Bài Ca Dao: Cá Lẹp Mà Kẹp Rau Mưng

Có thể bạn quan tâm

Cá lẹp mà kẹp rau mưng
Cá lẹp mà kẹp rau mưng Ông ăn một miếng mụ trừng mắt lên.
Dị bản
- Cá lẹp kẹp với lộc mưng Chồng ăn một miếng, vợ trừng mắt lên
- Mắm lẹp mà kẹp lộc mưng Ông ăn to miếng, bà trừng mắt lên
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - sản vật
  - lộc vừng
  - cá lẹp
  - lộc mưng
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 23 August,2013

Cùng thể loại:

Ngó lên cái mặt thì lanh
– Ngó lên cái mặt thì lanh Ngó xuống cái mủng một phanh dây dừa – Anh ơi chớ phụ xơ dừa Xơ dừa đỡ đói từ xưa đến rày
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - hát đối
  - Bình Định
  - nghề truyền thống
- Người đăng: Phan An
- 12 December,2023
Tam Sơn chảy xuống ba Hà
Tam Sơn chảy xuống ba Hà Qua đình Hà Thượng chảy ra Cánh Hòm
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - Quảng Trị
- Người đăng: Phan An
- 30 May,2023
Hỡi ai đi sớm về trưa
Hỡi ai đi sớm về trưa Kìa Bát Tốt Lát đón đưa chào mời Hương thơm khói đậm tuyệt vời Hút cho một điếu cho đời thêm tươi
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
  - Lịch sử
- Thẻ:
  - thuốc lá
- Người đăng: Phan An
- 6 May,2023
Ai về thăm xóm Lò Nồi
Ai về thăm xóm Lò Nồi Mà xem cái bát sáng ngời nước men
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - nghề truyền thống
  - Hải Phòng
  - gốm sứ
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 3 May,2023
An Tử có đất trồng chè
An Tử có đất trồng chè, Chồng gọi, vợ bảo: cái gì hắn kia?
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - chè xanh
  - An Tử
  - sản vật
  - Hải Phòng
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 3 May,2023
Thái Bình có chú Phạm Tuân
Thái Bình có chú Phạm Tuân Bay vào vũ trụ một tuần về ngay
Dị bản
- Hoan hô đồng chí Phạm Tuân Bay vào vũ trũ một tuần về ngay
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Thẻ:
  - Phạm Tuân
  - thái bình
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 30 December,2022
Thái Bình có cái cầu Bo
Thái Bình có cái cầu Bo Có nhà máy cháo, có lò đúc muôi
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - thái bình
  - cầu Bo
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 30 December,2022
Sá chi thân phận con quy
Sá chi thân phận con quy Ngày thì bùn lấm, đêm thì gió sương – Cây khô mấy thuở mọc chồi Cá mại dưới nước mấy đời hóa long
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - Nguyễn Văn Mại
  - con rùa
  - cá mại
  - Thừa Thiên-Huế
  - Quảng Điền
  - Niêm Phò
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 29 August,2022
Cha chài, mẹ lưới bên sông
Cha chài, mẹ lưới bên sông Đứa con thi đậu làm ông trên bờ
Dị bản
- Cha chài, mẹ lưới, con câu Có con hay chữ làm quan trên bờ
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
  - Lịch sử
- Thẻ:
  - Thừa Thiên-Huế
  - Hương Trà
  - Quảng Tế
  - Huỳnh Hữu Thường
  - Nguyệt Biều
  - tứ đức
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 29 August,2022
Trông lên hòn núi Tam Thai
Trông lên hòn núi Tam Thai Thấy đôi chim quạ ăn xoài chín cây Quạ kêu ba tiếng quạ bay Để bầy chim én đêm ngày chắt chiu
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - chim én
  - Thừa Thiên-Huế
  - tam thai
  - chim quạ
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 29 August,2022

Có cùng từ khóa:

