Bài Vè: Vè Thanh Hóa | Ca Dao Mẹ

Có thể bạn quan tâm

Vè Thanh Hóa
Khu Bốn đẩy ra Khu Ba đẩy vào Bỏ chạy sang Lào Nước Lào không nhận Tức mình nổi giận Lập quốc gia riêng Thủ đô thiêng liêng Là huyện Nông Cống Quốc ca chính thống: “Dô tá dô tà” Nông nghiệp nước nhà: Trồng cây rau má Biển khơi lắm cá Mười mẻ một cân Nhà máy phân lân Một năm hai tạ Vang tiếng xa gần Nem chua toàn lá Còn công nghiệp hoá Là phá đường tàu Đục ống dẫn dầu Cắt dây điện thoại Thiên nhiên ưu đãi Lũ lụt triền miên Có nhiều nhất miền Là đất pha cát Rừng xanh bát ngát Là rặng phi lao Gió mát rì rào: Gió Lào nóng hổi Công trình nổi trội, Vượt cả núi non Cái cầu con con Gọi là cầu Bố Mấy cây lố nhố Gọi là Rừng Thông Con gái chưa chồng Đặt vòng tránh đẻ Thanh niên trai trẻ Lại bắt về hưu Làng xóm tiêu điều: Nông thôn đổi mới Dựa vào vách đá Bắn được máy bay Đàn lợn thả ngày “Kinh tế hiện đại” Sản phẩm hàng đầu Toàn chum với vại Mấy bà đứng đái: “Thủy lợi tưới tiêu” Phá đường tàu nhiều Rau không kịp mọc Trẻ con đi học Thường nắm đuôi trâu Tiết kiệm xăng dầu: Bơi qua sông Mã
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Thẻ:
  - Thanh Hóa
- Người đăng: Phan An
- 8 January,2015

Cùng thể loại:

Vè lương tháng
Ve vẻ vè ve Nghe vè lương tháng Hai trăm ngồi phán Trăm tám ngồi nghe Tranh đài tranh xe Là thằng trăm rưỡi Tất ta tất tưởi Là lũ trăm hai Vừa làm vừa sai Là quân chín chục Vợ chồng lục đục Là bọn sáu mươi Dở khóc dở cười Là bọn bốn chịch Chẳng ta chẳng địch Là lũ con phe Nói chẳng ai nghe Là ông Nhà nước
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Thẻ:
  - thời bao cấp
- Người đăng: Phan An
- 20 April,2020
Vè đánh bạc
Nghe vẻ nghè ve Nghe vè đánh bạc Đầu hôm xao xác Bạc tốt như tiên Đêm khuya không tiền Bạc như chim cú Cái đầu xù xụ Com mắt trõm lơ Hình đi phất phơ Như con chó đói Chân đi cà khói Dạo xóm dạo làng Quần rách lang thang Lấy tay mà túm.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Thẻ:
  - bài bạc
- Người đăng: Phan An
- 19 April,2020
Thứ bảy thời bao cấp
Chồng: Cắt cơm Bơm xe Nghe thời tiết Liếc đồng hồ Thồ bao gạo Cạo bộ râu Xâu quai dép Tránh mặt sếp Tót lên yên Guồng như điên Về với vợ

