VẤN ĐỀ DÂN TỘC VÀ TÔN GIÁO TRONG THỜI KỲ QUÁ ... - 123doc

Chủ nghĩa Mac-Lênin về dân tộc Dân tộc được hiểu theo 2 nghĩa cơ bản: - Thứ nhất: dân tộc hay quốc gia dân tộc là cộng đồng chính trị xã hội có những đặc trưng cơ bản sau đây: + Có chun

WELLCOME

BÀI 6: VẤN ĐỀ DÂN TỘC VÀ TÔN GIÁO TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI

6.1 DÂN TỘC TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI 6.2 TÔN GIÁO TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI 6.3 QUAN HỆ DÂN TỘC VÀ TÔN GIÁO Ở VIỆT NAM

6.1 DÂN TỘC TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI

6.1.1 Chủ nghĩa Mac-Lênin về dân tộc

Dân tộc được hiểu theo 2 nghĩa cơ bản:

- Thứ nhất: dân tộc hay quốc gia dân tộc là cộng đồng chính trị xã hội có

những đặc trưng cơ bản sau đây:

+ Có chung phương thức sinh hoạt kinh tế

+ Có lãnh thổ chung ổn định không bị chia cắt

+ Có sự quản lý chung của một nhà nước

+ Có ngôn ngữ chung của quốc gia

+ Có nét tâm lý

- Thứ hai, dân tộc là tộc người.

Theo định nghĩa này, dân tộc là cộng đồng người được hình thành lâu dài trong lịch sử và có ba đặc trưng cơ bản sau:

+ Cộng đồng về ngôn ngữ

+ Cộng đồng về văn hóa

+ Ý thức tự giác tộc người

- Hai xu hướng khách quan của sự phát triển quan hệ dân tộc

+ Xu hướng thứ nhất, cộng đồng dân cư muốn tách ra để hình thành cộng

đồng dân tộc độc lập

+ Xu hướng thứ hai, các dân tộc trong từng quốc gia, thậm chí các dân tộc ở

nhiều quốc gia muốn liên hiệp lại với nhau

- Cương lĩnh dân tộc của chủ nghĩa Mac-Lênin

+ Một là: các dân tộc hoàn toàn bình đẳng

+ Hai là: các dân tộc được quyền tự quyết

+ Ba là: liên hiệp công nhận tất cả các dân tộc

6.1.2 Dân tộc và quan hệ dân tộc ở Việt Nam

Việt Nam là một quốc gia đa tộc người có những đặc điểm nổi bật sau đây:

Thứ nhất: Có sự chênh lệch về số dân giữa các tộc người

Thứ hai: Các dân tộc cư trú xen kẽ nhau

Thứ ba: Các dân tộc thiểu số ở Việt Nam phân bố chủ yếu ở địa bàn có vị trí

chiến lược quan trọng

Thứ tư: Các dân tộc Việt Nam có trình độ phát triển không đều

Thứ năm: Các dân tộc Việt Nam có truyền thống đoàn kết gắn bó lâu đời trong

cộng đồng dân tộc - quốc gia thống nhất

+ Thứ sáu: Mỗi dân tộc có bản sắc văn hóa riêng.

Quan điểm và chính sách dân tộc của Đảng, Nhà nước Việt Nam

- Quan điểm cơ bản của Đảng ta về vấn đề dân tộc thể hiện ở các nội dung sau:

+ Vấn đề dân tộc và đoàn kết dân tộc là vấn đề chiến lược cơ bản, lâu dài.

+ Các dân tộc trong đại gia đình Việt Nam bình đẳng, đoàn kết, tương trợ, giúp đỡ nhau cùng phát triển, cùng nhau phấn đấu thực hiện thắng lợi sự

nghiệp

+ Công tác dân tộc và thực hiện chính sách dân tộc là nhiệm vụ của toàn

Đảng, toàn dân, toàn quân, của các cấp, các ngành và toàn bộ hệ thống chính trị

- Chính sách dân tộc của Đảng, Nhà nước Việt Nam:

+ Về chính trị: thực hiện quyền bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng giúp nhau

cùng phát triển giữa các dân tộc

+ Về kinh tế: nội dung, nhiệm vụ kinh tế trong chính sách dân tộc là các chủ

trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội, miền núi, vùng đồng bào và các dân tộc thiểu số

