Cách Phát Hiện Sớm Tràn Dịch Khớp Gối

Tràn dịch khớp gối nhiều sẽ làm hạn chế cử động của khớp gối và có thể gây đau khi bệnh nhân đi lại. Trong một số trường hợp, việc chọc hút dịch có thể sẽ làm cho bệnh nhân dễ chịu, tuy nhiên nếu xác định được chính xác nguyên nhân để điều trị triệt để thì là lý tưởng. Các nguyên nhân gây tràn dịch khớp gối có những nguyên nhân có thể điều trị khỏi triệt để nhưng có những nguyên nhân có thể được chẩn đoán ra nhưng cũng không điều trị khỏi hoàn toàn được.

Cách nhận biết

Tình trạng tràn dịch có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như: chấn thương, bệnh lý hoặc nhiễm khuẩn… Các dấu hiệu của tràn dịch khớp gối điển hình bao gồm: Sưng nề, thường một bên gối có thể sẽ to hơn bên kia. Khi đánh giá cần dựa vào các mốc xương để so sánh hai bên.

Tràn dịch làm hạn chế vận động khớp, khớp gối sẽ bị hạn chế vận động do lượng dịch trong khớp cản trở vận động khớp. Bệnh nhân bị đau và tùy theo nguyên nhân gây tràn dịch khớp mà có thể sẽ có triệu chứng đau khớp, đôi khi do đau mà bệnh nhân không thể đi lại được.

Chườm đá và kê cao chân có tác dụng tốt đối với những trường hợp tràn dịch do chấn thương.

Các nguyên nhân và yếu tố thuận lợi gây tràn dịch khớp gối

Nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng tràn dịch khớp gối nhưng nguyên nhân hay gặp nhất là chấn thương, chấn thương các cấu trúc giải phẫu có thể gây đau và gây tràn dịch khớp gối. Một số nguyên nhân chấn thương thường gặp là: gãy xương, rách sụn chêm khớp gối, đứt các dây chằng khớp gối: dây chằng chéo trước hoặc dây chằng chéo sau, tình trạng chấn thương do quá tải khớp gối, thường do tổn thương sụn khớp.

Một số bệnh lý và nguyên nhân gây tràn dịch khớp gối có thể gặp là: thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp, nhiễm trùng khớp, gout, viêm bao hoạt dịch khớp do nhiều nguyên nhân như: viêm màng hoạt dịch khớp gối mạn tính hay sau chấn thương… gây nên tình trạng tràn dịch khớp gối. Ngoài ra, các dạng nang bao hoạt dịch khớp, bệnh lý rối loạn về tình trạng đông máu, u… cũng có thể dẫn đến tràn dịch khớp gối.

Một số yếu tố thuận lợi là: tuổi, thường gặp hơn ở lứa tuổi trên 55. Những người tham gia nhiều vào các hoạt động thể thao có nguy cơ chấn thương nhiều hơn, đặc biệt là những môn thể thao liên quan đến các chuyển động đột ngột của khớp như bóng đá, bóng rổ… Ngoài ra, người béo phì, trọng lượng cơ thể quá lớn sẽ làm quá tải khớp gối, đặc biệt làm tăng nguy cơ vi chấn thương cho các thành phần của khớp, trong đó có sụn khớp, vì vậy làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp, là 1 trong những nguyên nhân hàng đầu gây tràn dịch khớp gối.

Bệnh có nguy hiểm?

Nếu không được điều trị, dịch trong khớp gối sẽ làm hạn chế vận động khớp,  việc chọc hút dịch khớp nhiều lần làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và nếu có nhiễm trùng thì sẽ phá hủy khớp và có thể ảnh hưởng đến toàn thân bệnh nhân. Vì vậy, sau khi sử dụng các biện pháp tự chăm sóc hoặc dùng thuốc uống mà tình trạng không cải thiện, cần tới cơ sở y tế để được các bác sĩ khám và tư vấn cụ thể. Ngoài ra, thấy khớp gối bất thường như gối trở nên tấy đỏ và nóng khi so sánh với khớp gối bên đối diện cũng cần nhập viện để được thăm khám và chẩn đoán bệnh.