Vợ: Mau tắm rửa Sửa lông mày Thay quần áo Báo thêm cơm Bơm nước hoa Xoa thêm phấn Quấn lại tóc Bóc coóc-xê Kê chân giường Giương mắt đợi Kêu ối ối
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Thẻ:
  - thời bao cấp
- Người đăng: Phan An
- 23 October,2019
Học trò, học trẹt
Học trò, học trẹt Đánh bẹt ra mo, Chó chẳng dọn cho, Học trò dọn lấy!
Dị bản
- Học trò học choẹt Ỉa phẹt đống gio Chó chẳng ăn cho Học trò ăn vậy
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Thẻ:
  - học trò
- Người đăng: Phan An
- 22 November,2017
Vè chăn vịt
Thân tôi coi vịt cực khổ vô hồi Sáng ra ngồi trông trời mau xế như chúa trông hiền thần Hai cẳng lần lần như Địch Thanh thắng trận Quần áo chưa kịp bận như Tào Tháo bị vây Tay cầm cái cây như Tề Thiên cầm thiết bảng Vịt chạy qua bờ ngăn đón cản như Tiết Nhơn Quý rượt Cáp Tô Văn Quần bận còn xăn như Uất Trì tắm ngựa Vịt ăn ngồi dựa bóng tùng như Tần Thúc Bảo lúc bệnh đau Vịt chạy đuổi lao xao như La Thông tảo Bắc Tối về nhà đèn chưa tắt như đãi yến công nương Ngày ra tới đứng ngoài đường, chiều về như Phàn Lê Huê nhập trại.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Thẻ:
  - con vịt
  - điển tích
- Người đăng: Phan An
- 20 December,2015
Mười lo
Một lo con nít trắng răng Hai lo kẻ thấp không bằng người cao Ba lo thầy bói té nhào Bốn lo con đĩ không chào lái buôn Năm lo thợ đúc méo khuôn Sáu lo trên nguồn không có hươu mang Bảy lo bà chúa chửa hoang Tám lo trai làng không vợ chạy rông Chín lo trong ngục không gông Mười lo ngoài đồng không đất chôn ma
Dị bản
- Một lo em bé trắng răng, Hai lo người thấp không bằng người cao. Ba lo thầy bói té rào, Bốn lo con đĩ miệng chào khách buôn Năm lo thợ đúc có khuôn, Sáu lo kẻ ở trên nguồn gian nan. Bảy lo bà góa chửa hoang, Tám lo dân làng hết gạo đi xâu Chín lo biển rộng hơn cầu, Mười lo bà vãi trọc đầu khó coi.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Thẻ:
  - thầy bói
  - cái gông
  - hươu mang
- Người đăng: Kim Khương
- 13 July,2015
Nguyễn đi rồi Nguyễn lại về
Nguyễn đi rồi Nguyễn lại về Nguyễn về để đóng vai hề tay sai Gái đẹp cùng với rượu Tây Quốc trưởng mê gái liếm giày thực dân Khi nào súng nổ đâu đây Bù nhìn Bảo Đại tan thây có ngày
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Lịch sử
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Thẻ:
  - Bảo Đại
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 24 June,2015
Vè con gái hư
Đầu hôm ngủ tới canh tư, Còn nằm mà ngủ, muỗi thì nó cắn dư cả vùa Canh năm thì dộng trống chùa, Còn nằm mà ngủ, chúng lùa một bên Ngủ thì quên tuổi, quên tên, Ngủ cho mặt trời mọc đã lên ba sào Sáng ra đái dựa hàng rào, Còn đương ngây ngủ té nhào trong gai Quét nhà long mốt long hai, Con mắt dáo dác thấy trai ngó chừng Bày ra cắt áo, cắt quần, Cắt không kích tấc, nhằm chừng cắt ngang Vải thời một tấc một quan, Cắt thời khoét lỗ khoét hang đâu còn Bày ra bánh cục bánh hòn, Nắn bằng chiếc đũa, hấp còn bột không …
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Thẻ:
  - con gái
- Người đăng: Phan An
- 16 June,2015
Vè mốt áo
Vè vẻ vè ve Nghe vè mốt áo Bận áo lơ-muya Đi giày cao gót Xách bót tơ phơi Che dù cánh dơi Đi chơi Cụ Ngáo Ăn cháo không tiền Cởi liền lơ-muya!
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Lịch sử
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Thẻ:
  - Pháp thuộc
  - trang phục
- Người đăng: Phan An
- 24 May,2015
Thằng làm thì đói
Thằng làm thì đói Thằng nói thì no Thằng bò thì sướng Thằng bướng thì chết Thằng bết thì tôn Thằng khôn thì đập
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 6 May,2015

Có cùng từ khóa:

