Vận Dụng Kiến Thức Hình Học, Hãy Tính Khoảng Cách Từ ảnh đến Thấu ...

Giải Vật Lí 9 Bài 43: Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ

Video Giải Bài C6 (trang 118 SGK Vật Lí 9)

Bài C6 (trang 118 SGK Vật Lí 9): Vận dụng kiến thức hình học, hãy tính khoảng cách từ ảnh đến thấu kính và chiều cao của ảnh trong hai trường hợp ở C5. Cho biết vật AB có chiều cao h = lcm.

Tóm tắt:

TH1: OA = d = 36cm; OF = OF’ = f = 12cm; AB = h = 1cm

TH2: OA = d = 8cm; OF = OF’ = f = 12cm; AB = h = 1cm

A’B’ = h’ = ?

Lời giải:

TH1: Vật AB cách thấu kính d = 36 cm, vật ngoài khoảng OF.

Trên hình 43.4a, xét các cặp tam giác đồng dạng:

ΔABO ~ ΔA’B’O (g.g)

=> ABA'B'=AOA'O

ΔA’B’F’ ~ ΔOIF’ (g.g)

=> OIA'B'=OF'F'A'=OF'OA'-OF'

Vì AB = OI (tứ giác BIOA là hình chữ nhật)

⇒ AOA'O=OF'0A'-OF'⇔dd'=fd'-f

⇔ dd’ – df = d’f (1)

Chia cả hai vế của (1) cho tích d.d’.f ta được:

d.d'-d.fd.d'.f=d'.fd.d'.f⇔1f-1d'=1d⇔1f=1d+1d'

(đây được gọi là công thức thấu kính cho trường hợp ảnh thật)

Thay d = 36cm, f = 12cm ta tính được: OA’ = d’ = 18cm

Thay vào (*) ta được:

A'B'=AB.A'OAO=h.d'd=1.1836=0,5cm

TH2: Vật AB cách thấu kính d = 8 cm, vật nằm trong khoảng OF

Trên hình 43.4b, xét hai cặp tam giác đồng dạng:

ΔA’B’F’ ~ ΔOIF’

=> OIA'B'=OF'F'A'=OF'OA'+OF'

ΔOAB ~ ΔOA’B’

=> ABA'B'=AOA'O

Vì AB = OI (tứ giác BIOA là hình chữ nhật)

⇒ AOA'O=OF'0A'+OF'

⇔dd'=fd'+f

⇔ dd’ + df = d’f (2)

Chia cả hai vế của (2) cho tích d.d’.f ta được:

d.d'+d.fd.d'.f=d'.fd.d'.f⇔1f+1d'=1d⇔1f=1d-1d'

(đây được gọi là công thức thấu kính cho trường hợp ảnh ảo)

Thay d = 8cm, f = 12cm ta tính được: OA’ = d’ = 24cm

Thay vào (**) ta được:

A'B'=AB.A'OAO=h.d'd=1.248=3cm

Xem thêm lời giải bài tập Vật lí lớp 9 hay, chi tiết khác:

Bài C1 (trang 116 SGK Vật Lí 9): Đặt vật ở xa thấu kính và màn ở sát thấu kính...

Bài C2 (trang 116 SGK Vật Lí 9): Dịch chuyển vật vào gần thấu kính hơn...

Bài C3 (trang 116 SGK Vật Lí 9): Hãy chứng tỏ rằng không hứng được ảnh của vật...

Bài C4 (trang 117 SGK Vật Lí 9): Hãy dựng ảnh S' của điếm sáng S trên hình...

Bài C5 (trang 117 SGK Vật Lí 9): Vật sáng AB được đặt vuông góc với trục chính...

Bài C7 (trang 118 SGK Vật Lí 9): Trả lời câu hỏi n êu ra ở phần mở bài...