Cấu Tạo Xe Máy Gồm Bộ Phận Nào? Nguyên Lý Hoạt động Của Chúng

Hiện nay, xe máy là một phương tiện đã rất quen thuộc với người dân Việt Nam; nó sở hữu nhiều tính đa dụng và phù hợp với điều kiện kinh tế của đa số người dùng. Tuy nhiên, chúng ta sử dụng nó để di chuyển hàng ngày nhưng không phải ai cũng biết được về cấu tạo xe máy cũng như nguyên lý hoạt động của chúng. Hãy theo dõi bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về những thành phần tạo ra chiếc xe máy. 

Mục lục

• 1 Cấu tạo xe máy máy bao gồm những bộ phận nào?
  • 1.1 Khung xe máy 
  • 1.2 Động cơ xe máy
  • 1.3 Ắc quy
  • 1.4 Thắng xe máy
  • 1.5 Bánh xe (săm lốp)
  • 1.6 Nhông xích,đĩa
  • 1.7 Lọc gió
• 2 Nguyên lý hoạt động của các bộ phận xe máy

Cấu tạo xe máy máy bao gồm những bộ phận nào?

Xe máy của các thương hiệu có thể khác nhau về màu sắc, kiểu dáng hay chất liệu. Nhưng cấu tạo của chúng đều có các thành phần cơ bản như: khung, động cơ, ắc quy, phanh, bánh xe, bộ nhông xích, đĩa và lọc gió. Những bộ phận của xe máy nêu trên sẽ được bật mí chi tiết ngay sau đây.

>> Xem thêm: Xe máy bị hụt ga làm sao để khắc phục?

Khung xe máy 

Trong phần cấu tạo xe máy, khung xe đóng vai trò hết sức quan trọng; bởi nó được xem là bộ xương cho động cơ và hộp số. Phụ kiện này góp phần tinh chỉnh bánh xe trước và sau. Bên cạnh đó, khung xe sẽ còn nhiệm vụ đỡ động cơ và là nơi để gắn các thiết bị điện. 

Hơn nữa, thiết bị phải đủ độ bền và độ cứng để chịu tải (người và hành lý), chịu chấn động từ mặt đường và khả năng giảm chấn tốt. Ngoài những yêu cầu trên thì khung còn là một yếu tố quan trọng tạo nên kiểu dáng cho xe.

Có thể chia khung xe theo 2 tiêu chí chính: vật liệu và hình dáng. 

– Phân loại theo vật liệu: khung ống thép, khung thép tấm, khung kết hợp ống thép và thép tấm, cuối cùng là khung hợp kim nhôm.

– Phân loại theo hình dạng: khung hình thoi, khung hình nôi, khung xương sống và khung dạng vọng.

Tùy vào từng thương hiệu mà cấu tạo của các model xe máy số, xe ga hay xe điện sẽ có phần khung khác nhau.

Động cơ xe máy

Một chiếc xe máy được trang bị động cơ mạnh mẽ sẽ mang đến cho bạn những trải nghiệm tuyệt vời hơn. Bộ phận này sẽ giúp tăng khả năng tăng tốc cũng như độ lướt, mượt trên mỗi cung đường. 

Trong cấu tạo của xe máy wave, dream hay các model khác đều được trang bị hai loại động cơ là động cơ 2 thì và động cơ 4 thì. Đây được xem là hai loại động cơ phổ biến nhất hiện nay. Cụ thể về từng loại như sau:

– Động cơ 2 thì là loại động cơ thường được sử dụng cho các loại xe đời cũ và một số loại xe phân khối lớn đang có mặt trên thị trường hiện nay. Có một số ý kiến cho rằng, xe 2 thì có tiếng pô hơi ồn nhưng tương đối giòn, khi hoạt động pô xe tạo ra một làn khói trắng.

– Động cơ 4 thì được sử dụng phổ biến cho những dòng xe máy hiện đại, nhất là trong các dòng xe tay ga hiện nay. Động cơ 4 thì nặng hơn, đốt bằng hỗn hợp nhiên liệu và không khí nên khói ra không xuất hiện màu trắng.

Ắc quy

Ắc quy là thiết bị tích trữ điện năng; cung cấp năng lượng cho các thiết bị khởi động, hệ thống đánh lửa và các một số thiết bị khác.

Ắc quy xe máy là một thiết bị điện cần thiết; có nhiệm vụ tích trữ năng lượng và phóng điện. Hiện nay, đối với xe máy, người ta sử 2 loại ắc quy phổ biến đó là ắc quy nước (ắc quy với bản cực chì và sử dụng dung dịch axit sunfuric loãng) và ắc quy khô. 

Thắng xe máy

Thắng xe máy hay còn được gọi là phanh xe. Đây là bộ phận mang tính an toàn quan trọng nhất trên xe. Công dụng chính của thiết bị này là làm giảm tốc độ hoặc dừng xe trong trường hợp cần đảm bảo an toàn cho người lái; tránh các tai nạn do va chạm với xe khác hoặc chướng ngại vật cản đường. 

Thao tác phanh xe sẽ được thực hiện tùy theo từng loại xe máy khác nhau, chẳng hạn như :

– Đối với xe số: bóp tay phanh nằm phía bên phải đối với bánh trước. Đạp cần phanh nằm ở phía chân phải đối với phanh bánh xe sau.