Trông về núi Mục mà coi
Trông về núi Mục mà coi, Coi người đập đá, coi người tạc bia.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - Thanh Hóa
- Người đăng: Phan An
- 28 March,2022
Thanh Hóa mất mùa xin ở lại
Thanh Hóa mất mùa xin ở lại Nghệ An thấy vậy cũng giơ tay
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Thẻ:
  - Thanh Hóa
  - Nghệ An
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 8 February,2022
Vườn đào chúa ngự bao lâu
Vườn đào chúa ngự bao lâu, Nhác trông thấy cửa Bạch Câu ra vào.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - Thanh Hóa
- Người đăng: Phan An
- 11 December,2021
Muốn uống nước chè cặm tăm
Muốn uống nước chè cặm tăm Mời về Trà Đúc mà làm đất khuôn Muốn ăn cơm trắng với tôm Thổi bễ thúc dồn chớ có nghỉ tay.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - sản vật
  - Thanh Hóa
  - nghề truyền thống
- Người đăng: Phan An
- 11 December,2021
Làng Giàng trên chợ, dưới sông
Làng Giàng trên chợ, dưới sông, Vui người, vui cảnh đến không muốn về.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - Thanh Hóa
- Người đăng: Phan An
- 11 December,2021
Kìa sông nọ núi Hàm Rồng
Kìa sông nọ núi Hàm Rồng, Anh nguyền một tiếng thì lòng em ưng.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - Thanh Hóa
  - thề nguyền
  - Hàm Rồng
- Người đăng: Phan An
- 11 December,2021
Huyện Tống Sơn có chàng Từ Thức
Huyện Tống Sơn có chàng Từ Thức, Rắp mon men lên cõi thiên đường. Rủ nhau lên núi lên nương, Tìm thời chẳng thấy những thương cùng sầu.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - Thanh Hóa
  - Từ Thức
- Người đăng: Phan An
- 11 December,2021
Đồn rằng Chùa Sỏi lắm tiên
Đồn rằng Chùa Sỏi lắm tiên, Bạch Câu lắm cá, Thạch Tuyền lắm quan.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - Thanh Hóa
- Người đăng: Phan An
- 11 December,2021
Chợ Chè một tháng sáu phiên
Chợ Chè một tháng sáu phiên, Phường buôn, phường bán khắp miền về đây. Cảnh chợ buôn bán vui thay, Tiếng đồn Trà Đúc xưa nay vẫn truyền.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - Thanh Hóa
  - Trà Đông
- Người đăng: Phan An
- 11 December,2021
Một tiếng gà gáy sáu huyện cùng nghe
Một tiếng gà gáy sáu huyện cùng nghe
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - Thanh Hóa
- Người đăng: Phan An
- 11 December,2021

Chú thích

Khu 4 Một đơn vị hành chính - quân sự cũ ở vùng Bắc Trung Bộ, do chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đặt ra và sử dụng từ cuối năm 1945 đến đầu năm 1948, gồm có các tỉnh: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên.
Khu 3 Một đơn vị hành chính - quân sự cũ ở vùng đồng bằng sông Hồng, do chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đặt ra và sử dụng từ cuối năm 1945 đến đầu năm 1948, gồm có các tỉnh thành: Hưng Yên, Hải Dương, Thái Bình, Kiến An, Quảng Yên, Hải Ninh, Hải Phòng.
Nông Cống Tên một huyện nằm ở phía Nam tỉnh Thanh Hóa, trước đây còn có tên là Tư Nông.
Hò sông Mã Một thể loại hò đặc sắc của Thanh Hóa, được những người chèo đò (gọi là trai đò) hát trên sông Mã. Hò sông Mã được gọi tên theo từng chặng khác nhau từ lúc đò rời bến cho đến khi cập bến: Hò rời bến, sắng đò ngược, hò xuôi dòng, hò đường trường, hò ru ngủ, hò mắc cạn, hò niệm Phật, hò cập bến...

Xem phóng sự Điệu hò trên một dòng sông.
Rau má Một loại cây thân thảo ngắn ngày, thường được trồng để ăn tươi hoăc sắc lấy nước uống. Nước rau má có tác dụng giải độc, hạ huyết áp, làm mát cơ thể. Lá rau má hình thận, nhỏ bằng đồng xu.

Rau má
Nem Một món ăn làm từ thịt lợn, lợi dụng men của các loại lá (lá ổi, lá sung...) và thính gạo để ủ chín, có vị chua ngậy. Nem được chia làm nhiều loại như nem chua, nem thính... Nem phổ biến ở nhiều vùng, mỗi vùng đều có hương vị riêng: Vĩnh Yên, làng Ước Lễ (Hà Đông), làng Vẽ (Hà Nội), Quảng Yên (Quảng Ninh), Thanh Hóa, Đông Ba (Huế), Ninh Hòa (Khánh Hòa), Thủ Đức (thành phố Hồ Chí Minh), Lai Vung (Đồng Tháp)...

