Cây Sắn (khoai Mì) - RAU RỪNG VIỆT NAM

Trang chủ » Củ Khoai Mì Tiếng Anh » Cây Sắn (khoai Mì) - RAU RỪNG VIỆT NAM

Có thể bạn quan tâm

Cây sắn (khoai mì)

CÂY SẮN

Cây sắn (khoai mì) Củ sắn (khoai mì) -Tên gọi khác: Khoai mì -Tên tiếng Anh: Cassava, Manioc root, Manihot, Mogo. -Tên khoa học: Manihot esculenta Crantz. -Loài tương cận: Sắn lá hẹp Manihot angustiloba(Torr.) Müll.Arg.

Phân loại khoa học

Scientific classification
Bộ(ordo): Sơ ri (Malpighiales)
Họ(familia): Đại kích (Euphorbiaceae)
Phân họ(subfamilia): Ba đậu (Crotonoideae)
Tông(tribus): Sắn (Manihoteae)
Chi(genus): Sắn (Manihot)
Loài(species): Manihot esculenta

Nguồn gốc và phân bố

Chi sắn (Manihot) có khoảng 100 loài cây bụi và thảo mộc có nguồn gốc ở Châu Mỹ từ bang ArizonaởHoa Kỳvề phía nam tớiArgentina. Thành viên được biết đến nhiều nhất trong chi này là loài sắn trồng (Manihot esculenta). Tổ tiên của loài sắn trồng được biết đến là Phân loài sắn hoang dại Manihot esculentasubspecies flabellifolia được tìm thấy ở phía tây của Miền Trung Brazil, nơi mà cây sắn trồng đã được thuần hóa trong khoảng 10.000 đến 6.600 năm trước Công nguyên. Các địa điểm khảo cổ ở vùng Vịnh Mexico và vùng núi San Andrés đã tìm thấy phấn hoa và niên đại của phân loài sắn hoang dại này. Sắn có nguồn gốc ở vùng nhiệt đới của châuMỹ La tinh(Crantz, 1976) và được trồng cách đây khoảng 5.000 năm (CIAT, 1993). Trung tâm phát sinh cây sắn được giả thiết tại vùng đông bắc của nướcBrasilthuộc lưu vựcsông Amazon, nơi có nhiều chủng loại sắn trồng và hoang dại (De Candolle 1886; Rogers, 1965). Trung tâm phân hóa phụ có thể tạiMexicovà vùng ven biển phía bắc củaNam Mỹ. Bằng chứng về nguồn gốc cây sắn trồng là những di tích khảo cổ ởVenezuelaniên đại 2.700 nămtrước Công nguyên, di vật thể hiện củ sắn ở cùng ven biểnPeru khoảng 2000 năm trước Công nguyên, những lò nướng bánh sắn trong phức hệ Malabo ở phía BắcColombianiên đại khoảng 1.200 năm trước Công nguyên, những hạt tinh bột sắn trong phân hóa thạch được phát hiện tại Mexico có tuổi từ năm 900 đến năm 200 trước Công nguyên (Rogers 1963, 1965). Cây sắn được ngườiBồ Đào Nhađưa đếnCongocủachâu Phivàothế kỷ 16. Tài liệu nói tới cây sắn ở vùng này là của Barre và Thevet (1558). Ởchâu Á, sắn được du nhập vàoẤn Độkhoảngthế kỷ 17(P.G. Rajendran et al, 1995) vàSri Lankađầuthế kỷ 18(W.M.S.M Bandara và M Sikurajapathy, 1992). Sau đó, sắn được trồng ởTrung Quốc,Myanmavà các nước châu Á khác ở cuối thế kỷ 18, đầuthế kỷ 19(Fang Baiping 1992. U Thun Than 1992). Cây sắn được du nhập vàoViệt Namkhoảng giữa thế kỷ 18, (Phạm Văn Biên, Hoàng Kim, 1991). Hiện chưa có tài liệu chắc chắn về nơi trồng và năm trồng đầu tiên. Loài sắn trồng (Manihot esculenta) với tiềm năng thực phẩm cao, nó đã trở thành một nguồn thực phẩm chủ yếu của người dân bản địa của miền Bắc Nam Mỹ, phía Nam Trung Mỹ và vùng Caribbean vào trước thời điểm của cuộc chinh phục của người Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha vào Châu Mỹ. Sau khi chiếm Nam Mỹ, người Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha giới thiệu cây sắn trồng đến Châu Phi, Châu Á và từ đó các Đế quốc thực dân Châu Âu giới thiệu cây sắn đi khắp vùng nhiệt đới kể cả Châu Úc và các đảo ở Thái Bình Dương. Kể từ thế kỷ thứ 16 cây ngô và sắn đã thay thế nguồn lương thực truyền thống ở Châu Phi là lúa, khoai sọ… và cây sắn trở thành cây lương thực mới quan trọng nhất của châu lục này. Sắn đôi khi được mô tả như là cây "bánh mì của vùng nhiệt đới" (không nên nhầm lẫn với các loài mệnh danh là cây bánh mì khác như: cây bánh mì (Encephalarios), cây Breadfruit (Artocarpus altilis) hoặc cây Breadfruit Châu Phi (Treculia africana) có sẳn ở Châu Phi). Cây sắn (khoai mì) nhanh chóng phát triển ở các nước Đông Dương (thời Pháp thuộc) và các nước Đông Nam Á, là loài cây cứu đói ở các nước đang phát triển trong thời kỳ khó khăn. Sau này cây sắn trở thành cây công nghiệp quan trọng.

