Tục Ngữ Về "vất Vả" - Ca Dao Mẹ

Có thể bạn quan tâm

Những bài ca dao - tục ngữ về "vất vả":

Vì tằm em phải chạy dâu
Vì tằm, em phải chạy dâu Vì chồng, em phải qua cầu đắng cay
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
  - Tình cảm gia đình, bạn bè
- Thẻ:
  - dâu tằm
  - con tằm
  - hi sinh
  - đắng cay
  - vất vả
- Người đăng: Tuệ Nương
- 14 December,2013
Ai ơi phải nghĩ trước sau
Ai ơi phải nghĩ trước sau Đừng tham lắm của nhà giàu làm chi Làm thì xem chẳng ra gì Làm tất làm tả, nói thì điếc tai Đi ngủ thì hết canh hai Thức khuya dậy sớm, mình ai dãi dầu Sớm ngày đi cắt cỏ trâu Trưa về lại bảo: ngồi đâu, không đầy Hết mẹ rồi lại đến thầy Gánh cỏ có đầy cũng nói rằng vơi Nói thì nói thật là dai Lắm câu chua cạnh, đắng cay trăm chiều Phận em là gái nhà nghèo Lấy phải chồng giàu, ai thấu cho chăng Nói ra đau đớn trong lòng Chịu khổ chịu nhục suốt trong một đời
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Than thân trách phận
- Thẻ:
  - giàu nghèo
  - vất vả
  - cay đắng
  - làm dâu
  - nhẫn nhịn
- Người đăng: Tuệ Nương
- 8 November,2013
Cổ cày vai bừa
Cổ cày vai bừa
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
  - Lao động sản xuất
- Thẻ:
  - làm nông
  - cày bừa
  - vất vả
- Người đăng: Quỳnh Mai
- 14 October,2013
Em tham nơi quần rộng áo dài
Em tham nơi quần rộng áo dài Nên em phải vác hai vai hai cày Em về em lấy anh đây Hai vai hai cày anh lại vác cho
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Thẻ:
  - vất vả
  - tán tỉnh
- Người đăng: Lê Tư
- 6 September,2013
Vè đi ở
Tóc quăn chải lược đồi mồi Chải đứng chải ngồi, quăn vẫn hoàn quăn Nên thì tớ ở tớ ăn Không nên tớ giã đầu quăn tớ về. Tháng năm công việc ê hề Thằng ở ra về, chủ phải cưỡi trâu. Giã ơn chúng bạn chăn trâu, Tớ về đồng bãi hái dâu, chăn tằm. Tớ ở chưa được nửa năm, Chủ nhà mắng tớ, tớ nằm không yên …
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
  - Trào phúng, phê phán đả kích
  - Lao động sản xuất
  - Than thân trách phận
- Thẻ:
  - nặng nhọc
  - chủ tớ
  - ở đợ
  - đầy tớ
  - vất vả
  - làm nông
  - chủ nhà
  - giã gạo
  - xay thóc
  - cá me
  - tôi đòi
- Người đăng: Lê Minh Quang
- 5 September,2013
Đâm sấp dập ngửa
Đâm sấp dập ngửa
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - vất vả
  - bận rộn
- Người đăng: Quỳnh Mai
- 23 August,2013
Chân lấm tay bùn
Chân lấm tay bùn
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - nghề nông
  - vất vả
- Người đăng: Quỳnh Mai
- 22 August,2013
Đói đầu gối phải bò
Đói đầu gối phải bò
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - vất vả
  - thích ứng
- Người đăng: Quỳnh Mai
- 26 July,2013
Đầu tắt mặt tối
Đầu tắt mặt tối
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
  - Lao động sản xuất
- Thẻ:
  - vất vả
- Người đăng: Quỳnh Mai
- 26 July,2013
Trèo lên chót vót ngọn gòn
Trèo lên chót vót ngọn gòn Thấy em gò má trắng, mặt tròn anh muốn hun – Thân em chân lấm tay bùn Mặt em khét nắng mà anh hun nỗi gì?
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
  - Tình yêu đôi lứa
- Thẻ:
  - vất vả
  - tán tỉnh
  - cây gòn