Nem chua
Dương Còn gọi là cây phi lao (từ gốc tiếng Pháp filao), một loại cây mọc nhiều dọc theo các bờ biển nước ta. Phi lao có vai trò rất lớn trong việc chắn cát, giữ cho các làng ven biển khỏi bị sa mạc hoá.

Hàng phi lao ven biển
Gió Lào Loại gió khô và nóng xuất hiện ở nước ta từ đầu tháng tư đến giữa tháng chín. Vì hình thành từ vịnh Thái Lan, di chuyển theo hướng Tây Nam - Đông Bắc qua Campuchia và Lào, vượt Trường Sơn vào nước ta nên gió có tên là gió Lào, còn có các tên là gió nam hoặc gió phơn Tây Nam (foehn có nguồn gốc từ tiếng Đức föhn chỉ loại gió ấm ở vùng núi Alps). Gió thổi đập vào người nóng như cào da thịt nên cũng gọi là gió nam cào.
Cầu Bố Một cây cầu bắt qua sông Nhà Lê, nằm trên quốc lộ 1A, thuộc phường Đông Vệ, thành phố Thanh Hoá.

Cầu Bố
Rừng Thông Tên một thị trấn thuộc huyện Đông Sơn, tỉnh Thanh Hóa.
Về hai câu này, có thể tham khảo thêm bài Sao lại gọi là Cầu Bố, Rừng Thông của tác giả Hoàng Tuấn Công, theo đó "Cầu Bố gọi cho thật đúng là cầu Bố Vệ, bắc qua sông (kênh) Bố Vệ ở xã Bố Vệ (có tài liệu chép hương Bố Vệ) thuộc địa phận huyện Đông Sơn trước kia" và "Rừng Thông là một quần sơn. Xưa kia có tên chữ Phượng Sơn hoặc Ngũ Phượng Sơn (núi có hình chim Phượng đang xòe cánh). Thời Pháp thuộc, nơi đây được trồng nhiều thông lấy nhựa."
Chum Đồ đựng bằng sành, bụng tròn, thường dùng để chứa mắm, nước hoặc gạo.

Chum
Vại Đồ đựng bằng sành, gốm, hình trụ, lòng sâu, để đựng nước hoặc mắm.

Vại nước
Sông Mã Tên một con sông lớn bắt nguồn từ huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La, nhưng chủ yếu chảy qua địa phận tỉnh Thanh Hóa. Sông còn có các tên gọi khác như sông Cả, sông Mạ (Mẹ), Lỗi Giang.

Cầu Hàm Rồng bắt ngang qua sông Mã
Con phe Con buôn.
Coóc-xê Áo ngực của phụ nữ, cũng phát âm là coọc-xê (từ tiếng Pháp corset).
Gio Tro (phát âm của các vùng Bắc Trung Bộ và Bắc Bộ).
Vô hồi Không ngừng, không hết, một cách nói của người Nam Bộ (cực vô hồi, mừng rỡ vô hồi...).
Hiền thần Người bầy tôi giỏi (trong xã hội phong kiến).
Địch Thanh Một danh tướng của nhà Tống trong lịch sử Trung Quốc.

Địch Thanh
Tào Tháo Một nhà quân sự kiệt xuất cuối thời Đông Hán trong lịch sử Trung Quốc, được người Việt Nam biết đến chủ yếu qua tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa của La Quán Trung, theo đó ông được miêu tả là một người gian hùng và đa nghi. Trong lịch sử, Tào Tháo là người đặt cơ sở cho thế lực quân sự cát cứ ở miền Bắc Trung Quốc, lập nên chính quyền Tào Ngụy thời Tam Quốc, và có công rất lớn trong việc dẹp loạn Khăn Vàng (Huỳnh Cân) và nạn Đổng Trác.

