Vải Polyester Là Gì? Ứng Dụng Vải Polyester Trong Đời Sống

Ngày nay, người tiêu dùng có xu hướng chuộng các chất liệu vải đến từ thiên nhiên như cotton, tencel, modal, linen vv... Tuy nhiên, không phải lúc nào các loại sợi tự nhiên cũng đáp ứng tiêu chí tuổi thọ cao, giá rẻ, dễ sử dụng. Vì thế, Polyester - chất liệu vải tổng hợp ra đời mang đến nhiều sự lựa chọn hơn. Trong bài viết này, hãy cùng Forever tìm hiểu Polyester là gì? Đặc điểm, cấu tạo & ứng dụng ra sao trong đời sống.

Vải Polyester là gì?

Khái niệm

Polyester (tên đầy đủ là polyetylen terephthalate) là loại sợi tổng hợp, được cấu thành từ ethylene, có công thức hóa học là CH2=CH2. Ethylene là một loại khí dễ cháy không màu, có mùi ngọt, có nguồn gốc từ dầu mỏ. Sau phản ứng trùng hợp giữa ethylene glycol và terephthalic acid, Poly ra đời với cấu trúc là một phân tử có kích thước lớn hơn.

Vải polyester là một dạng sợi tổng hợp có nguồn gốc từ dầu mỏ

Về cơ bản, polyester cũng là một dạng nhựa, bao gồm dạng sợi cơ bản:

- Sợi thô: là loại vải sợi được dệt trực tiếp từ sợi bông, gai

- Sợi fiberfill: fiberfill là dạng sợi lớn được sử dụng trong sản xuất chăn ga, gối, túi ngủ, áo khoác gió

- Sợi filament: là loại sợi có chiều dài liên tục, có thể là sợi tự nhiên hoặc nhân tạo, trong đó số lượng sợi nhân tạo lớn hơn. Filament dùng để pha trộn với các chất liệu khác.

- Sợi xơ.

Lịch sử ra đời của polyester

Lịch sử ra đời của polyester có thể chia thành các giai đoạn cụ thể như sau:

- Năm 1930: chất liệu này lần đầu tiên được phát hiện trong phòng thí nghiệm của DuPont

- Năm 1939-1941: sợi polyester được tạo ra bởi các nhà hóa học người Anh (J.R. Whinfield, J.T. Dickson, W.K. Birtwhistle và C.G. Ritchie) nhờ phản ứng trùng hợp giữa rượu hóa học và acid.

Cấu tạo sợi Polyester

- Năm 1946: DuPont mua bản quyền sáng chế sợi polyester từ các nhà khoa học Anh và đăng ký với ICI (Mỹ)

- Năm 1950: DuPont tạo ra một loại sợi polyester khác mà người ta gọi là Dacron

- Năm 1951: Poly được giới thiệu rộng rãi ra thị trường với những tính năng ưu việt, nổi trội như không nhăn, siêu bền, có thể mặc đến 68 ngày không cần là ủi.

- Năm 1958: Eastman Chemical (một tập đoàn hóa chất chuyên dùng toàn cầu, có trụ sở tại Kingsport, Mỹ) đã tạo ra một loại sợi polyester khác với tên gọi Kodel. Sau đó, chúng được phát triển mạnh vào những năm 1970 để sản xuất quần áo chuyên dụng cho thể thao.

Eastman Chemical - tập đoàn đầu tiên độc quyền sản xuất Polyester

- Năm 1970: polyester phát triển rộng khắp trong mọi lĩnh vực nhờ dễ sản xuất, giá rẻ và có thể nói đây là thời kỳ hoàng kim vì người người mặc poly, nhà nhà mặc poly.

Vào đầu những năm thập niên 80 của thế kỷ trước, người ta tiến hành khảo sát và cho thấy 89% người sử dụng không thể phân biệt được polyester với các chất liệu tự nhiên khác. Đó là lý do khiến polyester phát triển rộng rãi, đặc biệt qua những bộ trang phục lấp lánh trên sàn Disco được mặc bởi những nghệ sĩ đa tài như Modern Talking, Gloria Gaynor vv...

Phân tích cấu tạo sợi polyester

Phân tích đặc tính vật lý, hóa học của polyester sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn tại sao polyester có khả năng chống nhăn, chống ẩm hơn các chất liệu truyền thống.

