Bài 29: Hệ Thống đánh Lửa

1.1. Nhiệm vụ và phân loại

1.1.1, Nhiệm vụ

• Tạo ra tia lửa điện cao áp ở 2 cực của bugi để đốt cháy hoà khí trong xilanh động cơ xăng đúng thời điểm.

• Để quá trình cháy trong động cơ diễn ra đúng lúc, ở kì nén khi pittông gần đến điểm chết trên (đánh lửa sớm ) để đốt cháy hết nhiên liệu, độngcơ đạt công suất cao nhất.

1.1.2, Phân loại

• Dựa vào cấu tạo bộ chia điện, người ta phân loại hệ thống đánh lửa như sau :

Sơ đồ phân loại hệ thống đánh lửa

• Hệ thống đánh lửa thường (có tiếp điểm):

• Hệ thống đánh lửa điện tử (không tiếp điểm):

1.2. Hệ thống đánh lửa điện tử không tiếp điểm

1.2.1, Cấu tạo

• 1. Ma-nhê-tô (Máy phát điện): 

• 2. Biến áp đánh lửa: Tăng điện áp thấp của máy phát thành điện áp cao phóng tia lửa điện trên bugi 3.

• 3. Bugi

• 4. Khóa điện

• WN - Cuộn nguồn : Là cuộn dây stato của ma-nhê-tô.

• WĐK - Cuộn điều khiển: Đặt ở vị trí sao cho khi CT đầy điện thì cuộn WĐK cũng có điện áp dương cực đại.

• Đ1 , Đ2 – Điôt  thường: Để nắn dòng điện xoay  chiều 

• ĐĐK – Điôt điều khiển: Mở khi phân cực thuận và có điện áp (+) đặt vào cực điều khiển 

• CT - Tụ điện: nạp và phóng điện

• W1 -Cuộn sơ cấp: Tiết diện dây to ít vòng tuơng ứng với dòng điện và dây điện áp của ma-nhê-to (điện áp thấp)

• W2 - Cuộn thứ cấp: Nhỏ nhiều vòng tương ứng với dòng điện và điện áp thứ cấp (điện áp cao)

1.2.2. Nguyên lý làm việc 

• Khi khoá K mở, Rôto quay:

  • Hiện tượng

    • Nhờ  Đ1 trong nửa chu kì dương của sức điện động của cuộn WN được tích vào tụ CT, lúc đó điôde ĐĐK khoá.

    • Khi tụ CT đầy điện thì cũng có nửa chu kì dương  của sức điện động trên cuộn WĐK qua điốt Đ2 đặt vào cực điều khiển (ĐĐK) → ĐĐK mở → xuất hiện tia lửa điện ở bugi.

  • Dòng điện đi theo trình tự:  Cực +(CT­) → ĐĐK  →  Mat → W1  → Cực (-) CT.

  • Do có dòng điện thứ cấp phóng qua cuộn W1 trong thời gian cực ngắn (tạo ra xung điện) làm từ thông trong lõi thép của bộ tăng điện biến thiện → W2 xuất hiện sức điện động rất lớn  →  tạo ra tia lửa điện bugi.

• Khi khoá K đóng:

  • Dòng điện từ WN về Mát, bugi không có tia lửa điện, động cơ ngừng hoạt động

1.2.3. Một số hư hỏng thường gặp

• Bugi không đánh lửa :

  • Bugi hỏng (hư hỏng , ẩm ướt , cực mòn nhiều , khe hở quá lớn hoặc nhiều muội bám )

  • Tiếp điện của mối nối không tốt (dây cao áp - bugi , cuộn lửa - cụm CDI , công tắc máy - cuộn CDI , cuộn thứ cấp - bugi ) .

• Máy nổ được nhưng chạy yếu:

  • Thời điểm đánh lửa sai .

  • Có sai hỏng trong bugi , biến áp đánh lửa , cụm CDI.

  • Điện áp cuộn lửa , cuộn điều khiển quá yếu.

  • Nam châm yếu hoặc công tắc máy hư hỏng .