Ốc gạo Thạch Hãn
Ốc gạo Thạch Hãn Mật rú Bát Phường Chén rượu Hà Trung Mắm ruốc Cửa Tùng Mắm nêm Chợ Sãi
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - Quảng Trị
  - sản vật
- Người đăng: Phan An
- 30 May,2023
Muốn về Soi Bún ăn dưa
Muốn về Soi Bún ăn dưa Sợ e Soi Bún đãi đưa nhiều lời
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - sản vật
  - Phú Yên
- Người đăng: Phan An
- 9 April,2022
Muốn về Lục Lễ ăn dưa
Muốn về Lục Lễ ăn dưa Sợ e nước lớn đò đưa không đều
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - sản vật
  - Bình Định
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 9 April,2022
Bánh đa chợ Cày, bánh tày chợ Voi
Bánh đa chợ Cày, bánh tày chợ Voi
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - sản vật
  - Hà Tĩnh
  - ẩm thực
- Người đăng: Phan An
- 25 March,2022
Cuối năm đánh cá Bàu E
Cuối năm đánh cá Bàu E Cá gáy thì béo, cá mè thì ngon.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - sản vật
  - Hà Tĩnh
- Người đăng: Phan An
- 24 March,2022
Giàu có là đất Phúc Dương
Giàu có là đất Phúc Dương Đầy đồng khoai ló đầy nương cau trù
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - sản vật
  - Nghệ An
  - Hà Tĩnh
- Người đăng: Phan An
- 24 March,2022
Trăm năm còn có một nghề
Trăm năm còn có một nghề, Bánh tráng Lục Sĩ gọi về đoàn viên
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - sản vật
  - Trà Ôn
- Người đăng: Phan An
- 15 March,2022
Yến sào chưng với hột sen
Yến sào chưng với hột sen, Ăn với đường phèn bổ lắm anh ơi
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - sản vật
- Người đăng: Phan An
- 14 March,2022
Cá thu cá rựa cá phèn
Cá thu cá rựa cá phèn Kho rim nước mắm đâu bằng Hội An
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - sản vật
  - Hội An
- Người đăng: Phan An
- 14 March,2022
Cù Lao cơm gắp mắm cà
Cù Lao cơm gắp mắm cà Trầu rừng cau rễ hỏi em đà biết chưa?
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - sản vật
  - Hội An
- Người đăng: Phan An
- 14 March,2022

Chú thích

Cá lẹp Một loài cá nhỏ, màu trắng bạc, thân mềm nhũn, sống ở biển hay vùng nước lợ. Cá lẹp nướng kẹp với lộc mưng chấm ruốc tôm (ruốc hôi) là món ăn quen thuộc của người dân Nghệ Tĩnh. Cá lẹp còn được làm mắm (một loại mắm xổi, tức mắm chỉ ép với muối vài ba ngày là ăn được).

Cá lẹp
Lộc vừng Còn gọi là chiếc hay lộc mưng, loài cây thân gỗ, phân bổ khắp nước ta, thường mọc hoang ở rừng ngập nước, ven hồ, suối, rạch, gần đây được trồng làm cảnh. Lá non thường được dân ta dùng làm rau ăn kèm. Rễ, lá, quả lộc vừng còn dùng làm vị thuốc Đông y.

Cây lộc vừng bên Hồ Gươm
Mủng Cái thúng (phương ngữ Trung Bộ).
Phanh Khoanh (phương ngữ Trung và Nam Bộ).
Rày Nay, bây giờ (phương ngữ).
Hát đối về nghề làm dây từ xơ dừa ở thôn Chánh Khoan Đông, Mỹ Lợi, Phù Mỹ, Bình Định.
Tam Sơn Chú thích này đang để ngỏ. Nếu bạn có thông tin về Tam Sơn, hãy đóng góp cho chúng tôi.
Ba Hà Tức Hà Thượng, Hà Trung, Hà Hạ (nay là Hà Thanh), ba làng nghề được lập vào cuối thế kỉ 15, nay thuộc địa phận Gio Linh, Quảng Trị.
Cánh Hòm Một con sông trải dài trên diện tích phía đông của huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị, nối liền sông Thạch Hãn ở phía Nam và sông Bến Hải ở phía Bắc.
Bastos Luxe Giới bình dân gọi là "Bát Tốt Lát" hay "Bát Tốt Lút," một nhãn thuốc lá đầu lọc của hãng Juan Bastos phổ biến vào những năm 1960 ở Sài Gòn.
Lò Nồi Tên một xóm xưa thuộc tổng Dưỡng Động, nay là xã Minh Tân, huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng.
An Tử Tên một thôn nay thuộc xã Khởi Nghĩa, huyện Tiên Lãng, thành phố Hải Phòng.
Thái Bình Địa danh nay là một tỉnh ven biển ở đồng bằng Bắc Bộ, cách thủ đô Hà Nội khoảng 110 km. Phần đất thuộc tỉnh Thái Bình ngày nay trước đây thuộc về trấn Sơn Nam. Tới năm Thành Thái thứ hai (1890) tỉnh Thái Bình được thành lập. Tỉnh có nhiều khu du lịch và danh lam thắng cảnh nổi tiếng như bãi biển Đồng Châu, cồn Vành, chùa Keo... Các ngành nghề truyền thống như chạm bạc, làm chiếu ở đây cũng khá phát triển. Ngoài ra, Thái Bình còn được mệnh danh là Quê Lúa.

