Viêm Mũi Xoang Mạn Tính: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Chẩn đoán

Ngày nay do nhiều yếu tố, trong đó có ô nhiễm không khí, suy giảm sức đề kháng... khiến số người mắc bệnh viêm mũi xoang gia tăng. Viêm mũi xoang nếu không thăm khám và điều trị rất dễ chuyển thành mạn tính.

Viêm mũi xoang mạn tính là gì?

Viêm mũi xoang mạn tính là hiện tượng viêm mũi xoang kéo dài trên 12 tuần. Viêm mũi xoang mạn có thể có nhiều đợt cấp tính.

Các đợt cấp tính của viêm xoang mạn thường là nguyên nhân dẫn đến các biến chứng của viêm mũi xoang như viêm tấy ổ mắt, viêm thị thần kinh hậu nhãn cầu, áp-xe ổ mắt, giãn phế nang... Một số triệu chứng như:

• Đau nhức âm ỉ vùng mặt
• Ngạt mũi
• Giảm ngửi
• Ho
• Khịt khạc đờm
• Soi mũi thấy khe giữa, đôi khi cả khe trên có mủ.

Kèm theo đó, có thể bị sốt, kém tập trung, người mệt mỏi. Người bệnh nên đi khám Tai Mũi Họng và chữa trị, tránh để lâu ngày có thể gây nhiều biến chứng không tốt đến sức khỏe. 

Nguyên nhân viêm xoang mạn tính

• Do viêm mũi xoang cấp không được điều trị đúng mức. 
• Do viêm mũi xoang dị ứng.
• Do các yếu tố môi trường (thuốc lá, ô nhiễm, chất kích thích…).
• Do cấu trúc giải phẫu bất thường (vẹo lệch vách ngăn, bóng hơi cuốn giữa, quá phát).
• Do hội chứng trào ngược.

Chẩn đoán xác định

1. Chẩn đoán lâm sàng

Triệu chứng cơ năng

• Ngạt tắc mũi thường xuyên.
• Xì mũi hoặc khịt khạc mủ nhày hay mủ đặc thường xuyên.
• Đau nhức vùng mặt.
• Mất ngửi hoặc giảm ngửi.
• Kèm theo bệnh nhân có thể bị đau đầu, ho, mệt mỏi, hơi thở hôi.

Triệu chứng thực thể, soi mũi thấy

• Dịch mủ nhầy hoặc mủ đặc ở khe giữa, đôi khi khe trên.
• Niêm mạc hốc mũi viêm phù nề hoặc thoái hoái thành
• Có thể thấy các cấu trúc giải phẫu bất thường như: vẹo lệch vách ngăn, bóng hơi cuốn giữa, amidan quá phát…
• Các triệu chứng trên kéo dài trên 12 tuần.

2. Chẩn đoán cận lâm sàng

Phim X quang thông thường cho hình ảnh không rõ, ít sử dụng.

• Hình mờ đều hoặc không đều các
• Vách ngăn giữa các xoang sàng không rõ.
• Hình ảnh dày niêm mạc

Phim CT Scan: cho hình ảnh:

• Hình ảnh mờ các xoang, có thể mờ đều hoặc không đều.
• Dày niêm mạc các xoang, mức dịch trong xoang, polyp mũi
• Bệnh tích bịt lấp vùng phức hợp lỗ ngách.
• Các cấu trúc giải phẫu bất thường như: Vẹo lệch vách ngăn, bóng hơi cuốn giữa, cuốn giữa đảo chiều…

3. Chẩn đoán phân biệt

Với bệnh viêm mũi xoang dị ứng:

• Hắt hơi, ngứa mũi, ngạt mũi và chảy nước mũi trong là chủ yếu.
• Không có mủ ở khe giữa hay khe trên.
• Cuốn mũi luôn phù nề, nhợt màu.
• Test lẩy da, test kích thích mũi, phản ứng phân hủy mastocyte dương tính.

Nguyên tắc điều trị viêm mũi xoang mạn tính

• Nghỉ ngơi, phòng tránh các tác nhân, nguyên nhân gây viêm mũi
• Đảm bảo dẫn lưu tốt mũi xoang, chống phù nề niêm mạc.
• Kết hợp điều trị tại chỗ và toàn thân.

Tiên lượng và biến chứng

Bệnh viêm mũi xoang mạn tính do nhiều nguyên nhân, điều trị thường dài ngày nên để tránh tái phát nên đòi hỏi bệnh nhân phải tuân thủ điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

Biến chứng

• Biến chứng đường hô hấp:
  • Viêm tai giữa
  • Viêm thanh quản
  • Viêm giãn khí phế quản

• Biến chứng mắt:
  • Viêm phần trước ổ mắt
  • Viêm thị thần kinh hậu nhãn cầu

• Biến chứng nội sọ:
  • Viêm màng não
  • Viêm tắc tĩnh mạch xoang
  • Áp xe ngoài màng cứng, áp xe não.

Phòng tránh tái phát viêm xoang mạn tính

• Tránh, giảm tiếp xúc với dị nguyên
• Vệ sinh môi trường nơi ở, nơi làm việc
• Không hút thuốc lá, thuốc lào, hạn chế rượu
• Thường xuyên rèn luyện sức khoẻ, nâng cao thể lực.