Viêm Tụy Là Gì? Các Triệu Chứng Và Nguyên Nhân

Viêm tụy là tình trạng viêm của tuyến tụy, một cơ quan quan trọng trong hệ tiêu hóa. Viêm tụy có thể xảy ra đột ngột (viêm tụy cấp) hoặc kéo dài trong thời gian dài (viêm tụy mãn tính). Cả hai dạng viêm tụy đều có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về viêm tụy, từ nguyên nhân, triệu chứng đến chẩn đoán và phương pháp điều trị hiệu quả.

Mục lục

• Viêm Tụy Là Gì?
• Phân Loại Viêm Tụy
• Viêm Tụy Cấp Cơn Đau Đột Ngột và Nguy Hiểm
• Viêm Tụy Mãn Tính Tình Trạng Viêm Nhiễm Kéo Dài
• Chẩn Đoán Viêm Tụy
• Điều Trị Viêm Tụy
• Phòng Ngừa Viêm Tụy
• Khi Nào Cần Đi Khám Bác Sĩ?

Viêm Tụy Là Gì?

Tụy là một tuyến lớn nằm sau dạ dày, có chức năng sản xuất enzyme tiêu hóa thức ăn và hormone điều hòa đường huyết như insulin và glucagon. Viêm tụy xảy ra khi các enzyme tiêu hóa này bị kích hoạt sớm và tấn công chính tuyến tụy.

Phân Loại Viêm Tụy

• Viêm tụy cấp: Xảy ra đột ngột, thường gây đau dữ dội ở vùng bụng trên. Hầu hết các trường hợp viêm tụy cấp có thể hồi phục hoàn toàn nếu được điều trị kịp thời.
• Viêm tụy mãn tính: Là tình trạng viêm tụy kéo dài, thường do lạm dụng rượu bia. Viêm tụy mãn tính có thể gây tổn thương vĩnh viễn cho tuyến tụy và dẫn đến các biến chứng như suy tụy, tiểu đường và ung thư tuyến tụy.

Viêm Tụy Cấp: Cơn Đau Đột Ngột và Nguy Hiểm

Viêm tụy cấp xảy ra đột ngột và thường gây đau dữ dội ở vùng bụng trên, có thể lan ra sau lưng. Cơn đau thường trở nên trầm trọng hơn sau khi ăn, đặc biệt là các bữa ăn nhiều dầu mỡ.

Nguyên nhân gây viêm tụy cấp:

• Sỏi mật: Sỏi mật có thể gây tắc nghẽn ống tụy, khiến dịch tụy ứ đọng và gây viêm.
• Lạm dụng rượu bia: Theo một nghiên cứu trên tạp chí The Lancet, 70% trường hợp viêm tụy cấp có liên quan đến việc lạm dụng rượu bia.
• Tăng mỡ máu (Triglyceride cao): Nồng độ triglyceride cao trong máu có thể làm tăng nguy cơ viêm tụy cấp.
• Các nguyên nhân khác: Chấn thương bụng, một số loại thuốc, nhiễm trùng, rối loạn chuyển hóa…

Triệu chứng viêm tụy cấp:

• Đau bụng dữ dội ở vùng bụng trên, lan ra sau lưng
• Buồn nôn và nôn mửa
• Sốt
• Chướng bụng
• Mạch nhanh
• Trong trường hợp nặng, có thể gây sốc, suy hô hấp, suy thận.

Viêm Tụy Mãn Tính: Tình Trạng Viêm Nhiễm Kéo Dài

Viêm tụy mãn tính là tình trạng viêm tụy kéo dài, thường do lạm dụng rượu bia trong thời gian dài. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp viêm tụy mãn tính không rõ nguyên nhân.

Nguyên nhân gây viêm tụy mãn tính:

• Lạm dụng rượu bia: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất của viêm tụy mãn tính.
• Sỏi mật: Sỏi mật cũng có thể gây viêm tụy mãn tính nếu không được điều trị.
• Các nguyên nhân khác: Xơ nang, bệnh di truyền, tăng mỡ máu…

Triệu chứng viêm tụy mãn tính:

• Đau bụng âm ỉ hoặc dai dẳng ở vùng bụng trên
• Tiêu chảy
• Sụt cân không rõ nguyên nhân
• Phân mỡ (do tuyến tụy không sản xuất đủ enzyme tiêu hóa chất béo)
• Tiểu đường (do tổn thương tế bào sản xuất insulin)

Chẩn Đoán Viêm Tụy

Để chẩn đoán viêm tụy, bác sĩ sẽ dựa trên:

• Triệu chứng lâm sàng: Đau bụng, buồn nôn, nôn mửa, sốt…
• Xét nghiệm máu: Đo nồng độ enzyme amylase và lipase trong máu.
• Chẩn đoán hình ảnh: Siêu âm, CT scan, MRI để đánh giá tuyến tụy.
• Các xét nghiệm khác: Xét nghiệm chức năng tuyến tụy, xét nghiệm dung nạp đường, chụp mật tụy ngược dòng (ERCP), sinh thiết tuyến tụy.

Điều Trị Viêm Tụy

• Viêm tụy cấp:
  • Nhập viện để theo dõi và điều trị
  • Truyền dịch để bù nước và điện giải
  • Thuốc giảm đau
  • Nhịn ăn để tuyến tụy được nghỉ ngơi
  • Kháng sinh (nếu có nhiễm trùng)
  • Trong trường hợp nặng, có thể cần phẫu thuật để loại bỏ mô tụy bị hoại tử.
• Viêm tụy mãn tính:
  • Thay đổi lối sống: Ngừng uống rượu bia, chế độ ăn ít chất béo, bổ sung enzyme tụy
  • Thuốc giảm đau
  • Insulin (nếu có tiểu đường)
  • Phẫu thuật (trong một số trường hợp)

Phòng Ngừa Viêm Tụy

• Hạn chế uống rượu bia
• Kiểm soát cân nặng
• Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, hạn chế chất béo và đồ ăn chế biến sẵn.
• Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các bệnh lý như sỏi mật.

Khi Nào Cần Đi Khám Bác Sĩ?

Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào của viêm tụy, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc điều trị sớm có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng và cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn.

Tài liệu tham khảo:

• The Lancet: https://www.thelancet.com/
• Clinical Infectious Diseases: https://academic.oup.com/cid/
• American Journal of Obstetrics and Gynecology: https://www.ajog.org/

Liên hệ với chúng tôi:

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về viêm tụy hoặc muốn đặt lịch khám, hãy liên hệ ngay với Phòng khám Đa khoa Pasteur Đà Nẵng để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất.

Lưu ý: Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị y tế chuyên nghiệp. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cụ thể về tình trạng sức khỏe của bạn.

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về viêm tụy hoặc muốn đặt lịch khám, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất.

Bài viết trên đây Bác sĩ Trần Quốc Khánh tại phòng khám pasteur Đà Nẵng đã nêu rõ các vấn đề liên quan đến Viêm Tụy một cách đầy đủ và chi tiết nhất.. Nếu bạn nào vẫn còn thắc mắc về bệnh này hoặc chưa hiểu rõ các vấn đề hay cần tư vấn đầy đủ hơn có thể liên hệ trực tiếp đến chuyên khoa tiêu hóa – gan mật của Pasteur để được bác sĩ tư vấn cũng như thăm khám đầy đủ hơn nhé..

Chúc bạn luôn có 1 sức khỏe tốt!

THS. BS Trần Quốc Khánh

Phòng khám đa khoa Pasteur Đà Nẵng

Bác sĩ Nguyễn Thành Trung