Các Loại Mainboard Máy Tính Thông Dụng Nhất Trên Thị Trường

Mainboard là một thiết bị không thể thiếu khi xây dựng một bộ máy tính, có thể ví như một "xương sống" kết nối các bộ phận khác hoạt động cùng nhau. Hãy cùng Điện máy XANH tìm hiểu chi tiết về Mainboard và các loại Mainboard phổ biến hiện nay nhé!

1Mainboard là gì?

Mainboard hay còn được gọi là Motherboard, bo mạch chủ là một bo mạch với các con chip được tích hợp, các tụ điện cùng với các cổng kết nối, khe cắm để người dùng lắp đặt các linh kiện như CPU, RAM, SSD,... và kết nối các thiết bị ngoại vi như chuột, bàn phím, webcam,...

Mainboard có tác dụng kết nối các thiết bị, linh kiện lại với nhau để hoạt động như một thể thống nhất. Mainboard cung cấp nguồn điện và là trung gian kết nối, trao đổi dữ liệu giữa các thành phần máy tính với nhau.

2Mainboard máy tính được cấu tạo từ những thành phần nào?

Socket (Đế cắm CPU)

Socket - đế cắm CPU là nơi để bạn gắn các bộ vi xử lý (CPU) từ các nhà sản xuất lên - phổ biến nhất hiện nay là Intel và AMD. Mỗi Mainboard sẽ hỗ trợ các loại CPU khác nhau vì vậy bạn cần nắm thông số của CPU cũng như là của Mainboard để gắn cho phù hợp.

Mỗi loại CPU sẽ có số chân cắm (Socket) khác nhau và sẽ có các Mainboard tương ứng hỗ trợ. Các loại Socket phổ biến theo thứ tự từ trên xuống gồm:

• Socket 1366
• Socket 1156
• Socket 775
• Socket 370
• Socket 7

North Bridge (Chipset bắc)

Chip cầu bắc sẽ có nhiệm vụ kết nối CPU, RAM, cổng AGP/PCI Express và chip cầu nam. Một số loại chip cầu bắc sẽ chứa card đồ họa tích hợp để xử lý các tác vụ đồ họa trên máy tính. Chip cầu bắc sẽ quyết định số lượng, tốc độ, loại CPU và RAM có thể được gắn trên Mainboard.

Sourth Bridge (Chipset nam)

Chip cầu nam có nhiệm vụ liên lạc với các thiết bị có tốc độ chậm hơn trên Mainboard như khe PCI, cổng USB, chip LAN, chip SIO,... Các nhà sản xuất sẽ thiết kế cho phù hợp để chip cầu bắc và chip cầu nam hoạt động trơn tru với nhau.

Chip SIO (Super In Out)

Chip SIO quản lý đa phần các kết nối thiết bị ngoại vi như cổng FDD (đĩa mềm), cổng PS/2 cho bàn phím, chuột, COM, LPT,...

Chip BIOS

Chip BIOS là nơi chứa đựng các thông tin và cài đặt trên Mainboard. Khi khởi động Mainboard, chip BIOS sẽ "đánh thức" các linh kiện kết nối với Mainboard, đảm bảo chúng hoạt động bình thường sau đó sẽ trao lại quyền xử lý cho hệ điều hành.  

Clockgen (Clocking) – Mạch tạo xung Clock

Mạch tạo xung Clock có vai trò quan trọng trên Main khi chúng tạo xung nhịp cung cấp cho các thành phần trên Main hoạt động đồng thời đồng bộ sự hoạt động của toàn hệ thống máy tính. Mạch Clocking hoạt động đầu tiên sau khi Main có nguồn chính cung cấp. Nếu mạch Clock bị hỏng thì các thành phần trên Main không thể hoạt động được.

VRM (Vol Regu Module) – Module ổn áp

Module ổn áp có nhiệm vụ biến đổi điện áp 12V/2A thành điện áp khoảng 1,5V và cho dòng lên tới 10A để cung cấp cho CPU.

Khe AGP hoặc PCI Express

Khe AGP hoặc PCI Express được sử dụng để gắn card đồ họa rời phục vụ cho việc chơi game, render video hay xử lý đồ họa. Hiện tại khe AGP không còn thông dụng và chỉ còn trên một số Mainboard đã lâu đời.

Khe RAM

Đây là khe để bạn gắn các thanh RAM giúp máy tính xử lý đa tác vụ tốt hơn. Khe RAM bao gồm 2 loại cơ bản là khe SIMM và khe DIMM. Hiện tại khe RAM của các Mainboard mới chủ yếu là khe DIMM.

Khe PCI

Khe PCI dùng để kết nối các thiết bị các thiết bị ngoại vi khác như card âm thanh, card mạng,... Đây là một chuẩn để truyền dữ liệu phổ biến nhưng đã dần bị thay thế bởi PCI Express có tốc độ nhanh hơn.

