Bột Sắn – Vừa Là Món ăn Vừa Là Bài Thuốc Chữa Bệnh

Sắn dây không còn xa lạ với người Việt Nam. Không chỉ là nguồn bổ sung dinh dưỡng, sắn dây còn là vị thuốc quen thuộc trong kho tàng Đông y. Bài viết này chia sẻ với bạn đọc về công dụng chữa bệnh của cây sắn dây đang được nhiều người quan tâm.

Nội dung bài viết

Toggle

• 1. Nhận biết cây sắn dây ngoài tự nhiên
• 2. Thành phần hóa học có trong bột sắn dây
• 3. Bột sắn có công dụng gì?
  • Làm thực phẩm
  • Sắn dây dùng trong làm đẹp
• 4. Sắn dây chữa bệnh gì?
  • Bột sắn dây giải cảm
  • Sắn dây cải thiện tình trạng thiếu sữa ở sản phụ
  • Chữa cảm nắng bằng sắn dây
  • Ngộ độc thức ăn kèm đại tiện máu
  • Ngộ độc rượu
• 5. Ai không nên dùng bột sắn dây
• 6. Cách làm bột sắn dây ướp hoa bưởi

1. Nhận biết cây sắn dây ngoài tự nhiên

                        Cây sắn dây ngoài tự nhiên (Ảnh internet)

– Sắn dây có rất nhiều tên gọi phổ biến có bạch cát, cát căn, khau cát…

– Là loại cây thuộc nhóm dây leo sống lâu năm, mọc hoang trong rừng hoặc được trồng tại vườn, ruộng.

– Thân dạng dây leo, dài, có cây dài khoảng 10m. Lá kép, mọc so le với 3 lá chét hình trứng. Mỗi lá chét lại xẻ thành 2-3 thùy. Hoa có màu xanh, mọc thành từng chùm ở kẽ các lá. Quả màu vàng nhạt, nhiều lông.

– Rễ: phát triển thành củ dài và to. Hình trụ dài khoảng 15cm, với đường kính vào khoảng 6-8cm. Củ rắn, chắc, nặng, và chứa nhiều bột. Khi cắt ngang củ sẽ thấy nhiều vòng xơ đồng tâm. Mùi thơm nhẹ, có vị hơi ngọt, tính mát.

– Bắt đầu thu hoạch vào cuối tháng 10 và kết thúc vào tháng 4 năm sau. Thường đào củ về, rửa sạch, bỏ lớp vỏ giấy bên ngoài sau đó cắt khúc. Có thể luộc căn chơi hoặc phơi khô, sấy diêm sinh hoặc làm bột sắn để tích trữ.

2. Thành phần hóa học có trong bột sắn dây

Thành phần có trong bột sắn ngoại trừ tinh bột (12-15%) còn chứa các Isoflavon – là một loại hoạt chất tự nhiên có chức năng gần giống với estrogen. Chúng cải thiện nội tiết tố, đẹp da và giữ dáng cho phụ nữ.

• + Hoạt chất Puerarin có tác dụng giãn mạch, bảo vệ tim, chống oxy hóa…
• + Chất Daidzein có tác dụng giãn cơ…
• + Chất Genistein giúp cân bằng vóc dáng, giảm mỡ bụng và chống oxy hóa..

3. Bột sắn có công dụng gì?

Dù đã rất quen thuộc với người dân từ ngàn xưa nhưng đến nay vẫn nhiều người đặt câu hỏi bột sắn dây có tác dụng gì? Thực sự thì bột sắn dây là loại củ có nhiều loại công dụng. Dùng trong, đắp ngoài, làm món ăn, làm thuốc bột sắn dây đều đủ cả.

Làm thực phẩm

– Sắn dây luộc, nướng… là món ăn vặt khá quen thuộc của nhiều người. Vị ngọt, bùi làm món sắn dây trở thành sự lựa chọn của nhiều chị em công sở.

