Vai Trò Của Chất Miễn Dịch Interleukin 6 Trong Các Phản ứng Viêm

1. Interleukin 6 là gì?

Interleukin 6 (IL-6) được sản xuất kịp thời để đáp ứng tạm thời với nhiễm trùng và chấn thương mô, góp phần bảo vệ cơ thể thông qua việc kích thích phản ứng giai đoạn cấp tính, tạo máu và phản ứng miễn dịch.

Mặc dù sự tiết ra của nó được kiểm soát chặt chẽ bởi các cơ chế phiên mã và hậu phiên mã, sự tổng hợp liên tục của IL-6 bị rối loạn có sự ảnh hưởng của tình trạng viêm mãn tính và tự miễn dịch.

IL-6 được các tế bào T và đại thực bào sản xuất để kích thích phản ứng miễn dịch. IL-6 còn được sản xuất bởi các tổ chức cơ vì vậy nó tăng lên để đáp ứng với sự co cơ. Còn IL-6 có nguồn gốc từ các nguyên bào xương sẽ kích thích tế bào hủy xương sẽ kích thích hủy tế bào tủy xương. Bên cạnh đó các mạch máu tự tạo ra IL-6 sẽ tự chống viêm và tiêu viêm ở chình các mạch máu.

IL-6 hoạt động trên nhiều loại tế bào và mô. Nó thúc đẩy sự biệt hóa của các tế bào B (tế bào bạch cầu tạo ra kháng thể), thúc đẩy tăng trưởng tế bào ở một số tế bào và ức chế sự tăng trưởng ở những người khác. Nó kích thích sản xuất protein pha cấp. IL-6 cũng đóng một vai trò trong việc điều chỉnh nhiệt độ cơ thể, duy trì xương và chức năng não.

Hình 1: Interleukin 6 tác động lên các mô của cơ thể

2. Ảnh hưởng của Interleukin - 6 trong phản ứng viêm cấp

Viêm là một cơ chế bảo vệ phức tạp, trong đó bạch cầu di chuyển từ mạch máu vào các mô bị tổn thương để phá hủy các tác nhân có khả năng gây tổn thương mô. Viêm cấp tính là một phản ứng có lợi hạn chế, đặc biệt là trong thử thách nhiễm trùng, trong khi viêm mãn tính là một hiện tượng dai dẳng có thể dẫn đến tổn thương mô.

Hiện nay, người ta đã tìm ra trên 100 dấu ấn sinh học có liên quan đến nhiễm trùng và nhiễm khuẩn huyết như: IL-6, IL-10,TNF-α, procalcitonin, CRP,… Trong đó, hai dấu ấn sinh học thường được sử dụng để đánh giá trình trạng nhiễm trùng là Procalcitonin và CRP. So với hai dấu ấn trên thì Interleukin-6 (IL-6) nổi lên là dấu ấn sinh học sớm hơn với thời gian xuất hiện sau phản ứng viêm rất sớm, dưới 2 giờ.

IL-6 được sản xuất tại vị trí viêm và đóng vai trò chính trong phản ứng giai đoạn cấp tính được xác định bởi một loạt các đặc điểm lâm sàng và sinh học như kích thích sản xuất protein pha cấp. IL-6 kết hợp với thụ thể hòa tan sIL-6Rα, quyết định sự chuyển từ viêm cấp tính sang viêm chonic bằng cách thay đổi bản chất của thâm nhiễm bạch cầu (từ bạch cầu đa nhân trung tính sang bạch cầu đơn nhân/đại thực bào).

Ngoài ra, IL-6 có tác dụng kích thích lên các tế bào T và B, do đó thúc đẩy các phản ứng viêm mãn tính. Vì vậy IL-6 có tác dụng với việc phòng ngừa và điều trị hiệu quả bệnh viêm khớp dạng thấp và các bệnh viêm mãn tính khác.

3. Ảnh hưởng của interleukin-6 trong viêm mãn tính

Khi bắt đầu một phản ứng viêm, IL-6 làm trung gian cho các phản ứng giai đoạn cấp tính. Khi hoạt động của nó như một cytokine tiền viêm vẫn tồn tại, viêm cấp tính biến thành viêm mãn tính bao gồm các phản ứng miễn dịch.

Trong viêm mãn tính, IL-6 gây ra sự tích tụ tế bào đơn nhân tại vị trí tổn thương, giảm bạch cầu đa nhân trung tính thông qua bài tiết MCP-1 liên tục, chức năng chống phân hủy và chức năng chống apoptotic trên tế bào T. Điều này có thể làm tăng nồng độ IL-6 trong huyết thanh và tạo cơ sở cho bước khuếch đại của sự tăng sinh viêm mạn tính. Plasmacytosis và tăng sản của các tế bào hoạt dịch ở khớp của bệnh nhân viêm khớp dạng thấp (RA) là một ví dụ điển hình của sự tăng sinh viêm mãn tính. Trong các bệnh tự miễn, IL-6 không chỉ duy trì tình trạng viêm mà còn điều chỉnh các phản ứng miễn dịch.

Nồng độ IL-6 tăng trong một số bệnh viêm bao gồm viêm khớp dạng thấp, viêm khớp vô căn ở trẻ vị thành niên, bệnh lupus ban đỏ hệ thống, viêm cột sống dính khớp, bệnh vẩy nến và bệnh Crohn.

Hình 2: Interleukin-6 trong bệnh viêm khớp dạng thấp

4. Xét nghiệm Interleukin 6

Interleukin-6 (IL-6) là một loại protein được sản xuất bởi các tế bào khác nhau. Nó giúp điều chỉnh các phản ứng miễn dịch, tiến hành xét nghiệm đo nồng độ IL-6 trong máu rất hữu ích cho việc chẩn đoán một dấu hiệu kích hoạt hệ thống miễn dịch.

IL-6 có thể tăng khi bị viêm, nhiễm trùng, rối loạn tự miễn dịch, bệnh tim mạch và một số bệnh ung thư.

Xét nghiệm đo lượng IL-6 trong máu giúp theo dõi các phản ứng viêm như các tình trạng nhiễm trùng, hoặc đánh giá các bệnh như lupus ban đỏ, viêm khớp dạng thấp, tiểu đường, xơ vữa động mạch, trầm cảm, bệnh Alzheimer, đa u tủy xương, ung thư tuyến tiền liệt, đột quỵ và bệnh tim mạch.

Xét nghiệm IL-6 trong dịch não tủy ở những người bệnh có triệu chứng viêm màng não nhằm phát hiện sớm viêm màng não mủ cấp.

Bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh thực hiện xét nghiệm IL-6 cùng với một số xét nghiệm như protein phản ứng C hoặc procalcitonin nhằm đánh giá tốt hơn mức độ nặng của tình trạng viêm cấp tính như bệnh viêm tụy cấp.

Hình 3: Xét nghiệm Interleukin -6 giúp đánh giá bệnh tim mạch

Nhằm đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của người dân trong khắp cả nước Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC không ngừng nỗ lực tăng cường phát triển các dịch vụ y tế mới cùng với việc liên tục đào tạo nâng cao tay nghề của hệ thống nhân viên bệnh viện để mang đến cho người dân những dịch vụ chất lượng nhất.

Gọi điện đến tổng đài 1900 565656 để được giải đáp các thắc mắc hoàn toàn miễn phí.