Cách Dùng Từ "nguyên" Và "cựu" - Chuyện Linh Tinh

Translate

Chủ Nhật, 23 tháng 12, 2012

Cách dùng từ "nguyên" và "cựu"

0- Nếu bạn thắc mắc khi nào dùng "nguyên" và khi nào dùng "cựu", nhờ Google tìm một cái, sẽ thấy vô số bàn luận về đề tài nầy mà tất cả không đi về đâu (hay đi lưng chừng). Tràn ngập trên báo chí cọng sản là từ "nguyên" gắn với chức vụ mà hiếm có từ "cựu". Viết một cách chủ quan như thế gây ra ngữ nghĩa khá buồn cười... 1- Hai từ "nguyên" và "cựu" có ý nghĩa giống nhau; chỉ một nhân vật đã từng đảm đương chức vụ (cao nhất) nào đó. Tuy nhiên cách dùng lại có chút phân biệt. Nguyên: (=vốn là) mô tả (hoạt động) của nhân vật trước đây khi đang đương chức. Cựu: (=đã cũ) mô tả (hoạt động) của nhân vật khi đã rời chức vụ. 2- Vì không phân biệt sự khác nhau giữa 2 từ, báo chí miền Nam trước năm 1975 dùng toàn chữ cựu, sau năm 1975, báo chí cọng sản dùng toàn chữ nguyên. Dùng riết rồi dần xem như 2 từ trên là đồng nghĩa? 3- Chúng ta thử thuật chuyện (quá khứ) về ông Võ văn Kiệt với 2 thời điểm: lúc đương chức thủ tướng ra lệnh xây đường dây cao áp Bắc - Nam, và lúc nghỉ hưu nói về hòa giải dân tộc. * Nguyên Thủ tướng Võ văn Kiệt đã lệnh xây dựng đường lưới điện 500 KV Bắc - Nam với lời hứa: "Nếu đóng điện không thành công thì tôi xin từ chức". * Cựu Thủ tướng Võ văn Kiệt đã công khai đặt vấn đề hòa hợp - hòa giải dân tộc. Ông phát biểu: "Tổ quốc là của mình, dân tộc là của mình, quốc gia là của mình, Việt Nam là của mình, chứ không phải là của riêng của người cộng sản hay của bất cứ tôn giáo hay phe phái nào cả." -> Câu trước: Công trình đường lưới điện 500 KV Bắc - Nam (đã) được Thủ tướng Võ Văn Kiệt phát lệnh khởi công vào ngày 5/4/1992. Bây giờ khi ông đã rời chức vụ (và đã đi xa), thuật lại chuyện của ông về thời điểm đó, ta dùng từ "nguyên", để chỉ rõ vốn khi ông đương chức, ông đã nói thế. Ta KHÔNG THỂ viết là "Cựu Thủ tướng Võ văn Kiệt đã lệnh xây... với lời hứa..." vì cụm từ "cựu thủ tướng" chỉ mô tả hoạt động của ông sau khi rời chức vụ. -> Câu sau: Trả lời phỏng vấn BBC năm 2001 (lúc đã rời chức), ta dùng từ "cựu", để chỉ rõ ông nói câu đó sau khi hết làm thủ tướng. Ta KHÔNG THỂ viết là "Nguyên Thủ tướng Võ văn Kiệt đã công khai đặt vấn đề hòa hợp... Ông phát biểu..." vì cụm từ "nguyên thủ tướng" mô tả hoạt động của ông (trong quá khứ) vẫn còn đương chức, mà lúc đó ông chưa nói thế. 4- Nói thêm về từ "cố" = đã mất. Nhấn mạnh rằng từ "cố" chỉ dùng khi nhân vật chết khi đương chức, tương đương "liệt sĩ". Cụm từ "Cố Thủ tướng" cho đến nay tại Việt nam chưa thể dùng. Cấp bậc tương đương duy nhất nói đến là Cố Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Phạm Hùng. Chúng ta không dùng từ "Cố Thủ tướng Võ văn Kiệt" dù lòng chúng ta rất kính trọng ông, bởi khi ông mất ông là cựu thủ tướng. Cố Chủ tịch nước duy nhất là Cố Chủ tịch Tôn Đức Thắng. Riêng Bác Hồ thì không kèm chữ cố theo thông lệ, mà chỉ gọi là Chủ tịch Hồ Chí Minh vì Bác Hồ được tôn xưng là "sống mãi", ta thấy câu: "Bác Hồ sống mãi trong sự nghiệp của chúng ta!" Đương nhiên viết Cố Chủ tịch Hồ Chí Minh là hoàn toàn đúng và trân trọng. Tương tự, không thể (=khó) viết là "Cựu Đại tướng Võ Nguyên Giáp" mà là "Đại tướng Võ Nguyên Giáp" vì ông như là huyền thoại, mà đã như là huyền thoại thì không về hưu.