Mô tả

Cây thân bụi một năm, sinh trưởng 3-5 tháng, chịu được khô hạn -Thân: Thân cao 2-3 m, ít phân nhánh, trên thân có nhiều vết sẹo do cuốn lá bị rụng. -Rể: Rễ ngang phát triển thành củ và tích luỹtinh bột, một cây có thể có nhiều củ. Củ dài và thon, vỏ củ màu xám nâu, sần sùi, dài 20-30 cm, rộng 5-10 cm. -Lá: Lá xẻ thùy, mổi lá có 5-7 thùy, cuốn và gân lá màu xanh nhạt hoặc nâu, mặt trên lá nhẳn, xanh đậm, mặt dưới xanh nhạt, nhám.

Thành phần dinh dưỡng

+Theo nguồn phân tích của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA):
Thành phần (trong 100g) Ngô Gạo Lúa mì Khoai tây Sắn
Nước (g) 76 12 11 79 60
Năng lượng (kJ) 360 1528 1419 322 670
Protein (g) 3.2 7.1 13,7 2.0 1.4
Chất béo (g) 1,18 0,66 2.47 0.09 0,28
Carbohydrate (g) 19 80 71 17 38
Chất xơ (g) 2.7 1.3 10,7 2.2 1.8
Đường (g) 3.22 0.12 0 0.78 1.7
Canxi (mg) 2 28 34 12 16
Sắt (mg) 0,52 4,31 3,52 0.78 0,27
Magiê (mg) 37 25 144 23 21
Phốt pho (mg) 89 115 508 57 27
Kali (mg) 270 115 431 421 271
Natri (mg) 15 5 2 6 14
Kẽm (mg) 0,45 1,09 4.16 0,29 0,34
Đồng (mg) 0,05 0.22 0,55 0.11 0.10
Mangan (mg) 0.16 1,09 3.01 0,15 0,38
Selen (mcg) 0.6 15,1 89,4 0.3 0.7
Vitamin C (mg) 6,8 0 0 19,7 20,6
Thiamin (mg) 0.20 0.58 0.42 0.08 0.09
Riboflavin (mg) 0.06 0,05 0.12 0.03 0,05
Niacin (mg) 1.70 4.19 6.74 1,05 0,85
Pantothenic acid (mg) 0,76 1.01 0.94 0,30 0.11
Vitamin B6 (mg) 0.06 0.16 0.42 0,30 0.09
Folate Tổng số (mcg) 46 231 43 16 27
Vitamin A (IU) 208 0 0 2 13
Vitamin E, alpha-tocopherol (mg) 0.07 0.11 0 0.01 0.19
Vitamin K (mcg) 0.3 0.1 0 1.9 1.9
Beta-carotene (mcg) 52 0 0 1 8
Lutein + zeazanthin(mcg) 764 0 0 8 0
Axit béo bão hòa (g) 0,18 0,18 0,45 0.03 0.07
Axit béo không bão hòa đơn (g) 0,35 0.21 0,34 0.00 0.08
Axit béo không bão hòa đa (g) 0,56 0,18 0,98 0.04 0,05
Nguồn: Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA)- 2012. +Theo các nguồn phân tích khác: Củ sắn tươi có tỷ lệ chất khô 38-40%, tinh bột 16-32%; chấtprotein (0,8-2,5%), béo (0,2-0,3), chất xơ (1,1-1,7%), chất tro (0,6-0,9%), muối khoángvàvitamin(18,8-22,5 mg%), canxi (50 mg/100g), phốt pho (40 mg/100g) và vitamin C (25 mg/100g). Tuy nhiên sắn nghèo protein và các chất dinh dưỡng khác. Trong củ sắn, hàm lượng cácacid aminkhông được cân đối, thừa arginin nhưng lại thiếu các acid amin chứalưu huỳnh. Thành phần dinh dưỡng khác biệt tuỳ giống, vụ trồng, số tháng thu hoạch sau khi trồng và kỹ thuật phân tích. Lá sắn trong nguyên liệu khô 100% chứa đựng đường + tinh bột 24,2%, protein 24%, chất béo 6%, xơ 11%, chất khoáng 6,7%, xanhthophylles 350 ppm. Chất đạm của lá sắn có khá đầy đủ các acid amin cần thiết, giàulysinnhưng thiếu amin methionin và tryptophan. Tinh bột sắn có chứa 70% amylopectin và 20% amylose. Nấu chín tinh bột sắn có khả năng tiêu hóa của hơn 75%. Trong tất cả các bộ phận của cây sắn đều có chứa các chất phản dinh dưỡng (antinutritional) và độc tố. Do đó khi ăn lá hoặc củ sắn phải có cách chế biến phù hợp để làm giảm các độc tố và cũng không nên ăn nhiều lá và củ sắn. Các tiền độc tố trong cây sắn là các cyanogenic glucosides gồm hai chất là linamarin và lotaustralin. Hai chất này khi bị thủy phân tạo ra cyanhytric axit (HCN) là chất gây độc cho cơ thể . Sự hiện diện của xyanua trong sắn là mối quan tâm đối với con người và động vật tiêu thụ sắn. (Xem phần ngộ độc sắn).

