Xã Ngọc Mỹ (Quốc Oai, Hà Nội): Thuê đất Của Xã, Dân Trắng Tay

Người dân sống tại thôn Phú Mỹ, xã Ngọc Mỹ, huyện Quốc Oai, TP Hà Nội cho biết, nơi mình đang sinh sống là đất được UBND xã cho thuê dài hạn. Tuy nhiên, vì UBND xã không đủ thẩm quyền cho thuê đất, đơn vị này đã ra quyết định cưỡng chế khiến người dân lâm vào cảnh không nhà, phải gửi đơn kiện lên TAND huyện Quốc Oai.

Cưỡng chế nhà dân, UBND xã hầu tòa

Theo Bản án sơ thẩm ngày 22/11/2019 của Tòa án nhân dân (TAND) huyện Quốc Oai, ngày 12/7/2018 bà Nguyễn Thị Thu (trú tại thôn Phú Mỹ, xã Ngọc Mỹ, huyện Quốc Oai, TP Hà Nội) có đơn khởi kiện gửi trực tiếp cho TAND huyện Quốc Oai và đơn sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện ngày 6/9/2018. Theo đó, yêu cầu TAND huyện Quốc Oai hủy 2 Quyết định hành chính do Chủ tịch UBND xã Ngọc Mỹ ban hành.

Bao gồm: Quyết định số 161/QĐ-KPHO ngày 24/11/2017 về việc áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả và Quyết định số 188/QĐ-CCXP ngày 09/12/2017 về việc cưỡng chế buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả của Chủ tịch UBND xã Ngọc Mỹ.

Bà Thu yêu cầu UBND xã Ngọc Mỹ bồi thường thiệt hại do các quyết định trên gây ra gồm: Tài sản trên đất trị giá 312.000.000 đồng (ba trăm mười hai triệu đồng); Thu nhập cho thuê lại trong 9 tháng kể từ ngày 24/11/2017 đến ngày sửa đổi đơn khởi kiện, mức yêu cầu 9.000.000 đồng (chín triệu đồng); Bồi thường thiệt hại đối với quyền sử dụng đất, đề nghị bố trí tái định theo khoản 5 điều 10 nghị định 47/2014/NĐ-CP của Chính phủ.

Bên cạnh đó, bà Thu yêu cầu cập nhật lại hồ sơ địa chính, khôi phục đúng tên người sử dụng đất ban đầu là bà Nguyễn Thị Thu. Yêu cầu xác định quan hệ giữa bà Thu và UBND xã Ngọc Mỹ là quan hệ cho thuê đất thu tiền thuê một lần là hợp pháp. Yêu cầu xem xét trách nhiệm khi UBND xã Ngọc Mỹ chấm dứt việc cho thuê đất.

Việc khởi kiện xuất phát từ sự việc: Năm 1994 bà Thu thuê đất của UBND xã Ngọc Mỹ. Theo bản đồ địa chính và sổ mục kê khai, phần đất này nằm trong Đệ Ngòi thôn Phú Mỹ thuộc loại đất công, nằm giữa hành lang giao thông và hành lang thủy lợi đi không có số thửa, số tờ.

Năm ngày 16/5/1998, bà Thu làm đơn có nội dung xin được cơi nới, sửa chữa và thuê lâu dài.

Ngày 25/5/1998 thường trực Đảng ủy xã nhất trí để UBND xã xem xét cho gia đình bà Thu tiếp tục sửa chữa và thuê lâu dài, thu tiền 1 lần. Ngày 28/5/1998 Chủ tịch UBND xã Ngọc Mỹ đã đồng ý cho gia đình bà Thu tiếp tục thuê 72m2 đất và nộp lệ phí 1 lần là 10.000.000 đồng (bà Thu nộp tiền trước vào ngày 15/8/1998).

Ngày 12/10/1998, thường vụ Đảng ủy họp mở rộng bày một số công việc trong đó có bàn đến việc ông Nguyễn Anh Thoa - Chủ tịch UBND xã đã đề xuất việc cho gia đình ông Nguyễn Khắc Nam chồng bà Nguyễn Thị Thu thuê lâu dài miếng đất Dệ ngòi Phú Mỹ làm dịch vụ và bán tạp hóa lâu dài. Qua bàn bạc đi đến thông nhất: Giao UBND xã Ngọc Mỹ làm hợp đồng cho gia đình ông Nguyễn Khắc Nam thuê lâu dài để kinh doanh dịch vụ. Với diện tích đất cho thuê là 72m2 lệ phí nộp một lần vào ngân sách là 12 triệu đồng.