3 nhận xét:

  1. Nặc danhlúc 22:21 18 tháng 10, 2013

    Chí lí.

    Trả lờiXóaTrả lời
      Trả lời
  2. Unknownlúc 17:19 2 tháng 5, 2017

    Nguyên và cựu nhìn chung là giống nhau, chỉ người đã từng giữ chức vụ nào đó trong quá khứ. Khác biệt cơ bản là ai đó đang đương chức bị cách chức thì sau đó ko thể gọi là nguyên mà chỉ là cựu. Cụ thể cựu bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng vừa rồi bị cách chức trong quá khứ và đương nhiên sẽ ko được Đảng và nhà nước gọi là nguyên, nhưng dân dã vẫn gọi là cựu được.Tóm lại nguyên cách gọi của Đảng và nhà nước ta cho những người trong Đảng đã từng giữ chức vụ nào đó trong quá khứ, còn dân dã thì gọi là cựu. Nếu ông ấy bị cách chức thì Đảng và nhà nước khi nhắc đến tên ông ấy sẽ ko gọi nguyên nữa, nhưng dân dã vẫn gọi là cựu

    Trả lờiXóaTrả lời
    1. Unknownlúc 23:18 20 tháng 7, 2017

      chuẩn đấy

      XóaTrả lời
        Trả lời
    2. Trả lời
Thêm nhận xétTải thêm... Bài đăng Mới hơn Bài đăng Cũ hơn Trang chủ Đăng ký: Đăng Nhận xét (Atom)

Trực tuyến

Trực tuyến

Mục lục Toàn bộ (theo thứ tự thời gian)

