23. Các Bằng Chứng Tiến Hóa - Sinh Học - Củng Cố Kiến Thức

I. BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH

- Cơ quan tương đồng là những cơ quan tương ứng trên cơ thế, có cùng nguồn gốc từ một cơ quan ở loài tổ tiên, ở các loài khác nhau có thể thực hiện những chức năng khác nhau.

- Cơ quan thoái hóa cũng là cơ quan tương đồng, nhưng nay không còn chức năng hay chức năng bị tiêu giảm. Ví dụ: Ruột thừa, xương cùng ở người.

→ Sự tương đồng về đặc điểm giải phẫu giữa các loài là bằng chứng gián tiếp cho thấy các loài sinh vật hiện nay đều được tiến hóa từ một tổ tiên chung.

II. BẰNG CHỨNG PHÔI SINH HỌC

-­ Các loài có các đặc điểm ở giai đoạn trưởng thành rất khác nhau, nhưng lại có các giai đoạn phát triển phôi rất giống nhau:

+ 18 ­ - 20 ngày: còn dấu vết khe mang ở phần cổ.

+ Phôi 1 tháng: não chia năm phần giống não cá.

+ Được 2 tháng: phôi vẫn còn đuôi dài.

+ Phôi 3 tháng: các ngón chân đối diện các ngón khác.

+ 5 - ­ 6 tháng: có 1 lớp lông mịn bao phủ.

→ Kết luận: Sự giống nhau trong phôi chứng tỏ các loài có chung nguồn gốc. Các loài có họ hàng gần gũi thì sự phát triển phôi càng giống nhau và ngược lại.

III. BẰNG CHỨNG ĐỊA LÍ SINH VẬT HỌC

1. Khái niệm

- Địa lí sinh vật học là môn khoa học nghiên cứu về sự phân bố của các loài trên trái đất.

2. Bằng chứng địa lí sinh vật học

-­ Nhiều loài phân bố ở các vùng địa lí khác nhau nhưng lại giống nhau về một số đặc điểm đã được chứng minh là chúng bắt nguồn từ một loài tổ tiên, sau đó phát tán sang các vùng khác.

-­ Điều này cũng cho thấy sự giống nhau giữa các loài chủ yếu là do có chung nguồn gốc hơn là do chịu sự tác động của môi trường.

IV. BẰNG CHỨNG TẾ BÀO HỌC VÀ SINH HỌC PHÂN TỬ

1. Bằng chứng sinh học phân tử

-­ Những loài có quan hệ họ hàng càng gần thì trình tự các axit amin của cùng một loại prôtêin càng giống nhau.

-­ Các loài có quan hệ họ hàng càng gần thì sự sai khác về trình tự các nuclêôtit càng ít.

→ Nguyên nhân: Các loài vừa mới tách nhau ra từ một tổ tiên chung nên chưa đủ thời gian để chọn lọc tự nhiên có thể phân hóa làm nên sự sai khác lớn về cấu trúc phân tử.

2. Bằng chứng tế bào học

-­ Mọi cơ thể sinh vật đều được cấu tạo từ tế bào. Các tế bào đều có thành phần hóa học và nhiều đặc điểm cấu trúc giống nhau.

- Các tế bào của tất cả sinh vật hiện nay đều dùng chung một loại mã di truyền, đều dùng 20 loại axit amin để cấu tạo prôtêin.

→ Chứng tỏ sinh vật tiến hóa từ một nguồn gốc chung.