– Xe tay ga phanh bánh trước sử dụng tay phanh bên phải, bạn chỉ cần bóp tay phanh bên trái để kích hoạt phanh.

Bánh xe (săm lốp)

Bộ phận này thường được làm từ nhôm hoặc thép cùng với các sợi căm bên trong. Lốp xe gắn máy cũng là bộ phận duy nhất có sự liên lạc với mặt đất, giúp cho xe bám chặt với mặt đường và giảm ma sát. Chính vì vậy,  nó đóng một vai trò quan trọng đối với tốc độ phản ứng của xe, ví dụ như khả năng tăng tốc, lái, phanh, giảm xóc hay khả năng xử lý khúc cua và cả khả năng chịu tải của xe.

Tất cả những yếu tố được nêu trên đều có liên quan mật thiết đến an toàn của mỗi cá nhân, vì vậy người dùng nên học cách chăm sóc các bộ phận của xe máy nói chung và săm lốp nói riêng để giữ cho chúng không bị hư hại.

Nhông xích,đĩa

Nhông xích, đĩa là hệ thống động cơ học, được gắn trên động cơ của xe máy. Bộ phận này có chức năng truyền năng lượng từ động cơ ra bánh xe.

Cấu tạo của hệ thống này khá đơn giản, chỉ với 3 bộ phận nhưng lại giữ vai trò vô cùng quan trọng. Bởi đây là chi tiết quyết định cho việc vận hành của xe. Xe máy vận hành êm ái hay lên xuống mượt mà đều phụ thuộc vào chất lượng của bộ phận này.

Lọc gió

Lọc gió xe máy được ví như lá phổi của động cơ, với chức năng lọc buồng không khí vào trong buồng đốt và giúp loại bỏ được bụi bẩn cùng các tạp chất ra khỏi không khí. Nhờ đó, bộ phận này có thể đưa một luồng không khí sạch vào trong buồng đốt và làm tăng hiệu suất đốt cháy nhiên liệu một cách nhanh chóng. 

Trên thị trường hiện nay, có hai loại lọc gió thịnh hành nhất đó là lọc giấy và lọc mút. Sử dụng loại lọc gió nào còn tùy vào cấu tạo xe máy của từng hãng như Honda, Yamaha,….Thông thường, các hãng xe đều khuyến cáo là không được vệ sinh lọc gió giấy mà bắt buộc phải thay thế mới, để đảm bảo khả năng vận hành cho xe. 

Có một số người dùng thắc mắc, liệu các bộ phận của xe máy điện có giống với các dòng xe máy thông thường như wave, wave alpha, dream,…hay không? Câu trả lời là có, bởi xe máy điện chạy bằng pin hoặc ắc quy chứ không chạy bằng xăng. 

>> Xem thêm: Thay côn xe máy giá bao nhiêu tiền?

Nguyên lý hoạt động của các bộ phận xe máy

Động cơ xe máy là một trong những bộ phận được nhiều người dùng quan tâm nhất, vì vậy chúng tôi sẽ tập trung nói về nguyên lý hoạt động của nó. Cụ thể như sau:

Động cơ xe máy:

+ Hoạt động của động cơ xe 2 thì được chia làm 2 kỳ là kỳ đầu và kỳ cuối. Ở kì đầu (kì sinh công và kỳ nén nước) là thời điểm pít tông bắt đầu đi tới một điểm nhất định. Bộ phận đánh lửa đốt hỗn hợp xăng – gió nằm trong buồng đốt ở trên pít tông.

• Khi nhiệt độ tăng lên, áp suất trong bình tăng, đẩy pittông đi xuống và tạo ra công cơ học cho quá trình đầu tiên.
• Khi pittông được đưa lên, không gian ở dưới được tạo ra, hút một lượng không khí mới vào. Lượng khí này bị hút khi pittong nén xuống do áp suất. Sau khi pittông đi xuống, hỗn hợp khí đang bị nén được tác động, sau đó chuyển từ buồng nén đến xy lanh qua ống dẫn khí. Khi đó ống dẫn khí cùng khí thải cũng được mở ra, nhờ đó khí thải được thải ra ngoài môi trường.

Sau kỳ 1, bước vào kỳ 2 là kỳ nén và hút. Sau khi hỗn hợp khí được thải ra ngoài, lỗ thải khí và ống dẫn khí được đóng lại. Khi đó, pittong chuyển động đi lên khi áp suất ổn định. 

+ Cấu tạo động cơ 4 kỳ phức tạp hơn động cơ xe 2 kỳ, nên nguyên lý hoạt động của động cơ xe 4 kỳ phức tạp hơn so với động cơ xe 2 kỳ rất nhiều. Động cơ xe máy 4 kỳ sẽ có 4 chu kỳ xảy ra, bao gồm: kỳ nạp, kỳ nén, kỳ nổ và kỳ xả. Các chu kỳ được thực hiện luân phiên nhau để đảm bảo cung cấp đủ lượng khí và lượng nhiên liệu cho quá trình hoạt động của xe.

Hầu như, cấu tạo của các model xe máy như Wave RSX, Yamaha Sirius,…đều giống nhau, nên nguyên lý hoạt động của các bộ phận cũng tương tự.

Như vậy, trên đây là một số thông tin hữu ích về các bộ phận của xe máy. Hy vọng sẽ giúp bạn đọc có thể hiểu hơn về cấu tạo xe máy cũng như nguyên lý hoạt động của chúng.