Bãi biển Đồng Châu
Cầu Bo Tên dân gian của cầu Độc Lập bắc qua sông Trà Lý, xưa thuộc làng Bo, tỉnh Thái Bình.

Cầu Bo những năm 1920
Quy Con rùa (từ Hán Việt).
Cá mại Loài cá nước ngọt cùng họ với cá chép, cỡ nhỏ bằng ngón tay cái, thân dẹp và ngắn.

Cá mại nấu canh chua
Cá hóa long Cá hóa rồng. Theo truyền thuyết phương Đông, cá chép có thể vượt vũ môn và hóa thành rồng. Nghĩa bóng chỉ việc học hành đỗ đạt, có công danh.
Đây được cho là hai câu hát mỉa mai nhau của hai nhà họ Nguyễn và họ Hồ, đều là bá hộ làng Niêm Phò ngày trước (nay thuộc huyện Quảng Điền, Thừa Thiên-Huế). Họ Hồ có cô con gái tên Qui, họ Nguyễn có người con trai tên Mại. Hai ông chồng đều muốn làm sui với nhau nhưng hai bà vợ không chịu nên mới có câu hát đối đáp nhau như thế. Nguyễn Văn Mại sau này đỗ đạt cao, làm đến quan nhất phẩm triều Nguyễn. (Theo sách Cố đô Huế của Thái Văn Kiểm)
Theo sách Cố đô Huế của Thái Văn Kiểm: Theo cụ Tùng Lâm, câu này do đám dân chài làng Quảng Tế, huyện Hương Trà đặt ra để nhắc lại sự tích ông Huỳnh Hữu Thường, con một ngư phủ, mà biết chăm lo việc học hành, thi đỗ Cử nhân, rồi đỗ Hoàng giáp, làm quan đến Thượng thư. Vua Tự Đức rất mến ông, nhận thấy làng ông không có đất đai chi cả, bèn hạ chỉ cắt 20 mẫu đất làng Nguyệt Biều giao cho làng Quảng Tế để có đất cho dân cư ngụ, trồng trỉa và xây cất đền chùa.
Tam Thai Còn gọi là Tả Phụ Sơn, tên một ngọn núi thấp thuộc phường An Cựu (Huế). Tam Thai nằm cạnh núi Ngự Bình, cùng với núi Bân (Hữu Bật Sơn) tạo nên thế "Đệ nhất án sơn" cho kinh thành Huế.
Ốc gạo Loài động vật thân mềm thuộc họ ốc, sống ở vùng nước lợ và đáy sông, có vỏ trắng xanh, xoáy tròn, phía sau ốc có phần chóp nhọn, ốc lớn bằng đầu ngón tay, khi trưởng thành ốc gạo lớn bằng hột mít. Khi nấu chín dưới yếm hiện ra một cục mỡ nhỏ như hạt gạo. Ốc gạo được chế biến thành nhiều món đặc sản miền Nam.

Ốc gạo Phú Đa (Bến Tre)
Thạch Hãn Tên con sông lớn nhất tỉnh Quảng Trị, có chiều dài 155 km, bắt nguồn từ dãy núi Trường Sơn ở phía Tây tỉnh Quảng Trị và đổ ra biển Đông qua Cửa Việt. Sông vốn có tên là Thạch Hàn [石瀚], có lí giải rằng do ở giữa nguồn có một mạch đá ngầm chắn ngang sông, mạch đá như mồ hôi (hãn 汗) tiết ra thành dòng chảy, nên mới đổi thành Thạch Hãn.