  • Tháng ngắn nhất là tháng nào? Which month is the shortest month?
  • Jekyll and Hyde: Đa nhân cách hay Thiên thần và Ác quỷ
  • Nobel vật lý 2013; Hạt Higgs là gì?
  • Kiến trúc sư trở thành Cha tinh thần của công nghệ nano
  • Quốc gia là gì?
  • Mặt trời qua thiên đỉnh và Ngày dài nhất
  • Chèn hình ảnh trong Mail Merge (mail merge with images)
  • Hoàng Hạc Lâu Thôi Hiệu
  • Tác phẩm điêu khắc ánh sáng sống động
  • Tìm Vĩ độ và Kinh độ trong thực tế
  • Tốc độ, UFO và người ngoài hành tinh
  • Du Lịch qua Google Maps
  • Tinh trùng của nữ và Trứng của nam
  • Nhạc Vàng MP3
  • Đứa con có một cha và hai mẹ
  • Ngóng chồng. Hát nói
  • Lịch sử Trái đất
  • Cành hoa sen
  • Hình chiếu quỹ đạo vệ tinh là hình sin
  • Dòng tế bào bất tử: Hela cell line
  • Cưới vợ và trinh tiết
  • cuối chân trời sao và biển hôn nhau
  • Sinh vật khảm là gì? (Chimerism) [Minh họa bài Mẹ đẻ con không cùng ADN]
  • Giá dollar, Giá vàng thế giới và Việt Nam
  • Phụ nữ Việt thua xa phụ nữ Tây về mọi khoản!
  • Kỳ quan thiên nhiên: Con mắt của trái đất.
  • Các phép tính về giá vàng tại Việt Nam và thế giới
  • Linh hồn (phần 2)
  • Thanh minh cho "em" trong "Tôi đưa em sang sông"
  • Cảnh tượng sao chổi Pan-STARRS ở bán cầu nam
  • Tin chấn động: Tìm thấy bộ xương trên sao Hỏa
  • Các phần mềm đơn giản (Thường xuyên bổ sung)
  • Sao Chổi ISON sẽ xuất hiện cuối năm nay!
  • CHIA MỘT GÓC THÀNH BA
  • Vắng lặng chợ nổi (Cái Răng - Cần Thơ)
  • Thiệp Mừng Xuân
  • Thời gian tương đối hay tuyệt đối khi vật chuyển động?
  • Linh hồn
  • Lịch sử tiến hóa loài người
  • Dùng MS Word và VBA (macro)
  • Điều trị Cao Huyết Áp không rõ nguyên nhân
  • Tước vị phong kiến
  • KHẢO SÁT ĐẲNG THỨC A² = B² + C² (Định lý Pythagore)
  • Tự tạo phần mềm đọc tiếng Anh trên máy tính.
  • Gọi nhầm tên động vật vì đồng âm
  • ảnh khảo cổ lừa bịp tinh vi
  • Giải toán cổ: Cầu phương hình tròn
  • Nên gọi từ "Hán Việt" là từ "Việt Đường"
  • Quốc hiệu Việt Nam
  • Sự Học
  • Giấc mơ Trường Sinh
  • Đổi ra năm Âm lịch Can-Chi
  • Cách dùng từ "nguyên", "cựu" và "cố"
  • Đo bán kính trái đất vào ngày đông chí (hoặc ngày hạ chí)
  • Ngày tận thế 21/12/2012
  • vài Giải thích về cách làm kim chi, dưa cải...
  • Nghe Như Quỳnh hát
  • Phân rã hạt nhân Uranium-235
  • Bàn về chữ Hiếu
  • Trăng tròn và lễ Phục sinh (Easter)
  • Bàn luận về xin và mời
  • Phiếm luận về Chân Dài
  • Hố đen
  • Hôi nách
  • Giảm béo
  • Trí Thức
  • Macro: Uppercase an unicode character after a dot
  • Đừng nghe những gì CP Trung quốc nói!
  • Câu chuyện khoa học: Kỹ thuật nhân bản và chuyện 1 ông 2 bà cùng thụ tinh.
  • Những người có ngoại hình kỳ lạ
  • Chuyển đổi Âm Dương lịch
  • Đến nước Mỹ là ước mơ nhiều người
  • Loại bỏ phần tử đầu trong mảng
  • Hòa hợp tình dục
  • Chuyển ký tự có dấu thành không dấu (Unicode to ASCII)
  • Export Excel to Access
  • Nhập hai mảng 1 chiều thành một mảng 2 chiều (VB6)
  • Phiếm luận về nem chả
  • Phiếm luận về máu mủ
  • Trọn vẹn ước mơ
  • Từ nguyên của "vợ chồng"
  • Ngoại tình ngẫu hứng dễ có thai gấp 5 lần
  • Rượu Cognac/Brandy
  • Recordset sang Excel VB6 (không vòng lặp)
  • Đồng dao ở Bao Vinh (1950)
  • Đồng dao ở Bao Vinh (1964)
  • 7 DẠNG NĂNG LỰC
  • Tản mạn về Bao Vinh
  • Giải thuật đếm số ký tự trong chuỗi
  • Giao Phối Cận Loài
  • Phụ nữ là gì? Đấy là cả vấn đề!