Tào Tháo
Tôn Ngộ Không Một trong số các nhân vật chính trong tiểu thuyết Tây Du Ký của nhà văn Trung Quốc Ngô Thừa Ân, rất quen thuộc trong văn hóa Trung Quốc và các nước chịu ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc. Tôn Ngộ Không vốn là một con khỉ nứt từ đá ra, học được 72 phép biến hóa, có phép Cân đẩu vân (bay lộn trên mây, nhún mình một cái bay được một vạn tám ngàn dặm), sử dụng vũ khí là gậy sắt (thiết bảng), tự xưng là Tề Thiên Đại Thánh. Sau Tôn Ngộ Không theo phò Đường Tam Tạng sang Tây Trúc thỉnh kinh, dọc đường có nhiều công trạng trong việc đánh yêu ma quỷ quái, bảo vệ Đường Tăng, đồng thời cũng gặp phải nhiều kiếp nạn.

Tạo hình nhân vật Tôn Ngộ Không trên phim
Tiết Nhơn Quý Một danh tướng thời nhà Đường trong lịch sử Trung Quốc. Ông được biết đến nhiều bởi hình tượng nhân vật tiêu biểu trong văn hóa kinh kịch Trung Quốc. Hình ảnh Tiết Nhơn Quý được thần thoại hóa thành "tướng tinh cọp trắng" và có nhiều câu chuyện dân gian xung quanh nhân vật này.

Ở nước ta, cuốn tiểu thuyết dã sử của Trung Quốc Tiết Nhơn Quý chinh Đông đã được chuyển thể thành vở cải lương cùng tên được nhân dân khá yêu thích. Xem trích đoạn vở cải lương này tại đây.
Cáp Tô Văn Tướng tài của nước Cao Ly (bán đảo Triều Tiên ngày nay). Theo chuyện ghi trong bộ tiểu thuyết cổ điển Trung Quốc Tiết Nhơn Quý chinh Đông sau được dựng thành tuồng và cải lương ở nước ta, trong chuyến xuất đại binh chinh phạt của vua Trung Quốc đời Đường là Đường Thái Tông, Cáp Tô Văn đánh bại tất thảy các tướng nhà Đường nhưng cuối cùng thua dưới tay Tiết Nhơn Quý, chặt đầu mình tự vẫn.
Uất Trì Cung Một danh tướng thời Đường bên Trung Hoa. Ông họ Uất Trì tên Cung, tên chữ là Kính Đức, nổi tiếng có sức mạnh phi thường, phò tá vua Đường Thái Tông rất trung thành. Hình tượng Uất Trì Cung trong quan niệm dân gian Trung Hoa là một viên tướng mặt đen như than, cùng với Tần Quỳnh (mặt vàng) là hai vị thần giữ cửa (môn thần) trong tín ngưỡng truyền thống.

Hai vị môn thần, mặt đen là Uất Trì Cung, mặt vàng là Tần Quỳnh.
Tần Thúc Bảo Danh tướng nhà Đường dưới thời Đường Thái Tông, là một trong những khai quốc công thần của nhà Đường, được dân gian tôn làm Môn Thần (thần giữ cửa) và được tiểu thuyết hoá trong nhiều tác phẩm văn học và sân khấu-điện ảnh.
La Thông Một danh tướng đời Đường trong tiểu thuyết cổ điển của Trung Quốc La Thông tảo Bắc kể việc La Thông kéo quân lên cứu Đường Thái Tông bị vây khốn ở Bắc Phiên. Tiểu thuyết này đã được chuyển thể thành một vở cải lương cùng tên (còn có tên khác là "Công chúa Đồ Lư"), được nhân dân ta, đặc biệt là người miền trong, ưa chuộng. Nhân vật La Thông cũng được nhắc đến trong các vở tuồng cổ Tiết Nhơn Quý chinh Đông và Tiết Đinh San chinh Tây.

Xem vở cải lương "La Thông tảo Bắc".
Phàn Lê Huê Một nữ tướng thời Đường, vợ của Tiết Đinh San, cũng là một danh tướng trong dã sử Trung Quốc. Phàn Lê Huê là nhân vật chính trong nhiều vở tuồng và cải lương biên soạn dựa trên tiểu thuyết Trung Quốc ở nước ta.

