Xăng Dầu Tiêu Chuẩn Khí Thải Mức 5: Vẫn Phải Chờ! - Báo Tuổi Trẻ

Nhiều ý kiến mong muốn cân nhắc nâng tiêu chuẩn khí thải để giảm ô nhiễm môi trường. Trong ảnh: xe máy xả khói trên đường ở TP.HCM - Ảnh: Q.ĐỊNH

Sau bài "Đến lúc khai tử xăng E5RON92?" (Tuổi Trẻ ngày 30-11), nhiều ý kiến cho rằng nên thúc đẩy điều này trong bối cảnh ô nhiễm tại các thành phố nhiều thời điểm đạt mức nguy hại.

Tuy nhiên, ngay lộ trình để thúc đẩy xăng dầu theo tiêu chuẩn EURO 5 dù sát "giờ G" nhưng quy chuẩn cụ thể vẫn chưa được ban hành.

Năm mới sẽ theo tiêu chuẩn mới

Với quyết định 49/2011 của Thủ tướng quy định lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải đối với ôtô, môtô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới, Bộ Công thương đã ban hành hướng dẫn thực hiện phương án áp dụng tiêu chuẩn khí thải theo đúng lộ trình.

Trong đó với xăng RON 95, E5RON92, dầu DO, từ ngày 1-1-2022 tiêu chuẩn khí thải được áp dụng đồng loạt là mức 5 trở lên. Bộ Công thương yêu cầu các địa phương và doanh nghiệp xăng dầu chuẩn bị để thực hiện.

Theo đại diện Petrolimex, để chuẩn bị cho lộ trình được Thủ tướng phê duyệt, từ ngày 1-1-2022 với các dòng ôtô được sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu mới phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 5, tập đoàn đã tính toán để triển khai thay thế xăng Ron 95 tiêu chuẩn Euro 4 (RON 95-IV) bằng tiêu chuẩn Euro 5 (RON 95-V).

Tuy vậy việc triển khai còn phụ thuộc nhu cầu thị trường cùng các yếu tố khác, bởi hiện nay xăng Ron 95-V phải nhập khẩu 100%.

Petrolimex đã kinh doanh dầu diesel 0,001S tiêu chuẩn khí thải mức 5 từ năm 2018, đến nay đã chiếm tỉ trọng 21% trong các sản phẩm dầu của Petrolimex.

Nhưng do đây là những mặt hàng chỉ khuyến khích kinh doanh chứ không bắt buộc, nên theo đại diện Petrolimex, việc hướng tới kinh doanh xăng dầu tiêu chuẩn Euro cao để dần thay thế các sản phẩm có chất lượng thấp hơn phải thực hiện theo quyết định của Chính phủ. Nhất là dầu diesel 0,001S-V tiêu chuẩn Euro 5 vẫn phải nhập khẩu.

Riêng xăng RON 95-IV có thêm nguồn cung từ nhà máy lọc dầu Nghi Sơn.

Lo không tương thích

Chị Mai Dương (TP Thủ Đức, TP.HCM) băn khoăn nếu xe hơi không sử dụng nhiên liệu tương thích liệu có ảnh hưởng và làm hao mòn động cơ, máy móc hay không? Chưa kể không phải trạm xăng nào cũng bán các sản phẩm xăng dầu đạt tiêu chuẩn cao.

Như với chiếc xe 7 chỗ được chị sử dụng từ năm 2019 đến nay có tiêu chuẩn khí thải mức Euro 4, nhưng hầu hết dùng nhiên liệu xăng chỉ đáp ứng tiêu chuẩn khí thải Euro 3.

Một lãnh đạo của Tổng công ty Dầu Việt Nam (PVOil) xác nhận hiện xăng dầu mà doanh nghiệp kinh doanh chủ yếu theo tiêu chuẩn khí thải mức Euro 2 và 3. Với lộ trình về tiêu chuẩn khí thải, doanh nghiệp sẽ tính toán mở rộng các sản phẩm xăng dầu có tiêu chuẩn cao, mức 4 và mức 5.

Tuy nhiên để đưa các sản phẩm vốn chỉ mang tính khuyến khích này ra thị trường, doanh nghiệp cần có cơ chế chính sách với quy định phù hợp, rõ ràng.

