Về Thôi Nàng Vọng Phu... (*) - Báo Công An Đà Nẵng

(Cadn.com.vn) - Tôi được đọc thơ của Vương Trọng có lẽ cũng đã lâu rồi. Bài Chị dâu của nhà thơ đã làm tôi xúc động... Điều đồng cảm này xuất phát từ chính hoàn cảnh gia đình tôi lúc bấy giờ. Chị tôi cũng như chính nhân vật chị trong bài thơ, lớn lên, lấy chồng rồi làm dâu trong một gia đình nghèo đông anh em ở một làng bên cạnh... và tôi đã cảm những câu thơ trong niềm xa xót:"Nghĩ mà thương lắm chị dâu - chiều mưa hết gạo mẹ đau cuối giường - em ngồi đôi mắt nhòa sương - nón tơi cắp rá ngang vườn chị đi - chiều ơi mưa mãi làm gì - hoàng hôn đừng xuống trước khi chị về..." .

Chắc sẽ có không ít người đã yêu thơ Vương Trọng. Nhiều bài thơ trong tập "Về thôi nàng vọng phu" nói về những số phận, những con người hết đỗi bình thường những số phận bất hạnh. Họ vẫn ở đâu đó quanh ta, có thể ta gặp rồi bỏ qua, nhưng nhà thơ Vương Trọng thì dừng lại... Nhà thơ đã nhìn những người phụ nữ có con ngoài giá thú bằng con mắt cảm thông, thấu hiểu được nỗi niềm không dễ gì bày tỏ: "Đợi về khuya cả phòng lặng ngủ- mẹ nhẹ nhàng ngồi dậy vuốt ve con- mặc người đời gọi con ngoài giá thú- con vẫn trong tình mẹ vuông tròn".

Từng là người lính, Vương Trọng chứng kiến cảnh bất hạnh của không ít phụ nữ của một thời bom đạn. Hòa bình trở về đời thường nhiều chị đã lỡ thì quá lứa, hoặc gặp phải những di chứng chất độc da cam, vĩnh viễn không bao giờ thực hiện được nhiệm vụ thiêng liêng mà tạo hóa ban phát cho họ, đó là quyền được làm vợ, làm mẹ. Với những số phận như vậy có niềm vui nào hơn khi cuộc đời còn ưu ái cho họ được đứa con... dẫu vẫn biết đối mặt bao điều dị nghị: "Mẹ nhớ lại ngày con trứng nước-người ấy đi như trốn chạy nợ nần-thèm trái chua mẹ trùm chăn ăn lén-sợ mắt người như mũi kim châm".

Đó là hoàn cảnh hai chị em có bố mẹ đưa nhau ra tòa: "Chị lên bảy dỗ em trai ba tuổi -thằng bé khóc bụng chưa quen chịu đói-hai bàn tay xé áo chị đòi cơm... biết lấy gì dỗ cho em nín đâu- ngoài hai tiếng ra tòa vừa nghe nói- chắc nó nghĩ như ra đồng ra bãi- sớm muộn chi rồi ba mẹ cũng về". Những câu thơ thực thà mà se sắt lòng ta đến vậy! Những người làm cha làm mẹ sẽ phải nghĩ gì về trách nhiệm lương tâm của mình trước những tâm hồn trẻ thơ non nớt: "Những bố mẹ bên bờ chia cắt-phút giây thôi hãy nghe tiếng con mình"...

Đọc tuyển tập thơ "Về thôi nàng vọng phu" của Vương Trọng ta còn gặp cả những khoảnh khắc mong manh mà có sức ám ảnh, ấy là khi nhà thơ đứng bên mộ cụ Nguyễn Du: "Tưởng rằng phận bạc Đạm Tiên-ngờ đâu cụ Nguyễn Tiên Điền nằm đây...Cúi đầu tưởng nhớ vĩ nhân-phong trần còn để phong trần riêng ai". Thực tế, chính bài thơ "Bên mộ cụ Nguyễn Du" đã góp phần thôi thúc việc tôn tạo Bảo tàng Nguyễn Du. Và như lời tác giả, trong một chương trình thơ do Báo Quân đội phối hợp với Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức, Vương Trọng có phi lộ thêm về bài thơ lời thỉnh cầu ở Nghĩa trang Đồng Lộc.

Ý tưởng của bài thơ này đã biến thành hiện thực khi ngay ở nghĩa trang Đồng Lộc mọc lên hai cây bồ kết cùng bài thơ khắc đá làm xúc động hàng vạn người đến thăm... Vương Trọng còn thể hiện trách nhiệm công dân của người làm thơ. Có lần nhà thơ Vương Trọng tâm sự: "Làm thơ hay để cho người đời ngâm nga cũng là một việc làm có ích, nhưng nếu ý tưởng trong các bài thơ của mình có thể đem lại những thay đổi trong cách làm, cách nghĩ của người đời để cho cuộc sống tốt đẹp hơn, hợp lý hơn thì nhà thơ là người hạnh phúc". Lời nhận định ở phần giới thiệu quả rất chân xác: "...Thơ Vương Trọng là thơ thế sự". Đó là miền thế sự đau đáu nỗi nhân sinh.

Võ Văn Trường

(*)Đọc Tập thơ "Về thôi nàng vọng phu" của Vương Trọng, NXB quân đội.