Xét Nghiệm Covid-19 Cho Học Sinh: Nơi Khuyến Khích, Chỗ Bắt Buộc

TP HCM cho hơn 600.000 học sinh khối 7-12 học trực tiếp từ 7/2, phần lớn đã tiêm đủ hai mũi vaccine. Từ 14/2, trẻ mầm non, tiểu học và khối 6 tiếp tục đến trường. Lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo cho biết không yêu cầu học sinh xét nghiệm. Dù thành phố không yêu cầu, một số trường có cách làm riêng để đảm bảo an toàn.

Tại THPT Nguyễn Du (quận 10), ban giám hiệu phát động chương trình "lớp học xanh". Khoảng 20h mỗi ngày, phụ huynh sẽ thông tin đến giáo viên chủ nhiệm tình hình sức khoẻ của con, các yếu tố dịch tễ của thành viên gia đình. Cuối tuần, phụ huynh tự xét nghiệm cho học sinh, báo kết quả cho nhà trường.

"Chúng tôi đã bàn với phụ huynh và nhận được ủng hộ của hầu hết. Mô hình này duy trì gần hai tháng, khá hiệu quả. Nhờ đó, trường phát hiện 11 học sinh F0 tại nhà", Hiệu trưởng Huỳnh Thanh Phú cho biết.

Phần lớn tỉnh, thành khác ở phía Nam có cách làm như TP HCM. Ông Lê Quang Trí, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Tiền Giang, cho biết chủ trương của tỉnh là không yêu cầu các trường test nhanh cho học sinh trên diện rộng. Nhà trường chỉ kiểm tra khi các em có biểu hiện sức khoẻ bất thường, nghi nhiễm. "Việc quan trọng nhất lúc này là học sinh mang khẩu trang thường xuyên và thực hiện giãn cách", ông Trí nói.

Hà Nội không có quy định bắt buộc phải xét nghiệm Covid-19 cho học sinh trước khi trở lại trường. "Chủ yếu vẫn chỉ yêu cầu làm tốt công tác khai báo y tế, theo dõi sức khỏe, đo nhiệt độ cho học sinh. Trong giờ học, các em thực hiện giãn cách, hạn chế tiếp xúc và đeo khẩu trang", ông Phạm Xuân Tiến, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo, thông tin.

Thành phố không tổ chức xét nghiệm định kỳ hay ngẫu nhiên cho học sinh. Để đảm bảo an toàn, nhiều trường chủ động đặt mua kit xét nghiệm nhanh, hoặc phối hợp với các trạm y tế địa phương để sử dụng khi có học sinh, giáo viên nghi nhiễm. Các trường khuyến khích phụ huynh tự xét nghiệm cho con tại nhà trước khi học trực tiếp.

Nhiều tỉnh, thành khác cũng khuyến khích phụ huynh tự xét nghiệm cho con. Tại Phú Thọ, dù ghi nhận từ 100 đến 400 ca mắc Covid-19 trong cộng đồng mỗi ngày kể từ đầu năm Nhâm Dần, các trường không bắt buộc, chỉ khuyến khích phụ huynh test nhanh cho con em và thông báo lại.

Ông Nguyễn Văn Mạnh, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo, cho biết chỉ những trường ở vùng có nguy cơ cao cần chủ động tầm soát, có thể là xét nghiệm ngẫu nhiên.

Sở Giáo dục và Đào tạo Tuyên Quang chỉ yêu cầu 100% giáo viên khi trở lại trường sau kỳ nghỉ Tết phải xét nghiệm Covid-19. Với 224.000 học sinh từ mầm non đến THPT, nhà trường phối hợp với cơ sở y tế tổ chức test theo đăng ký của gia đình.

Các trường như THPT Tân Trào, Tiểu học thị trấn Na Hang phối hợp với cơ quan y tế test cho cả giáo viên và học sinh trước ngày trở lại trường. Những phụ huynh tự xét nghiệm cho con có thể gửi kết quả qua nhóm Zalo cho giáo viên chủ nhiệm.

