Cây Bạch Mai Đình Phú Tự được Vinh Danh Là “Cây Di Sản Việt Nam”

Cây Bạch Mai được trồng tại vị trí ngay trước chánh điện của ngôi đình theo thuyết chính: cổng chính, Bàn thờ Thần nông, cây Bạch Mai, Chánh điện.

Cây Bạch Mai được nhiều thế hệ nhân dân xã Phú Hưng quý trọng, tự hào, cùng nhau chăm sóc, bảo quản, xem như một tài sản vô giá của chung. Ngày nay, qua hơn 300 năm tuổi, thân chính cây Bạch Mai đã không còn, vì cơn bão năm Thìn (1952) làm gãy đổ, chỉ còn 9 thân phụ ôm vòng quanh đều tăng trưởng tốt. Hàng năm, nhân dân tỉnh Bến Tre tổ chức cúng đình và cúng cây Bạch Mai rất thành kính.

Được biết, Cây Bạch Mai đình làng Phú Tự là một giống mai chỉ xuất hiện ở Nam Bộ, rất hiếm quí lại có nguy cơ tuyệt chủng.

Kỹ sư Vương Trung Hiếu viết về Cây Bạch Mai Đình Phú Tự:

“Bạch mai còn gọi là Bạch Khê hay Mai Khê. Đây là loài mai có bông trắng tinh giống như loài sứ trắng, hoa có 4 cánh dày, mùi thơm ngào ngạt và rất quí hiếm ở Việt Nam. Bởi vì số lượng mai này chỉ đếm trên đầu ngón tay, chúng tôi chưa có tài liệu để biết tên khoa học chính xác của loài mai này. Có người cho rằng cây bạch mai cao tới mười lăm mét, như vậy loài mai này xứng đáng là vô địch về kích cỡ so với các loài mai khác ở Việt Nam, xứng đáng được ghi vào sách kỷ lục Guinness của nước nhà.

Loài mai này gốc sần sùi, lá xanh bóng giống như cây mù u, song lá nhỏ hơn. Nó không có mủ như cây mù u. Theo các nhà nghiên cứu, ngày xưa, Bạch Mai mọc trong rừng núi Bà Đen, tỉnh Tây Ninh là nhiều nhất. Song ngày nay hình như không còn nữa. Trong chùa Giác Viên thuộc địa phận Chợ Lớn, TP. Hồ Chí Minh cũng có mai này. Ở lăng Mạc Cửu (Hà Tiên, Kiên Giang) cũng có Bạch Mai, nhưng chẳng nơi nào có được một cây mai thân to như cây cổ thụ, “trụ trì” trước sân Đình Phú Tự xã Phú Hưng, tỉnh Bến Tre. Đây là cây mai to nhất, thọ nhất ở Việt Nam (trên 300 tuổi), được gọi là Mai thần”.

Cây Bạch Mai này là Bạch Mai cổ thụ còn sót lại ở Nam Bộ. Đó là  loại cây cùng họ với cây mai gắn liền với một địa danh nổi tiếng “Gò Cây Mai” ở Gia Định xưa, được tác giả Trịnh Hoài Đức viết trong sách Gia Định thành thông chí nổi tiếng.

Hiện nay, UBND TP. Bến Tre đang tiến hành các thủ tục theo thể lệ, để long trọng tổ chức lễ đón nhận quyết định vinh danh Cây Bạch Mai tại đình Phú Tự của Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam vào một ngày gần đây.