Xem trích đoạn cải lương Phàn Lê Huê phá Hồng thuỷ trận và Tiết Định San cầu Phàn Lê Huê tại đây.
Mang Cũng gọi là con mễn hay con mển, một loại hươu nai gặp trong những cánh rừng nhiệt đới và cận nhiệt đới.

Con mang
Gông xiềng Gông là một dụng cụ làm bằng gỗ hoặc tre, thường là rất nặng, để đeo vào cổ tội nhân ngày trước. Xiềng là sợi xích lớn có vòng sắt ở hai đầu để khoá chân tay người tù. Gông xiềng vì thế thường được dùng để chỉ ách nô lệ.

Tù nhân đeo gông dưới thời Pháp thuộc
Xâu Cũng gọi là sưu, món tiền mà người đàn ông từ mười tám tuổi trở lên phải nộp (sưu thế), hoặc những công việc mà người dân phải làm cho nhà nước phong kiến hay thực dân (đi xâu).
Vãi Người phụ nữ chuyên giúp việc và quét dọn trong chùa nhưng không tu hành.
Bảo Đại (1913-1997) Hoàng đế thứ mười ba và cuối cùng của triều Nguyễn, triều đại phong kiến cuối cùng ở nước ta, đồng thời cũng là quốc trưởng đầu tiên của Đế quốc Việt Nam (3/1945) và Quốc gia Việt Nam (7/1949). Ông sinh tại Huế, là con vua Khải Định, có tên huý là Nguyễn Phúc Vĩnh Thụy. Ông có một câu nói nổi tiếng khi chính thức thoái vị và trao ấn tín, quốc bảo của hoàng triều cho cách mạng vào ngày 23 tháng 8 năm 1945: Trẫm muốn được làm Dân một nước tự do, hơn làm Vua một nước bị trị. Cuối đời ông sống lưu vong tại Pháp và qua đời trong lặng lẽ vào ngày 31 tháng 7 năm 1997, thọ 85 tuổi.

Vua Bảo Đại
Canh Đơn vị tính thời gian ban đêm ngày xưa. Người xưa chia một đêm ra thành năm canh (đêm năm canh, ngày sáu khắc). Theo đó, canh một là giờ Tuất (19-21h), canh hai là giờ Hợi (21-23h), canh ba là giờ Tí (23h-1h sáng), canh tư là giờ Sửu (1h-3h), canh năm là giờ Dần (3h-5h). Mỗi lúc sang canh thường có trống điểm, gọi là trống canh.
Vùa Một loại đồ đựng bằng sành hoặc đất nung. Ở một số địa phương Nam Bộ, người ta cũng gọi cái gáo (dừa) múc nước là vùa.

Từ này cũng được phát âm thành dùa.
Sào Một đơn vị đo diện tích cũ ở nước ta trước đây. Tùy theo vùng miền mà sào có kích thước khác nhau. Một sào ở Bắc Bộ là 360 m2, ở Trung Bộ là 500 m2, còn ở Nam Bộ là 1000 m2.
Lồng mốt, lồng hai Có nơi gọi là "long mốt, long hai," hai kiểu đan nan tre hoặc mây. "Lồng mốt" hay "lồng một" là cách đan lồng từng sợi nan lẻ, dùng để đan các loại rổ rá thưa, lớn. Lồng hai (còn gọi là lồng đôi) là cách đan lồng từng cặp sợi nan, để đan rổ nhỏ, nan khít. Đan lồng mốt đòi hỏi kĩ thuật cao hơn đan lồng hai.

Đan lồng mốt (trái) và lồng hai
Quan Đơn vị tiền tệ cổ của nước ta dùng đến đầu thế kỷ 20. Đối với tiền quý (cổ tiền), một quan bằng 60 tiền (600 đồng kẽm). Với tiền gián (sử tiền), một quan bằng 360 đồng kẽm.
Le Mur Pháp âm là "lơ-muya," một kiểu áo dài cách tân do họa sĩ Cát Tường (nghệ danh là Le Mur Cát Tường) tung ra vào những năm 1930. Áo Le Mur lấy cảm hứng từ chiếc váy của phương Tây với nối vai, tay phồng, cổ lá sen..., đặc biệt những màu thâm, nâu, đen của áo dài truyền thống được thay bằng màu sắc sặc sỡ, tương sáng mặc kết hợp với quần trắng. Sau khi thịnh hành một vài năm, đến năm 1934, họa sĩ Lê Phổ cải tiến kiểu áo theo cách dung hòa giữa váy phương Tây với áo tứ thân truyền thống (gọi là áo "Lê Phổ"), áo Le Mur bớt phổ biến dần.