Công dụng của cây sắn

a-Lá và đọt non của cây khoai mì được dùng làm rau Ở Việt Nam Lá và đọt cây khoai mì được dùng để luộc, xào với nhiều loài rau tập tàng khác. Ở Nam Bộ dùng lá và đọt non cây khoai mì còn được dùng trong món cá hấp, luộc với nước thịt chó nấu hon... Dưa muốilàm từ ngọn và lá non của sắn rất phổ biến tại một số vùng miền trung du Bắc Bộ Việt Nam (nhưPhú Thọ,Hà Tây), thường được sử dụng để xào, nấu canh với tôm, tép. b-Củ khoai mì được dùng làm lương thực trực tiếp +Khoai mì nướng: Là món ăn đơn giản, trực tiếp ở nhiều nước Châu Á và Châu Phi. Khoai mì để nguyên vỏ nướng, khi ăn cạo tro và bốc vỏ là món khoái khẩu của trẻ con và người lớn đi làm đồng. +Khoai mì luộc: Là món ăn đơn giản và phổ biến nhất. Củ khoai được lột vỏ, nấu chín và chắc nước. Khoai mì luộc có thể được chấm với muối mè, muối ớt, muối mỡ hành, nước cốt dừa cô đặc, mắm ruốc… Củ sắn luộc +Khoai mì hấp cơm: Khi thiếu gạo, khoai mì là món nấu độn gạo để ăn thay cho một phần cơm. Đây là cách chống đói ở vùng bị thiên tai, mất mùa lúa hay trong chiến tranh. c-Củ khoai mì dùng trong các món nấu +Canh khoai mì: Củ khoai mì gọt vỏ, xắt khúc dùng để nấu canh với thịt, cá, hải sản. +Cà ri khoai mì: Củ khoai mì gọt vỏ, xắt khúc dùng để nấu các món cà ri. +Súp khoai mì: Củ khoai mì mài, vò viên, dùng để nấu các món súp (không để quá chín khối khoai sẽ rã). d-Củ khoai mì tươi mài làm bánh *Củ khoai mì tươi mài qua vỉ thiếc đục lổ được dùng làm nhiều loại bánh: +Bánh khoai mì mài, nướng (dạng như bánh bò, bánh da lợn). +Bánh khoai mì mài, hấp với các dạng: -Bánh ít trần khoai mì, có nhân hoặc không nhân -ăn với nước cốt dừa, mỡ hành. -Bánh trôi nước khoai mì, có nhân hoặc không nhân, nấu với nước đường và nước cốt dừa. -Bánh khoai mì hấp xắt miếng, ăm với muối mè, dừa nạo… Bánh sắn nướng Bánh sắn hấp Bánh trôi nước bột củ sắn mài *Bánh phòng (bánh đa) từ khoai mì: Củ khoai mì luộc, đem giả thành bột dẻo, trộn với hạt mè, nước cốt dừa, tráng thành bánh phòng mì, bánh phòng tôm (dạng bánh tráng hay bánh đa) e-Bột thực phẩm chế từ củ khoai mì -Bột mì tinh: Củ khoai mì xắt lát, phơi hoặc xấy khô được chế thành tinh bột khoai mì để làm thực phẩm, gọi là bột mì tinh (hay mình tinh). Tinh bột sắn -Hạt trân châu: Bột khoai mì khô mịn, để trên sàng phẳng, dùng tay hay máy lắc vòng và phun nước, nước kết dính các hạt bột mịn gọi là hạt trân châu. Hạt pha nhiều màu dùng để nấu chè, nấu súp, trang trí bánh hấp, bánh nướng… Hạt trân châu từ tinh bột sắn -Bột khoai mì hấp, xắt miếng: Bột khoai mì được tráng mỏng, hấp chín, dùng dao khía dún xắt miếng, phơi xấy khô. Loại này được tẩm nhiều màu sắc dùng để nấu chè, nấu súp như hạt trân châu. f-Bột khoai mì dùng làm nước giải khát, hồ bột. Bột khoai mì đun trong nước sôi có dịch lỏng để uống giải khát và chóng đói, tho72ng dùng cho trẻ em và người bệnh. Bột khoai mì có thể đun xôi, quậy hồ để ăn như món điểm tâm. Bột khoai mì tinh còn được trộn với các loại bột gạo, bột mì để làm tăng độ trong và độ dẻo khi làm bánh. g-Các bộ phận cây sắn dùng là thức ăn gia súc Sắn được sử dụng phổ biến trên toàn thế giới để làm thức ăn gia súc. Cỏ khô sắn là cây sắn trồng 2-3 tháng, cao khoảng 30-40 cm, thu toàn bộ thân, lá, rể phơi khô. Cỏ khô sắn chứa hàm lượng protein cao (20-27% protein thô) và tannin (1,5-4%). Nó được sử dụng như một nguồn chất xơ tốt cho trâu, bò, dê và cừu để lấy sữa hoặc thịt. Cỏ khô sắn dùng làm thức ăn gia súc đang được áp dụng ở Nam Mỹ. Chất bột thô và xác củ sau khi trích bột lọc cũng là nguồn carbohydrate quan trọng trong thành phần thức ăn gia súc và thức ăn thủy sản. Thân sắn dùng để làm giống, làm nấm, làm củi đun, nguyên liệu cho công nghiệp xenlulô. Lá sắn ngọt là loại rau xanh giàu đạm rất bổ dưỡng và để nuôi cá, nuôitằm. Lá sắn đắng ủ chua hoặc phơi khô để làm bột lá sắn dùng chăn nuôilợn,gà,trâu,bò,dêv.v. Tuy nhiên không nên dùng thân, lá và củ tươi mà phải qua chế biến dể giảm ngộ độc sắn cho vật nuôi. h-Tinh bột sắn dùng trong công nghiệp Sắn có nhiều công dụng trong chế biến công nghiệp, từ sắn lát khô có thể chế biến thành: bột sắn nghiền, tinh bột sắn, tinh bột sắn biến tính, các sản phẩm từ tinh bột sắn nhưbột ngọt, cồn,maltodextrin,lysine,acid citric, xiro glucose và đườngglucosetinh thể,mạch nhagiàumaltose, hồ vải, hồ giấy, colender, phủ giấy, bìa các tông (Hoàng Kim Anh, Ngô Kế Sương, Nguyễn Xích Liên 2004). Tinh bột của củ sắn, sau quá trình chế biến sẽ thànhbột năng được dùng trong công nghiệp thực phẩm để chế biến bánh kẹo, mì ăn liền, bún, miến, mì ống, mì sợi, bột khoai, bánh tráng, hạt trân châu (tapioca), phụ gia thực phẩm,phụ gia dược phẩm, sản xuấtmàng phủ sinh học,chất giữ ẩm. i-Sắn là cây trồng cung cấp nhiên liệu sinh học Sắn là loại cây trồng có năng suất tích lủy calo thực phẩm cao trên một diện tích đất và thời gian so với các cây lương thực khác. Sắn có thể sản xuất năng lượng thực phẩm với tỉ lệ hơn 250.000 cal / ha / ngày so với 176.000 cal. đối với lúa, 110.000 cal. đối với lúa mì, và 200.000 cal. đối với ngô (bắp). Ở nhiều nước, nghiên cứu quan trọng đã bắt đầu để đánh giá việc sử dụng sắn như một nguyên liệu ethanol nhiên liệu sinh học. Trung Quốc là nước đi đầu trong hướng sử dụng cây sắn dùng làm nhiên liệu sinh học. Theo Kế hoạch phát triển năng lượng tái tạo trong Kế hoạch năm năm thứ mười của Trung Quốc, mục tiêu là tăng cường áp dụng các nhiên liệu ethanol ngoài hạt đến 2 triệu tấn, và nhiên liệu sinh học đến 200 nghìn tấn vào năm 2010. Điều này sẽ tương đương với một thay thế 10 triệu tấn xăng dầu. Kết quả là, sắn (khoai mì) đã dần dần trở thành một nguồn chính để sản xuất ethanol. Năm 2007, cơ sở sản xuất nhiên liệu ethanol từ sắn sắn lớn nhất của Trung Quốc được xây dựng ở Bắc Hải, với công suất hàng năm là 200 nghìn tấn, trong đó tiêu thụ trung bình khoảng 1,5 triệu tấn sắn. Trong năm 2008, Trung Quốc tiếp tục xây dựng nhà máy ở Hải Nam với công suất thiết kế sản xuất 33 triệu gallon (120.000 m 3) ethanol sinh học / năm từ cây sắn. j-Các bộ phận cây khoai mì được dùng làm thuốc Do là loài cây ngoại nhập và thân, lá, củ có độc tố nên trong Đông y ít có bài thuốc từ cây sắn. Tuy nhiên cũng có vài kinh nghiệm dùng các bộ phận cây sắn làm thuốc như sau: -Lá dùng để điều trị đau nhức, đau đầu và tăng huyết áp. -Chất gluten trong tinh bột sắn có tác dụng thay thế bột lúa mì, bột gạo trong điều trị bệnh loét bao tử.