- Người đăng: Quỳnh Mai
- 12 July,2013
Trời mưa lác đác ruộng dâu
Trời mưa lác đác ruộng dâu Cái nón đội đầu, cái thúng cắp tay Bước chân xuống hái dâu này Nuôi tằm cho lớn mong ngày ươm tơ Thương em chút phận ngây thơ Lầm than đã trải nắng mưa đã từng Xa xôi ai có tỏ chừng? Gian nan tân khổ, ta đừng quên nhau
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
  - Lao động sản xuất
- Thẻ:
  - mưa nắng
  - vất vả
  - cây đậu
  - nuôi tằm
- Người đăng: Quỳnh Mai
- 9 July,2013
Trời xanh muối trắng cát vàng
Trời xanh muối trắng cát vàng Thứ gì cũng đẹp riêng nàng lầm than
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Than thân trách phận
- Thẻ:
  - muối
  - trời
  - giàu nghèo
  - vất vả
  - cắt
  - diêm dân
- Người đăng: Hoàng An
- 1 July,2013
Cái niêu bằng quả trứng gà
Cái niêu bằng quả trứng gà Hết ba lẻ gạo chú là chú ơi Hết nước tôi đổ mồ hôi Hết ba miếng củi tôi ngồi tôi lo Nhà chú lắm gạo nhiều kho Chú cho ăn ít chẳng cho ăn nhiều Một bữa có một lưng niêu Chú thím tưởng nhiều bỏ bớt gạo ra Bây giờ đã đến tháng ba Giao trâu cho chú tôi ra tôi về Chú thím vác tiền đi thuê Tôi chẳng ở nữa tôi về nhà tôi
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Thẻ:
  - đi ở
  - vất vả
  - cái niêu
- Người đăng: Lê Tư
- 30 June,2013
Mấy lâu buôn bán nuôi ai
– Mấy lâu buôn bán nuôi ai Mà áo em rách, mà vai em mòn? – Mấy lâu buôn bán nuôi con Áo rách mặc áo, vai mòn mặc vai
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - vất vả
  - buôn bán
  - đối đáp
  - áo rách
- Người đăng: Quỳnh Mai
- 24 June,2013
Hai chân leo đá đã mòn
Hai chân leo đá đã mòn Hai tay chai sạn hãy còn trơ trơ Còn duyên với cuốc còn nhờ Hết duyên bị gậy ngồi chờ cổng kho
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - vất vả
  - ăn mày
  - lao động
  - cuốc
- Người đăng: Lê Tư
- 8 June,2013
Ai đem em đến chốn này
Ai đem em đến chốn này Thức khuya dậy sớm mắt cay như gừng
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Than thân trách phận
- Thẻ:
  - gừng
  - vất vả
  - thức khuya dậy sớm
- Người đăng: Tuệ Nương
- 2 June,2013
Trăng mờ vì đám mây che
Trăng mờ vì đám mây che Em đây vất vả về nghề canh nông Trăng mờ có lúc lại trong Em đây vất vả đỉnh chung có ngày.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - trăng
  - mây
  - vất vả
  - đỉnh chung
- Người đăng: Lê Tư
- 14 May,2013
Bán mặt cho đất bán lưng cho trời
Bán mặt cho đất bán lưng cho trời
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
  - Lao động sản xuất
- Thẻ:
  - vất vả
  - cực khổ
- Người đăng: Lê Tư
- 24 April,2013
Công em vun đất trồng đào
Công em vun đất trồng đào Đến ngày ăn quả thời rào mất cây Biết rằng nông nỗi thế này Thời em bẻ sạch những ngày đào non.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Than thân trách phận
- Thẻ:
  - vất vả
  - công lao
- Người đăng: Lê Tư
- 20 April,2013
Có chồng chẳng được đi đâu
Có chồng chẳng được đi đâu Có con chẳng được đứng lâu một giờ.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Than thân trách phận
- Thẻ:
  - vợ chồng
  - vất vả
  - con
- Người đăng: Lê Tư
- 20 April,2013