Đám cưới họa sĩ Cát Tường, Bắc Ninh 1936. Chú rể đứng phía trái, đang giang hai tay. Cô dâu Nguyễn Thị Nội mặc áo trắng, đi bên cạnh phù dâu, đều mặc áo Le Mur.
Bóp phơi Cũng đọc trại thành bóp (bót) tơ phơi, từ chữ tiếng Pháp portefeuille, nghĩa là cái ví tiền. Đây cũng là gốc của từ "bóp," được dùng nhiều ở miền Nam.
Ô cánh dơi Ô (dù) hình khum, những múi ô khi mở ra trông giống cánh con dơi căng ra, xưa kia nam giới thường dùng.
Hồi đó, ngay tại thủ đô Huế, nơi có triều đình Việt Nam và Toà Khâm Sứ Pháp, một số các cô tân thời hay mặc "mốt" áo Le Mur. Dân Huế do đó mà có bài vè này.
Núi Mục Một ngọn núi nằm ở thị trấn Lam Sơn, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa. Núi Mục Sơn mằm trong quần thể khu di tích Lam Kinh, gắn liền với cuộc khởi nghĩa chống giặc ngoại xâm của thời hậu Lê.
Thanh Hóa Một tỉnh nằm ở Bắc Trung Bộ, là một trong những cái nôi của người Việt. Cư dân Việt từ xa xưa đã sinh sống trên đồng bằng các sông lớn như sông Mã hay sông Chu. Nền văn minh Đông Sơn được coi là sớm nhất của người Việt cũng thuộc tỉnh này.

Trong lịch sử, đã có giai đoạn Thanh Hóa được gọi là Thanh Hoa. Nhưng đến thời nhà Nguyễn, do kị húy với tên vương phi Hồ Thị Hoa mà tên tỉnh được đổi thành Thanh Hóa cho đến nay.

Thanh Hóa có nhiều danh lam thắng cảnh và lịch sử nổi tiếng như Vườn quốc gia Bến En, suối cá thần Cẩm Lương, bãi biển Sầm Sơn, khu di tích Lam Kinh, cầu Hàm Rồng... Đây cũng là nơi địa linh nhân kiệt, là quê hương của các nhân vật lịch sử nổi tiếng như Dương Đình Nghệ, Lê Hoàn, Lê Lợi, các chúa Trịnh, Nguyễn...

Suối cá thần Cẩm Lương
Nghệ An Tỉnh có diện tích lớn nhất nước ta, nằm ở khu vực Bắc Trung Bộ, phía Bắc giáp tỉnh Thanh Hóa, phía Nam giáp tỉnh Hà Tĩnh, phía Tây giáp Lào và phía Đông giáp biển Đông. Trước đây, Nghệ An với Hà Tĩnh được gọi là Hoan Châu, trải qua nhiều lần sáp nhập và chia tách với tỉnh Hà Tĩnh, từ năm 1991 tỉnh Nghệ An lại tách ra như ngày nay.

Nghệ An là nơi có nhiều danh thắng đẹp như biển Cửa Lò, sông Lam, vườn quốc gia Pù Mát... Đây cũng là nơi sản sinh ra rất nhiều danh nhân văn hóa - lịch sử như Mai Hắc Đế, Phan Bội Châu, Hồ Chí Minh...