Chẩn đoán xác định và điều trị

Sau khi khám lâm sàng và nghi ngờ, các bác sĩ sẽ chỉ định các thăm dò hình ảnh như: Chụp Xquang để xác định bạn có bị vấn đề gì về xương như gãy xương hay trật khớp không hoặc bệnh lý u xương, thoái hoá khớp… Hoặc chụp cộng hưởng từ để có thể phát hiện các bất thường về xương và phần mềm của khớp gối như sụn chêm, dây chằng, gân hay sụn khớp. Hoặc có thể yêu cầu làm các xét nghiệm máu để xác định liệu có các tình trạng như: nhiễm trùng, viêm, viêm khớp dạng thấp… và chọc hút dịch khớp để xác định bản chất của dịch khớp. Nhờ chọc hút dịch khớp, đưa đi xét nghiệm có thể xác định có máu hay không, liên quan đến chấn thương hoặc bệnh lý ưa chảy máu, vi khuẩn gây tình trạng nhiễm trùng…

Về điều trị: Tùy từng trường hợp cụ thể mà các bác sĩ sẽ chỉ định cho thích hợp có thể điều trị thuốc giảm đau, kháng sinh khi có nguy cơ hoặc đang bị nhiễm trùng. Thuốc kháng viêm corticosteroids nhưng sẽ được theo dõi chặt chẽ  bởi bác sĩ chuyên khoa.

Đối với một số trường hợp sẽ được các bác sĩ điều trị phẫu thuật và các can thiệp xâm lấn. Nội soi khớp có giá trị chẩn đoán nguyên nhân của tràn dịch khớp và có thể kết hợp điều trị như sửa chữa các thương tổn sụn, dây chằng hay tổn thương thoái hóa khớp. Thay khớp trong trường hợp tổn thương thoái hóa khớp gối.

Phòng bệnh

Dịch trong khớp gối thường gặp do tình trạng bệnh lý mạn tính hoặc chấn thương. Để phòng ngừa và phát hiện sớm tình trạng tràn dịch khớp gối, cần thực hiện một số công việc sau:

Thăm khám với bác sĩ thường xuyên. Kiểm soát tốt các bệnh lý mạn tính như thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp hay gout.

Thực hiện tốt yêu cầu điều trị của bác sĩ. Dùng thuốc theo đơn để điều trị các bệnh lý nguyên nhân, đeo nẹp gối khi cần thiết theo yêu cầu điều trị.

Tập khỏe khối cơ đùi. Cơ đùi khỏe là yếu tố quan trọng hỗ trợ cho vận động khớp gối. Nếu cơ đùi yếu thì gối nhanh bị mỏi, dễ chấn thương. Cơ đùi khỏe giúp cho hoạt động gối được tốt hơn.

Tập các bài tập mềm dẻo cho gối. Nếu bạn hơi quá cân nặng, cần tập luyện để giảm cân, cần lựa chọn một bài tập mà khớp gối của bạn không phải chịu quá nhiều tải trọng khi bạn tập, ví dụ như tập thể dục nhịp điệu dưới nước hay bơi...

Lời khuyên của thầy thuốcKhi bị tràn dịch khớp gối, dù cho là nguyên nhân gì nhưng những chăm sóc cơ bản nhằm mục đích cải thiện triệu chứng và tránh tăng nặng thêm tình trạng bệnh, người bệnh cần thực hiện 1 số biện pháp sau đây:Nghỉ ngơi. Tránh việc đi lại tì chân vì có thể làm tăng tình trạng tràn dịch và đau.Chườm đá và kê cao chân: đặc biệt có tác dụng tốt đối với những trường hợp tràn dịch do chấn thương. Kê chân cao giúp cho việc tuần hoàn chân được tốt, tránh được tình trạng sưng nề.Điều trị giảm đau: Sử dụng một số thuốc giảm đau thông thường theo sự tư vấn của bác sĩ để cải thiện triệu chứng. Nếu tình trạng bất thường hoặc đau không cải thiện, cần tới cơ sở y tế có chuyên khoa xương khớp để được tư vấn cụ thể.