Xung đột Văn Hóa Và Hệ Lụy - Tạp Chí Doanh Nghiệp & Kinh Tế Xanh

Liên Xô và nước Nga đã 4 lần đề nghị gia nhập NATO, nhưng bất thành. Phải chăng đây cũng xuất phát từ nguồn gốc khác biệt văn hóa? Vì sao thế? Phương Tây bài Nga, sợ người Nga hay văn hóa Nga? Tư tưởng bài Nga hay chống Nga hiện đang tồn tại là có thực, đầy thiên kiến tiêu cực, phản cảm, nói thẳng ra là một thứ phân biệt chủng tộc.

Vậy xung đột văn hóa là gì? Theo nghĩa rộng, Jonathan H. Turner (sinh 1942, Professor of Sociology at the University of California) định nghĩa nó là một cuộc xung đột gây ra bởi "sự khác biệt về giá trị văn hóa và niềm tin khiến mọi người bất hòa với nhau". Alexander Grewe, làm rõ thêm, "xung đột văn hóa là một cuộc xung đột xảy ra khi những kỳ vọng của mọi người về một hành vi nhất định đến từ nền tảng văn hóa của họ không được đáp ứng, vì những người khác có nền tảng văn hóa khác nhau và những kỳ vọng khác biệt".

Theo nghĩa hẹp, Daniel Bell, qua bài tiểu luận "Tội ác - một lối sống của người Mỹ" (năm 1962), định nghĩa “xung đột văn hóa bắt nguồn từ và tập trung vào các hậu quả hình sự của một cuộc đụng độ trong các giá trị văn hóa”. Còn William Kornblum định nghĩa “xung đột văn hóa là một cuộc xung đột xảy ra khi các chuẩn mực xung đột tạo ra "cơ hội cho sự lệch lạc và lợi ích hình sự trong các tiểu văn hóa lệch lạc”.

Ông lưu ý rằng bất cứ khi nào luật áp đặt các giá trị văn hóa đối với một nhóm không chia sẻ các quan điểm đó (thông thường, đây là trường hợp của đa số áp đặt luật của họ đối với thiểu số), các thị trường bất hợp pháp do tội phạm cung cấp được tạo ra để lách luật. Ông thảo luận về những ví dụ về cấm trong thời kỳ giữa hai cuộc chiến tranh ở Hoa Kỳ, và ghi chú như thế nào là xung đột văn hóa giữa các nhóm ủng hộ và chống rượu tạo cơ hội cho hoạt động bất hợp pháp; một ví dụ tương tự khác mà ông liệt kê là cuộc chiến chống ma túy.

W. Kornblum cũng phân loại xung đột văn hóa là một trong những loại chính của lý thuyết xung đột. Trong cuốn "Cuộc đụng độ của các nền văn minh" (Clash of Civilisations, 1993, tạp chí Foreign Affairs), Samuel P. Huntington đề xuất rằng bản sắc văn hóa và tôn giáo của mọi người sẽ là nguồn xung đột chính trong thế giới sau chiến tranh lạnh. (Cuốn "Cuộc đụng độ của các nền văn minh" của Samuel P. Huntington đã xuất bản tại Việt Nam).  

Xung đột văn hóa rất khó giải quyết vì các bên tham gia cuộc xung đột có niềm tin khác nhau. Xung đột văn hóa gia tăng khi những khác biệt đó được phản ánh trong chính trị, đặc biệt ở tầm vĩ mô. Một ví dụ về xung đột văn hóa là cuộc tranh luận về phá thai.

Thanh lọc sắc tộc là một ví dụ cực đoan khác của xung đột văn hóa. Chiến tranh cũng là kết quả của một cuộc xung đột văn hóa. Cuộc sống muôn màu, văn hóa muôn dạng nếu không tiếp nhận được thì cũng đừng kỳ thị bởi đó là bản sắc của một vùng, một dân tộc. Hãy tôn trọng sự đa dạng đó là văn minh./.