Xe Trâu, Bò Kéo (BTSL: 218) - Di Sản Văn Hóa Sơn La

- Cuộc sống đồng bào La Ha gắn liền với đồi núi, hình thưc anh tác chủ yếu là nông nghiệp trống lúa nương và các loại cây lương thực trên nương rẫy. Để giải phóng sức lao động của con người, đồng bào sử dụng se trâu, bò kéo để kéo phân bón, cây giống lên nương mỗi mùa vụ gieo trồng, kéo nông sản từ đồng ruộng về nhà. Ngoài ra xe trâu, bò kéo còn dùng để kéo củi, gỗ...

- Xe do người đàn ông dân tộc La Ha làm bằng phương pháp thủ công, xe góp phần giải phóng sức lao động của con người trong lao động sinh hoạt. Nhờ đó hoạt động sản xuất nông nghiệp và những sinh hoạt thường ngày của đồng bào đỡ vất vả và đỡ tốn thời gian, hiệu quả công việc cao hơn.

- Xe gồm có 2 bộ phận:

• Thân xe bằng gỗ, tre. Đáy xe là bộ phận quan trọng nhất, đảm bảo độ vững chắc cần thiết. Nó được cấu tyaoj bởi 2 thanh gỗ, kích thước lớn bé phụ thuộc vào mục đích sử dụng và ý đồ của người chế tác. Hai thanh gỗ song song với nhau nối blaij bằng 5 thanh gỗ đặt tyheo chiều ngang của xe, sàn xe được đóng bằng những nan tre vót nhẵn đóng theo chiều dọc của xe, đóng sát mép trên của 2 khúc gỗ, tạo nên độ thông thoáng dưới gầm xe khi gặp chướng ngại vật.
• Ách kéo làm bằng gỗ hoặc tre (nếu là gỗ phải chọn loại dẻo, cánh uốn cong tạo tành hình chữ V), đáy ách phải vừa phải so với cổ trâu bò.
• Nối thân với ách là một miếng đệm được đan bằng thân cây dây leo ở trong rừng. Nối ách với xe kéo là 2 sợi dây thừng chắc, dẻo.

- Với những đặc điểm về cấu tạo, xe trâu bò kéo khắc phục được địa hình gồ ghề của đồi núi, giúp đồng bào vận chuyển các loại nông sản, củi, gỗ... nhanh chóng, tiện lợi. Trọng tải của xe còn phụ thuộc vào con trâu, bò lớn hay bé, khỏe hay yếu, trung bình khoảng từ 100kg - 200kg.

Ảnh hiện vật