Một góc cảng Cửa Việt
Rú Núi, rừng nói chung (phương ngữ Trung Bộ).
Bát phường Mai Xá Tên gọi chung của tám phường do dân khai hoang ở miền Tây Gio Linh, Quảng Trị lập nên từ thế kỉ 17: Bình An (Gio Bình), Phú Thọ, Ninh Xá, Phú Ốc (Gio Hoà), Lịch Sơn, Phú Nhuận, Nam Dương (Gio Sơn), Trung An (nông trường Cồn Tiên).
Hà Trung Một làng cổ thuộc phủ Triệu Phong, huyện Gio Linh, tổng An Xá, nay thuộc Gio Linh, Quảng Trị.

Đình làng Hà Trung
Mắm ruốc Mắm làm từ con ruốc, rất nặng mùi. Đây là một loại nước chấm đặc trưng của nước ta, cùng với mắm tôm và mắm nêm. Mắm ruốc còn là nguyên liệu chính trong nhiều món rau và thịt xào.

Mắm ruốc
Cửa Tùng Địa danh nay là một thị trấn ven biển thuộc huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị. Cửa Tùng rất giàu thủy hải sản và là một địa điểm du lịch biển có tiếng.

Biển Cửa Tùng
Mắm nêm Cũng gọi là mắm cái ở một số vùng, một loại mắm lên men từ cá, có nhiều ở miền Trung và miền Nam, dùng làm nước chấm trong các bữa ăn. Tùy theo phong tục từng vùng mà mắm nêm được pha với các loại gia vị khác nhau, thường là tỏi, ớt, thơm (dứa)...

Mắm nêm Bình Thuận
Sãi Một địa danh nay thuộc xã Triệu Thành, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. Sãi là gọi theo chúa Sãi Nguyễn Phúc Nguyên, người đã cho lập nên vùng đất này. Tại đây có chợ Sãi nổi tiếng với món nem lụi.
Soi Bún Cũng gọi là Soi Búng, địa danh nay thuộc thôn Ngọc Lãng, xã Bình Ngọc, thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên. Tại đây có nghề truyền thống là trồng dưa (chủ yếu là dưa hấu).
Lục Lễ Địa danh nay là một thôn thuộc xã Phước Hiệp, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định.
Có bản chép là "Luật Lễ."
Bánh tráng Miền Trung và miền Nam gọi là bánh tráng, miền Bắc gọi là bánh đa. Đây một dạng loại bánh làm từ bột gạo, tráng mỏng, phơi khô, khi ăn có thể nướng giòn hoặc ngâm sơ với nước cho mềm để cuốn các thức ăn khác. Ngoài ra, bánh tráng còn có thể được làm với các thành phần khác để tạo thành bánh tráng mè, bánh tráng đường, bánh tráng dừa... mỗi loại có hương vị khác nhau.

Bánh tráng phơi sương Trảng Bàng
Chợ Cày Cũng gọi là chợ Sáng, thuộc thị trấn Cày, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh.
Bánh tày Một loại bánh ở các vùng trung du và miền núi Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, làm từ gạo nếp và gói lá chuối, tương tự như bánh tét ở miền Trung và miền Nam.
Chợ Voi Tên cái chợ nay thuộc xã Kỳ Phong, Huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh.
Bàu E Một bàu nước ở Xuân Trì, nay thuộc địa phận xã An Hòa Thịnh, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh.
Cá chép Tên Hán Việt là lí ngư, một loại cá nước ngọt rất phổ biến ở nước ta. Ngoài giá trị thực phẩm, cá chép còn được nhắc đến trong sự tích "cá chép vượt vũ môn hóa rồng" của văn hóa dân gian, đồng thời tượng trưng cho sức khỏe, tài lộc, công danh.

Ở một số địa phương miền Trung, cá chép còn gọi là cá gáy.

Cá chép
Cá mè Tên chung của một số loài cá nước ngọt cùng họ với cá chép, có thân dẹp, đầu to, vẩy nhỏ, trắng. Có nhiều loài cá mè, nhưng cá mè trắng và mè hoa là phổ biến hơn cả. Nhân dân ta đánh bắt cá mè để lấy thịt, mỡ và mật cá, vừa để chế biến thức ăn vừa làm thuốc.