– Bột sắn dây có thể làm bánh, chè, nước giải khát…. Chè hoa cau, chè sen thường được nấu chung với bột sắn để tạo ra đột kết dính, độ keo vừa phải, đồng thời tăng thêm vị ngọt tự nhiên và giúp thanh nhiệt cơ thể.

Sắn dây dùng trong làm đẹp

                        Mặt nạ bột sắn dây trị nám da (Ảnh internet)

Mặt nạ bột sắn dây giúp trắng da, bột sắn dây trị nám khá hiệu quả. Bột sắn dây giảm cân giữ vóc dáng nhờ hoạt chất Genistein.

– Cách làm mặt nạ bột sắn dây trị nám:

• + Lấy 3 thìa bột sắn dây và 1 lòng trắng trứng gà.
• + Trộn đều bột sắn dây với lòng trắng trứng gà cho đến khi bột sắn tan ra thành hỗn hợp sánh mịn đồng nhất.
• + Rửa sạch mặt bằng sữa rửa mặt và nước ấm làm sạch và dãn lỗ chân lông.
• + Đắp hỗn hợp lên da mặt ẩm, mát xa khoảng 3-5 phút và để lưu hỗn hợp trên da khoảng 15 phút.
• + Rửa sạch mặt bằng nước ấm. Lau khô mặt. Tuần làn 2-3 lần.

– Cách dùng bột sắn dây giảm cân

Mỗi ngày uống một ly nước 15g bột sắn dây pha với 300ml nước nguội và 1 thìa nước cốt chanh. Vừa giúp cơ thể giảm cân, giảm mỡ bụng lại thanh nhiệt cơ thể

4. Sắn dây chữa bệnh gì?

Sắn dây trong đông y là loại dược liệu được sử dụng khá nhiều bởi tác dụng thanh nhiệt, giải độc, giải khát, thư cân.

Bột sắn dây giải cảm

Trong y học cổ truyền có bài Cát căn thang chuyên trị chứng cảm phong hàn biểu thực. Người bệnh có biểu hiện sốt, sợ lạnh, sợ gió, đau đầu, gáy cứng đau.

Cát căn 12g, Quế chi 6g, Ma hoàng 8g, Sinh khương 8g, Bạch thược 6g, Chích cam thảo 6g, Đại táo 12 quả

Sắc uống ngày 1 thang chia làm 3 bữa.

Sắn dây cải thiện tình trạng thiếu sữa ở sản phụ

Đốt dây sắn thành than, nghiền cho mịn. Mỗi lần pha 6g bột than với 50ml rượu trắng, sữa sẽ về. Nếu say rượu có thể dùng chính nước củ sắn tươi uống ít một cho đến khi tỉnh.

Chữa cảm nắng bằng sắn dây

Dùng 12g bột sắn dây hòa vào nước nguội, cho chút đường, khuấy đều trước khi uống.

Ngộ độc thức ăn kèm đại tiện máu

Dùng 500ml nước sắn dây tươi và 500ml nước ngó sen tươi khuấy đều. Uống từng ít một đến khi hết triệu chứng đại tiện ra máu thì dừng.

Ngộ độc rượu

Dùng 30g bột hoa sắn dây, 15g bột cam thảo. Trộn chung hai bột này với nhau. Mỗi lần say dùng 3g bột hỗn hợp pha với nước nguội uống. Hoặc đơn giản hơn là lấy 20g hóa sắn dây khô nấu với 1 lít nước, chia uống nhiều lần trong ngày.

Chữa chứng lỵ do nhiệt.

Người bệnh có biểu hiện đau bụng mót rặn, đi ngoài cảm giác nóng rát hậu môn, có thể đại tiện ra máu.

Lấy khoảng 15g bột sắn dây hòa tan với đường vừa đủ trong 300ml nước. Cho lên bếp khuấy chín đặc, để nguội rồi ăn. Ngày làm 2-3 lần.