Trực tuyến

Trực tuyến

Bài chú ý

  • Lich sử Trái đất
  • Sinh vật khảm là gì? (Chimerism) [Minh họa bài Mẹ đẻ con không cùng ADN]
  • Thanh minh cho "em" trong "Tôi đưa em sang sông"
  • Giao phối cận loài
  • Bàn về chữ Hiếu
  • Cách dùng từ "nguyên" và "cựu"
  • Hòa hợp tình dục
  • Sao Chổi ISON sẽ xuất hiện cuối năm nay!
  • Các phần mềm đơn giản (Thường xuyên bổ sung)
  • Thời gian tương đối hay tuyệt đối khi vật chuyển động?
  • Linh hồn
  • Giấc mơ Trường sinh
  • Thụ tinh 1 ông 2 bà

Khoa học - Y học

  • Jekyll and Hyde: Đa nhân cách hay Thiên thần và Ác quỷ
  • Nobel vật lý 2013; Hạt Higgs là gì?
  • Kiến trúc sư trở thành Cha tinh thần của công nghệ nano
  • Mặt trời qua thiên đỉnh và Ngày dài nhất
  • Tìm Vĩ độ và Kinh độ trong thực tế
  • Tốc độ, UFO và người ngoài hành tinh
  • Tinh trùng của nữ và Trứng của nam
  • Đứa con có một cha và hai mẹ
  • Lich sử Trái đất
  • Hình chiếu quỹ đạo vệ tinh là hình sin
  • Dòng tế bào bất tử: Hela cell line
  • Sinh vật khảm là gì? (Chimerism) [Minh họa bài Mẹ đẻ con không cùng ADN]
  • Kỳ quan thiên nhiên: Con mắt của trái đất.
  • Linh hồn (phần 2)
  • Cảnh tượng sao chổi Pan-STARRS ở bán cầu nam
  • Sao Chổi ISON sẽ xuất hiện cuối năm nay!
  • Thời gian tương đối hay tuyệt đối khi vật chuyển động?
  • Linh hồn
  • Lich sử tiến hóa loài người
  • Điều trị Cao Huyết Áp không rõ nguyên nhân
  • Giấc mơ trường sinh
  • Đổi ra năm Âm lịch Can-Chi
  • Đo bán kính trái đất vào ngày đông chí (hoặc ngày hạ chí)
  • Ngày Tận thế 21/12/2012
  • Phân rã hạt nhân Uranium-235
  • Thụ tinh 1 ông 2 bà
  • Hố đen
  • Giao Phối Cận Loài
  • Hôi nách
  • Giảm béo
  • Hòa hợp tình dục

Thủ thuật VB6 hay

  • Chèn hình ảnh trong Mail Merge (mail merge with images)
  • Giá dollar, Giá vàng thế giới và Việt Nam
  • Các phần mềm đơn giản (Thường xuyên bổ sung)
  • Dùng MS Word và VBA (macro)
  • Tự tạo phần mềm đọc tiếng Anh trên máy tính.
  • Đổi ra năm Âm lịch Can-Chi
  • Trăng tròn và lễ Phục sinh (Easter)
  • Chuyển đổi Âm Dương lịch
  • Macro: Uppercase an unicode character after a dot
  • Nhập hai mảng 1 chiều thành một mảng 2 chiều (VB6)
  • Chuyển ký tự có dấu thành không dấu (Unicode to ASCII)
  • Recordset sang Excel VB6 (không vòng lặp)
  • Loại bỏ phần tử đầu trong mảng
  • Giải thuật đếm số ký tự trong chuỗi

Toán trung học

  • CHIA MỘT GÓC THÀNH BA
  • KHẢO SÁT ĐẲNG THỨC A² = B² + C² (Định lý Pythagore)
  • Giải toán cổ: Cầu phương hình tròn

Thư Giãn

  • Tháng ngắn nhất là tháng nào? Which month is the shortest month?
  • Thanh minh cho "em" trong "Tôi đưa em sang sông"
  • Bàn luận về Xin và Mời
  • Phiếm luận về máu mủ
  • Phiếm luận về nem chả
  • Phiếm luận về Chân dài
  • Từ nguyên của "vợ chồng"
  • Phụ nữ là gì? Đấy là cả vấn đề!