Cá mè
Phố Dương Một huyện cổ thuộc quận Cửu Đức (Nghệ An - Hà Tĩnh ngày nay). Đời Tấn Vũ Đế tách lập huyện Phố Dương thành hai làng là Phố Châu và Phúc Dương, nay thuộc địa phận huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh.
Ló Lúa (phương ngữ Bắc Trung Bộ).
Trù Trầu (phương ngữ Bắc Trung Bộ).
Cù lao Mây Sau còn có tên là cù lao Lục Sĩ Thành thuộc xã Lục Sĩ Thành, huyện Trà Ôn, tỉnh Vĩnh Long. Tại đây có nghề làm bánh tráng truyền thống nổi tiếng.

Bánh tráng cù lao Mây
Yến sào Tổ chim yến, được hình thành bằng nước bọt của chim yến, tìm thấy trên các vách đá nơi chim ở. Yến sào có hình dạng như chén trà bổ đôi, là thực phẩm rất bổ dưỡng nên từ xưa đã được coi là một món cao lương mĩ vị. Ở nước ta, yến sào nổi tiếng nhất có lẽ là ở Khánh Hòa.

Yến sào
Đường phèn Loại đường làm từ mía (như đường cát bình thường) nhưng công đoạn chế biến phức tạp hơn. Người ta làm đường phèn bằng cách nấu sôi đường cát với trứng gà và nước vôi, hớt bọt rồi thả những cái đũa có buộc các búi chỉ vào, để khô thành những cục đường kết tinh trong suốt gọi là đường phèn. Đường phèn có vị thanh và dịu hơn đường cát. Vì nhìn giống đá băng nên đường phèn còn có tên là băng đường.

Đường phèn
Cá thu Loại cá biển, thân dài, thon, không có hoặc có rất ít vảy. Từ cá thu chế biến ra được nhiều món ăn ngon.

Cá thu
Cá rựa Một loại cá sông có thân tròn, da màu nâu xanh, nhìn giống chiếc rựa nên có tên gọi như vậy. Trung bình mỗi con cá rựa to bằng bắp tay người lớn, dài khoảng 60 cm. Cá rựa thịt trắng, xương sống cứng, có nhiều xương dăm dọc theo sống lưng, thịt cá vừa dai vừa ngọt mềm. Loài cá này xuất hiện quanh năm nhưng nhiều nhất ở vùng biển miền Trung vào khoảng cuối mùa thu, và thường được đánh bắt để chế biến thành nhiều món ăn ngon như cá rựa bóp chanh, chả cá rựa, cháo cá rựa...

Cá rựa
Cá phèn Một số địa phương gọi là cá thèn, một loại cái biển nhỏ chừng hai, ba ngón tay, da lưng có màu hơi hồng, có nhiều vảy. Cá phèn thường được kho tiêu.

Cá phèn kho
Hội An Một địa danh thuộc tỉnh Quảng Nam, nay là thành phố trực thuộc tỉnh này. Trong lịch sử, nhất là giai đoạn từ thế kỉ 15 đến thế kỉ 19, Hội An từng là một hải cảng rất phồn thỉnh. Hiện nay địa danh này nổi tiếng về du lịch với phố cổ cùng các ngành truyền thống: mộc, gốm, trồng rau, đúc đồng... Hội An còn được gọi là phố Hội hoặc Hoài Phố, hay chỉ ngắn gọi là Phố theo cách gọi của người địa phương.

Vẻ đẹp của Hội An
Cù lao Chàm Một cụm đảo thuộc Hội An, tỉnh Quảng Nam, cách bờ biển Cửa Đại khoảng 15 cây số. Cù lao Chàm bao gồm 8 đảo: Hòn Lao, Hòn Dài, Hòn Mồ, Hòn Tai, Hòn Ông, Hòn Lá, và Hòn Khô chia làm hai: Hòn Khô Mẹ (Hòn Khô Lớn) và Hòn Khô Con (Hòn Khô Nhỏ), trong đó năm đảo lớn nhất là thuộc cụm đảo chính là Hòn Lao (đảo lớn nhất), Hòn Lá, Hòn Dài, Hòn Mồ và Hòn Tai. Đảo Hòn Ông còn gọi là Hòn Nồm nằm tách biệt khỏi cụm này khoảng hai mươi cây số về hướng Đông Nam.

Hiện nay Cù lao Chàm đã được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới, đồng thời là một điểm du lịch nổi tiếng.

Phong cảnh cù lao Chàm