VPRO - Wikisage

VPRO
Volledige naam	Omroepvereniging VPRO
Opgericht	29 mei 1926
Doelgroep	progressief (tegenwoordig)Vrijzinnig-Protestants (oorspronkelijk)
Voorzitter	Robbert Dijkgraaf, Lennart van der Meulen (algemeen directeur)
Leden	362.340 (1 april 2009) [1]
Land	Nederland
Tv-zender(s)	Nederland 1, 2, 3
Radio-zender(s)	Radio 1, 3FM, 4, 5, 6
Officiële website

Omroepvereniging VPRO is een Nederlandse publieke omroeporganisatie, opgericht op 29 mei 1926.

Inhoud

• 1 Vrijzinnig
  • 1.1 Missie
• 2 Radio
• 3 Televisie
• 4 Digitale media
• 5 Villa VPRO
• 6 Popmuziek
• 7 Omroepvoorzitters
  • 7.1 Algemeen
  • 7.2 Televisie
• 8 Trivia
• 9 Zie ook
• 10 Externe links
• 11 Bronvermelding

Vrijzinnig

De naam V.P.R.O. was oorspronkelijk de afkorting van Vrijzinnig Protestantse Radio Omroep. De omroep had het vooral in de beginjaren moeilijk, als laatste opgericht van de oorspronkelijke omroepen in de beginperiode, waarin het niet veel zendtijd kreeg en regelmatig moest wisselen van zender. Pas na het Zendtijdbesluit van 1930 kreeg de VPRO een vaste plaats in het Hilversums bestel. Tot in de jaren zestig werden vooral kerkdiensten en cultuurprogramma's door de omroep uitgezonden. Grote namen in de beginjaren waren Nicolette Bruining, die dertig jaar voorzitter was, en Everhard Spelberg.

Aan het einde van de jaren zestig vond echter een cultuuromslag plaats die resulteerde in een 'paleisrevolutie': een nieuwe generatie programmamakers wist op de ledenvergadering een statutenwijziging te bewerkstelligen, die tot gevolg had dat bij de VPRO voortaan niet meer de dominees aan het roer stonden, maar vertegenwoordigers van de flowerpowergeneratie. De omroep maakte vervolgens naam als brenger van baanbrekende, vernieuwende, en op een heel eigen wijze, vrijzinnige programma's. De naam V.P.R.O. werd gewijzigd in VPRO om aan te geven dat de oorspronkelijke betekenis van de letters definitief was losgelaten. De statutaire naam is thans Omroepvereniging VPRO.

Missie

De huidige uitgangspunten van de VPRO zijn verwoord in de volgende missie:

“

De VPRO is een publieke omroep waarbinnen creativiteit, wereldburgerschap, innovatie en eigenzinnigheid leidraad zijn, met het publiek als uitgangspunt. Voor dat publiek, de creatieve klasse, wil de VPRO een knooppunt zijn van vakmanschap en expertise, betrokkenheid en passie. De VPRO wil een innoverende en initiatiefrijke partij zijn in het maatschappelijk debat en toonaangevende, verdiepende, crossmediale inhoud bieden en doet dat in samenwerking met nationale en internationale partners. Daarbij is de VPRO initiator, producent, platform en gespreksleider en inhoudelijk verbonden met al diegenen die waarde hechten aan wereldburgerschap, creativiteit en kwaliteit[2]. || „

Radio

De VPRO-radio is sinds de 'revolutie van de jaren zestig' tot eind jaren 90, onder bescherming van zijn toenmalige directeur Jan Haasbroek ontwikkeld en uitgegroeid tot het meest opmerkelijke instituut van de Nederlandse radio. Wim Noordhoek en Jan Donkers waren de eersten die aandacht besteedden aan alternatieve muziek, onder andere in de Joe Blow Show.

Vanuit één van de zogenaamde 'VPRO-villa's' aan de 's Gravelandseweg te Hilversum, waar de VPRO gevestigd was, werd vanuit Het Gebouw wekelijks het gelijknamige 'totaal-programma' voor het grootste gedeelte 'live' uitgezonden.

De VPRO zendt uit op Radio 1, 3FM, Radio 4, Radio 5 en Radio 6.

Zie ook Lijst van radioprogramma's van de VPRO

Televisie

In de jaren zeventig werd de omroep bekend door de programma's Het Gat van Nederland van onder andere Hans Keller, Jaap Drupsteen, Theo Uittenbogaard, Hans Verhagen, de Fred Haché Show van onder andere Wim T. Schippers, Gied Jaspars, Berichten uit de Samenleving van onder andere Ad 's-Gravesande, Rob Klaasman, Machiavelli van onder andere Jan Blokker, Frank Wiering, en documentaires van onder andere Cherry Duyns, Netty Rosenfeld en Ruud van Hemert. Televisiedirecteur Arie Kleijwegt verdedigde in die jaren de zogeheten 'autonomie van de programmakers' vurig tegen een ten dele vijandige buitenwereld van omroepbestuurders en overheden, die het vrijzinnig gebruik van het medium verfoeiden.

