Bệnh Hẹp Phúc Nối Bể Thận Niệu ở Trẻ Em

     Bệnh hẹp khúc nối bể thận - niệu quản ở trẻ em là dị tật bẩm sinh thường gặp. Bệnh gây cản trở dòng nước tiểu từ bể thận xuống niệu quản. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể làm cho thận bị tổn thương nghiêm trọng.

Hàng năm, khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng đã phát hiện và chẩn đoán nhiều ca hẹp khúc nối bể thận - niệu quản. Điều đó góp phần không nhỏ trong công tác khám chữa bệnh cho các bệnh nhi trong thành phố cũng như trong khu vực.

1. Bệnh hẹp khúc nối bể thận - niệu quản là gì?

     Hẹp khúc nối bể thận - niệu quản là một bất thường ở phần nối giữa bể thận và niệu quản, gây cản trở dòng nước tiểu từ thận xuống niệu quản và bàng quang, nước tiểu bị ứ đọng ở thận sẽ gây giãn bể thận, gây nên tình trạng thận ứ nước. Thận ứ nước nhiều và kéo dài sẽ gây suy giảm chức năng hoạt động của thận dẫn đến suy thận.

     Trường hợp bệnh nhi được chụp CT chẩn đoán hẹp khúc nối bể thận - niệu quản tại khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng.

     Hẹp khúc nối bể thận - niệu quản là nguyên nhân phổ biến nhất đối với bệnh lý tắc nghẽn ở trẻ em.

     Tần suất hay gặp nhất vào khoảng 5 tuổi

     Tỷ lệ nam/ nữ là 2/1

     Bên trái thường gặp nhiều hơn bên phải, 10% các trường hợp xảy ra đồng thời cả hai bên.

     Từ 30-50% trẻ bị hẹp khúc nối bể thận - niệu quản ngày nay có thể được chẩn đoán trước sinh.

2.Chẩn đoán

a. Lâm sàng

     Bệnh thường tiến triển âm thầm không gây các triệu chứng, chỉ được phát hiện tình cờ khi siêu âm ổ bụng hoặc khi đã xuất hiện các biến chứng thận ứ nước lớn, giảm chức năng một phần hoặc hoàn toàn.

     Trong một số trường hợp, trẻ sẽ có một hoặc nhiều các triệu chứng như:

     - Đau bụng hoặc đau vùng hông lưng: trẻ thường kêu đau một bên bụng hoặc vùng hông lưng, đau từng đợt, nhiều ngày, đau có thể kèm buồn nôn và nôn.

     - Các triệu chứng nhiễm trùng đường tiết niệu: tiểu buốt, tiểu dắt, tiểu nhiều lần, nước tiểu đục.

b. Cận lâm sàng

     Những xét nghiệm để tìm nguyên nhân và đánh giá chức năng thận như:

     - Xét nghiệm: ure, creatinin, công thức máu, tổng phân tích nước tiểu.

     - Siêu âm thận: Hữu ích trong chẩn đoán một khối ở thận và hình ảnh dãn niệu quản khác biệt cho đến khúc nối nơi tắc nghẽn. Hầu hết siêu âm được dùng để khảo sát thường quy trên các trẻ.

     - Chụp xạ hình thận: giúp đánh giá sự tưới máu ở thận, chức năng tương đối của mỗi thận

     - Chụp bàng quang ngược dòng để phát hiện trào ngược bàng quang niệu quản.

     - Chụp cắt lớp vi tính giúp đánh giá chức năng thận và dựng hình được chính xác vị trí hẹp.

3. Điều trị hẹp khúc nối bể thận niệu quản

     Dưới vai trò của chẩn đoán hình ảnh trong việc xác định chính xác vị trí chít hẹp, từ đó giúp nhà ngoại khoa có cách tiếp cận và quyết định phương pháp phẫu thuật thích hợp.

     Phương pháp điều trị chính trong hẹp khúc nối bể thận- niệu quản là phẫu thuật:

     - Nội soi xẻ rộng chỗ hẹp

     - Phẫu thuật mổ mở tạo hình khúc nối bể thận - niệu quản

     Bệnh viện hiện đang ưu tiên sử dụng phương pháp mổ nội soi, nhờ đó rút ngắn thời gian phẫu thuật, hạn chế rủi ro, nâng cao chất lượng điều trị đồng thời rút ngắn thời gian hậu phẫu, giảm chi phí nằm viện cho người bệnh. Bệnh viện sẽ tiếp tục tiến hành và áp dụng rộng rãi phẫu thuật nội soi cho nhiều bệnh lý khác trong ngoại nhi và cũng như các kỹ thuật cao khác với mục đích cung cấp dịch vụ tốt nhất cho bệnh nhi đến điều trị tại Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng.

     Bệnh nhân sau phẫu thuật cần được theo dõi liên tục sau 1 tháng, 6 tháng và hàng năm làm các xét nghiệm đánh giá lại: Siêu âm hệ tiết niệu, CT Scanner hệ tiết niệu .

     Với những thành công trong chẩn đoán và điều trị cho những bệnh nhi hẹp khúc nối bể thận niệu quản nói riêng và các bệnh lý nhi khoa nói chung, Bệnh viện Trẻ Em Hải Phòng tự hào là bệnh viện hạng 1 của thành phố, luôn là địa chỉ nhi khoa tin cậy của thành phố cũng như trong khu vực.

KHOA CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH

BS CKI. Nguyễn Thị Tuyết Nga