Cảnh báo ngộ độc sắn !

Trong lá và củ sắn ngoài các chất dinh dưỡng cũng chứa một lượng độc tố đáng kể.Các tiền độc tố trong cây sắn là các cyanogenic glucosides gồm hai chất là linamarin và lotaustralin. Hai chất này khi bị thủy phân tự nhiên bởi men linamarase tạo ra cyanhytric axit (HCN) là chất gây độc cho cơ thể . Sự hiện diện của xyanua trong sắn là mối quan tâm đối với con người và động vật tiêu thụ sắn Các giống sắn ngọt có 80-110 mg HCN/kg lá tươi và 20-30 mg/kg củ tươi. Các giống sắn đắng chứa 160-240 mg HCN/kg lá tươi và 60-150 mg/kg củ tươi. Liều gây độc cho một người lớn là 20 mg HCN, liều gây chết người là 50 mg HCN cho mỗi 50 kg thể trọng. Tuỳ theo giống, vỏ củ, lõi củ, thịt củ, điều kiện đất đai, chế độ canh tác, thời gian thu hoạch mà hàm lượng HCN có khác nhau. Tuy nhiên, ngâm, luộc, sơ chế khô, ủ chua là những phương thức cho phép loại bỏ phần lớn độc tố HCN. Các triệu chứng của nhiễm độc HCN cấp tính xuất hiện bốn hoặc nhiều giờ sau khi ăn phải sắn sống hoặc chế biến sắn kém: chóng mặt, nôn mửa, và suy sụp cơ thể. Trong một số trường hợp, có thể dẫn đến tử vong trong vòng một hoặc hai giờ. Ngộ độc sắn có thể được điều trị dễ dàng bằng cách tiêm thuốc có thiosunfat tại các cơ sở y tế gần nhất (chất lưu huỳnh có trong cơ thể của bệnh nhân để giải độc chất HCN). Triệu chứng nhiễm HCN ở mức độ thấp có liên quan với sự phát triển của bướu cổ và bệnh lý thần kinh nhiệt đới, gây rối loạn thần kinh. Ngộ độc nghiêm trọng, đặc biệt là trong nạn đói, có liên quan đến sự bùng phát của suy nhược, bại liệt (konzo) và trong một số trường hợp có thể tử vong. Tỷ lệ konzo và bệnh thần kinh ataxic nhiệt đới có thể cao đến 3% trong một số vùng. Người dị ứng ngộ độc sắn có thể mắc các chứng bệnh như suy dinh dưỡng, bệnh Kwashiorkor và bướu cổ đặc hữu. Ngộ độc sắn xảy ra sau khi ăn lá hoặc củ khoai chưa được chế biến đúng cách và là một nguyên nhân gây ra tử vong ở trẻ em. Một cuộc nghiên cứu tại bệnh viện Nhi đồng 1 TP HCM cho thấy ngộ độc sắn chiếm tỉ lệ 10% trong số ngộ độc thức ăn với tỉ lệ tử vong là 16,7%. Phòng ngừa: -Củ sắn phải được lột bỏ vỏ, cắt bỏ phần đầu và đuôi vì những phần này chứa nhiều độc chất. Ngâm trong nước qua đêm, luộc với nhiều nước và mở nắp nồi khi luộc. Mục đích là để độc tố tan theo nước và bốc hơi theo hơi nước. -Không ăn đọt sắn, sắn cao sản, sắn lâu năm, sắn có vị đắng. Những loại này chứa rất nhiều độc chất. -Khi ăn lá sắn nên luộc lâu, mở nấp, không nên ăn lá sắn xào hay hấp lượng độc tố còn nhiều trong lá có thể gây ngộ độc. -Không cho trẻ em ăn nhiều sắn. -Không nên ăn sắn nguyên củ nướng hoặc chiên vì độc chất còn nguyên chưa bị khử.