In de jaren tachtig werd de VPRO de omroep van het Simplisties Verbond van Kees van Kooten en Wim de Bie, BG-TV van onder andere Emile Fallaux en Jan Eilander, en Diogenes van onder andere Roel van Broekhoven en Hans Fels; in de jaren negentig van DNW/De Nieuwe Wereld van onder andere George Brugmans en Frank Wiering , Noorderlicht, en Theo en Thea van Arjan Ederveen en Tosca Niterink; en meer recent van Hertenkamp, Jiskefet, Tegenlicht en R.A.M..

Zie ook Lijst van tv-programma's van de VPRO

Digitale media

De VPRO was in september 1994 één van de eerste omroepen die sterk op het internet vertegenwoordigd waren en uitzendingen online beschikbaar stelden. Uit onvrede met het beleid van 3FM werd 3VOOR12 opgericht, feitelijk het eerste themakanaal van de publieke omroep. In 2009 is de VPRO als eerste begonnen enkele uitzendingen voor vrij gebruik onder een creative commons licentie als download aan te bieden.

Villa VPRO

Sinds 1998 is de VPRO gehuisvest in Villa VPRO, een eigenzinnig vormgegeven kantoorpand, ontworpen door het Rotterdamse architectenbureau MVRDV, dat een verzameling van elf door Hilversum verspreide villa's vervangt. Sinds begin 2004 raakt de Villa VPRO steeds meer verlaten, omdat de VPRO, net zoals alle andere klassieke omroepverenigingen, onder druk van overheid en parlement steeds meer programma's en programmamakers moet laten vallen, omdat steeds meer budget aan de publieke omroepen wordt onthouden.

Popmuziek

Sinds de cultuuromslag van eind jaren '60 heeft de VPRO steeds een belangrijke rol gespeeld in de doorbraak van vele onderstromen in de popmuziek zoals aanvankelijk beatmuziek, maar later ook reggae, punk, New wave, hiphop, House en Grunge. Dit gebeurde vooral op de radio en de VPRO heeft een reputatie opgebouwd in het uitnodigen van onbekende of doorbrekende bands, vond er langdurige samenwerking met dj John Peel plaats, en werden er soms platen uitgebracht.

Omroepvoorzitters

Algemeen

• 1926–1956: Nicolette Bruining
• 1969–1971: Jan Kassies
• 1971–1973: Huub Penders
• 1973–1976: Fenna van den Burg
• 1976–1980: Tom Laus
• 1980–1987: Michel Jager
• 1987–1989: Sybren Piersma
• 1989–1990: Ine van Hoorn
• 1990–1996: Arend Jan Heerma van Voss
• 1996–2002: Sybren Piersma
• 2003-2008: Peter van Lieshout
• 2008-heden: Robbert Dijkgraaf

Televisie

• Jan van Nieuwenhuyzen 1955-1964

Trivia

• De VPRO gebruikte op radio 3 (tegenwoordig 3FM) een herkenbaar geluidsfragment om aan te kondigen dat het tijd was voor hun zendtijd, een zogenaamde leader. Dit fragment kwam uit het nummer 'Here is the News' van Electric Light Orchestra (ELO). Dit nummer wordt nog steeds gebruikt als zogenaamde signature, als afsluiter van VPRO-programma's op televisie.

• Als afsluiter op de televisie werd lange tijd een stuk van Jakob Klaasse gebruikt; dit stuk werd ingefloten door kunstfluiter Jan Tromp. Tromp stierf in 2006 op 72-jarige leeftijd.

• Op 9 oktober 1967 werd de tweede aflevering van het programma Hoepla uitgezonden. Het 21-jarige model Phil Bloom las naakt een stukje voor uit het dagblad Trouw. Daarna liet zij de krant zakken en waren de eerste blote borsten op de Nederlandse televisie een feit.

• Van 1974 tot 1997 was Cor Galis 'de stem van de VPRO'. Hij deed de aankondiging van vele radioprogramma's. Door zijn karakteristieke stemgeluid konden luisteraars het betreffende programma onmiddellijk als een VPRO-programma herkennen.

Zie ook

• VPRO Gids

Externe links

• VPRO

  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met VPRO op Wikimedia Commons.

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:

1. º [1], Commissariaat voor de Media
2. º Missie van de VPRO, van VPRO.nl, bezocht 20 maart 2010

Nederlandse Publieke Omroep

Omroepen: AVRO · BNN · BOS · EO · HUMAN · IKON · JO · KRO · LLiNK · MAX · NCRV · NIO · NMO · NOS · NPS · OHM · PowNed · RKK · RVU · Socutera · Teleac · TROS · VARA · VPRO · WNL · ZvK Televisiekanalen: NPO 1 · NPO 2 · NPO 3 · NPO Zapp · NPO Zappelin · NPO 24 · BVN Radiokanalen: NPO Radio 1 · NPO Radio 2 · NPO 3FM · NPO Radio 4 · NPO Radio 5 · NPO FunX · Top 2000 · Radiocast · RNW Digitale thema-TV-kanalen: (zie ook NPO 24) · NPO 1 Extra · NPO 2 Extra . NPO Zappelin Extra · NPO Nieuws · NPO Politiek Opgeheven thema-TV-kanalen: 3VOOR12 Central/OnStage · Dier en Natuur TV · Dolcevita TV · Nederland-e · Omega TV . Consumenten 24 NPO 3 Extra . Familie 24 . Spirit 24 . Sterren 24 . Museum TV . NPO Humor . Holland Doc 24 . Geschiedenis 24 .