+ Về văn hóa: xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân

tộc

+ Về xã hội: thực hiện chính sách xã hội, đảm bảo an sinh xã hội trong vùng

đồng bào dân tộc thiểu số

+ Về an ninh quốc phòng: tăng cường sức mạnh bảo vệ Tổ Quốc trên cơ sở

đảm bảo ổn định chính trị, thực hiện tốt an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội

6.2 TÔN GIÁO TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI

6.2.1 Chủ nghĩa Mac-Lênin về tôn giáo

a Bản chất, nguồn gốc và tính chất của tôn giáo

- Thứ nhất, bản chất của tôn giáo:

+ Tôn giáo phản ánh thế giới hiện thực một cách hoang đường và hư ảo

+ Tôn giáo phản ánh sự bất lực, sự phản kháng tiêu cực của con người trước những lực lượng, những sức mạnh tự phát của tự nhiên và toàn xã hội

+ Tôn giáo có chức năng đền bù, an ủi một cách hư ảo cho những nỗi khổ đau, bất hạnh và sự thiệt thòi con người ở thế gian này

+ Tôn giáo có mặt tích cực là ở giá trị đạo đức và tính hướng thiện của nó

- Thứ hai, nguồn gốc của tôn giáo

+ Nguồn gốc tự nhiên, kinh tế - xã hội.

+ Nguồn gốc nhận thức.

+ Nguồn gốc tâm lý.

- Thứ ba, tính chất của tôn giáo

+ Tính lịch sử của tôn giáo.

+ Tính quần chúng của tôn giáo.

+ Tính chính trị của tôn giáo.

b Nguyên tắc giải quyết vấn đề tôn giáo trong thời kỳ quá độ lên CNXH

- Tôn trọng và đảm bảo quyền tự do tín ngưỡng và không tín ngưỡng của nhân dân.

- Khắc phục dần những ảnh hưởng của tôn giáo.

- Phân biệt hai mặt chính trị và tư tưởng.

- Quan điểm lịch sử cụ thể trong giải quyết vấn đề tín ngưỡng, tôn giáo.

6.2.2 Tôn giáo ở Việt Nam và Chính sách tôn giáo của Đảng, Nhà nước

ta hiện nay

- Đặc điểm tôn giáo ta hiện nay:

+ Thứ nhất: Việt Nam là quốc gia có nhiều tôn giáo

+ Thứ hai: Tôn giáo Việt Nam đa dạng, đan xen và chung sống hòa bình

+ Thứ ba: Tín đồ các dân tộc Việt Nam phần lớn là nhân dân lao động

+ Thứ tư: Hàng ngũ chức sắc các tôn giáo về vai trò, vị trí quan trọng trong giáo hội, có uy tín, ảnh hưởng với tín đồ

+ Thứ năm: Các tôn giáo Việt Nam đều có quan hệ với các tổ chức và tôn giáo nước ngoài

+ Thứ sáu: Các tôn giáo ở Việt Nam thường bị các lực lượng phản động lợi dụng

- Quan điểm, chính sách tôn giáo của Đảng và Nhà nước Việt Nam bao gồm những nội dung cơ bản sau:

+ Tín ngưỡng tôn giáo là nhu cầu tinh thần của một bộ phận nhân dân

+ Đảng, Nhà nước thực hiện nhất quán chính sách đại đoàn kết dân tộc

+ Nội dung cốt lõi của công tác tôn giáo là công tác vận động quần chúng + Công tác tôn giáo là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị

+ Vấn đề theo đạo và truyền đạo

6.3 QUAN HỆ DÂN TỘC VÀ TÔN GIÁO Ở VIỆT NAM

6.3.1 Đặc điểm quan hệ dân tộc và tôn giáo ở Việt Nam

- Quan hệ dân tộc và tôn giáo ở Việt Nam chịu sự chia phối mạnh mẽ bởi tín ngưỡng truyền thống

- Các hiện tượng tôn giáo mới có xu hướng phát triển mạnh.

- Các thế lực thù địch thường xuyên lợi dụng vấn đề dân tộc và vấn đề tôn giáo.

6.3.2 Định hướng giải quyết mối quan hệ dân tộc và tôn giáo ở Việt Nam hiện nay

- Tăng cường mối quan hệ tốt đẹp giữa dân tộc và tôn giáo, củng cố khối đại đoàn kết dân tộc.

- Phải đặt trong mối quan hệ với cộng đồng quốc gia - dân tộc theo hướng xã hội chủ nghĩa

- Phải đảm bảo quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của nhân dân, quyền của các dân tộc thiểu số, kiến quyết đấu tranh chống lợi dụng vấn đề dân tộc và mục đích chính trị