Trồng Cây sắn trên thế giới và ở Việt Nam

+Tình hình trồng cây sắn trên thế giới Các vùng trồng sắn trên thế giới Sắn là hấp dẫn như là nguồn dinh dưỡng trong hệ sinh thái nhất định vì sắn là một trong những cây trồng chịu hạn nhất, có thể trồng thành công trên khô cằn, và cho sản lượng hợp lý mà nhiều loại cây trồng khác không trồng được. Sắn cũng được điều chỉnh trong phạm vi vĩ độ 30 ° bắc và phía nam của đường xích đạo, ở độ cao từ mực nước biển 2000 mét trên mực nước biển, nhiệt độ xích đạo, với lượng mưa từ 50 mm đến 5 m mỗi năm, và cho đất nghèo với độ pH từ có tính axit để kiềm. Những điều kiện này được phổ biến trong một số phần của châu Phi và Nam Mỹ. Sắn là loài cây sinh trưởng khỏe, cây sử dụng tốt đất cạn kiệt, thích hợp với vùng khí hậu nhiệt đới ẩm, nhiệt độ thích hợp là 18 - 30oC, thời gian sinh trưởng 8 - 9 tháng, trồng vào tháng 2-3 cho năng suất cao nhất, sắn được trồng chủ yếu để lấy củ để sản xuất tinh bột sắn. Cây sắn được trồng rộng rãi như một loại cây trồng hàng năm trong vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới để dùng củ cung cấp nguồn tinh bột là chính. Ngoài ra nó còn được dùng trong công nghiệp chế biến cồn, rượu, bột ngọt, chất hồ dán và gần đây được khai thác trong nhiên liệu sinh học. Theo FAO trong năm 2005 Thái Lan là nước xuất khẩu lớn nhất của sắn khô, với tổng số 77% của xuất khẩu thế giới. Nước xuất khẩu lớn thứ hai là Việt Nam (13,6%), tiếp theo là Indonesia (5,8%) và Costa Rica (2,1%). Sản lượng sắn thế giới trong năm 2008 là 230 triệu tấn. Trong năm 2010, năng suất bình quân của cây sắn trên toàn thế giới là 12,5 tấn mỗi ha. Các trang trại sắn năng suất cao nhất trên thế giới là ở Ấn Độ , với năng suất trung bình cả nước 34,8 tấn mỗi ha. Theo FAO, trong năm 2011, trên thế giới trồng được 19.644.071 ha sắn với năng suất trung bình 12,8387 tấn /ha và sản lượng 252.203.769 tấn. Hiện nay sắn được trồng trên 100 nước ở vùngnhiệt đới,cận nhiệt đớivà là nguồnthực phẩmcủa hơn 500 triệu người. Sắn, khoai mỡ ( Dioscorea spp.) và khoai lang ( Ipomoea batatas ) là nguồn thức ăn quan trọng trong vùng nhiệt đới. Cây sắn cho năng suất carbohydrate cao thứ ba trên mỗi ha gieo trồng, sau mía và củ cải đường. Sắn đóng một vai trò đặc biệt quan trọng trong sản xuất nông nghiệp ở các nước đang phát triển, đặc biệt là ở Châu Phi cận Sahara, nơi đất nghèo và có lượng mưa thấp, là cây trồng chống đói và giảm nghèo ở Châu Phi. Ví dụ ở Ghana, sắn và khoai lang chiếm một vị trí quan trọng trong nền kinh tế nông nghiệp và đóng góp khoảng 46% tổng sản phẩm trong nước. Sắn chiếm một lượng 30% calo hàng ngày của người dân Ghana. Ở Ấn Độ sắn được trồng rộng rãi và được ăn như thực phẩm chủ yếu ở Andhra Pradesh và Kerala. Trong các khu vực cận nhiệt đới của miền nam Trung Quốc, sắn là cây trồng lớn thứ năm sau khi lúa, khoai lang , mía và ngô . Hơn 60% sản lượng sắn ở Trung Quốc tập trung ở một tỉnh, Quảng Tây , trung bình hơn 7 triệu tấn mỗi năm. Trung Quốc cũng là thị trường xuất khẩu lớn nhất cho sắn sản xuất ở Việt Nam và Thái Lan. Sắn là nguồn cung cấp thực phẩm carbohydrate lớn thứ 3 trên thế giới, là nguồn lương thực chính trong thế giới đang phát triển, cung cấp một chế độ ăn uống cơ bản trong hơn nửa tỷ người. Đây là loài cây chịu hạn, có khả năng phát triển mạnh ở Châu Phi. Nigeria là nước sản xuất sắn lớn nhất thế giới. Củ sắn là một nguồn cung cấp carbohydrate, nhưng nghèo protein. Một chế độ ăn chủ yếu là củ sắn có thể gây ra suy dinh dưỡng. Tuy nhiên hiện nay cây sắn ngoài giải quyết lương thực nó còn mở ra một hướng phát triển mới là nguồn nhiên liệu sinh học. Hội nghị sắn toàn cầu 2011, quy tụ 1.000 đại biểu quốc tế được tổ chức tại Thái Lan, quốc gia sản xuất và xuất khẩu hàng đầu về sản phẩm liên quan đến cây sắn nhiều năm qua (Porntiva Nakasai, Thái). Cây sắn hiện được coi là cây trồng mang lại giải pháp kép và là cây giá trị cho người nghèo. Thái Lan có sản lượng 25,2 triệu tấn vànăng suất sắn (21 tấn/ha),vẫn cao hơn so với Việt Nam với sản lượng 9,4 triệu tấn vớinăng suất (17 tấn/ha) (FAO, 2008). Thái Lan hiện có nhà máy ethanol TPK lớn nhất nước đặt tại Nakhon Ratchsima, công suất 500.000 lít có dự kiến tiêu thụ từ 6.000 đến 7.000 tấn nguyên liệu/ngày. +Tình hình trồng cây sắn ở Việt Nam Hình ảnh cây sắn Việt Nam- Ảnh TS Hoàng Kim Giống sắn KM 419 ở Đắk Lắk-Việt Nam Ở Việt Nam cây sắn trồng có nhiều giống tùy theo vùng đất. Được canh tác phổ biến ở hầu hết các tỉnh của 8vùng sinh thái. Diện tích sắn trồng nhiều nhất ởĐông Nam Bộ,Tây Nguyên và Trung Bộ.Việt Nam đứng thứ mười về sản lượng sắn (7,71 triệu tấn) trên thế giới (FAO-2008). Các giống khoai mì ngọt thích nghi vùng đất thấp có năng suất thấp được trồng nhiều ở vùng đất phèn thuộc ĐBSCL như Long An (Bến lức, Thủ Thừa, Thạnh Hóa, Tân Thạnh), Tiền Giang (Tân Phước, Cai Lậy), An Giang (khu Tứ Giác Long Xuyên), vùng này cây khoai mì chủ yếu để nấu ăn. Các giống khoai mì đắng thích nghi vùng đất cao, có năng suất cao, được trồng nhiều ở Miền Đông Nam bộ, Tây nguyên và Trung Bộ, chủ yếu dùng để chế biến tinh bột dùng trong công nghiệp và xuất khẩu. Các giống sắn cao sản phổ biến trong sản xuất ở Việt Nam (2008) có: KM94, tỷ lệ trồng 75,54% KM140, tỷ lệ trồng 5,4% KM98-5, tỷ lệ trồng 4,50% KM98-1, tỷ lệ trồng 3,24% SM937-26, tỷ lệ trồng 2,70% KM98-7, tỷ lệ trồng 1,44% HL23, tỷ lệ trồng 1,08% Xanh Vĩnh Phú, tỷ lệ trồng 2,7% Các giống khác tỷ lệ trồng 3,4% Sắn là một trong 4 cây trồng chính ở Việt Nam, có diện tích đứng thứ 3 sau lúa và ngô. Sản lượng trung bình đạt 8 triệu tấn/năm. Mỗi năm Việt Nam xuất khẩu trên 4 triệu tấn, đứng thứ hai khu vực. Tuy nhiên, tỷ lệ hao hụt trong thu hoạch, vận chuyển còn rất lớn, chiếm khoảng 10% tổng sản lượng. Năng suất sắn Việt Nam (2010) mới chỉ đạt trên 17 tấn/ha thấp hơn rất nhiều so với nhiều quốc gia khác như Thái Lan (21 tấn/ha), Ấn Độ (34,5 tấn/ha).(M. Cường-baodatviet.vn). Theo báo cáo thường niên ngành sắn và tinh bột sắn Việt Nam năm 2010 và triển vọng 2011 của AgroMonitor, tổng cầu sắn củ tươi dành cho các ngành sản xuất trong nước năm 2011 là khoảng 8,12 triệu tấn gồm: -Sản xuất ethanol: 1,89 triệu tấn. -Tiêu dùng cho người và sản xuất thức ăn chăn nuôi: 2,67 triệu tấn -Sản xuất tinh bột sắn: 3,56 triệu tấn (tương đương 1,08 triệu tấn tinh bột sắn). Như vậy lượng sắn củ tươi còn lại dành cho xuất khẩu chỉ vào khoảng 780.000 tấn (tương đương 355.000 tấn sắn lát khô). Trong kế hoạch năm năm 2011-2015, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đưa ra chủ trương giảm diện tích trồng sắn và nâng cao năng suất trồng sắn. Theo đó, diện tích trồng sắn của Việt Nam năm 2011 giảm xuống còn 490.000 héc ta và năng suất đạt 190 tạ/héc ta. Tuy nhiên, với thực tế năng suất năm 2010 chỉ đạt 172 tạ/héc ta, lại trong bối cảnh nhu cầu sắn cho sản xuất công nghiệp, chế biến thức ăn chăn nuôi và xuất khẩu tăng, bộ đã điều chỉnh lại kế hoạch ngành sắn cho năm 2011: diện tích trồng sắn duy trì ổn định khoảng 500.000 héc ta, năng suất đạt khoảng 178 tạ/héc ta. Trong bối cảnh đó, với mức sản lượng 8,9 triệu tấn, sẽ xảy ra tình trạng tranh mua nguyên liệu giữa các nhà máy sản xuất ethanol với các nhà máy thức ăn chăn nuôi, nhà máy sản xuất tinh bột sắn và lượng sắn dùng cho xuất khẩu. Sự phát triển của ngành sắn hiện nay cho thấy nhu cầu cấp bách trong công tác hoạch định chiến lược phát triển dài hạn cho ngành này, trong đó có tính đến các khía cạnh cân đối cung cầu về xuất khẩu, nguồn cung nguyên liệu thức ăn chăn nuôi, sản xuất ethanol, quỹ đất...(Nguồn:http://www.nguyenlieuxanh.vn). Gần giống Thái Lan, sự phát triển ngành sắn của Việt Nam hiện nay cũng đang cần những hoạch định chiến lược phát triển ngắn trung dài hạn, đảm bảo lợi ích quốc gia lâu dài. Việt Nam điều chỉnh kế hoạch ngành sắn năm 2011 với diện tích trồng sắn duy trì ổn định 500.000 hecta, năng suất 17,8 tấn/ha (TS Hoàng Kim- FOODCROPS). Nguồn: TS. Hoàng Kim-Giảng viên chính Cây Lương thực&Rau Hoa Quả -Khoa Nông học, Trường Đại Học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh Ruộng trồng sắn Thu hoạch và sơ chế sắn ở Việt Nam