Tính chất vật lý

- Khối lượng riêng 1.38gam/cm3

- Thành phần từ sợi nhựa dẻo nên không hút ẩm

- Độ phục hồi lại trạng thái ban đầu nhanh

- Bền

- Ma sát sẽ tạo ra tĩnh điện

Polyester có độ co giãn ít, nhanh phục hồi lại trạng thái ban đầu

Tính chất hóa học

- Độ bền giảm đi nếu tiếp xúc với acid nồng độ cao

- Sợi polyester kém bền trong môi trường bazo

- Không bền dưới ánh nắng mặt trời hoặc nhiệt độ cao. Đặc biệt ở 285 độ C, cấu trúc sợi sẽ bị phá vỡ hoàn toàn.

- Sợi vải polyester kị nước

- Chất liệu polyester không tạo điều kiện cho vi sinh vật, nấm mốc phát triển

Quy trình sản xuất vải sợi polyester

Như đã nói bên trên, polyester bao gồm 4 loại sợi phổ biến là sợi xơ, sợi thô, sợi fiberfill, sợi filament. Tùy thuộc nhà sản xuất muốn tạo ra loại sợi nào mà chúng ta có quy trình sản xuất khác nhau.

Tuy nhiên, sợi polyester hầu hết đều phải trải qua 4 giai đoạn dưới đây:

Giai đoạn 1: Trùng hợp

- Trộn dimethyl terephthalate với ethylene glycol với nhau, thêm chất xúc tác và nung nóng ở nhiệt độ 150-210 độ C. Quá trình này thu được một chất là Monomer

- Kết hợp Monomer với axit terephtalic ở nhiệt độ 280 độ C để tạo thành polyester.

- Polyester tiếp tục được ép nóng để tạo thành một dòng chảy dài

Giai đoạn 2: Làm khô

Người ta làm khô polyester bằng cách đông cứng chúng ở nhiệt độ thấp và cắt thành các hạt nhựa có kích thước siêu bé, dễ dàng cho việc bảo quản cũng như tăng độ bền.

Giai đoạn 3: Kéo sợi

Kéo sợi

- Các hạt nhựa nhỏ được nung nóng ở 270 độ C để tạo thành dung dịch hơi sệt.

- Đặt dung dịch trong thùng kim loại (hoặc ổ phun sợi có các lỗ nhỏ với nhiều hình thù tròn, ngũ giác, đa giác)

- Căn cứ kích thước sợi vải mà cài đặt mật độ ổ phun khác nhau. Các sợi nhỏ sau khi phun ra, gặp lạnh, xoắn lại với nhau tạo thành sợi đơn

- Thêm hóa chất trong quá trình kéo sợi để giúp sợi vải chống cháy và dễ nhuộm.

Giai đoạn 4: Kéo căng

- Sợi polyester khi vừa ra lò rất mềm và có thể kéo giãn gấp hàng trăm lần chiều dài ban đầu.

- Sợi polyester được kéo căng và có độ mềm, cứng khác nhau tùy thuộc vào nhà sản xuất mong muốn.

Giai đoạn 5: Cuốn sợi

Cuốn sợi

Sau khi sợi polyester được kéo dài, chúng được cuộn lại bằng các ống sợi lớn để vận chuyển sang khâu dệt thành phẩm.

Xem thêm quy trình tạo sợi polyester tại đây:

Vải polyester có những ưu nhược điểm gì?

Mỗi loại vải đều có những ưu nhược điểm riêng, ngay cả vải truyền thống, vải có nguồn gốc tự nhiên cũng vậy. Sở dĩ chất liệu vải polyester vẫn tồn tại và được ưa chuộng đến ngày nay là bởi nó đáp ứng được nhu cầu của con người, thể hiện qua những mặt ưu điểm vượt trội sau đây:

Khả năng chống nhăn tốt

Khác với một số loại vải dễ nhăn như linen hay cotton, vải polyester có khả năng chống nhăn vượt trội. Khi sử dụng cũng như khi giặt giũ sau một thời gian dài, tình trạng nhăn ở vải polyester rất ít khi xảy ra. Nhờ đó, chăn ga hay quần áo làm bằng vải này ít khi bị giãn hoặc mất form dáng.

Không thấm nước

Sợi polyester không thấm nước

Sợi polyester thực chất là từ nhựa vì thế nó có khả năng kháng nước. Với đặc điểm này, người ta dùng polyester để sản xuất các sản phẩm kháng nước như quần áo đi mưa, ô dù, phông bạt che oto, balo, lều trại, túi ngủ vv...