Bài đăng phổ biến

  • Thủy triều và âm lịch 1-     Dương lịch đã phục vụ việc theo dõi mùa màng, thời tiết trong năm rất tốt. Ấy chỉ vì thời tiết và mùa màng phụ thuộc góc ánh nắng Mặ...
  • Giao Phối Cận Loài Dùng từ giao phối cận loài để diễn tả giao phối khác loài nhưng sự phân ly không quá xa để có sự gần gũi về mặt di truyền. (Tổng hợp...
  • Cách dùng từ "nguyên" và "cựu" 0- Nếu bạn thắc mắc khi nào dùng " nguyên " và khi nào dùng " cựu ", nhờ Google tìm một cái, sẽ thấy vô số bàn luận về...
  • World Cup 2014 Bảng Excel/2003 Lịch thi đấu 8 bảng cụ thể Trên Blog nầy, do nôn nóng tôi đã load các trang mạng khác để có tin tức nhanh. Kết quả là 2 file Excel về World Cup 2014 chẳng hay ho gì, l...
  • Jekyll and Hyde: Đa nhân cách hay Thiên thần và Ác quỷ Tiêu đề như trên thật là kêu, mà quả thật một số bài báo tiếng Anh dùng tiêu đề như thế. Bài viết nầy sẽ giới thiệu đến bạn đọc một tin hấp ...
  • Phân rã hạt nhân Uranium-235 1- Các thuật ngữ hóa học về hạt nhân nguyên tử Nhân nguyên tử gồm loại hạt kết hợp là proton và neutron. * Proton là một loại hạt t...
  • Bỉ sắc tư phong Lạ gì bỉ sắc tư phong Đấy là câu thứ 5 trong Truyện Kiều - Nguyễn Du. Câu nầy khá khó hiểu vì có 4 chữ Hán Việt (HV), mà 4 chữ nầy thu...
  • Chèn hình ảnh trong Mail Merge (mail merge with images) Đây là một vấn đề khó. Bài viết sẽ trình bày tỉ mỉ kèm hình ảnh như sau. Lưu ý: Các từ ngữ, hình minh họa sau đây lấy từ máy Windows XP3. ...
  • Giải thuật đếm số ký tự trong chuỗi 1- Thống kê chỉ một ký tự: - Xác định độ dài của chuỗi L1 - Thay thế (xóa) ký tự muốn đếm với "" - Xác định lại độ dài của c...
  • Đổi ra năm Âm lịch Can-Chi 1- Tết âm lịch sắp đến rồi. Tôi có viết nhiều bài về năm âm lịch trên forum clbvb về cách chuyển đổi dương lịch - âm lịch, tuy nhiên trong...

Tổng số lượt xem trang

Giới thiệu về tôi

Chuyện Linh Tinh Xem hồ sơ hoàn chỉnh của tôi

Lưu trữ Blog

  • ▼  2012 (41)
    • ▼  tháng 12 (9)
      • Sự Học
      • Giấc mơ Trường Sinh
      • Đổi ra năm Âm lịch Can-Chi
      • Cách dùng từ "nguyên" và "cựu"
      • Đo bán kính trái đất vào ngày đông chí (hoặc ngày ...
      • Ngày tận thế 21/12/2012
      • vài Giải thích về cách làm kim chi, dưa cải...
      • Nghe Như Quỳnh hát
      • Phân rã hạt nhân Uranium-235

Từ khóa » Khác Nhau Giữa Nguyên Và Cựu