Võ Khmer Phục Hồi ở Trà Vinh

Ngôi chùa Rùm Duôl hơn 400 năm tuổi ẩn mình dưới những tán dầu cổ thụ, ở ấp Lộ Sỏi, xã Đôn Châu (Trà Cú, Trà Vinh) nhiều năm nay rộn ràng không khí học võ Khmer, một môn võ ngỡ đã thất truyền.

Người dạy là chàng trai trẻ Thạch Thanh ở trong ấp Lộ Sỏi

Thạch Thanh từng đi tu ở chùa này, đến bậc sư cả nhì thì hoàn tục, nhưng ngày ngày đều đặn trở lại chùa để truyền dạy, luyện tập môn võ dân tộc Khmer.

Anh là cháu ngoại của cụ Sơn Quyên, một người giỏi võ Khmer nổi tiếng khắp vùng, cụ hoạt động cách mạng lấy bí danh là Sơn Mỹ.

Từ nhỏ, Thạch Thanh đã được ông ngoại truyền cho môn võ cổ truyền mà còn rất ít người biết đến. Khi anh Thanh 16 tuổi thì ông ngoại qua đời, từ đó anh tự tập luyện, tiếp đến tìm cách truyền lại cho thanh niên trong ấp, và nhà sư trong chùa.

Trước đây, anh Thạch Thanh được biết đến với vai trò là cố vấn các động tác vũ đạo cho các vở tuồng của đoàn nghệ thuật Khmer ánh Bình Minh. Nay anh trở thành võ sư với những thế võ hiếm hoi của văn hoá Khmer không chỉ ở tỉnh Trà Vinh mà còn cả ĐBSCL.

Năm trước, tham dự Ngày hội Văn hóa Thể thao dân tộc Khmer Nam Bộ, Đội võ thuật thanh niên Khmer của huyện Trà Cú đã gây ngạc nhiên cho nhiều người. Cũng từ đó, số người theo học càng đông.

“Đội võ thuật thanh niên Khmer huyện Trà Cú vẫn thường xuyên tập luyện- Ông Thạch Nhã, Phó phòng VH-TT huyện Trà Cú nói- Để góp phần bảo tồn phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, đồng thời rèn luyện sức khỏe để lao động sản xuất”. Cũng vì mục đích cao đẹp đó mà anh Thạch Thanh không nhận tiền học phí dù anh làm ruộng rẫy cùng vợ nuôi 3 con, chưa giàu có gì.

Võ Khmer thật ra là một môn thể thao rất đặc trưng của dân tộc Khmer Nam Bộ, một phần cấu thành đời sống văn hóa phong phú của người Khmer. Môn võ này vừa rèn luyện sức khỏe vừa như một vũ đạo, có mặt trong hầu hết các lễ hội của bà con Khmer.

Trang phục cho võ Khmer cũng là một sáng tạo của anh Thạch Thanh. Trước đây khi dạy võ cho anh, ông ngoại cởi trần, mặc quần đùi và quấn một chiếc khăn ngang bụng. Anh Thạch Thanh cùng những người hâm mộ đã sáng tạo ra bộ đồng phục sau khi tham dự Ngày hội Văn hóa Thể thao Dân tộc Khmer Nam Bộ.

Anh Thạch Thanh cho biết: “Riêng ấp Lộ Sỏi đã có 30 thanh thiếu niên theo học. Cả xã Đôn Châu, huyện Trà Cú thì nhiều lắm”. Tôi gặp em Thạch Thị Tuyết Nhị ở ấp Lộ Sỏi đang say mê tập võ Khmer. Em tâm sự: “Môn võ của riêng dân tộc Khmer nên em ráng tập luyện để góp phần giữ gìn và có thể phát huy môn võ của ông bà để lại”.

Từ tâm huyết của người thầy đến lòng yêu mến, say mê của nhiều thanh thiếu niên đã làm cho môn võ thuật gần như thất truyền trong cộng đồng người Khmer sống lại mạnh mẽ ở Trà Vinh.

Clip về môn võ thuật Khrme:

Ngọc Hiếu (nguồn báo tiền phong)