất. Bừa thường được kéo bởi người, trâu bò, ngựa, hoặc gần đây là máy kéo.

Bừa ruộng
Đám cưới chọn ngày, đi cày chọn hướng Làm đám cưới phải chọn ngày lành tháng tốt, còn đi cày thì phải chọn hướng cay sao cho có được nhiều đường cày dài, trâu ít phải quay đầu, đồng nghĩa ít phải cuốc bờ, cuốc góc.
Cày Nông cụ dùng sức kéo của trâu, bò hay của máy cày, để xúc và lật đất. Cày gồm hai bộ phận chính: Lưỡi cày (ban đầu làm bằng gỗ, sau bằng sắt hoặc thép) và bắp cày bằng gỗ. Nếu cày bằng trâu bò, lại có thêm gọng cày nối từ bắp cày chạy dài đến ách để gác lên vai trâu, bò.

Cái cày
Sây (Cây) sai (hoa, quả).
Hồ trưa Gần trưa, khoảng trưa (từ cổ).
Chiêm, mùa Trước đây, nông dân thường làm một năm hai vụ. Vụ chiêm cấy trước Tết và gặt vào tháng năm âm lịch, vụ mùa cấy tháng sáu và gặt tháng mười âm lịch.
Cần Siêng năng (từ Hán Việt).
Kiền kiền Còn gọi là tử mộc, mộc vương, một loại cây có nhiều ở các vùng đồi núi Trung Bộ và Tây Nguyên, chất gỗ cứng bền, lâu hỏng, xưa được dùng làm áo quan chôn sâu dưới đất hàng trăm năm không hư. Kiền kiền có ba loại: cây thớ trắng gọi là tử, thớ đỏ gọi là thu, thớ vàng gọi là ỷ. Lá cây kiền kiền dùng làm thuốc trị các chứng bệnh lở loét.

Cây kiền kiền được chạm khắc trên Anh đỉnh (một trong Cửu đỉnh)
Lim Một loại cây cho gỗ rất quý. Gỗ lim là một trong bốn loại gỗ "tứ thiết" (cứng như sắt) của nước ta, gồm đinh, lim, sến, táu. Gỗ cứng, chắc, nặng, không bị mối mọt; có màu hơi nâu đến nâu thẫm, nếu để lâu hay ngâm nước bùn thì mặt gỗ chuyển sang màu đen.

Cây lim cổ thụ

Gỗ lim
Sến Loại cây cho gỗ lớn, mọc rải rác trong các cánh rừng rậm từ Lào Cai, Lạng Sơn đến Quảng Bình. Gỗ sến màu đỏ nâu, cứng, được xếp vào nhóm tứ thiết (bốn loại gỗ cứng như sắt) cùng với đinh, lim và táu.

Cây sến
Tấc Đơn vị đo chiều dài. Một tấc ngày trước bằng 1/10 thước hoặc bằng 10 phân (tương đương 4 cm bây giờ), nay được chuyển thành 1/10 mét.
Gio Tro (phát âm của các vùng Bắc Trung Bộ và Bắc Bộ).
Câu Mang Còn có tên là thần Câu Long, vị thần mùa xuân trong văn hóa Trung Hoa. Ở nước ta, từ đời vua Lý Thánh Tông trở về sau cũng có tục thờ thần Câu Mang. Vào thời nhà Nguyễn, hằng năm, triều đình và nhân dân có tục rước thần Câu Mang tượng trưng bằng đứa trẻ chăn trâu đứng cạnh con trâu. Năm nào được mùa thì đứa trẻ đi bằng cả hai chiếc giày, năm nào mất mùa thì chỉ đi một chiếc giày. Các triều vua Nguyễn đều tổ chức tế và rước con trâu và Mang thần bằng đất. Tuy nhiên, từ triều vua Khải Định trở về sau con trâu và đứa trẻ chỉ vẽ vào vải để tế và rước.

Lễ tế trâu dưới thời Nguyễn
Có bản chép:

Tháng Tư mồng tám không mưa Bỏ cày bỏ bừa mà đi cuốc nương
Tua rua Tên gọi dân dã trong tiếng Việt của cụm sao phân tán M45 trong chòm Kim Ngưu (Taurus), ở Việt Nam thường thấy được vào lúc sáng sớm đầu tháng 6 dương lịch. Tua Rua còn được nông dân đồng bằng Bắc Bộ gọi là Sao Mạ vì xuất hiện trên bầu trời vào thời vụ gieo mạ lúa mùa chính vụ. Trong bầu trời đêm thì mắt thường có thể nhìn thấy chín ngôi sao sáng nhất của cụm sao này, vì thế trong dân gian mới có câu "Sao Tua (Vua) chín cái nằm kề."

Ảnh Chòm sao Tua Rua từ Digitized Sky Survey.Ảnh của: NASA/ESA/AURA/Caltech.
Tiểu thử Tiểu thử (tiếng Hán: 小暑) là một trong 24 tiết khí của của lịch cổ đại sử dụng tại Trung Quốc, Việt Nam, Nhật Bản, Triều Tiên. Nó thường bắt đầu vào khoảng ngày 7 hay 8 tháng 7 dương lịch và kết thúc vào khoảng ngày 22 hay 23 tháng 7 dương lịch. Tiết khí đứng ngay trước tiểu thử là hạ chí và tiết khí kế tiếp sau là đại thử. Tiểu thử nghĩa đen là nóng nhẹ.
Hàn lộ Một trong 24 tiết khí của của lịch cổ đại, thường bắt đầu vào khoảng ngày 8 hay 9 tháng 10 dương lịch và kết thúc vào khoảng ngày 23 hay 24 tháng 10 dương lịch, trước sương giáng và sau thu phân. Hàn lộ nghĩa là mát mẻ.
Lập đông Nghĩa đen là "bắt đầu mùa đông," một trong 24 tiết khí của của các lịch cổ đại tại Trung Quốc, Việt Nam, Nhật Bản, Triều Tiên. Nó thường bắt đầu vào khoảng ngày 7 hay 8 tháng 11 dương lịch và kết thúc vào khoàng ngày 22 hay 23 tháng 11 dương lịch. Tiết khí đứng ngay trước Lập đông là Sương giáng và tiết khí kế tiếp sau là Tiểu tuyết.
Dầm Cày đất, tháo nước vào để ngâm đất.
Phơi đất ải kĩ không bằng dầm đất cho thật tơi ra.
Chích chòe Tên chung của một số loài chim nhỏ, đuôi dài, ăn sâu bọ. Các loại chính chòe thường gặp là chích chòe than (lông màu đen, có đốm trắng), chích chòe lửa (có bụng màu gạch đỏ như lửa), chích chòe đất... Hiện nay chích chòe thường được nuôi làm cảnh.

Chích chòe lửa
Áo tơi Áo khoác dùng để che mưa nắng. Áo được làm bằng lá cây (thường là lá cọ) hoặc rơm rạ, khâu chồng thành lớp gối lên nhau dày hàng đốt tay, như kiểu lợp ngói, đánh thành tấm, phía trên có dây rút để đeo vào cổ giữ áo cố định trên lưng.

Người mặc áo tơi
Có bản chép: Theo đuổi