Chú thích

Tằm Còn gọi là tằm tơ, ấu trùng của loài bướm tằm. Tằm ăn lá dâu tằm và nhả tơ thành kén. Tằm đã sẵn sàng nhả tơ được gọi là tằm chín, có màu vàng óng hoặc đỏ nâu bóng, trong suốt. Tơ tằm dùng để dệt lụa và có giá trị kinh tế cao.

Tằm đang ăn lá dâu

Kén tằm
Dâu tằm Loại cây thường được trồng hai bên bờ sông, chủ yếu để lấy lá cho tằm ăn. Lá và rễ dâu cũng là vị thuốc đông y. Quả dâu tằm chín cũng có thể dùng để ăn hoặc ngâm rượu, gọi là rượu dâu tằm. Ở nước ta, dâu có nhiều giống: dâu bầu, dâu da, dâu cỏ, dâu tam bội...

Lá và quả dâu tằm
Canh Đơn vị tính thời gian ban đêm ngày xưa. Người xưa chia một đêm ra thành năm canh (đêm năm canh, ngày sáu khắc). Theo đó, canh một là giờ Tuất (19-21h), canh hai là giờ Hợi (21-23h), canh ba là giờ Tí (23h-1h sáng), canh tư là giờ Sửu (1h-3h), canh năm là giờ Dần (3h-5h). Mỗi lúc sang canh thường có trống điểm, gọi là trống canh.
Thầy Cha, bố (phương ngữ một số địa phương Bắc và Bắc Trung Bộ).
Cày Nông cụ dùng sức kéo của trâu, bò hay của máy cày, để xúc và lật đất. Cày gồm hai bộ phận chính: Lưỡi cày (ban đầu làm bằng gỗ, sau bằng sắt hoặc thép) và bắp cày bằng gỗ. Nếu cày bằng trâu bò, lại có thêm gọng cày nối từ bắp cày chạy dài đến ách để gác lên vai trâu, bò.

Cái cày
Bừa Nông cụ dùng sức kéo để làm nhỏ, làm nhuyễn đất, san phẳng ruộng hoặc làm sạch cỏ, có nhiều răng để xới, làm tơi đất. Bừa thường được kéo bởi người, trâu bò, ngựa, hoặc gần đây là máy kéo.

Bừa ruộng
Đồi mồi Một loài rùa biển, mai có vân đẹp nên thường bị đánh bắt để làm đồ mĩ nghệ (lược, vòng tay, vòng đeo cổ...). Những đốm nám trên da hoặc trái cây cũng gọi là vết đồi mồi.

Con đồi mồi
Giã Như từ giã. Chào để rời đi xa.
Giã ơn Cảm tạ ơn.

Kíp truyền thu lễ, trao lời giã ơn (Nhị Độ Mai)
Đâm sấp dập ngửa Dáng đi vội vàng, tất tưởi. Thành ngữ này cũng chỉ người đang bận rộn túi bụi, không được thảnh thơi.
Gòn Còn gọi là cây bông gòn, một loại cây to, vỏ màu xanh tươi, lá kép hình chân vịt, cho quả hình thoi chứa nhiều sợi bông. Khi quả chín khô và nứt ra, từng túm bông sẽ phát tán theo gió, mang theo những hạt màu đen, giúp cây nhân giống. Bông trong quả gòn được dùng để nhồi nệm, gối và làm bấc đèn.

Cây và quả gòn
Hun Hôn (khẩu ngữ Trung và Nam Bộ).
Thúng Dụng cụ để chứa, đựng, hay đong các loại nông, thủy, hải sản. Thúng thường được đan bằng tre, hình chén, miệng tròn hoặc hơi vuông, lòng sâu, có khi sâu tới nửa mét, đường kính khá lớn, khoảng từ 45 cm (thúng con) đến 55 cm (thúng cái). Vành miệng thúng có dây mây nức vành.

Cái thúng
Lầm than Lầm có nghĩa là bùn nhão ở đáy ao, hồ... Lầm than vì vậy có nghĩa gốc là những thứ bẩn thỉu nói chung, từ đó có nghĩa rộng (phổ biến) hiện nay là sự cực khổ, vất vả của người lao động, giai cấp bị trị - tương đương với chữ đồ thán trong tiếng Hán.
Tân khổ Cay đắng, khổ sở (từ Hán Việt, thường dùng trong văn chương cổ).
Câu này nói về sự vất vả của diêm dân - những người làm muối.
Niêu Nồi nhỏ bằng đất nung hoặc đồng, có nắp đậy, dùng để nấu nướng hoặc sắc thuốc. Niêu sắc thuốc thì có thêm cái vòi để rót thuốc.

Cơm niêu
Cuốc Nông cụ gồm một bản sắt bén (gọi là lưỡi cuốc) gắn vào ống tre cật để cầm (gọi là cán cuốc), dùng để đào xới đất. Động tác đào xới đất bằng cuốc cũng gọi là cuốc đất.

Cuốc đất
Đỉnh chung Cái đỉnh và cái chuông đồng, trước đây vua dùng ghi công cho bề tôi. Chỉ sự vinh hoa phú quý.

Ai về nhắn nhủ đàn em bé Xấu máu thì khem miếng đỉnh chung (Dỗ người đàn bà khóc chồng - Hồ Xuân Hương)
Thời Thì. Xưa vì kị húy vua Tự Đức (Nguyễn Phúc Thì) nên chữ này được đọc chạnh đi thành "thời."