Một số giải pháp phát triển sắn bền vững

Ba nhược điểm của nghề sắn là: trồng sắn làm kiệt đất; củ và lá sắn có độc tố HCN; chế biến sắn gâyô nhiễm môi trường. Sáu biện pháp chính để phát triển sắn bền vững: 1-Áp dụng giống sắn mới và kỹ thuật canh tác bền vững để đạt năng suất lợi nhuận cao và duy trì độ phì nhiêu của đất. 2-Áp dụng kỹ thuật chế biến sắn và phối hợp thực phẩm để nâng cao giá trị dinh dưỡng của các sản phẩm sắn. 3-Ứng dụng dây chuyền công nghệ chế biến sắn hiện đại, tận dụng phế phụ phẩm sắn để làm thức ăn gia súc, phân bón, thường xuyên đánh giá tác độngmôi trường. 4-Quy hoạch sản xuất, chế biến và tiêu thụ sắn. 5-Mở rộngthị trườngtiêu thụ các sản phẩm sắn. 6-Hình thành và phát triển chương trình sắn quốc gia để liên kết mạng lưới hợp tác nghiên cứu, giảng dạy, khuyến nông, quản lý, đầu tư, sản xuất, kinh doanh, chế biến và tiêu thụ sắn. Kỹ sư Hồ Đình Hải Tài liệu tham khảo 1-http://en.wikipedia.org/wiki/Manihot 2-https://en.wikipedia.org/wiki/Cassava 3-http://vi.wikipedia.org/wiki/San 4-http://cropsforbiofuel.ning.com/profiles/blogs/current-situation-of-cassava 5-http://www.ninhthuan.gov.vn/chinhquyen/sonnnt/Pages/Cay-khoai-my.aspx 6-http://www.thanhnien.com.vn/pages/20121201/la-khoai-mi-xuat-khau.aspx 7-http://doc.edu.vn/tai-lieu/de-tai-nguyen-lieu-cho-san-xuat-khoai-mi-2094/ 8-http://cayluongthuc.blogspot.com/2008/01/v-tr-kinh-t-ca-cy-sn.html 9-http://nongnghiep.vn/nongnghiepvn/…/Trong-mi-xen-dau-phong.aspx 10-http://nongnghiep.vn/nongnghiepvn/vi-VN/…/Default.aspx Xem Video: Kỹ thuật canh tác sắn (khoai mì) bền vững trên đất dóc Người đăng: vào lúc Thứ Sáu, tháng 5 24, 2013

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Bài đăng Mới hơn Bài đăng Cũ hơn Trang chủ Đăng ký: Đăng Nhận xét (Atom)

BẢN DỊCH DÀNH CHO ĐỌC GIẢ QUỐC TẾ

TIN THỜI SỰ MỚI NHẤT

  • NHÂN DÂN ONLINE (English)
  • TIN NHANH VIỆT NAM
  • Thời sự: NHÂN DÂN ĐIỆN TỬ
  • DỰ BÁO THỜI TIẾT HÔM NAY VÀ 24 ĐẾN 48 GIỜ TỚI