Dễ dàng nhuộm màu

Polyester dễ dàng nhuộm màu và độ bám màu cao

Poly có khả năng lên màu tốt, nhuộm được các màu sắc đa dạng khác nhau. Vì thế, bảng màu polyester rất đa dạng và phù hợp với nhiều mục đích sử dụng khác nhau. Đây cũng là yếu tố khiến chất liệu vải polyester được giới thời trang vô cùng ưa chuộng.

Chống bám bụi

Poly không cấu tạo từ nguyên liệu thiên nhiên như tencel hay cotton, vì thế trong polyester không tồn tại môi trường cho vi khuẩn có thể tồn tại được. Đó là lý do khiến chúng ít bị bám bụi, không ẩm mốc trong mọi điều kiện thời tiết.

Dễ vệ sinh, làm sạch, giặt ủi

Bởi tính chất khó nhăn và độ bền cao nên việc vệ sinh vải polyester cũng rất dễ dàng với máy

Poly là dạng vải khô nhanh, không bám bụi bẩn, ít nấm mốc, do đó việc vệ sinh các sản phẩm từ vải polyester dễ dàng hơn các chất liệu khác. Mặt khác, chất liệu vải polyester chịu được hóa chất và nhiệt độ ở điều kiện thường nên bạn không phải quá lo lắng khi giặt giũ, phơi phóng.

Giá thành rẻ

Poly được sản xuất với chi phí thấp và quy trình làm ra không quá phức tạp nên vải polyester có giá thành rẻ phù hợp với nhiều phân khúc khách hàng khác nhau.

Nhược điểm

• Thường gây cảm giác nóng bức, khó chịu

Sợi vải polyester không thấm nước, không thấm mồ hôi nên thường gây ra cảm giác nóng bức, khó chịu và không được ưa chuộng trong ngày hè. Điều này xuất phát từ bản chất gốc nhựa của poly, khiến khả năng hút ẩm kém. Để giải quyết vấn đề này, các nhà sản xuất đã pha trộn thêm các loại sợi khác, ví dụ như cotton (polyester cotton) để tăng khả năng hút ẩm cho vải sợi.

Vải polyester gây cảm giác nóng bức, bí bách vì thế thường được pha trộn với các loại vải khác để tăng khả năng thấm hút

• Gây dị ứng

Poly có độ mềm mại thấp, nhìn chung sợi vải khá cứng, hay bị tích điện và không thấm hút mồ hôi. Do đó, khi sử dụng quần áo hoặc chăn ga gối chất liệu polyester sẽ rất dễ gây ra dị ứng, viêm da cơ địa

• Gây ô nhiễm môi trường

Cấu trúc sợi polyester chỉ bị phá hủy trong điều kiện nhiệt độ cao trên 270 độ C. Do đó, khi bị vùi vào lòng đất, vải polyester cần đến 40 năm để phân hủy hoàn toàn, gây ô nhiễm nguồn đất, nước, ảnh hưởng đến hệ sinh thái nói chung.

Ứng dụng của chất liệu polyester trong đời sống

Trong nội thất

Polyester là thành phần quan trọng tạo nên da tổng hợp PU (hay còn gọi là giả da) dùng để bọc sofa, giường, ghế vv…

Polyester là thành phần quan trọng để làm nên đồ nội thất giả da (PU)

Nhu đã tìm hiểu đặc tính của polyester dày dặn, không thấm nước và có độ bền cao, chúng thích hợp để làm rèm cửa và các vật dụng hay phải tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Bên cạnh đó, polyester được pha trộn với cotton, modal để tăng tính chống nhăn, bền màu cho các loại vải hiện nay.

Trong ngành thời trang

Chất liệu vải polyester được các hãng thời trang vô cùng ưa chuộng, đặc biệt là những hãng sản xuất quần áo thể thao. Tuy nhiên, để đảm bảo tính thông thoáng, hút mồ hôi, họ thường pha trộn với cotton, tạo thành vải Cotton Poly, từ đó hỗ trợ chuyển động tốt hơn, linh hoạt hơn.

Những bộ quần áo thể thao nhiều màu sắc, linh hoạt trong vận động có thành phần chính từ polyester

Với độ bền cực cao cùng khả năng giữ form dáng cực chuẩn nên các loại quần áo được làm từ polyester vừa dễ giặt lại chống nhăn hiệu quả.