"Đây là loại xăng dầu chủ yếu sử dụng xe đời mới, tập trung ở các thành phố lớn nên không thể triển khai đại trà. Chúng tôi sẵn sàng đầu tư và cung ứng mặt hàng này, nhưng phải khảo sát thị trường, nắm rõ lộ trình và quy định cụ thể của Nhà nước, bởi nếu không kinh doanh sẽ rất rủi ro vì hiện nay chưa có quy định rõ về tiêu chuẩn, quy chuẩn với xăng dầu đạt mức Euro 5" - vị này lo lắng.

Chưa rõ khi nào có quy chuẩn

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Trịnh Quang Khanh - phó chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu VN - cho biết đã gửi công văn đề nghị Bộ Khoa học và công nghệ, Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng VN và báo cáo Bộ Công thương đề xuất sớm ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn khí thải đối với nhiên liệu đạt mức 5.

Tuy nhiên sau gần 1 tháng gửi công văn, Hiệp hội Xăng dầu VN vẫn chưa nhận được phản hồi của Bộ Khoa học và công nghệ trong khi lộ trình thực hiện theo quyết định của Thủ tướng chỉ còn vẻn vẹn 5 tuần nữa.

Nếu không có quy chuẩn, tiêu chuẩn khí thải đối với nhiên liệu đạt mức 5 thì doanh nghiệp xăng dầu không thể tạo nguồn, doanh nghiệp đầu mối cũng khó nhập hàng và thông quan được.

1,4 - 1,5 triệu

Hiệp hội Xăng dầu VN dự kiến năm 2022 sẽ có khoảng 1,4 - 1,5 triệu m3 xăng và diesel đạt tiêu chuẩn khí thải mức 5 được cung ứng ra thị trường. Để đảm bảo chất lượng và độ bền của động cơ ôtô, người sử dụng xe phải đổ nhiên liệu đạt tiêu chuẩn tương thích.

Toàn quốc hiện có khoảng 17.000 - 18.000 cửa hàng xăng dầu song có thể không phải cửa hàng xăng dầu nào cũng bán được xăng đạt tiêu chuẩn khí thải mức 4 và mức 5.

Ông Nguyễn Trung Hiếu (Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam - VAMA):

Nên sớm theo mức khí thải Euro 5

Về nguyên tắc xe có tiêu chuẩn khí thải nào thì sử dụng nhiên liệu đạt tiêu chuẩn khí thải đó là tối ưu. Hiện ở Việt Nam đã có một số người dùng xe có tiêu chuẩn khí thải Euro 5 và cả Euro 6. Tuy nhiên về nhiên liệu hiện nay mới cơ bản chỉ có dầu diesel đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 5.

Các chuyên gia thiết kế không khuyến khích việc dùng nhiên liệu thấp hơn tiêu chuẩn khí thải của xe. Xe có mức tiêu chuẩn khí thải Euro 5, Euro 6 dùng nhiên liệu có chuẩn khí thải thấp hơn thì động cơ vẫn hoạt động, xe vẫn chạy được nhưng không đạt hiệu suất cao nhất.

Việc này có thể gây bất tiện cho chủ xe khi xe nổi đèn báo lỗi động cơ, cảnh báo cảm biến khí thải. Xe càng hiện đại thì sẽ cảnh báo nhiều thứ, gây tâm lý bất an.

VAMA đã kiến nghị cần có nhiên liệu phù hợp với tiêu chuẩn khí thải Euro 5 trên thị trường. Bộ Công thương đã chỉ đạo các đơn vị cung ứng xăng dầu nhập nhiên liệu đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 5.

Hiện Bộ Khoa học và công nghệ đang chủ trì xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia về nhiên liệu tương ứng với tiêu chuẩn khí thải Euro 5. Hy vọng tiêu chuẩn sẽ ban hành vào cuối năm 2021 để các đơn vị kinh doanh xăng dầu làm căn cứ để nhập, cung cấp cho khách hàng.

T.PHÙNG ghi

Đến lúc khai tử xăng E5RON92?

TTO - Xăng khoáng để pha trộn ra xăng sinh học E5 được bán trên thị trường chỉ đạt tiêu chuẩn mức EURO 2, trong khi nhiều nước trong khu vực đã đáp ứng tiêu chuẩn khí thải từ mức EURO 3 trở lên.