Bài 2. Xu Hướng Toàn Cầu Hóa, Khu Vực Hóa Kinh Tế (Địa Lý 11)

I. Xu hướng toàn cầu hóa – Là quá trình liên kết các quốc gia về kinh tế, văn hóa, khoa học,… Trong đó toàn cầu hoá kinh tế có tác động mạnh mẽ nhất đến mọi mặt của nền kinh tế – xã hội thế giới.

1. Toàn cầu hóa về kinh tế a. Thương mại phát triển: – Tốc độ tăng trưởng ngoại thương cao. – Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) chỉ phối 95% hoạt động thương mại thế giới, thúc đẩu tự do hóa thương mại làm cho nền kinh tế thế giới phát triển năng động. b. Đầu tư nước ngoài tăng nhanh: – Từ 1990 – 2004 đầu tư nước ngoài tăng gấp 5 lần, đầu tư chiếm tỉ lệ lớn trong lĩnh vực dịch vụ, trong đó chủ yếu là các hoạt động tài chính, ngân hàng, bảo hiểm … – Hướng đầu tư vào các nước phát triển có cơ sở hạ tầng hiện đại, nguồn công nhân với tri thức và tay nghề cao. c. Thị trường tài chính mở rộng: – Hình thành mạng lưới liên kết tài chính. – Các tổ chức tài chính toàn cầu IMF, WB… đóng vai trò to lớn trong nền kinh tế – xã hội thế giới. d. Các công ty xuyên quốc gia có vai trò ngày càng lớn – Số lượng ngày càng nhiều. – Nắm trong tay khối lượng tài sản lớn, chi phối mạnh mẽ các hoạt động kinh tế của nhân loại.

2. Hệ quả của toàn cầu hóa – Tích cực: thúc đẩy sản xuất phát triển, tăng trưởng kinh tế, đầu tư, tăng cường hợp tác quốc tế. – Thách thức: gia tăng khoảng cách giàu nghèo; cạnh tranh giữa các nước.

II. Xu hướng khu vực hóa kinh tế 1. Các tổ chức liên kết kinh tế khu vực – Nguyên nhân: do phát triển không đều và sức ép cạnh tranh trên thế giới, những quốc gia tương đồng về văn hóa, xã hội, địa lí hoặc có chung mục tiêu, lợi ích. – Một số tổ chức liên kết khu vực: + NAFTA: Hiệp ước tự do thương mại Bắc Mỹ: Hoa Kì, Canada, Mêhicô. + EU: Liên minh châu Âu: các nước châu Âu. + ASEAN: Hiệp hội các nước Đông Nam Á: 10 nước thành viên ĐNÁ. + APEC: Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á – Thái Bình Dương. + MERCOSUR: Thị trường chung Nam Mỹ.

2. Hệ quả của khu vực hóa kinh tế – Tích cực: vừa hợp tác vừa cạnh tranh tạo nên sự tăng trưởng kinh tế, tăng tự do thương mại, đầu tư, bảo vệ lợi ích kinh tế các nước thành viên; tạo những thị trường rộng lớn, tăng cường toàn cầu hóa kinh tế. – Thách thức: quan tâm giải quyết vấn đề như chủ quyền kinh tế, quyền lực quốc gia.

TRẢ LỜI CÂU HỎI LIÊN QUAN

? (trang 12 SGK Địa lý 11) Trình bày các biểu hiện chủ yếu của toàn cầu hóa kinh tế. Xu hướng toàn cầu hóa kinh tế dẫn đến những hệ quả gì ? * Những biểu hiện chủ yếu của toàn cầu hóa kinh tế: – Thương mại thế giới phát triển nhanh: tốc độ tăng trưởng thương mại của thế giới luôn cao hơn tốc độ tăng trưởng của toàn bộ nền kinh tế thế giới. Làm cho nền kinh tế thế giới phát triển năng động hơn. – Đầu tư nước ngoài tăng nhanh: từ 1990 đến 2004 đầu tư nước ngoài trên thế giới đã tăng hơn 5 lần. Lĩnh vực dịch vụ chiếm tỉ trọng ngày càng lớn, trong đó nổi bật là các hoạt động: tài chính, ngân hàng, bảo hiểm… – Thị trường quốc tế mở rộng nhiều ngân hàng trên thế giới đã kết nối với nhau thông qua mạng viễn thông điện tử, tạo nên một mạng lưới liên kết tài chính toàn cầu và đang tiếp tục được mở rộng phạm vi. Vai trò của IMF và WB ngày càng lớn trong sự phát triển kinh tế toàn cầu và trong mỗi quốc gia. – Vai trò của các công ti xuyên quốc gia ngày càng to lớn: cung cấp tới 75% FDI toàn thế giới, chiếm 2/3 trao đổi mậu dịch của thế giới và 40% giá trị giao dịch toàn cầu. * Hệ quả của toàn cầu hóa: – Tích cực: + Thúc đẩy sản xuất phát triển và tăng trưởng kinh tế toàn cầu. + Đẩy nhanh đầu tư và khai thác triệt để khoa học công nghệ. + Tăng cường sự hợp tác quốc tế. – Tiêu cực: + Gia tăng nhanh chóng khoảng cách giàu nghèo + Làm nảy sinh tình trạng phá sản, thất nghiệp trầm trọng.

? (trang 12 SGK Địa lý 11) Các tổ chức liên kết kinh tế khu vực được hình thành dựa trên những cơ sở nào? – Do sự phát triển không đều và sức ép cạnh tranh trong các khu vực trên thế giới. – Những quốc gia có những nét tương đồng về địa lí, văn hóa, xã hội. – Những quốc gia có chung mục tiêu, lợi ích phát triển liên kết lại với nhau.

? (trang 12 SGK Địa lý 11) Xác định các nước thành viên của các tổ chức EU, ASEAN, NAFTA, MERCOSUR trên bản đồ “Các nước trên thế giới” – Tổ chức EU xem tại đây – Tổ chức ASEAN xem tại đây – Tổ chức NAFTA xem tại đây – Tổ chức MERCOSUR xem tại đây

Chia sẻ:

• WhatsApp
• Thêm

• In
• Reddit
• Telegram
• Email
• 
• Chia sẻ trên Tumblr
• Túi

Có liên quan