Biển Cửa Lò
Bộ đội hai tỉnh Thanh Hóa và Nghệ An không muốn xuất ngũ vì quê nhà khi ấy còn đói khổ quá. Hai câu này không rõ có từ khi nào, giai đoạn chiến tranh biên giới Tây Nam vẫn còn nghe.
Bạch Câu Tên nôm là kẻ Sung, một làng biển chuyên nghề cá nay thuộc địa phận xã Nga Bạch, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa.
Chè cắm tăm Trà đặc đến mức tưởng như có thể cắm đứng que tăm vào chén trà.
Trà Đông Cũng gọi là Chè Đông, tên Nôm là kẻ Chè, xa xưa gọi là kẻ Rỵ, một làng nay thuộc địa phận xã Thiệu Trung, Thiệu Hóa, Thanh Hóa. Làng có nghề đúc đồng truyền thống (nên cũng gọi là làng Trà Đúc), đồng thời là quê hương của những danh nhân nổi tiếng như Trấn Quốc Công, Bộc Xạ Tướng Công Lê Lương, nhà sử học Lê Văn Hưu...
Dương Xá Tên Nôm là làng Giàng, nay thuộc xã Thiệu Dương, huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa. Làng nằm bên dòng sông Mã, cạnh ngã ba Đầu. Đây là quê hương của Dương Đình Nghệ, người anh hùng đã khởi binh đánh đuổi quân Nam Hán giải phóng thành Đại La, giành quyền tự chủ cho đất nước Việt được 6 năm, và là bố vợ của Ngô Quyền.
Hàm Rồng Tên một ngọn núi nằm trong dãy Ngũ Hoa Phong nằm bên bờ sông Mã, có dáng như đầu rồng. Tên Hàm Rồng cũng được đặt cho một cây cầu ở khu vực này, đồng thời là tên của một phường thuộc thành phố Thanh Hóa hiện nay.
Hà Trung Tên cũ là Tống Sơn, một huyện thuộc tỉnh Thanh Hóa.
Từ Thức Nhân vật trong truyện Từ Thức gặp tiên, được chép lại trong tác phẩm Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ:

Xưa có người tên là Từ Thức, nhân đi chơi hội đã cởi áo gấm giúp một cô gái xinh đẹp. Sau chàng từ quan, tìm thú vui nhàn tản. Một lần ra cửa biển Thần Phù, Từ Thức đi qua núi và thấy một hang động rất đẹp, được bà chủ động gả cho Giáng Hương, chính là người chàng đã giúp thuở nào. Được một năm, Từ Thức nhớ nhà, muốn về thăm. Giáng Hương sắm xe và gài sẵn phong thư kín nói lời ly biệt. Khi về đến quê nhà, tất cả đều đã đổi thay, không ai biết chàng là ai. Chàng hỏi một cụ già râu tóc bạc phơ thì mới biết đó là cháu ba đời của mình. Từ Thức buồn rầu, muốn lại ngồi lên xe tiên để đi, thì xe đã hóa thành chim loan bay đi mất rồi. Mở bức thư của Giáng Hương ra xem, chàng chỉ thấy có dòng chữ: "Ở nơi tiên cảnh, cùng nhau kết bạn, nay duyên xưa đã hết, không còn mong hội ngộ." Về sau, người ta thấy Từ Thức đội nón nhẹ đi vào núi Hoàng Sơn (thuộc huyện Nông Cống, Thanh Hóa) rồi không thấy trở về nữa.

Hang động nơi Từ Thức gặp tiên nay là động Từ Thức.
Chùa Sỏi Tên Nôm của chùa Sùng Nghiêm (Sùng Nghiêm Linh Tự), sau đổi tên thành chùa Vân Lỗi, nay là chùa Vân Hoàn. Chùa được dựng vào thời nhà Lý, tọa lạc tại làng Thạch Giản, xã Nga Thạch, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hoá.

Chùa Sùng Nghiêm
Thạch Tuyền Tên một làng nay thuộc địa phận xã Nga Thạch, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Từ triều Lý đến triều Nguyễn, làng có nhiều người thi cử đỗ đạt.

Tam quan chùa Thạch Tuyền
Chợ Chè Tên một ngôi chợ thuộc làng Trà Đông (kẻ Chè), huyện Hiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa.
Một tiếng gà gáy sáu huyện cùng nghe Chỉ vùng ngã ba Bông thuộc tỉnh Thanh Hóa, tiếp giáp với các xã Hà Sơn (huyện Hà Trung), Hoằng Khánh (Hoằng Hóa), Châu Lộc (Hậu Lộc), Vĩnh An (Vĩnh Lộc), Định Công (Yên Định), và Thiệu Quang (Thiệu Hóa).