Vòng Tuần Hoàn Của Nước Là Gì - Quy Luật Tạo Ra Nước Trong Tự Nhiên

Nước là thành phần rất quan trọng cuộc sống hàng ngày. Nhưng ít người biết được vòng tuần hoàn của nước ra sao. Hãy cùng Nước Sạch Việt tìm hiểu thêm về chủ đề này trong bài viết dưới đây nhé!

Vòng tuần hoàn của nước là gì?

Vòng tuần hoàn của nước còn được gọi là chu trình thủy văn là sự chuyển động liên tục của nước trên và dưới bề mặt trái đất. Nước luôn chuyển động từ trạng thái này sang trạng thái khác, từ thể lỏng sang thể hơi rồi thể rắn và ngược lại.

Vòng tuần hoàn nước đã và đang diễn ra từ cách đây hàng tỷ năm về trước. Tất cả sự sống trên Trái Đất đều phụ thuộc vào nó, Trái Đất chắc hẳn sẽ là nơi không thể sống được nếu không có nước.

Sơ lược vòng tuần hoàn của nước

Vòng tuần hoàn nước không có điểm bắt đầu nhưng chúng ta có thể hiểu là nó bắt đầu từ các đại dương. Mặt Trời chính là nhân tố điều khiển vòng tuần hoàn nước bằng việc làm nóng nước trên những đại dương, làm bốc hơi nước vào trong không khí.

Dòng khí bốc lên mang theo hơi nước vào trong khí quyển, gặp nơi có nhiệt độ thấp làm hơi nước bị ngưng tụ thành những đám mây. Những dòng không khí di chuyển những đám mây đi khắp mọi nơi, những phân tử mây va chạm vào nhau, kết hợp với nhau, gia tăng kích cỡ và rơi xuống thành giáng thủy hay còn gọi là mưa.

Giáng thuỷ dưới dạng tuyết được tích lại thành những núi tuyết và băng hà có thể giữ nước đóng băng tới hàng nghìn năm. Trong những vùng khí hậu ấm áp hơn, tuyết tan và chảy thành dòng trên mặt đất, đôi khi tạo thành lũ.

Một phần dòng chảy mặt, chảy vào sông theo những thung lũng, với dòng chảy chính sông chảy ra đại dương. Dòng chảy mặt  được thấm và tích luỹ và được trữ trong những hồ nước ngọt. Một lượng lớn nước thấm xuống dưới lòng đất.

Một lượng nhỏ nước được giữ lại ở lớp đất sát mặt và được thấm ngược trở lại dưới dạng dòng chảy ngầm. Một phần nước sẽ ngầm chảy ra thành các dòng suối nước ngọt. Nước ngầm tầng ở nông được rễ cây hấp thụ rồi thoát hơi qua lá cây.

Bốc hơi

Bốc hơi nước là quá trình nước chuyển từ thể lỏng sang thể hơi hoặc khí. Bốc hơi nước là bước đầu tiên trong vòng tuần hoàn mà nước chuyển từ thể lỏng thành dạng hơi nước trong khí quyển. Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng các đại dương, ao hồ và sông cung cấp gần 90% độ ẩm của khí quyển qua bốc hơi và 10% còn lại do thoát hơi của cây.

Ngưng tụ hơi nước

Sự ngưng tụ hơi nước là quá trình hơi nước trong không khí chuyển sang thể nước lỏng. Ngưng tụ hơi nước là bước quan trọng đối với chu trình tuần hoàn nước bởi vì nó hình thành nên các đám mây. Những đám mây có thể tạo ra mưa, nó là cách chính để nước quay trở lại Trái Đất. Ngưng tụ hơi nước là quá trình ngược lại với bốc hơi nước.

Thậm chí trên những bầu trời trong xanh, không nhìn thấy một gợn mây, thì nước vẫn tồn tại dưới hình thức hơi nước hay những giọt nước li ti không thể nhìn thấy được.

Những phân tử nước kết hợp với những phân tử bụi, muối, khói trong khí quyển để hình thành các hạt nhân mây (giọt mây nhỏ, đám mây nhỏ), nó gia tăng khối lượng và phát triển thành những đám mây. Khi những giọt nước kết hợp với nhau làm gia tăng về kích thước, những đám mây có thể phát triển lớn hơn và mưa có thể xảy ra.

Giáng thủy

Giáng thủy là hiện tượng nước thoát ra khỏi những đám mây dưới các dạng mưa, mưa tuyết, mưa đá, tuyết. Nó là cách chính để nước khí quyển trở lại Trái Đất. Phần lớn lượng giáng thuỷ đều là mưa.