Cổng SATA

Cổng SATA giúp bạn kết nối với ổ cứng - HDD và ổ cứng dạng rắn - SSD cũng như là ổ đọc ghi đĩa DVD. Đối với các máy tính đời cũ sẽ sử dụng cổng PATA - IDE để kết nối.

3Công dụng của Mainboard máy tính

Mainboard có các tác dụng chính sau:

• Liên kết tất cả các linh kiện, thiết bị ngoại vi của máy tính thành một hệ thống thống nhất.
• Điều phối tốc độ truyền tải dữ liệu giữa các linh kiện, thiết bị.
• Tinh chỉnh chỉnh và cung cấp nguồn điện điện áp cho các linh kiện được gắn trên Mainboard.

4Cách hoạt động của Mainboard máy tính

• Các linh kiện sẽ có tốc độ truyền tải dữ liệu khác nhau (BUS), vì vậy cần có một trung gian ở giữa xử lý lại tốc độ này để kết thiết bị có thể hoạt động thống nhất với nhau - đó chính là chip cầu bắc và chip cầu nam.
• Khi nhấn nút bật Mainboard, chip BIOS sẽ đánh thức chip cầu bắc và chip cầu nam liên lạc với các thành phần.
• Chip cầu bắc sẽ đảm nhiệm kết nối CPU, RAM, cổng AGP/PCI Express còn chip cầu nam sẽ liên lạc với các thiết bị có tốc độ chậm hơn trên Mainboard như khe PCI, cổng USB, chip LAN, chip SIO,...

5Các loại Mainboard máy tính phổ biến nhất hiện nay

Về cơ bản các loại Mainboard đều đã được chuẩn hóa để các linh kiện có thể dễ dàng kết nối và hoạt động tốt với Mainboard. Sự khác biệt chủ yếu nằm ở kích thước sẽ ảnh hưởng đến nhu cầu sử dụng và mở rộng kết nối của người dùng.

Mainboard máy tính chuẩn ATX

Đây là chuẩn thiết kế mainboard được phát triển vào giữa những năm 90 và vẫn đang được sử dụng cho những dòng mainboard phổ thông hiện nay. ATX có chiều dài 12 inch và chiều dọc 9.6 inch với đầy đủ các cổng kết nối và thường có 6 khe PCIe và 4 khe RAM.

Mainboard máy tính ATX hiện đại

Mainboard ATX hiện đại là phiên bản nâng cấp của ATX với cách bố trí khoa học tạo nhiều khoảng trống hơn giữa các khe cắm để tản nhiệt và lắp linh kiện tản nhiệt dễ hơn. Bên cạnh đó, ATX hiện đại cũng trang bị nhiều pha nguồn sẽ cho dòng điện sạch, ổn định và từ đó cho kết quả ép xung vượt trội.

Mainboard máy tính micro ATX

Nếu bạn cần một hệ thống gọn gàng hơn bình thường thì có thể cân nhắc micro ATX với cách bố trí tương tự ATX nhưng kích thước chỉ 9.6 x 9.6 inch và có tối đa 4 khe PCIe.

Mainboard máy tính EATX (Extended ATX)

Những người dùng có nhu cầu kết nối nhiều linh kiện để tạo một hệ thống khủng hơn sẽ sử dụng EATX với kích thước lớn hơn ATX khá nhiều để tạo không gian cho việc lắp đặt cũng như có số cổng kết nối vượt trội. Loại mainboard này thường sử dụng cho nhu cầu chuyên nghiệp hoặc máy chủ nên không phổ biến với người dùng phổ thông.

Mainboard máy tính ITX mini

Đây là loại Mainboard có kích thước nhỏ nhất - chỉ khoảng 6.7 inch x 6.7 inch và có tối đa 1 khe PCIe và 2 khe RAM. ITX mini được sử dụng để xây dựng các bộ máy tính cỡ nhỏ ứng dụng cho văn phòng hoặc trung tâm giải trí tại gia.

Xem thêm:

• Những việc cần làm sau khi khôi phục máy tính bằng System Restore
• 8 tiêu chí chọn mua máy tính bảng sang chảnh, phù hợp nhu cầu
• Tìm hiểu về các kiểu thiết kế pin trên smartphone và máy tính bảng
• Tư vấn chọn mua PC Gaming (máy tính chơi game) chuẩn nhất

Trên đây là thông tin cơ bản về Mainboard, cấu tạo và các loại Mainboard máy tính phổ biến trên thị trường. Hy vọng những thông tin này đã giúp bạn hiểu hơn về Mainboard và từ đó có thể lựa chọn một chiếc Mainboard phù hợp với nhu cầu của mình.