Trong khi đó, trường học ở địa bàn nguy cơ cao tại Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh được yêu cầu xét nghiệm cho 100% giáo viên, học sinh. Việc tổ chức test nhanh trước khi học sinh trở lại giúp Thanh Hóa phát hiện 191 giáo viên và 1.108 học sinh các cấp mắc Covid-19, Nghệ An 166 ca (tính đến 7/2) còn Hà Tĩnh gần 400 ca nhiễm.

Tại Bình Dương, Trường trung - tiểu học Pétrus Ký (TP Thủ Dầu Một) - khu vực "vùng xanh" - gây tranh cãi khi yêu cầu trẻ tiểu học test nhanh toàn bộ trước khi đến trường, test nhanh định kỳ hai tuần một lần sau đó. Chi phí xét nghiệm nhanh này phụ huynh phải chi trả.

Tình trạng mỗi nơi một kiểu đối với yêu cầu xét nghiệm nhanh học sinh đặt ra câu hỏi "liệu có cần thiết?".

PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng (nguyên Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai) nhận định xét nghiệm tràn lan tất cả học sinh là rất tốn kém. Cả nước đang bước vào giai đoạn "thích ứng an toàn, linh hoạt" nên xét nghiệm diện rộng không phù hợp. Chưa kể, nhiều trường hợp ủ bệnh hoặc tiếp xúc với F0 vài ngày sau mới nhiễm, "khả năng âm tính giả của test nhanh cũng rất cao do không phát hiện được khi nồng độ virus thấp".

Theo ông Dũng, khi trẻ đi học trở lại, số ca sẽ tiếp tục tăng, nhưng "là điều đã được dự báo trước". Ngoài ra, thời điểm này, dịch đã phần nào được kiểm soát, tỷ lệ tiêm vaccine cho người lớn và lứa tuổi 12-18 tuổi cũng rất cao. Ngành y tế đã có thuốc điều trị và kinh nghiệm phòng chống dịch.

Do đó, thay vì ồ ạt xét nghiệm, cần tập trung xét nghiệm trọng điểm, chú ý đến đối tượng nguy cơ. "Nếu trẻ tiền sử tiếp xúc F0 hoặc nghi ngờ tiếp xúc; có triệu chứng như ho hoặc sốt, khó thở, mất khứu giác... thì xét nghiệm, nhóm còn lại không cần", bác sĩ Dũng cho hay.

Đồng quan điểm, bác sĩ Trương Hữu Khanh (Nguyên trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP HCM) cho rằng yêu cầu test nhanh cho trẻ trước khi trở lại trường học là không cần thiết, không lọc được bao nhiêu.

Hướng dẫn chuyên môn mới nhất của Bộ Y tế nêu rõ, chỉ định xét nghiệm Covid-19 với việc đi lại của người dân chỉ áp dụng trong các trường hợp: người đến từ địa bàn cấp 4 hoặc vùng phong tỏa; trường hợp nghi ngờ cần chỉ định điều tra dịch tễ đến từ địa bàn cấp 3. Người đã tiêm đủ liều vaccine và F0 khỏi bệnh chỉ xét nghiệm khi có yêu cầu điều tra dịch tễ.

Hai ngày sau Tết Nguyên đán, cả nước có hơn 17 triệu học sinh đi học trực tiếp, khoảng 5,5 triệu em còn lại sẽ đến trường trở lại trong tháng 2, tùy vào kế hoạch của từng tỉnh, thành. Tuy nhiên hôm nay, ở nhiều địa phương, một số trường học phải đóng cửa do số ca mắc Covid-19 gia tăng. Tại Hà Tĩnh, 37 trường mầm non, tiểu học, THCS ở các huyện thuộc vùng dịch cấp độ 3, 4 phải cho học sinh nghỉ từ sáng 9/2 để ứng phó với diễn biến của Covid-19.

Nhóm phóng viên