Biểu Cảm Là Gì? - Luật Hoàng Phi

Mục lục bài viết

• Biểu cảm là gì?
• Văn biểu cảm là gì?
• Một số dạng văn biểu cảm thường gặp

 Văn biểu cảm là loại văn thu hút người học bởi những cảm xúc được thể hiện trong từng lời văn, lời thơ. Tuy nhiên để hiểu rõ khái niệm biểu cảm là gì thì không hề dễ dàng.

Vì thế, xin mời bạn đọc cùng chúng tôi tìm hiểu vấn đề này thông qua bài viết Biểu cảm là gì?

Biểu cảm là gì?

Cảm xúc là một trong những gắn liền với con người, chúng ta luôn có những cảm xúc đối với những sự vật, hiện tượng diễn ra xung quanh mình. Việc chúng ta thể hiện những cảm xúc dưới các hình thức khác nhau thì đó là biểu cảm.

Biểu cảm là sự biểu lộ, thể hiện tình cảm, tư tưởng của con người nhờ ngôn ngữ hay một số phương tiện khác nhau như viết, nói, hát… Bởi lẽ trong cuộc sống, con người sẽ trải qua rất nhiều những niềm vui, nỗi buồn, có tình yêu thương nhưng cũng có lòng căm giận… Và có lẽ họ cũng muốn được bộc lộ, được chia sẻ những tình cảm, cảm xúc của mình. Thế nên, biểu cảm chính là một nhu cầu tất yếu của con người trong cuộc sống hằng ngày.

Chúng ta có thể nhận thấy nhiều hình thức biểu cảm khác nhau, nhiều người chọn việc viết nhật ký hằng ngày để thể hiện những cảm xúc của mình, nhiều người lại chọn biểu lộ những cảm xúc đó thông qua bài hát của mình, hoặc số khác lại biểu lộ những cảm xúc đó bằng những lời văn lời thơ. Tất cả đều là những cách thức để con người thể hiện biểu cảm tức là bộc lộ những cảm xúc của mình về những vấn đề khác nhau.

Thông thường nhắc đến khái niệm biểu cảm ta thường nghĩ đến văn biểu cảm. Văn biểu cảm là tên gọi của hình thức con người chúng ta thể hiện những cảm xúc của mình dưới hình thức văn thơ. Ví dụ một số tác phẩm văn thơ sau:

Trong bài thơ sóng của tác giả Xuân Quỳnh có đoạn thơ:

Ôi con sóng ngày xưa Và ngày sau vẫn thế Nỗi khát vọng tình yêu Bồi hồi trong ngực trẻ

Trước muôn trùng sóng bể Em nghĩ về anh, em Em nghĩ về biển lớn Từ nơi nào sóng lên?

Bài thơ Tây Tiến của nhà thơ Quang Dũng có đoạn thơ:

Sông Mã xa rồi Tây tiến ơi!

Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi

Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi

Mường Lát hoa về trong đêm hơi

Văn biểu cảm là gì?

Văn biểu cảm là loại văn được viết ra nhằm mục đích thể hiện những tình cảm, cảm xúc cũng như cách nhìn nhận, đánh giá, quan điểm của con người đối với thế giới xung quanh, trước những đối tượng gây cảm xúc hay những vấn đề đặt ra trong cuộc sống. Những tình cảm có thể được biểu hiện trong văn biểu cảm thường là những tình cảm mang tính nhân văn, chẳng hạn như tình yêu đất nước, yêu thiên nhiên và con người.

Khi làm văn chúng ta thường bắt gặp các dạng đề viết văn biểu cảm có thể cho như:

Cảm nhận của em về một người nào đó (người thân, bạn bè, thầy cô…).

Cảm nhận về một hiện tượng, sự vật, cảnh đẹp thiên nhiên (đêm trăng, dòng sông, dãy núi, cánh đồng, vườn cây…).

Cảm nhận về một tác phẩm hoặc nhân vật trong tác phẩm văn học…

Khi viết văn biểu cảm, chúng ta có thể thể hiện những tình cảm, cảm xúc của mình theo một trong hai phương thức: trực tiếp hoặc gián tiếp.

Nếu chọn phương thức biểu cảm trực tiếp, chúng ta sẽ dùng ngôn từ đời thường, giản dị để bộc lộ trực tiếp những nỗi niềm, cảm xúc trong lòng. Bên cạnh cách biểu lộ trực tiếp tình cảm của mình trước một đối tượng nào đó, học sinh cũng có thể gửi gắm tư tưởng, tình cảm ấy bằng việc lựa chọn một hình ảnh có ý nghĩa ẩn dụ, tượng trưng. Chính những hình ảnh này sẽ giúp cho việc thể hiện tình cảm của con người trở nên sinh động và hấp dẫn hơn.

Trong văn biểu cảm thì cần thể hiện một tình cảm trong sáng và chân thật để tạo được lòng tin và sự đồng cảm của người đọc đối với bài văn biểu cảm. Có như vậy, bài văn biểu cảm mới đạt được hiệu quả và có giá trị.

Một số dạng văn biểu cảm thường gặp

– Thứ nhất: Văn biểu cảm về sự vật, con người

Là dạng cơ bản nhất tỏng kiểu văn biểu cảm của chương trình học lớp 7 (trung học Cơ sở). Ở dạng bài này, người làm bài sẽ được phát biểu cảm nghĩ về những sự vật, những người thân thiết trong cuộc sống hàng ngày.

Ví dụ như: Cảm nghĩ của em về một người thân trong gia đình

+ Gợi ý cách làm:

Căn cứ vào khái niệm văn biểu cảm là gì, cách làm văn biểu cảm về sự vật, người viết cần nắm được đối tượng của văn biểu cảm sự vật. Đó có thể là hình ảnh thiên nhiên cây cối, sông nước, đồ vật, con vật, sự vật,… Từ đó, người viết cũng như sự đánh giá của mình về sự vật được nhắc tới.

– Thứ hai: Văn biểu cảm về tác phẩm văn học

Với dạng đề này, người viết được yêu cầu phát biểu cảm nghĩ về những sự vật những người thân thiết trong cuộc sống hàng ngày. Biểu cảm về tác phẩm văn học được hiểu là trình bày những cảm xúc, tưởng tượng, suy ngẫm, liên tưởng, … về các phương diện khác nhau của tác phẩm văn học.

+ Gợi cách làm dạng đề này:

Phát biểu cảm nghĩ về một tác phẩm văn học, đây chính là dạng đề yêu cầu người viết trình bày phát biểu cảm nghĩ về một tác phẩm, bài văn, bài thơ cụ thể. Người viết cần trình bày những cảm xúc tưởng tượng, liên tưởng cũng như suy ngẫm của mình về nội dung và hình thức của tác phẩm.

Trên đây là nội dung bài viết về Biểu cảm là gì? Chúng tôi hi vọng rằng những chia sẻ từ bài viết sẽ hữu ích và giúp quý bạn đọc hiểu rõ được nội dung này.