Cá Rô đồng Kho Khế, Món Dân Dã Khó Quên - Quà Miền Bắc

Ngày còn nhỏ, chúng tôi hay rủ nhau ra cánh đồng bắt cá rô. Mùa hè thì đi tát trên các con mương cạn nước, mùa tháng 8 khi lúa vụ mùa đang thì con gái, những trận mưa rào như trút khiến cá rô sinh sôi nảy nở thì chúng tôi bắt đầu đan rọ đánh cá. Những chú cá rô béo ngậy vàng ươm được mang về. Và món ngon khó quên mà dân dã đó là cá rô đồng kho khế, ăn với cơm nóng và rau luộc thì còn gì tuyệt vời bằng.

Cá rô chọn kho thường chọn những con rô mới trưởng thành, nhỏ bằng 2 đến 3 đầu ngón tay, cá như vậy kho mới nhanh nhừ, ăn được cả xương nữa. Khế thì sẵn có rồi, chỉ cần vặt 2-3 quả khế chua thôi thì cũng đã khiến nhiều người chảy nước miếng.

Tôi thường kho cá với những thứ gia vị giản dị và sẵn có nhất trong nhà như: giềng, nước mắm, bột ngọt, đường, muối, kẹo đắng, mỡ lợn…và đặc biệt, phải kho với nồi đất và đốt chấu thì mới đúng điệu. Ngày nay, người ta hay kho bằng thịt ba chỉ, nhưng riêng tôi vẫn cứ khoái món mỡ lợn, cái món mà ngày bé nghèo khó thèm thuồng đến nỗi, mỡ chan với cơm nóng và nước mắm là có thể xơi được 3,4 bát cơm mà vẫn chưa thấy chán.

Xin mạn phép chia sẻ lại với các bạn cách làm cá rô đồng kho khế dân dã nhất, dễ làm nhất nhé. Còn tùy mỗi nơi, mỗi nhà có khẩu vị riêng, cách thưởng thức ẩm thực riêng có thể tùy biến để hợp với khẩu vị và vùng miền.

Cá rô đem đánh vẩy sạch, bỏ mang và ruột, rửa qua nước muối cho hết nhớt. Khế chua (nhớ là khế chua nhé, vì khế chua cá mới nhanh nhừ).thái lát lót xuống đáy nồi, thêm vài miếng giềng nếp thái nát nữa. Mà cũng chẳng hiểu sao, cá đồng kho với giềng mới ngon, chắc từ hồi cha sinh mẹ đẻ đến giờ vẫn ăn như thế, nhà nhà như thế nó thành vị quen.

Lót cá lên trên lớp khế, thưởng nồi đất chỉ kho khoảng nửa cân cá là ngon, cho thìa muối, 2 thìa nước mắm, kẹo đắng, 1 thìa bột ngọt, 1 thìa đường và 3 thìa mỡ lợn. Ướp cá khoảng nửa tiếng cho cá ngấm gia vị rồi mới kho. Nhà nào có điều kiện sành ăn thì kho bằng nước dừa khỏi cho đường, vị càng ngon ngậy hơn.

Cá rô đồng kho khế khi ướp xong, đổ nước đầy sắp sắp mặt cá, đem đun trên bếp củi cho sôi khoảng 10 phút rồi đem đốt chấu. ở quê hay đi xát thóc nên có chấu kho cá, ngon tuyệt, ở thành phố thì thiệt thòi vì không có chấu có thể để bếp ga đun nhỏ lửa. Nhưng đun bếp ga không được nhừ cá, nên phải đun 2 nước cá mới nhừ ăn được cả xương.

Đun chấu cá nhừ lắm, chỉ cần 1 rổ chấu ủ kỹ, đến tối bắt cá ra nước vừa cạn, cá nhừ tơi mà còn nguyên con nữa. Khế có chất chua lại càng làm cá nhừ hơn.

Cá rô đồng kho khế ăn ngon nhất với rau muống luộc, những đọt ra mùa mưa ngập ngoi lên trên mặt nước non chanh, vắt thêm với ít chanh đào đúng vụ hoặc luộc với quả sấu, là cho 1 bữa cơm quê ngon khó quên mà dân dã nữa, một món ăn tuy hơi cầu kỳ nhưng để tận hưởng được thành quả của nó thì cũng xứng đáng.

Mỗi người, khi xa cố hương hoặc khi trưởng thành đều có những món ăn quê nhà mà trong ký ức không bao giờ phai, dù có đi chân trời góc bể hay làm ông nọ bà kia, cũng đều có những thứ gắn liền với tuổi thơ, với hình dáng người mẹ người bà, cánh đồng bát ngát, lũy tre làng, con trâu triền đê. Và với tôi, món cá rô đồng kho khế là món như thế. Hẳn là sẽ chẳng bao giờ quên.

Quà Miền Bắc