Tháng 12/1998 Hội đồng nhân dân xã Ngọc Mỹ đã họp và nhận định không nhất trí cho bà Thu thuê đất tại khu Dễ Ngòi thôn Phú Mỹ vì vượt quá thẩm quyền theo quy định Điều 23 Luật đất đai năm 1993 và Điều 6 Nghị định số 85/CP ngày 17/12/1996 nên số tiền của bà Thu nộp không thể nộp vào ngân sách nhà nước.

Vì vậy Kế toán xã Ngọc Mỹ chi hạch toán dưới dạng thu vay tại phiếu thu số 90 ngày 23/9/1999 với nội dung: Vay của chị Thu xóm Trại (Trả tiền TTH Phú Mỹ) số tiền là 10.000.000 đồng, UBND xã ngọc Mỹ đã nhiều lần gọi bà Thu lên nhận tiền sang bà Thu không nhận. Tiền đó chuyển tiền công nợ của xã và có hạch toán hàng năm.

Năm 2001 UBND xã Ngọc Mỹ ban hành văn bản số 18TL/UB ngày 20/4/2001 về việc “Đất làm quán của Gia đình bà Thu - Nam xây dựng trên đất công, cần phải xử lý bỏ ngay”.

Năm 2013, theo bản đồ Vilap đo đạc hiện trạng sử dụng đất tể hiện số thửa 3672, tờ bản đồ số 8, diện tích 200,2m đứng tên bà Nguyễn Thị Thu.

Ngày 17/11/2017, UBND xã Ngọc Mỹ ban hành Biên bản vi phạm hành chính số 34/BB-VPHC.

Ngày 24/11/2017, UBND xã Ngọc Mỹ ban hành Quyết định 161/QĐ-KPHO về việc: Áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả;  Ngày 09/12/2017, UBND xã Ngọc Mỹ ban hành Quyết định 188/QĐ-CCXP về việc: Cưỡng chế buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả; Ngày 26/12/2017, UBND xã Ngọc Mỹ lập biên bản kiểm tra hiện trạng trước khi thực hiện cưỡng chế.

Ngày 26/12/2017, UBND xã Ngọc Mỹ thực hiện Quyết định cưỡng chế Quyết định 188/QĐ-CCXP tiến hành nhà bà Nguyễn Thị Thu.

Gia đình bà Thu đã sử dụng ổn định, xây dựng nhà kiên cố có quyền sử dụng làm nhà ở và sinh sống hơn 20 năm; +Khi gia đình bà Thu xây dựng nhà bà Thu đã được chính quyền xã Ngọc Mỹ cho phép. Do đó UBND xã Ngọc Mỹ phải bồi thường toàn bộ thiệt hại và bồi thường hỗ trợ tái định cư cho bà Thu.

Nhiều “hạt sạn” trong phiên xét xử

Bà Thu cho biết, việc sửa chữa nhà đã được UBND xã chấp thuận. Tiền thuê đất UBND xã Ngọc Mỹ đã thu, giao dịch cho thuê đất thời điểm đó cũng được cơ quan này xác nhận.

Từ khi sửa chữa, hơn 20 năm nay gia đình bà vẫn sinh sống và kinh doanh ổn định. Vậy nhưng khi cưỡng chế, UBND xã Ngọc Mỹ lại không kiểm kê tài sản, làm tổn hại tới quyền lợi hợp pháp của gia đình bà.

Xem xét hồ sợ vụ án, Luật sư Nguyễn Quang Tâm – Văn phòng Luật Phúc Quang đưa ra ý kiến: Trong vụ án này, Tòa án cấp sơ thẩm đã có các vi phạm nghiêm trọng về nội dung và tố tụng. Các chứng cứ, căn cứ Tòa lấy làm chứng cứ chính, để bác bỏ yêu cầu của nguyên đơn là các tài liệu chứng cứ sơ sài, ban hành không đúng các quy định pháp luật.

Đồng thời, việc UBND xã Ngọc Mỹ từ năm 1994 cho nhà bà Thu thuê đất, bà Thu đã nộp tiền thuê đất, nộp tiền sử dụng đất cho ngân sách nhà nước nhiều năm. Tuy nhiên, khi giải phóng mặt bằng, cưỡng chế các cấp chính quyền không hề áp dụng các quy định pháp luật về đất đai, về thu hồi đất.

Đặc biệt, không tuân thủ các quy định của UBND TP Hà Nội trong việc thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng. Từ một gia đình êm ấm, có nhà cửa – Gia đình bà Thu trở thành gia đình không có nơi ở, không có nguồn sống. Sai phạm này cần được chính quyền sửa chữa, bồi thường cho thỏa đáng.

Hữu Thuần