Chọn Môi Chất Lạnh Hợp Lý Cho Hệ Thống Lạnh - Thiết Bị, Vật Tư ...

Hệ thống lạnh có hoạt động đúng chức năng của nó hay không phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố và quan trọng nhất là môi chất lạnh cho hệ thống. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn lựa chọn môi chất lạnh hợp lý cho hệ thống của mình.

Chọn môi chất lạnh

Môi chất amôniắc NH3 là môi chất lạnh không gây phá huỷ tầng ôzôn và hiệu ứng nhà kính, có thể nói NH3 là môi chất lạnh của hiện tại và tương lai. Hiện nay hầu hết các hệ thống làm lạnh trong các nhà máy chế biến thuỷ sản (trừ kho lạnh bảo quản), trong các nhà máy bia đều được thiết kế sử dụng môi chất NH3. Đặc điểm của NH3 là rất thích hợp đối với hệ thống lớn và rất lớn, do năng suất lạnh riêng thể tích lớn. Các hệ thống lạnh máy đá cây, máy đá vảy, kho cấp đông, tủ cấp đông các loại và dây chuyền I.Q.F, hệ thống làm lạnh glycol trong nhà máy bia đều rất thích hợp khi sử dụng NH3. Nhược điểm của NH3 là làm hỏng thực phẩm và ăn mòn kim loại màu nên không phù hợp khi sử dụng cho các hệ thống nhỏ.

Tuyệt đối không nên sử dụng NH3 cho các kho lạnh bảo quản, vì đặc điểm của NH3 là độc và làm hỏng thực phẩm, nếu xảy ra rò rỉ  môi chất bên trong các kho lạnh thì rất khó phát hiện, khi phát hiện thì đã quá  trễ.  Khác với các thiết bị cấp đông, máy đá hoạt động theo mẻ, hàng hoá chỉ  đưa vào làm lạnh trong một thời gian ngắn, mỗi lần  làm lạnh số lượng hàng không lớn lắm, các kho lạnh hoạt động lâu dài, hàng hoá được bảo quản hàng tháng, có khi cả năm trời, trong quá trình đó xác suất rò rỉ rất lớn, nghĩa là rủi ro rất cao. Mặt khác kho lạnh là nơi tập trung một khối lượng hàng rất lớn, hàng trăm thậm chí nghìn tấn sản phẩm. Giá trị hàng hoá trong các kho lạnh cực kỳ lớn, nếu xảy ra rò rỉ môi chất  NH3 vào bên trong các kho lạnh, hàng hoá bị hỏng các xí nghiệp có thể sẽ bị phá sản. Việc thiết kế kế các kho lạnh sử dụng NH3 là chứa đựng nhiều nguy cơ và rủi ro cho doanh nghiệp.

Đối với hệ thống nhỏ, trung bình nên sử dụng môi chất lạnh frêôn.

+ Gas R134a là môi chất thay thế thích hợp nhất cho R12, nó được sử dụng cho các hệ thống có công suất rất nhỏ như tủ lạnh gia đình, máy điều hoà công suất nhỏ, máy điều hoà xe hơi vv.. vì năng suất lạnh riêng thể tích nhỏ.

+ Gas R22 được sử dụng chủ yếu cho các hệ thống có công suất nhỏ và trung bình, ví dụ trong các máy điều hoà công suất trung bình và lớn (từ  24.000 Btu/h trở lên), môi chất R22 cũng rất thích hợp các kho lạnh bảo quản, kho lạnh thương nghiệp, kho chờ đông và các hệ thống có công suất lớn khác như tủ đông, máy đá đơn lẻ. Hiện nay và trong tương lai gần người ta sử dụng R404A hoặc R407C thay cho R22. Trước mắt nước ta còn có thể sử dụng R22 đến năm 2040.

Ưu điểm nổi trội khi sử dụng gas lạnh là không làm hỏng thực phẩm, không độc nên được sử dụng cho các kho lạnh bảo quản, không ăn mòn kim loại màu như đồng nên thiết bị gọn nhẹ và rất phù hợp các hệ thống lạnh trong dân dụng như điều hoà, các tủ lạnh thương nghiệp.

Chọn dầu chất lạnh

Chất lượng và đặc tính của dầu lạnh có ảnh hưởng đến tuổi thọ của máy nén. Trong mọi trường hợp cũng phải chọn loại dầu tốt nhất. Khi tỷ số nén, nhiệt độ đầu đẩy không cao, dầu tiêu hao ở mức bình thường mà than bám nhiều ở vòng cách của van xả hay các bộ phận chuyển động chóng mòn thì cần kiểm tra.

Trong dầu có lẫn tạp chất hay không.

Phẩm chất của dầu.

Dầu có phù hợp với máy hay không.

Phán đoán phẩm chất của dầu là rất khó mà chỉ có thể xác định thông qua sử dụng.

Do vậy nên sử dụng loại dầu của các nhã hiệu có uy tín đã được nhà cung cấp giới thiệu.  Không nên cho rằng dầu tốt nếu giá cao. Những thông số quan trọng của dầu là điểm đông đặc thấp, điểm bắt lửa cao, độ nhớt ít thay đổi khi nhiệt độ thay đổi. Bảo quản dầu cẩn thận tránh lọt ẩm, bụi vào bên trong dầu.

Không nên sử dụng tuỳ tiện dầu. Khi cần thay dầu cần có sự góp ý của nhà sản xuất.