Nước băng và tuyết

Nước được giữ lâu dài trong băng, tuyết, và các sông băng là một phần của vòng tuần hoàn nước toàn cầu. Vùng Nam cực chiếm 90% tổng lượng băng của Trái Đất, các đỉnh núi băng ở Greenland chỉ chiếm 10% tổng lượng băng toàn cầu. Băng và sông băng là chu trình đến và đi

Dòng chảy tuyết tan

Trên Thế giới dòng chảy tuyết là phần chính của sự luân chuyển nước trên toàn cầu. Trong thời kỳ mùa xuân ở những vùng có khí hậu lạnh. Bên cạnh việc gây ra lũ lụt, tuyết tan nhanh cũng có thể gây ra sạt lở đất và dòng chảy bùn đá.

Dòng chảy mặt

Nhiều người có nghĩ đơn giản về mưa rơi, chảy tràn trên mặt đất rồi chảy vào sông, suối, ao hồ…  sau đó đổ ra các đại dương. Đó là sự đơn giản hoá, bởi vì các sông còn nhận và mất nước bởi thấm. Tuy nhiên, lượng lớn nước trong sông là do dòng chảy trực tiếp trên mặt đất cung cấp và được gọi là dòng chảy mặt.

Dòng chảy sông ngòi

Sông ngòi rất quan trọng không chỉ đối với con người mà đối với tất cả các sự sống khắp mọi nơi. Sông ngòi là nơi rộng lớn cho con người và những sinh vật sinh sống và hoạt động. Con người còn sử dụng nước sông cho nhu cầu nước uống và nước tưới, sản xuất ra điện, làm sạch chất thải, giao thông thuỷ, và kiếm thức ăn.

Sông ngòi còn là môi trường sống chính cho tất cả các loài động và thực vật dưới nước. Sông ngòi bổ sung nước ngầm dưới mặt đất qua lòng sông. Vì vậy bảo vệ nguồn nước sông là việc làm quan trọng và cần thiết.

Lưu trữ nước ngọt

Nước ngọt trên mặt đất, một thành phần chính của chu trình nước, yếu tố cần thiết cho mọi sự sống trên Trái Đất. Nước mặt bao gồm nước trong các dòng sông, ao, hồ, hồ nhân tạo, hay các đầm lầy nước ngọt.

Lượng nước trong các sông suối, ao hồ luôn luôn thay đổi phụ thuộc vào lưu lượng vào và ra. Dòng chảy vào từ mưa, dòng chảy tràn trên mặt đất, lượng nước ngầm dưới đất, và chảy ra các nhánh sông. Dòng chảy ra khỏi các hồ và sông bao gồm lượng bốc hơi và dung tích nước bổ sung cho dòng nước ngầm.

Nước mặt cũng được sử dụng cho các nhu cầu thiết yếu của con người. Lượng và vị trí của nước mặt có thể thay đổi theo thời gian và không gian, một cách tự nhiên hay dưới sự tác động của con người.

Thấm

Bất cứ nơi nào trên thế giới, một phần lượng nước mưa và tuyết đều thấm xuống lớp đất và đá. Lượng thấm còn phụ thuộc vào nhiều nhân tố khác nhau.

Trên đỉnh băng của Greenland lượng nước mưa thấm xuống thường là rất nhỏ. Ngược lại, một dòng sông chảy vào trong hang động ở vùng Georgia, Mỹ, cho thấy sông cũng có thể chảy trực tiếp vào trong nước ngầm.

Lưu lượng nước ngầm

Lượng nước mà ta không thể nhìn thấy được – nước ngầm (nước tồn tại và di chuyển trong lòng đất) – chiếm một lượng rất lớn so với lượng nước ta có thể nhìn thấy được. Nước ngầm đóng góp một lượng lớn cho dòng chảy sông ngòi của.

Con người đã và đang sử dụng nước ngầm từ hàng ngàn năm nay. Cuộc sống trên Trái Đất phụ thuộc vào nước ngầm cũng giống như là nước bề mặt. Nước ngầm chảy bên dưới mặt đất.

Ảnh hưởng của vòng tuần hoàn nước tới khí hậu

Vòng tuần hoàn nước được cung cấp bởi năng lượng mặt trời. 86% lượng bốc hơi toàn cầu xảy ra đến từ các đại dương, làm giảm nhiệt độ bằng cách làm mát bay hơi. Nếu không có hệ thống làm mát, hiệu ứng bốc hơi gây nên hiệu ứng nhà kính sẽ dẫn đến nhiệt độ bề mặt cao hơn nhiều thận chỉ nhiệt độ lên tơi 67 ° C.

Ảnh hưởng đến chu trình sinh hóa

Sự phú dưỡng văn hóa của các hồ chủ yếu là do phốt pho, được bón quá nhiều cho các lĩnh vực nông nghiệp trong phân bón, và sau đó được vận chuyển trên bộ và xuống sông. Cả dòng chảy  đóng vai trò quan trọng trong việc vận chuyển nitơ từ đất liền đến các vùng nước

Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn hiểu thêm về quy luật tuần hoàn của nước trong tự nhiên. Chúc quý bạn đọc có thêm được nhiều thông tin hữu ích.