Chế độ ăn Quân Bình âm - Dương - Tuổi Trẻ Online

Phóng to

Tập dưỡng sinh giúp tăng cường sức khỏe, phòng ngừa bệnh tật - Ảnh: N.C.T.

- Mọi hoạt động trong cơ thể nếu ở thế cân bằng đều có lợi cho sức khỏe. Muốn vậy, các tế bào cần sống trong môi trường cân bằng, đó chính là máu - huyết dịch, nơi tế bào - mô trao đổi dưỡng chất, chất thải, khí oxy, thán khí (CO2), kích tố... Yếu tố then chốt quyết định sự cân bằng là chế độ ăn quân bình âm - dương.

Theo y học cổ truyền, mọi sự vật hiện tượng đều có hai mặt đối lập âm - dương, đó là hai từ tổng quát - chung nhất, khi áp dụng cụ thể vào thực phẩm tức là chế độ ăn cân bằng axit - bazơ (axit - kiềm hay kiềm - toan).

Nghiên cứu của các chuyên gia dinh dưỡng cho biết cơ thể con người (huyết dịch) cần mang tính cân bằng kiềm - toan (pH = 7), hơi kiềm (dương) là tốt nhất (pH = 7,35-7,4). Nếu cơ thể con người có khuynh hướng axit - toan (âm) thì hoạt động tế bào kém, các chức năng yếu đi, chất thải khó bài tiết, chuyển hóa cũng chậm theo, tăng gánh nặng cho gan, thận, suy giảm sức đề kháng, dễ xuất hiện các bệnh mãn tính (như ung thư).

Đồng thời, tình trạng axit (toan) làm cơ thể mau già yếu, dễ mệt mỏi, tâm thần không ổn định. Yếu tố then chốt quyết định là chế độ ăn uống. Thức ăn có thể chia thành nhóm sinh axit (toan), sinh kiềm và trung tính. Những thức ăn ngon hấp dẫn, phần lớn đều mang tính sinh axit như thịt, lòng đỏ trứng, thực phẩm tinh chế (gạo trắng, bánh mì trắng, đường trắng...), thực phẩm công nghiệp nhiều hóa chất bảo quản - hương vị. Trái lại, các loại rau - củ - đậu, rong biển, trái cây và ngũ cốc nguyên cám, nhất là gạo lứt đều có tính sinh kiềm.

- Chế độ ăn mặn: sinh axit, do đó đối với người trưởng thành, lượng đạm động vật nên đạt từ 25-30% trên tổng lượng đạm là thích hợp.

- Chế độ ăn chay: có ưu điểm kiềm hóa máu. Nếu trong bữa ăn chay thay gạo trắng bằng gạo lứt, có đậu, mè, nấm thì không sợ thiếu chất đạm - các loại axit amin. Đặc biệt, một số nấm ngoài tính chất chứa nhiều đạm thực vật lại có những hoạt chất chống ung thư (nấm bào ngư, nấm đông cô, nấm tuyết, nấm mèo đen, nấm hầu thủ). Nếu ăn chay trường, mỗi bữa ăn cần có đủ các nhóm: rau - củ - quả, bột, đường, đạm thực vật (đậu, nấm), dầu thực vật. Ăn gạo lứt muối mè kèm thức ăn chay rất tốt cho sức khỏe.

Nói chung, đa số chúng ta có khuynh hướng sử dụng nhiều thực phẩm sinh axit hơn sinh kiềm. Tình trạng axit cũng thường xuất hiện khi lo lắng thái quá hay lao động quá sức.

Nên ăn nhiều gạo lứt, rau, củ, đậu, trái cây, nấm, rong tảo biển, tỏi, hành, rau thơm (chọn tươi, thô, chưa tinh chế). Hạn chế mỡ, thịt đỏ, muối, trứng, đường trắng, thực phẩm tinh chế - công nghiệp (đồ hộp), thức ăn nhanh.