108 Ca Ghép Gan Trong 4 Năm, Sẽ Xây Dựng đề án Ghép Tim Nhân Tạo

• Một tuần thực hiện thành công 5 ca ghép gan

Ngày 20/1, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (TWQĐ 108) tổ chức sự kiện ghi nhận thực hiện thành công 108 ca phép gan trong 4 năm và đón nhận chứng nhận thành viên của Hiệp hội phẫu thuật Hoàng Gia Anh.

Trung tướng GS.TS Mai Hồng Bàng, Giám đốc Bệnh viện TWQĐ 108 cho biết, đây là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với Bệnh viện nói riêng và ngành Y tế Việt Nam nói chung. 

Theo GS.TS Mai Hồng Bàng, người mắc bệnh về gan hiện rất phổ biến như ung thư gan, nhiễm độc gan dẫn đến suy gan, nguy cơ gây tử vong cao. Tất cả các phương pháp điều trị cho người mắc bệnh gan giai đoạn cuối hiện nay gần như không có hiệu quả. Ghép gan là phương pháp duy nhất của những người mắc bệnh gan giai đoạn cuối.

Ghép gan là một kỹ thuật rất khó, vì vậy đề triển khai ghép gan ở Việt Nam đòi hỏi phải có nhân lực, cơ sở vật chất lớn, đủ mạnh; phải kết hợp nhiều chuyên ngành như: Ngoại khoa, nội khoa, gây mê, hồi sức…như một tổ hợp hoàn chỉnh. Một ca ghép gan thành công, tất cả các chuyên ngành đều cùng phải phát triển. Trong đó, công tác điều phối và tổ chức thực hiện rất quan trọng, góp phần thành công cho ca ghép. 

Hiện nay, cả nước ta có 9 trung tâm ghép gan, đã thực hiện ghép gan cho hơn 300 bệnh nhân. Riêng Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã thực hiện thành công 108 ca ghép trở thành trung tâm ghép gan lớn nhất toàn quốc, đồng thời cũng là đơn vị ghép gan từ người cho sống nhiều nhất cả nước (105 ca). Bệnh viện cũng làm chủ được kỹ thuật ghép gan từ người cho sống, đây là kỹ thuật ghép gan khó và phức tạp hơn rất nhiều so với ghép gan từ người hiến chết não. 

Với 108 ca ghép gan trong 4 năm, theo GS.TS Phạm Gia Khánh, Chủ tịch Hội Ghép tạng Việt Nam, đây là kỳ tích của ngành ghép tạng Việt Nam.

Bệnh viện đã triển khai thực hiện ghép gan trong nhiều tình huống và nhiều loại hình ghép khác nhau: ghép gan cấp cứu, ghép gan theo kế hoạch, ghép gan lấy từ người hiến chết não, ghép gan lấy từ người cho sống, ghép gan cho người lớn, ghép gan cho trẻ em, lấy ghép gan tại chỗ và tổ chức điều phối lấy ghép gan xuyên Việt với rất nhiều ca đặc biệt ghi những dấu ấn sâu sắc. 

Ca ghép gan đầu tiên vào tháng 10/2017, đến nay cả người cho và người hiến đều có cuộc sống khỏe mạnh. 

Giám đốc Bệnh viện TWQĐ 108 cho biết: Kể từ đó, bệnh viện đã tổ chức thực hiện khai ghép gan thường quy hàng tuần- trung bình mỗi tuần 1-2 ca; tần suất thực hiện các cá ghép gan tăng lên đáng kể, có tuần bệnh viện triển khai ghép 5 ca ghép gan (tương đương với nhiều trung tâm ghép gan hàng đầu trên thế giới )- đó là kỳ tích được thực hiện vào tuần đầu tháng 12/2020, khi đó Bệnh viện đã đồng thời triển khai ghép gan 5 ca trong 1 tuần, trong đó có ca ghép gan theo kế hoạch, ghép gan cấp cứu, ghép gan từ người cho sống, ghép gan từ người hiến chết não, ghép gan cho người lớn, ghép gan cho trẻ em. 

Tháng 11/2021 là thời điểm ghi dấu sự phát triển vượt bậc trong lĩnh vực ghép gan của Bệnh viện khi thực hiện lấy mảnh ghép gan (bên phải) bằng phẫu thuật nội soi từ người hiến sống và tiến hành ghép gan thành công. Đây là bệnh nhân đầu tiên được thực hiện kỹ thuật này tại Việt Nam. 

Phẫu thuật nội soi lấy mảnh ghép gan từ người hiến sống là một trong những kỹ thuật ngoại khoa phức tạp bậc nhất đòi hỏi trình độ tay nghề cao, trang thiết bị dụng cụ máy móc hiện đại, đồng bộ. Trên thế giới hiện nay mới chỉ có một số ít các Trung tâm ghép gan tại các quốc gia có nền y học phát triển như Mỹ, Châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc mới có thể thực hiện được.