Trong sản xuất chăn ga gối đệm

• Chăn ga Wagies

Bộ chăn ga Wagies màu sắc bắt mắt làm từ 100% vải polyester

Poly là nguyên liệu chính để sản xuất chăn ga gối dòng Wagies - một trong những dòng sản phẩm đầu tiên tại Forever. Các mẫu chăn ga Wagies sở hữu gần như trọn vẹn những tính năng ưu việt của Poly như chống nhăn, bền màu và tuổi thọ cao.

Các bạn có thể tham khảo ga gối Wagies tại đây: https://foreverbedding.net/chan-ga-goi-wagies

• Đệm bông ép gấp 3 Forever

Ngoài ra, polyester là thành phần quan trọng để làm nên đệm bông ép gấp 3 Forever. Khi sử dụng polyester làm ruột đệm bông ép, chúng không chỉ đạt độ cứng, độ đàn hồi hoàn hảo mà còn có tác dụng chống khuẩn, giúp người nằm an tâm sử dụng & tiết kiệm thời gian vệ sinh định kỳ.

Đệm bông ép Forever được làm từ sợi polyester

Với nguyên liệu bông polyester kết hợp thiết kế dạng gấp 3 tiện lợi cùng khả năng thông thoáng, nâng đỡ vượt trội, đệm bông ép Forever được rất nhiều gia đình lựa chọn, đặc biệt trong thời tiết mùa hè.

• Ruột chăn, ruột gối

Ruột gối, ruột chăn Forever là sản phẩm quen thuộc, xuất hiện trong rất nhiều phòng ngủ của các gia đình hiện nay. Sản phẩm ruột gối có hai kiểu dáng từ basic cho tới ruột định vị, giúp nâng đỡ tốt phần đầu, tạo cảm giác thoải mái trong suốt thời gian nghỉ ngơi.

Những chiếc ruột gối làm từ polyester có độ mềm mại, thông thoáng cao và giá thành vô cùng phải chăng

Sản phẩm được cấu tạo hai phần: phần vỏ ngoài làm từ 100% cotton mềm mại, thông thoáng. Bên trong là sợi polyester siêu nhỏ, được xử lý kháng khuẩn ngay trong quá trình sản xuất, giúp diệt khuẩn, khử mùi vượt trội.

Cách vệ sinh – bảo quản chăn ga polyester

Nhìn chung, quần áo hay chăn ga làm từ polyester đều khá dễ dàng vệ sinh, bảo quản. Tuy nhiên, để tối ưu tuổi thọ sản phẩm, hãy lưu ý một số điểm sau đây:

- Lộn mặt trái trước khi giặt hoặc phơi

- Nên dùng nước ấm và xà phòng để làm sạch, tránh dùng nước quá lạnh

- Để làm trắng ruột chăn, ruột gối poly, bạn nên ngâm sản phẩm với giấm trắng hoặc 1/2 cốc baking soda pha loãng và để qua đêm. Sau đó chọn chế độ giặt nhẹ của máy rồi đem phơi dưới bóng mát.

- Là vải ở nhiệt độ trung bình hoặc dùng bàn là hơi nước.

Một số dấu hiệu nhận biết chất liệu polyester

Có ba cách nhận biết một tấm vải 100% polyester

- Cách 1: lấy một mẩu vải nhỏ đem đốt, nếu vải có mùi khét như mùi nhựa thì đó chính xác là vải polyester mà bạn cần tìm.

Kiểm tra vải polyester bằng cách đốt một mẫu vải nhỏ

- Cách 2: đổ một ít nước lên bề mặt vải, nếu thấy có giọt li ti hoặc giọt lớn đọng lại thì đó là vải 100% PE. Ngược lại nếu xảy ra hiện tượng thấm nhẹ, có thể vải đó đã được pha Modal hoặc Cotton.

- Cách 3: Dùng tay sờ mặt vải, nếu thấy trơn hoặc khi vo và nắm chặt lại vẫn không thấy bị nhăn thì đó chính là vải poly

Trên đây, Forever đã chia sẻ tới bạn một số thông tin về vải polyester cùng những ưu nhược điểm để bạn cân nhắc trước khi sử dụng. Bạn cũng có thể mua sắm các sản phẩm chăn ga gối đệm chất liệu polyester tại các showroom của Forever hoặc liên hệ qua hotline 0972.125.125 để được tư vấn kỹ hơn.

Chúc bạn thành công!