Vòng Tua Máy Và Những điều Cần Biết

Hỏi: Mình có thấy trên bảng thông số kỹ thuật xe máy thường nhắc đến vòng tua máy nhưng chưa thực sự hiểu rõ về thông số này. Liệu Chuyện xe có thể giải đáp giúp mình được không? – Khôi (Hà Nội)

Đáp: Cám ơn bạn đã gửi thắc mắc về cho Chuyện xe. Hãy cùng đọc bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về vòng tua máy nhé! 

Nội dung tóm tắt bài viết

• 1 Tổng quan về vòng tua xe máy
  • 1.1 Vòng tua máy là gì?
  • 1.2 Vòng tua máy bao nhiêu là hợp lý?
• 2 Ý nghĩa của vòng tua máy
• 3 Tầm quan trọng của vòng tua máy

Tổng quan về vòng tua xe máy

Vòng tua máy là gì?

Vòng tua máy là chỉ số vòng quay của trục khuỷu trong một phút. Vòng tua máy có đơn vị RPM. Đây là từ viết tắt của “Rounds Per Minute” hay “Revolutions Per Minute”. Ví dụ, nếu khi bạn chạy xe mà thấy đồng hồ tua máy chỉ ở số 4 thì có nghĩa là trục khuỷu đang quay với tốc độ 4.000 vòng/ phút (hay 4.000 rpm). Khi vòng tua máy càng lớn thì vòng tua quay càng nhanh, dẫn tới tình trạng lực tạo ra càng nhiều, xe chạy càng bốc và nhanh. Số rpm có thể là 10.000, 12.000 hay 14.000 rpm… tuỳ từng loại xe. Tuy nhiên, các xe ở Việt Nam sẽ không bao giờ đạt được con số này do trong lúc còn đang trong nhà máy, những chiếc xe này đã bị nhà sản xuất hãm tua để đảm bảo an toàn cho chủ phương tiện và nhiều vấn đề khác. Ví dụ, đồng hồ đo vòng tua xe máy Exciter cao nhất là 14.000 rpm. Tuy nhiên, do bị giới hạn nên con số này chỉ ở mức 8.500 rpm mà thôi. Để cảm nhận hết khả năng của chiếc xe này, nhiều người đã gắn IC độ để phá bỏ giới hạn mà nhà sản xuất đưa ra.

Khi nói đến vòng tua máy,  người ta cũng sẽ hay nhắc đến công suất tối đa và mô-men xoắn cực đại của xe. Trong đó, vòng tua máy và công suất sẽ có tỷ lệ thuận với nhau. Nếu công suất tăng thì vòng tua máy cũng tăng. Khi đạt mức cực đại, công suất sẽ đi ngang và giảm dần vì lúc này vòng tua thấp dẫn đến nhiên liệu bơm đến buồng đốt quá ít nên ít lực hơn.

Trong khi đó, lực kéo thì tỷ lệ nghịch với đơn vị rpm. Bởi lẽ, trong dải rpm thì sẽ có thời điểm mô-men xoắn đạt cực đại. Lấy chiếc Yamaha Exciter 150 để làm ví dụ. Theo đó, nó có thông số là 13.8 Nm/7.000 rpm. Như vậy, xe Exciter sẽ có mô-men xoắn cực đại là 13.8 Nm tại vòng tua máy là 7.000 rpm, vòng tua lớn hơn thì lực kéo sẽ giảm dần. 

Vòng tua máy bao nhiêu là hợp lý?

Hiện chưa có thông số cụ thể về vòng tua xe máy mỗi khi đi xe sao cho hợp lý. Tuy nhiên, các bạn chỉ cần nhớ rằng: 

• Bạn đi xe ở số 1 thì tốc độ xe đạt được là từ 1-30 km/h
• Số 2 đi ở tốc độ: 30-50 km/h
• Số 3 đi ở tốc độ: 50-80 km/h
• Số 4 đi ở tốc độ 80-110 km/h. Tuy nhiên có lẽ là con số 110km/h là bất khả thi vì lúc đó xe sẽ khá rung lắc đấy. Điều này cực kỳ nguy hiểm luôn nên đừng dại gì mà cố đi với tốc độ này nhé!

Ý nghĩa của vòng tua máy

• Vòng tua chính là vòng quay của động cơ. Nếu động cơ quay càng nhanh thì vòng tua càng cao và lực sản sinh càng nhiều hơn. Từ đó xe sẽ chạy nhanh hơn và bốc hơn. Ví dụ, khi bạn đi ở số 1 thì lúc này vòng tua máy sẽ là cao nhất bởi xe cần có lực kéo lớn để đề pa từ 0 km/h. Khi bạn vào các số cao hơn 2, 3, 4 thì lúc này vòng tua máy sẽ giảm xuống. Tại sao lại có điều này xảy ra? Đơn giản chỉ vì lúc này xe đã có trớn nên không cần quá nhiều lực kéo. 
• Vòng tua càng cao thì động cơ càng gầm. Các bạn cứ thử đi số 1 và số 2 xem, khác hoàn toàn luôn. Và khi đi đến số 4 thì cứ gọi là êm ru. 

Tầm quan trọng của vòng tua máy

• Vòng tua giúp bạn có thể biết và kiểm soát tốc độ mỗi khi điều khiển xe. Từ đó không chỉ giúp bạn an toàn hơn mà còn tiết kiệm được kha khá nhiên liệu đó. 
• Giúp bạn hiểu rõ hơn về chiếc xe. Cụ thể, bạn sẽ biết được thời điểm nên vào số để có thể đạt được sự tăng tốc một cách tốt nhất. Theo giới chơi xe, nếu muốn đạt tốc độ cao thì người điều khiển sẽ phải sang số vào thời điểm mô-men xoắn đạt cao nhất. Lấy xe Honda Wave RSX làm ví dụ. Wave RSX có mô-men xoắn cực đại là 6.000 rpm. Vì vậy, khi đồng hồ đo tua máy xe Wave nhảy tới 6.000 thì bạn nên vào số cao hơn để đạt được tốc độ mong muốn. Nếu sang số một cách vô thức, thích sang lúc nào thì sang thì chiếc xe của bạn sẽ gặp tình trạng ì ạch đồng thời vận tốc mong muốn cũng không thể đạt được. 
• Qua chỉ số vòng tua, bạn có thể biết rằng xe mình có đang gặp vấn đề hay không. Từ đó, bạn sẽ có phương án khắc phục và sửa chữa chiếc xe yêu quý của mình. Ví dụ, bình thường xe của bạn chạy ở mức 5.000 rpm nhưng tự dưng hôm nay nó lại chạy ở mức cao hơn là 7.000 rpm hay thấp hơn là 3.000 rpm thì các bạn nên kiểm tra lại các bộ phận như garanty, xăng gió, nhông sên dĩa… 

Trên đây là một vài thông tin cơ bản về vòng tua máy. Thực ra, mỗi khi lái xe, các bạn không nên quá chú tâm vào thông số này bởi chỉ sau một thời gian sử dụng, chắc chắn các bạn sẽ có thể hiểu rõ về nó bằng cảm nhận của bản thân. Vì vậy, khi điều khiển phương tiện, các bạn nên nhìn đường nhiều hơn là nhìn vào cái đồng hồ tua máy nhé!