5. Ai không nên dùng bột sắn dây

– Với những người mắc chứng dương khí hư có biểu hiện:

• + Đại tiện lỏng, thường xuyên có cảm giác bụng đầy trướng, miệng nhạt, lưỡi ít rêu trắng mỏng.
• + Chân tay thường xuyên bị lạnh
• + Không có cảm giác khát nước

– Đối tượng trẻ em không nên uống bột sắn dây dưới dạng sống.  Bột sắn dây có tính hàn giúp thanh nhiệt tuy nhiên nếu trẻ không bị nhiệt dùng bột sắn dây sống dễ bị tiêu chảy, đau bụng. Đối với trẻ nhỏ nên đun chín bột sắn để giảm bót tính lạnh, an toàn hơn với trẻ.

– Phụ nữ có thai bị động thai, dọa sảy… không nên dùng bột sắn dây.

6. Cách làm bột sắn dây ướp hoa bưởi

                        Bột sắn dây ướp hoa bưởi (Ảnh internet)

Chính bởi công dụng chữa bệnh tuyệt vời của sắn dây mà trên thị trường có rất nhiều người rao bán bột sắn dây nguyên chất. Tuy nhiên chất lượng của những loại bột sắn dây này thật sự khó đoán biết được. Thaythuocvietnam gửi đến bạn 5 bước làm bột sắn dây đơn giản để bạn có được loại bột sắn dây đảm bảo chất lượng.

Trước tiên chúng ta cần chuẩn bị nguyên liệu. Thường cứ 4kg củ sắn dây tươi chúng ta có thể thu được khoảng 1kg bột sắn dây khô nguyên chất. Lượng bột thu được tùy thuộc vào chất lượng của củ sắn tươi, kỹ năng lọc bột…

Bước 1: Rửa sạch sắn dây, bóc vỏ và mài vụn hoặc cắt nhỏ cho vào máy xay.

Bước 2: Hòa phần sắn dây đã được làm nhuyễn với nước sạch theo tỷ lệ 1 phần sắn và 4 phần nước. Khuấy lên và lọc qua túi lọc để lấy nước bột. Cần vừa lọc vừa nhào bóp bột nhiều lần để lấy được lượng nước bột tối đa. Bỏ phần bã thừa.

Bước 3: Sau khi lọc lấy phần nước bột màu trắng đục, cho nước bột vào một cái chậu sạch và thêm nước vào. Mỗi ngày thay nước 1 – 2 lần trong 10 ngày. Mỗi lần thay gạn nhẹ nhàng phần nước trong đi, giữ lại phần bột lắng bên dưới. Lưu ý thao tác thật nhẹ nhàng, tránh làm xáo trộn phần bột lắng bên dưới. Sau mỗi lần gạn nước trong đi, tiếp thêm nước mới vào chúng ta cần bóp vụn phần bột lắng. Khuấy đều rồi tiếp tục để lắng cho đến lần gạn nước sau.

Bước 4: Thực hiện lọc lần cuối để loại bỏ tạp chất và cặn xơ còn sót lại. Lấy phần bột lắng dàn ra dụng cụ phơi (mâm ăn cơm), phơi dưới trời nắng cho tới khi bột khô hoàn toàn. Bột càng khô sẽ càng giữ được lâu.

Bước 5: Để tăng hương thơm có thể tách 1 ít cánh hoa bưởi rải vào bột sắn lúc phơi. Hương bưởi sẽ hòa quyện với bột sắn. Khi bạn sử dụng bột sắn sẽ có hương bưởi thoang thoảng.

Trên đây chúng tôi vừa giới thiệu với bạn đọc những thông tin liên quan giải đáp câu hỏi “Sắn dây chữa bệnh gì?”. Tuy nhiên với mỗi bệnh và thể trạng từng người sẽ có những thay đổi nhất định về liều lượng và cách dùng. Khi có vấn đề về sức khỏe bạn vẫn nên tham khảo ý kiến của bác sỹ trực tiếp điều trị.

BS Nguyễn Nga

Theo Nội khoa Việt Nam