Phẫu thuật nội soi lấy mảnh ghép gan đem lại nhiều lợi ích cho người hiến gan như can thiệp ít xâm lấn, giảm đau sau mổ, thời gian phục hồi nhanh hơn, tính thẩm mỹ cao trong khi kết quả tương đương với mổ mở. Từ đây đánh dấu một bước tiến mới, một bước đột phá về ghép gan ở nước ta. 

Theo GS.TS Mai Hồng Bàng, hiện nay, mỗi năm Bệnh viện TWQĐ 108 thực hiện từ 40 - 50 ca ghép gan, trong những năm tới phấn đấu đạt 100 -150 ca/mỗi năm. Chi phí ghép gan tại Việt Nam thấp hơn rất nhiều so với các nước khác nên rất có ý nghĩa đối với bệnh nhân ung thư gan và suy gan mạn tính giai đoạn cuối ở nước ta. 

Theo Đại tá TS.BS Lê Văn Thành, Phó Viện trưởng Viện Phẫu thuật tiêu hóa, Chủ nhiệm Khoa Phẫu thuật gan -tụy, Trưởng Tiểu ban ghép gan Bệnh viện 108 cho biết, chi phí ghép gan của Việt Nam thấp nhất trên thế giới. Một ca ghép gan tại Việt Nam hết khoảng 50.000 USD, trong khi tại Singapore hơn 300.000 USD, Hàn Quốc hơn 200.000 USD, Pháp 200.000 Euro

Mục tiêu của Bệnh viện TWQĐ 108 về phát triển ghép mô bộ phận cơ thể người đến năm 2025 là hoàn thiện cơ sở hạ tầng ghép mô, bộ phận cơ thể người đồng bộ; tập trung nghiên cứu, ứng dụng các kỹ thuật ghép mô, bộ phận cơ thể người tiên tiến hiện đại; phấn đấu trở thành trung tâm ghép mô, bộ phận cơ thể người ngang tầm với các quốc gia có nền y học tiên tiến trong khu vực và trên thế giới. 

Trung tướng Mai Hồng Bàng cho biết, trong Đề án "Tăng cường năng lực nghiên cứu để phát triển kỹ thuật ghép mô, bộ phận cơ thể người" đang triển khai tại Bệnh viện TWQĐ 108, ghép tim đã được Bộ Y tế cấp phép. Vừa qua Bệnh viện đã ghép tim thử nghiệm trên động vật, tới đây chuẩn bị ghép trên người.Vì ghép tim khó hơn nên Bệnh viện phải chuẩn bị cẩn thận.

Do tim hiến phụ thuộc vào nguồn từ người cho chết não, việc vận động hiến tạng hiện nay hết sức khó khăn. Vì vậy, Bệnh viện đang định hướng tới ghép tim nhân tạo. GS Mai Hồng Bàng cho biết: "Một số nước trên thế giới thấy ghép tim từ người cho sống chết não rất khó khăn nên đã tính đến sản xuất tim nhân tạo. Hiện nay, Mỹ đã sản xuất được quả tim nhân tạo và đã ghép tim nhân tạo cho một số bệnh nhân rất thành công. Dự kiến tới đây Bệnh viện sẽ xây dựng đề án ghép tim nhân tạo, và cử bác sĩ sang Mỹ để học tập về triển khai. Hy vọng nguồn từ tim nhân tạo sẽ lớn hơn nhiều.Giá thành tim nhân tạo khá đắt, nếu triển khai được ghép tim nhân tạo sẽ mang lại hy vọng lớn cho người bệnh".

Giám đốc Bệnh viện TWQĐ 108 cho biết, tới đây Bệnh viện triển khai song song nếu có người chết não thì ghép tim từ người cho chết não và cử người đi đào tạo ghép tim nhân tạo. 

Sau 4 năm thực hiện đề án “Tăng cường năng lực nghiên cứu để phát triển kỹ thuật ghép mô, bộ phận cơ thể người” tại Bệnh viện TWQĐ 108, đến nay đã ghép được 8/11 loại mô tạng với trên 300 ca ghép (110 ca ghép thận, 108 ca ghép gan, 3 ca ghép phổi, 18 ca ghép giác mạc, 132 ca ghép tế bào gốc, 40 ca ghép tủy, 2 ca ghép chi thể…). Các ca ghép được thực hiện với tỉ lệ thành công và thời gian sống sau ghép tương đương các nước tiên tiến trên thế giới, mang lại nhiều giá trị khoa học và giá trị nhân văn sâu sắc. 

• Bệnh nhi ghép tim nhỏ tuổi nhất Việt Nam được ra viện
• Ghép gan cứu sống hai bệnh nhi xơ gan giai đoạn cuối