CÁC BÀI ĐƯỢC TRUY CẬP NHIỀU NHẤT

  • Dây trái giác DÂY TRÁI GIÁC Kỹ sư Hồ Đình Hải Cập nhật ngày 12/2/2014 Dây trái giác Trái giác -Tên gọi khác: Dây vác, Dây sạt -Tê...
  • Cây Bồ công anh Việt Nam CÂY BỒ CÔNG ANH VIỆT NAM Theo GS.TS   Đỗ Tất Lợi ( Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam ) thì cây Bồ công anh trong tiếng Việt để ch...
  • Cây thù lù (các loại) CÂY THÙ LÙ (CÁC LOẠI) Kỹ sư Hồ Đình Hải Cập nhật ngày 23/2/2014 Cây Thù lù cạnh hay Tầm bóp Cây thù lù nhỏ Cây thù l...
  • Cây củ đậu (củ sắn) CÂY CỦ ĐẬU (CỦ SẮN) Mô hình cây củ đậu Củ đậu - Tên gọi khác: Dây củ sắn, Cây sắn nước. - Tên tiếng Anh: J ícama , Yam bea...
  • Cây tầm bóp ( Thù lù cạnh ) CÂY TẦM BÓP (THÙ LÙ CẠNH) Kỹ sư Hồ Đình Hải Cập nhật ngày 23/2/2014 Cây tầm bóp 1-Tên gọi và danh pháp khoa học - Tên thườ...
  • Dây trái gùi DÂY TRÁI GÙI Kỹ sư Hồ Đình Hải Cập nhật ngày 20/05/2014 Dây trái gùi - Tên gọi khác : Dây trái guồi - Tên tiếng Anh : ...
  • Cây Sa kê Cây Sa kê Cây Sa kê 1- Tên gọi: + Tên khoa học:   Artocarpus altilis   (Parkinson) Fosberg. + Tên đồng nghĩa : Artocarpu...
  • Cây chùm ngây CÂY CHÙM NGÂY Cây chùm ngây -Tên gọi khác: Cây kỳ diệu (tên từ nước ngoài). -Tên tiếng Anh: Moringa tree , Drumstick tree, Hors...
  • Cây lộc vừng CÂY LỘC VỪNG Cây lộc vừng Hồ Gươm ( Barringtonia acutangula ) Cây lộc vừng –Cây Mứng- Huế ( Barringtonia acutangula ) Cây...
  • Móp gai MÓP GAI -Tên gọi khác: Móp, Cừa , Ráy gai, Chóc gai, Dã vu, Hải vu, Sơn thục gai. -Tên tiếng Anh:   Pimply lasia, unicorn plant . ...

Hãy tìm đọc các trang Blog và Web của Kỹ sư Hồ Đình Hải

  • RAU RỪNG VIỆT NAM Cây Sa kê - *Cây Sa kê* Cây Sa kê *1- Tên gọi:* *+ Tên khoa học:* *Artocarpus altilis *(Parkinson) Fosberg. *+ Tên đồng nghĩa*: *Artocarpus communis* J. R. Forst. & G. ... 9 năm trước
  • Bảo Vệ Thực Vật Nấm đối kháng Trichoderma - *NẤM ĐỐI KHÁNG TRICHODERMA* Chế phẩm nấm Trichoderma BIMA của Trung tâm Công nghệ sinh học TP HCM *1-Phân loại khoa học* (*Scientific classification)* *Giớ... 11 năm trước
  • THE GLOBAL AGRICULTURE Director General of IRRI - *Director General of IRRI* Dr. Robert S. Zeigler. IRRI office in Philippines Dr. Robert "Bob" Zeigler is an internationally respected plant pathologist wi... 11 năm trước
  • World rices Director General of IRRI - *Director General of IRRI* Dr. Robert S. Zeigler. IRRI office in Philippines Dr. Robert "Bob" Zeigler is an internationally respected plant pathologist wi... 11 năm trước
  • THE NATURE AND LIVING WORLD The Earth Mantle - Mantle (geology)[image: Picture] The *mantle* is a part of a terrestrial planet or other rocky body large enough to have differentiation by density... 12 năm trước
  • TOP TEN OF THE WORLD Top 10 largest river drainage basin in the world - *The top 10 largest river drainage basins in the world* The Amazon river basin map *River* *Location* *Size of Area and Discharge rate* *Drainage basin* ... 12 năm trước
  • Wild vegetables Centella: The famous wild vegetable of Asia - *Centella (Centella asiatica): The famous wild vegetable of Asia* Wild vegetable: *Centella asiatica* *Centella asiatica juice used in Vietnam* *Classifi... 12 năm trước
  • Plant Protection Rattus: the main pest of crops - *Rattus: the main pest of crops* Brown rat (*Rattus norvegicus*) Black rat (*Rattus rattus*) *Classification* *Kingdom:* Animalia. *Phylum:* Chordata. ... 12 năm trước
  • Kỹ sư Hồ Đình Hải -
  • THE WORLDWIDE VEGETABLES - The-World-wide-vegetables -
  • THE WORLDWIDE FRUITS - HOME -
  • Ho Dinh Hai - HOME -
  • Cây lúa thế giới -
  • THE EDIBLE PLANTS IN VIETNAM - HOME -

Hãy đọc những bài viết của Kỹ sư Hồ Đình Hải trong Blog này!

  • ▼  2013 (46)
    • ▼  tháng 5 (4)
      • Cây sắn (khoai mì)
      • Cây củ dền
      • Cây cà na
      • Cây xoài

Từ khóa » Củ Khoai Mì Tiếng Anh